Door: Sybilla Claus – nrc, 18/01/17
Interview Wat gaat Donald Trump doen als president, en wat gaat hij juist niet doen? Republikeins politiek analist Matt Mayer uit Ohio was kort in Nederland om zijn visie te geven op het beleid van de nieuwe president Donald Trump. “Niemand weet hoe hij het gaat doen, maar op basis van het verleden kun je wel hoofdlijnen schetsen.” .
Om te beginnen met buitenlands beleid, wat kan de wereld van Trump verwachten?
“Hij heeft een kijk op de wereld die lijkt op die van politiek filosoof Hobbes: het leven is naar, wreed en kort. Er zijn slechte mensen die anderen schade willen toebrengen, en zij willen winnen zoals Trump zelf.
“Daarom zal de president permanent in de aanval gaan, om zo zijn tegenstanders in het defensief te drukken. Dat doet hij bijvoorbeeld via Twitter en zo zal hij ook het debat met andere mogendheden aansturen. Hij doet dat nu al met China en Duitsland. Hen in het nauw drijven is deel van zijn agressieve manier van onderhandelen. Hij ziet zichzelf als superieur onderhandelaar: toeslaan, terrein winnen en weglopen.” .
Dat is nogal een verschil met de overlegcultuur van president Obama…
Trumps gedrag leidt tot permanente onvoorspelbaarheid
“Trumps gedrag leidt tot permanente onvoorspelbaarheid. Hij brengt constant iedereen uit balans. Neem dat telefoontje met de president van Taiwan, dat tot woede van Peking leidde. Wil hij echt dat Taiwan onafhankelijk van China wordt? Nee, de Zuid-Chinese Zee interesseert hem weinig. Maar hij kan het gebruiken tegen China’s leiders als het gaat om handel, werkgelegenheid, beteugelen van Noord-Korea en stelen van intellectueel eigendom.
“Als zakenman verwacht Trump winst op een investering. Bij de Navo vraagt hij zich af: wat heeft Amerika eraan? Het kost de VS nu veel geld, dus reken er maar op dat Europa meer moet gaan betalen om zichzelf te verdedigen. Of neem die instituten waar diplomaten en politici zich op hun gemak voelen: de Europese Unie, de Verenigde Naties, handelsverdragen. Die zijn voor Trump eerder ondermijnend, hij begint liever vanaf nul.” .
Er circuleren filmpjes van handelspartners die door Trump zijn benadeeld omdat hij keer op keer op toezeggingen terugkwam. Is dat zijn normale manier van zakendoen?
# “Een contract is voor hem een begin, van waaruit hij verder kan. Trump laat zich niet door de geschiedenis bepalen. Een handelsverdrag als Nafta vindt hij niet goed, omdat het Amerikaanse banen heeft gekost. Dus zal hij zoiets net zo makkelijk openbreken. Dat dat voor anderen vervelend is, zal hem worst wezen.”
Op dit punt zal hij het grootkapitaal en vooral de multinationals dus de voet dwars gaan zetten. De diplomatieke stijl van vroeger is definitief verleden tijd.
En hoe beziet Trump de conflicten in het Midden-Oosten? Gaat hij in op Poetins voorstel om mee te doen aan het Syrië-overleg?
Trump wil geen nieuwe oorlog. Hij zal hooguit ‘het gras maaien’
“Rusland en China zijn voor Trump geen bedreiging. Hij wil juist Russische hulp bij beheersen van de problemen in het Midden-Oosten. Vijftien jaar na de aanslagen in New York is er nog steeds terrorisme. Trump wil geen nieuwe oorlog. Hij zal hooguit ‘het gras maaien’ zodat IS, Al-Qaida en Al-Nusra moeilijker kunnen trainen en opereren. Omdat de VS nu olie exporteren, is Saudi-Arabië minder relevant en het Midden-0osten beter te negeren.”
U was deze week bij het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag. Hoe reageerde men daar op uw verhaal?
“Men vroeg of er binnen twee jaar een impeachment komt. Stop met dromen, maak niet langer de fout om Donald Trump te onderschatten. Sinds juli 2015 verklaren analisten en politici hem al voor gek. Dan eindig je dus, zoals nu, met Hillary Clinton in het bos en Jeb Bush op het strand.
“De wereld doet altijd of Republikeinse presidenten domme cowboys zijn. Maar Amerikanen houden van de botheid van Trump, die als een Geert Wilders zegt waar het op staat en voor gewone, door de elite vergeten mensen opkomt. Obama bracht juist een scheiding aan door af te geven op gelovigen en wapenbezitters, en over ingeworteld racisme te praten.
“Er komt geen impeachment. Denk liever na over jullie eigen prioriteiten. Iedereen zegt dat Trump een amateur is, dat hij geen idee heeft van politiek of van de gevaren in de wereld. Dat is precies wat hij wil! Want op die manier kan hij alleen maar meevallen.”
Steun van Poetin
De Russische president Poetin steunde de nieuw gekozen president Donald Trump gisteren openlijk. Hij beschuldigt de afzwaaiende Barack Obama ervan de legitimiteit van Trump te ondermijnen. “Trump is met handen en voeten gebonden. Zo kan hij zijn verkiezingsbelofte niet nakomen“, zei Poetin gisteren op een persconferentie in Moskou.
Ook sprak Poetin zich voor het eerst uit over het belastende materiaal dat vorige week naar buiten kwam. Daarin wordt beweerd dat het campagneteam van Trump contacten had met de Russen en er zou materiaal zijn van Trumps seksuele escapades. “Nonsens”, reageert Poetin. “Mensen die dit nepnieuws inzetten tegen de gekozen president zijn erger dan prostituees.” Poetins minister van buitenlandse zaken, Sergej Lavrov, sprak dezelfde soort taal. “Een grove provocatie”.
De uithalen van het Kremlin weerspiegelen de diep gekoesterde haat jegens Obama. De spanningen bouwden zich de afgelopen jaren op rond de oorlogen in Oekraïne en Syrië en bereikten een hoogtepunt toen de Amerikanen Poetin ervan beschuldigden de Amerikaanse presidentsverkiezingen te hebben beïnvloed.
Obama had natuurlijk het grootste gelijk door zich stil te houden over het Russische beleid in de Oekraïne en Syrië, en zich daarmee indirect af te zetten tegenover dat beleid. Het was steeds duidelijk dat beide staatshoofden elkaar helemaal niet mochten. Met zulke tegengestelde persoonlijkheden ook helemaal geen verrassing.
