‘Europa raakt in de ban van zijn aloude probleem, het probleem Duitsland’ @fd @MathieuLLSegers @eu @ulrikeguerot

Tags

EU

Mathieu Segers • Opinie/fd, 30-5-18

Opinie | Mathieu Segers, hoogleraar eigentijdse Europese geschiedenis en Europese integratie.

In Italië verkeert de politiek in diepe crisis, maar dat is niet nieuw. Tussen 1945 en 1994 kende het land vijftig kabinetten. Sinds de intrede van de euro is het er wat dat betreft zelfs relatief rustig. Anders is dat de huidige crisis over Duitsland gaat. Maar ook dat is niet nieuw, eerder oud. Europa raakt weer in de ban van zijn aloude probleem, het probleem Duitsland.

Het verenigde Duitsland laadt uitsluitend door zijn kracht en grootte de verdenking op zich dat het hegemonie in Europa nastreeft. Of het die ambities ook echt heeft, maakt daarbij niet uit. Er is te veel gebeurd in de Europese geschiedenis.

Het is niet de vraag of er teveel gebeurd is in de Europese geschiedenis want dat is ondubbelzinnig het geval met de twee wereldoorlogen die op het continent ontstaan zijn. Maar de huidige formatiecrisis in Italië kan aan het populisme worden verweten, zoals ook met de Brexit het geval is. Populisme is de oorzaak van de nieuwe trend van opgehitste massa’s die de euro en de EU alle schuld geven over de spanningen in deze tijd. Maar het populisme is op zijn beurt weer veroorzaakt door de technocratie in de Europese Commissie, die sinds de vorige van Barroso geen koers wist uit te zetten en nu met de publicitair uiterst ongelukkige Commissie-Juncker alleen maar als de rode lap op de stier heeft gewerkt.

Voor dat probleem bestaat maar één oplossing: de huidige Commissiestructuur werkt overduidelijk niet, want scherpt alleen de polarisatie tussen technocraten en het gebrek aan democratische inspraak, dat zijn eigen rol is gaan spelen bij de opkomst van het populisme in nagenoeg alle lidstaten. Maak van de Commissie een voorlichtingsorgaan van de Raad van regeringsleiders, want daar worden de grote macrozaken uitgestippeld en dan zijn we in één klap van de eeuwige politieke concurrentie tussen het dagelijks bestuur van de Commissie en de ‘koersbepalers’ van de Raad af. Het voorlichtingsapparaat waartoe de Commissie getransformeerd moet worden, zal dagelijks bezig zijn met tekst en uitleg te geven van het te voeren beleid, zodat structurele tegenwerking zoals in de Visegrad-hoek niet meer mogelijk is.

Toen bondskanselier Angela Merkel in 2013 besloot de euro te redden, deed ze dat pas na lang dralen. De angst voor een claim op het leiderschap van Europa werkte verlammend in Berlijn. Dat ze de redding uiteindelijk toch inzette, had een reden: sinds 1949 verplicht de grondwet de Bondsrepubliek expliciet aan het Europa van de Europese integratie. Maar de Duitse grondwet is Europa niet. Kort nadat de redding was ingezet stond Merkel in Griekenland op de voorpagina met Hitler-snor en hakenkruis.

Hier wordt het centrale probleem van de EU helder geformuleerd: de allereerste Unie ter wereld die uit soevereine lidstaten werd opgebouwd, had te kampen met per soevereine lidstaat verschillende historische tradities en verschillende grondwetten. Die allereerste Unie kende dus geen historische precedenten en alle risico’s op mislukking waren aanwezig.

Hoe maak je dus op die basis een nieuwe Unie die het voorbeeld voor de wereld moet worden omdat daarmee een volgende wereldoorlog voorkomen moet worden. De twee voorafgaande waren al immers al schandelijk genoeg, maar historisch-evolutionair wel verklaarbaar. Als we voor het gemak de ontstaansgeschiedenis van de Europese samenwerking (EGKS en EEG) bezien vanuit een tussenfase in de politieke evolutie naar meer eenheidsbewustwording op mondiaal niveau, dan is de EU niet zomaar een laboratoriumexperiment, maar is een noodzakelijke vorm om continentale statenblokken te leren samenwerken.

Zonder die samenwerking komt er namelijk nooit een méér harmonieuze en vreedzame wereld die de 20e eeuw juist NIET was. En dus miljoenen slachtoffers heeft gekost vanwege twee dictatoriale natiestaten nazi-Duitsland en het imperialistische keizerrijk Japan. Hoezo dus meneer Baudet dat natiestaten de basis vormen van iedere wereldgemeenschap? Natiestaten zijn een 19e eeuwse uitvinding, die in Europa zijn geboren na alle vorstendommen die in het Middeleeuwse Europa bestonden, maar te beschouwen zijn als moderne vormen van de Middeleeuwse leenstelsels.

Wil dus Baudet eindelijk zijn grote mond over zijn ideaal van de natiestaat eens wat gaan matigen en niet zo onbeschoft optreden tegenover de Kamervoorzitter (gisteren, waarover een aparte blog zal verschijnen). Dank u wel.

Verlammend

Paolo Savona, de man die door Lega en Vijf Sterren was uitgekozen als minister van financiën, en de directe aanleiding vormt voor de huidige Italiaanse crisis, exploiteert de verklarende kracht van het probleem Duitsland. Naar verluidt publiceert hij binnenkort het volgende: ‘Duitsland heeft zijn visie over de rol die het in Europa moet spelen na het einde van het nazisme niet veranderd’. Volgens Savona zijn alleen de middelen anders: wapens zijn ingeruild voor de instrumenten der economische suprematie. ‘De euro is een Duitse kooi’, zo stelt hij.

Het Italiaanse populisme is dus nog erger dan het Front National in Frankrijk. En de populistische politici zijn stuk voor stuk mensen die de historische feiten niet kennen. Niet doorgeleerd op school en hun kansen op een normale maatschappelijke carrière laten liggen.

Dit is een fantastische vervorming van de Europese geschiedenis. De euro kwam er mede dankzij de Italiaanse drijvende krachten, de toenmalig minister van financiën Giuliano Amato en minister-president Giulio Andreotti. De Italiaanse drijfveer van toen was ‘onder het juk van de D-Mark uit’. Amato pleitte al in 1988 voor een ECB. Dat beargumenteerde hij zo: ‘Verlies van beleidsautonomie aan een ECB (…) is te verkiezen boven het eenzijdige verlies aan beleidsautonomie dat de BRD haar partners oplegt in het Europees Monetair Stelsel’ (waarin de D-mark domineerde).

Geweldig dat de auteur dit weer in herinnering brengt.

Maar in de politiek gaat het eerst over de feiten van vroeger, en dan pas over die van vandaag. De feiten uit die geschiedenis van het huidige Duitsland zijn nog erg jong. Zeker in vergelijking met de rampen, en hun repercussies, die Europa ten deel zijn gevallen in de vorige periode van Duitse eenheid: 1870-1945. Die geschiedenis domineert voorlopig nog, en leert nog steeds een les: Duitsland is een probleem, geen oplossing.

Het Duitse intellectualisme lijkt verloren te gaan en nu heb nu al heimwee naar de Duitse krant Die Zeit van de periode van wijlen hoofdredacteur Marion Dönhoff (https://nl.wikipedia.org/wiki/Marion_D%C3%B6nhoff)
.
Ironisch genoeg is noch de Griekse boulevardpers, noch Savona echt geïnteresseerd in deze les, laat staan in de mogelijke oplossing van het probleem, zoals die sinds 1990 getest wordt. Zij willen deze les slechts gebruiken voor hun eigen opportunistische doelen, en het goedpraten van eigen falen. En zij zijn niet de enigen. Uiteenlopende politici, van de voormalige Griekse minister van financiën Yanis Varoufakis tot Donald Trump, bedienen zich van deze anti-Duitse retoriek.

Prachtige observatie en juiste bewoordingen!

Indrukwekkend grondig

Er is maar een bevolking in Europa die de les van 1870-1945 al jarenlang leert, en politiek en institutioneel verankert, vooral in de supranationale instituties van de Europese integratie. Dat is de Duitse. Zij doet dit indrukwekkend grondig, en is zodoende dé bouwende en bindende kracht in het samenwerkende Europa van vandaag. Maar dit is te weinig voor een stabiel Europa in deze tijden.

Toen de Berlijnse muur viel waarschuwde de Britse premier Margaret Thatcher voor de instabiliteit van vandaag. Ze worstelde met ‘de les’. Ze moest niets hebben van Duitse eenwording, maar ook niet van de muntunie. De combinatie vond ze catastrofaal. Haar uitleg daarbij: Europa is getraumatiseerd door Duitsland. Maar nergens heeft dat trauma tot grotere angsten geleid dan in Duitsland zelf. Duitsers zijn bang voor zichzelf. Daarom willen zij zich inkapselen in een supranationaal Europa. Het is echter juist binnen dit geografisch relatief kleine Europa dat Duitsland eerder de kans zal krijgen zich opnieuw te ontwikkelen tot een overheerser.

Uit deze passage blijkt dat Thatcher een erg ééndimensionale politica was en niet voor niets de IJzeren Dame. Geen wonder dat ze werd verafgood door rechts en conservatief.

De enorme Europese uitdaging van vandaag is te bewijzen dat dit niet opgaat. Daarbij staat één ding vast: dat kunnen de Duitsers nooit alleen.

Segers heeft volstrekt gelijk. Laten we nu weer de feiten laten spreken in plaats van de veelheid aan losse meningen die maar willekeurig worden rond getoeterd, tot zelfs in de Tweede Kamer. Dat is de ware schande van deze tijd.

[Mathieu Segers is hoogleraar eigentijdse Europese geschiedenis en Europese integratie.]

https://fd.nl/opinie/1256001/europa-raakt-in-de-ban-van-zijn-aloude-probleem-het-probleem-duitsland

Advertisements

Overal kraakt en piept het democratisch bestel en willen de burgers wat anders dan die eeuwige bestuurders @fd @eu #verkiezingsuitslagDtl

Tags

Duitsland

Duitsland maandenlang met een demissionair kabinet (Maurits Kuypers  • Economie & Politiek/fd, 26-9-17

# Duitsland zal nog maanden verder moeten met een demissionair kabinet van twee regeringspartners die elkaar nauwelijks nog kunnen luchten of zien. Dat bleek maandag uit de evaluaties van de verkiezingsuitslag door de verschillende partijen. Vooral bij SPD-leider Martin Schulz droop de afschuw over Angela Merkel (CDU/CSU) ervan af. Merkel heeft volgens hem alle goede ideeën van de SPD gepikt, en is in belangrijke mate schuld aan het slechte resultaat van de SPD van 20,5%.

Als Martin Schulz zijn afschuw over Angela Merkel niet kon onderdrukken, is hij er dus niet in geslaagd publicitair dwars tegen haar in te gaan en haar beeld van het gevoerde beleid te corrigeren. De sociaal-democraten maken dus dezelfde fout als hier aan de orde is geweest: een ander beeld over het voetlicht te brengen. Als Schulz een duidelijke nieuwe visie had uitgesproken tijdens de campagne was de pers er echt bovenop gesprongen. Krokodillentranen van hem dus. ‘De goede ideeën van de SPD’ hadden immers van een extra nuance kunnen worden voorzien. Creativiteit is deze tijden ver te zoeken.

Jamaica-coalitie

# Schulz herhaalde maandag dat zijn partij in geen geval in een nieuwe regering met Merkel stapt. ‘De SPD gaat de oppositie in, punt uit.’ De enige reële mogelijkheid die er dan nog overblijft is een combinatie van CDU/CSU, de liberale FDP en de Groenen. Deze zogenoemde Jamaica-coalitie is volgens Schulz eenvoudiger te vormen dan de partijen het zelf doen voorkomen. ‘Ze doen nu nog alsof ze het oneens zijn, maar dat is uiterlijk schijn.’ Maar [?] alle andere partijen zien dat anders.

‘Het kan zo niet verder’

# Angela Merkel zal in ieder geval eerst binnen de eigen christelijke unie van CDU en CSU voor eenheid moeten zorgen. En dat zal nog lastig genoeg worden. De CSU heeft in Beieren veel stemmen verloren aan de rechts-populistische AfD, en voor voorzitter Horst Seehofer is dat een teken ‘dat het zo niet verder kan’. Seehofer wil dat de CDU en CSU zich eerst over een gemeenschappelijk programma buigen voordat er met andere partijen wordt gesproken over een mogelijk nieuwe regering.

Over in landen met een partijendemocratie en een versplinterd politiek gaan dus deze taferelen zich voordoen. Tot dit bestel helemaal instort en er directe democratie komt zonder partijen, maar alleen persoonlijkheden met visie.

Partijcongres in november

# Het gaat dan niet alleen over de voor de AfD zo belangrijke punten van immigratie, versterking van de grenzen en gezinshereniging, maar ook om tal van andere sociale vraagstukken die volgens Seehofer allemaal hebben bijgedragen aan de overwinning van de AfD. Seehofer denkt dan bijvoorbeeld aan het pensioenstelsel en de stagnatie in de woningbouw.

Zie mijn blog van gisteren.

# Seehofer wil dat CDU en CSU het gemeenschappelijk standpunt ook nog voorleggen aan de leden op het volgende partijcongres in november. Daarmee zijn dus alvast twee maanden demissionair kabinet zeker.

Grote verschillen

# Maar ook de formatie daarna zal niet gemakkelijk zijn. Zowel de Groenen als de FDP kon maandag slechts met de grootst mogelijke moeite een paar punten noemen waarop ze het eens zijn. Dat geldt voor onderwijs, digitalisering en burgerrechten. Op alle andere terreinen van klimaatbeleid en belastingen tot de Europapolitiek en het sociale beleid zien de voorzitters van Groenen en FDP grote verschillen tussen beide én met de CSU.

Het gaat niet meer in dit versplinterde politieke landschap over de vraag waarover je het eens bent, maar dat er een rekenkundig gemiddelde wordt vastgesteld, want eerlijker dan compromissen sluiten waar de ene fractie altijd beter of handiger in is dan de andere.

Klimaatbeleid struikelblok

Christian Lindner van de FDP en Cem Özdemir en Katrin Göring-Eckardt van de Groenen zeiden maandag dat ze de gesprekken over een coalitie wel serieus in willen gaan, ‘omwille van het landsbelang’. ‘Maar’, zo zegt Lindner ‘de Groenen hebben een lange weg te gaan voordat ze in de buurt van onze standpunten komen. Ze hebben de laatste weken harde dingen gezegd in de richting van de FDP die het lastig maken om compromissen te sluiten die ook nog zijn uit te leggen aan de achterban.’

Uit deze laatste zin blijkt ook dat in de nieuwe politiek geen ‘harde dingen gezegd in de richting van de FDP die het lastig maken om compromissen te sluiten’ kunnen worden want die zijn geheel zinloos geworden. Dat maakt het onderhandelingsproces alleen maar moeilijker en het lijkt op het oude pesten van vroeger, van ‘zie eens hoe hard ik kan schreeuwen en kan meppen’. Kinderachtig gedoe dat gepolariseer. De wereld schiet er niets mee op.

# Lindner ziet vooral op het punt van het klimaatbeleid grote verschillen. ‘Wij staan achter de klimaatdoelstellingen van Parijs, maar we willen ze op een hele andere manier bereiken dan de Groenen.’ Lindner wil bijvoorbeeld af van de subsidiëring van windmolens die volgens hem zinloos is zolang er geen goed stroomnet is. De Groenen willen juist meer groene stroom en minder kolencentrales.

Wat een zegen dat oude denkpatronen moeten worden doorbroken. Uit deze passage blijken politieke partijen zich ook hoofdzakelijk te bedienen van politieke kretologie die zinloos zijn. Genoeg leerstof blijft dus over hoe het politieke bestel hervormd en verbeterd kan worden.

Overwinning AfD

# De verkiezingsoverwinning van de AfD zorgt voor ongelofelijk veel frustratie bij alle andere partijen en zal naar verwachting de formatiegesprekken bemoeilijken. Van die AfD worden nu de komende maanden veel rechts-extremistische uitspraken verwacht in het parlement. Voor partijleider Frauke Petry blijkbaar te extreem, want zij stapte maandag uit de fractie maar wil wel doorgaan als parlementslid.

Weer een parallel met ons land voor wat betreft die ‘frustratie bij alle andere partijen’ vanwege de AfD, want zagen we dat ook niet bij ons in 2002 met de opkomst van Pim Fortuyn? Dit duidt dus op arrogantie van de gevestigde orde die wordt weggevaagd. Het huidige politieke bestel is afkomstig van het 19^e eeuwse emancipatiebestel, dat nu als achterhaald mag worden beschouwd. De politieke partijen hebben dus de grootste moeite om een aangepast en gemoderniseerd bestel te vinden. Structureel conservatisme of achterlopen op de lopende ontwikkelingen mag je dat noemen.

# Volgens de AfD-lijsttrekkers Alexander Gauland en Alice Weidel kwam het besluit niet helemaal verrassend. Petry was de afgelopen maanden volgens hun nauwelijks aanspreekbaar, en maakte geen actief deel meer uit van het campagneteam. Alleen het moment waarop – midden in een persconferentie – irriteerde Gauland. Hij sprak van een dolksteek in de rug, waarvan de gevolgen niet te overzien zijn. De grote vraag is hoeveel aanhangers ‘de gematigde’ Petry heeft en of de AfD daardoor in tweeën breekt.

‘Een dolksteek in de rug’ is natuurlijk een te groot woord omdat het interne toneel binnen AfD van het afgelopen jaar niets anders was dan datzelfde verschijnsel. Als de AfD daardoor in tweeën zou  breken, dat wordt de toekomstige oppositie in de Bondsdag nog meer versplinterd (en dus rustiger) en zien we ook op dat front eenzelfde ontwikkeling als ten tijde van het vorige kabinet Rutte2: geen effectieve want gezamenlijke en samenwerkende oppositie. Deze ontwikkelingen lijken dus allemaal iets universeels in zich te dragen en dat stemt tot relativiteit en geruststelling. Het is minder ernstig allemaal dan we denken, als we ons maar realiseren dat de tijden van structurele hervormingen zijn aangebroken. Dan valt er winst te boeken.

https://fd.nl/economie-politiek/1219963/duitsland-maandenlang-met-een-demissionair-kabinet

 

‘Vierde termijn voor Merkel ondanks afstraffing regeringspartijen’ @fd #Merkelsduitsland #Markelsblindevlekken #aardverschuiving @eu

Tags

Duitsland

Gerben van der Marel • Economie & Politiek/fd, 25-9-17

Bondskanselier en CDU-leider Angela Merkel laat zich toejuichen door haar partijgenoten, net nadat de eerste exit poll bekend werd.

# In de Duitse Bondsdagverkiezingen hebben de twee regerende volkspartijen zondag zware klappen gekregen. Dat kiezers zouden afrekenen met de SPD werd verwacht. Verrassend was dat ook de CDU/CSU van Angela Merkel een slecht resultaat boekte. Allebei de partijen trokken sinds 1949 niet meer zo weinig stemmen.

Merkel leek geen moment gedacht te hebben aan aftreden. Ze zei tegen aanhangers in Berlijn: ‘We hoeven er niet omheen te draaien, we hadden op een beter resultaat gehoopt. Maar we zijn de sterkste kracht en zonder ons kan geen regering gevormd worden.’

Hier reageert Merkel voor het eerst technocratisch. De radio-uitzendingen van gisteren – zondag – maakten duidelijk dat Merkel volledig blind was voor de sociale achterstand in het voormalige Oost-Duitsland, de gebrekkige infrastructuur door het hele land heen en ‘last-but-not-least’ het gebrek aan een AOW-wetgeving, die de Duitsers helemaal niet kennen waardoor alleen de gefortuneerden zich van een goed pensioen hebben kunnen voorzien, maar de laagste inkomens niet en zij in Amerikaanse toestanden terecht zijn gekomen: werken totdat er je erbij neervalt. Merkel is dus achteraf volledig neoliberaal aan het regeren geweest: ‘als het maar goed gaat met het bedrijfsleven, dan gaat het goed met het land’. Die mythe is met deze verkiezingen voorgoed in de papierversnipperaar terechtgekomen.

En dus is er een twee-sporen Duitsland ontstaan tussen Oost- en Westduitsland omdat de ene helft zich gediscrimineerd voelt ten opzichte van de andere helft. Het gebrek een algemeen nationaal investeringsbeleid heeft daartoe zeker bijgedragen. Een topindustrieel land zonder een fatsoenlijke digitale – buiten de wegen en bruggen – infrastructuur is te dwaas voor woorden. Zo bezien is Merkelduitsland een primitief ontwikkelingsland geworden zonder voldoende sociale infrastructuur. Dat dient dus hersteld te worden opdat de EU niet spoedig opnieuw in een nieuwe crisis terecht zal komen, maar dan in het kader van de symboliek van twee verschillende Duitslanden: Oost- en West-Duitsland, uitvloeiend in Oost- en WestEU. Die tegenstelling zal die andere tegenstelling tussen Noord- en ZuidEU – neuro en zeuro – gaat vervangen, want veel ernstiger.

De komende weken zullen coalitie-onderhandelingen plaatsvinden. De meest logische combinatie is een coalitie van CDU/CSU, FDP en de Groenen. De partijen regeerden nooit eerder samen.

Die onderhandelingen zullen flink tegen gaan vallen zodat het respect voor ons meerstromenland groter zal worden, waardoor de ‘weg van de meeste weerstand’ bewandeld moet worden: multipolaire coalities, want dat wordt kenmerkend voor de komende tijd (in de hele EU).

Klein rechts grote winnaars

De grote winnaars zijn zonder twijfel de ‘kleine partijen’ op rechts. Alternative für Deutschland (AfD) is na een verdrievoudiging van de aanhang de derde partij in Duitsland. De partij is groot geworden met provocatieve kritiek op de vluchtelingenpolitiek van Merkel. ‘We zullen ons land terughalen’, zei leider Alexander Gauland zondagavond.

De opkomst was met 76% een stuk hoger dan in 2013 toen 71,5% van de ruim 60 miljoen stemgerechtigden kwam stemmen. Op de ARD werd de uitkomst als een ‘politieke aardverschuiving’ omschreven. Hij past in de Europese trend van politieke fragmentatie.

Populisten hebben voor het eerst een plek veroverd in het centrum van de macht van de Bondsrepubliek. De partij van Merkel blijft de grootste maar kreeg slechts 33% van de stemmen. De sociaaldemocraten kregen 20% van de stemmen. Samen verloren de twee regeringspartijen veertien procentpunten. De SPD maakte bekend de komende vier jaar de oppositie in te gaan.

Terug in de Bondsdag

De rechts-populistische AfD veroverde overtuigend de derde plaats met 13,5% van de stemmen. Veel stemmen kwamen van teleurgestelde CDU/CSU-aanhang en kiezers van de die vorige verkiezingen thuisbleven. De AfD vierde de uitslag in een club in Berlijn waar zich meteen voor de deur ook tegen de honderd tegenstanders verzamelden en evenzoveel politie.

De FDP verdubbelt in omvang op 10,5%. De liberalen hebben daarmee waarschijnlijk een grotere winst van de AfD voorkomen. De FDP keert daarmee na vier jaar afwezigheid terug in de Bondsdag. De Groenen deden het ook beter dan verwacht met 9,5%. Die Linke klom tot 9%.

Van de 42 partijen hebben er zes de kiesdrempel van 5% gehaald. Dat zijn twee partijen meer in de Bondsdag dan de afgelopen regeerperiode van Merkel. Toch zal ze terugkeren als kanselier voor de komende vier jaar voor een vierde termijn. Niemand durfde te spreken van makkelijke coalitieonderhandelingen. Een coalitie met de FDP en de Groenen zou met grofweg 350 zetels ongeveer evenveel vertegenwoordiging in de Bondsdag hebben als de ‘grote coalitie’ van CDU/CSU en SPD de afgelopen vier jaar.

Rol in de oppositie

Omdat de SPD met 134 zetels de oppositiepositie verkiest, zal de AfD met hun 88 zetels geen oppositieleider worden in de Bondsdag. Gauland van de AfD zei Merkel de komende jaren ‘op te jagen’. SPD-leider Martin Schulz sprak van een ‘bitter moment voor de sociaaldemocratie’. Maar hij toonde zich voor zijn aanhang in Berlijn strijdvaardig. Schulz zei uit te kijken naar de rol in de oppositie. Ondanks het historische verlies van de sociaaldemocraten lijkt de SPD geen afscheid te willen nemen van Schulz. ‘Ik heb de ruggendekking van de partij’, zei de uitdager van Merkel die de schuld van de opkomst van een partij op rechts zonder omwegen in haar schoenen schoof.

‘AfD met hun 88 zetels geen oppositieleider worden in de Bondsdag’ zegt nog niets, aangezien de SPD onder de huidige leiding de juiste toonhoogte niet zal kunnen vinden in contrast met het snoeiharde AfD. Die vangt alle media-aandacht op en gaat met de publiciteit op de loop.

Horst Seehofer, de leider van Merkels Beierse zusterpartij CSU, dat ook zwaar verloor, zei dat de christendemocraten de fout hebben gemaakt ‘de rechtervleugel open te laten’. Merkel en Seehofer beloofden de stemmen op rechts terug te winnen. De Bondskanselier zei de strijd aan te gaan met ‘goede politiek’.

Dat gold in de tijd van oud-leider Franz-Josef Strauss, maar niet in deze tijden. De CDU/CSU hebben de kater na ‘Wir schaffen es’ niet willen zien en dus genegeerd vanwege het welvaartscontrast in Duitsland. Er is een onderklasse ontstaan die levensgevaarlijk is. Dat mag in een beschaafd land ook niet ontstaan. Dat mag en moet Merkel zich gaan aantrekken, want anders wordt dat politieke midden bij de volgende verkiezingen geheel weggevaagd. Het oude politieke denken is na deze uitslag failliet verklaard.

https://fd.nl/economie-politiek/1219816/grote-nederlaag-duitse-regeringspartijen-zege-voor-afd?utm_source=nieuwsbrief&utm_campaign=fd-ochtendnieuwsbrief&utm_medium=email&utm_content=20170924&s_cid=671

 

Brussel: er moet nu echt actief nagedacht worden over radicale antiEU-extremisten! Ontkennen niet meer mogelijk @msn #duitseverkiezingen @eu

Tags

Duitsland

Exitpoll Duitse verkiezingen: zege voor Merkel, AfD wint fors (msn.com, 24-9-17)

Angela Merkel heeft de Duitse verkiezingen voor de vierde keer op rij gewonnen. De anti-islampartij AfD heeft volgens de eerste exitpoll een ruime winst geboekt met 13,5 procent van de stemmen.

De uitdager van Merkel, Martin Schulz, lijdt een pijnlijke nederlaag. In januari stond de sociaaldemocraat van de SPD nog vrijwel gelijk met Merkel in de peilingen. Nu eindigt Schulz op grote achterstand met 20 procent van de stemmen.

Vier dagen geleden werd een verkiezingsbijeenkomst van Merkel nog verstoord door protesterende Duitsers (via De Telegraaf): Fel protest tegen Merkel

Bondskanselier

Angela Merkel is al 12 jaar bondskanselier. Nu haar christendemocratische CDU/CSU opnieuw de grootste is met 32,5 procent van de stemmen, komen daar nog eens vier jaar bij. “De vraag is alleen: met wie gaat zij regeren? De SPD ligt eruit, die zijn gestraft voor het meeregeren met Merkel”, zegt Duitsland correspondent Jeroen Akkermans.

“De kans is groot dat er in Duitsland een langdurige formatie aankomt, vergelijkbaar met Nederland.”

Bondskanselier Angela Merkel, vandaag de gedoodverfde winnaar, brengt in Berlijn haar stem uit.© AFP Bondskanselier Angela Merkel, vandaag de gedoodverfde winnaar, brengt in Berlijn haar stem uit.

Historisch

Als de SPD inderdaad niet mee gaat regeren, zijn er twee kandidaten over voor een coalitie. Die Grünen, vergelijkbaar met GroenLinks in Nederland, of de rechts-liberale FDP.

De overwinning voor de AfD is historisch. Voor het eerst in decennia komt er een partij in het parlement die door andere partijen als extreem-rechts wordt gezien.

http://www.msn.com/nl-nl/nieuws/buitenland/exitpoll-duitse-verkiezingen-zege-voor-merkel-afd-wint-fors/ar-AAspnPy?li=AAazPsO&ocid=spartanntp

 

Overvloed en onbehagen in de Merkel-republiek

Tags

Duitsland

 ‘Ich bin die Kanzlerin der Mitte’

Rond de Duitse verkiezingen aanstaande zondag hangt het gevoel van een gegarandeerde winst voor Angela Merkel. Waar komt dat vandaan en is dat wel gezond?

door Merlijn Schoonenboom, De Groene Amsterdammer, 20 september 2017

Stralsund, Mecklenburg-Vorpommern, 16 september

© John MACDOUGALL / AFP / ANP

‘Natuurlijk kies ik Merkel.’ Even is de logica niet meer te volgen. De keurige, oudere Oost-Duitse heer heeft net een opsomming gemaakt van hoe zijn land de afgelopen jaren wat hem betreft ten onder is gegaan. Maar als conclusie zegt hij vastbesloten: ‘Wie zou het anders moeten doen dan Merkel?’

Daar staan we dan, in de motregen, met een gegrild supermarktworstje in de ene, een plastic beker bier in de andere hand, bij de ingang van de multifunctionele sporthal in het plaatsje Strasburg in de Oost-Duitse deelstaat Mecklenburg-Vorpommern.

De opwinding in de hal is voelbaar. De blaaskapel van de plaatselijke schooljeugd staat ongeduldig bij de wc’s te wachten, de burgemeester kon naar verluidt van zenuwen nauwelijks meer slapen. De reden: Angela Merkel kan elk moment in haar regeringshelikopter worden ingevlogen. De Duitse bondskanselier zal hier drie kwartier een toespraak houden, hier in het stadje dicht bij de Poolse grens met krap vijfduizend inwoners.

Het lijkt een merkwaardige keuze voor een politicus van de statuur van Angela Merkel. Ze staat in alle peilingen op ruime winst bij de landelijke verkiezingen van aanstaande zondag. Ze is op weg naar een regeringsperiode van zestien jaar, een periode die meestal alleen dictators voor elkaar krijgen – of de onlangs overleden Helmut Kohl, haar leermeester, die ook wel ‘de eeuwige kanselier’ werd genoemd.

Maar Merkel heeft Kohl al lang overtroffen. Ze wordt niet meer alleen de ‘machtigste vrouw ter wereld’ genoemd, maar geldt in meerdere Amerikaanse media ook als de ‘heimelijke koningin van Europa’ en zelfs als de ‘leider van de vrije wereld’ – al fronst men in Berlijn zelf bij die benaming vooral zorgelijk de wenkbrauwen.

In Strasburg voelt de grote wereldpolitiek ver weg. De werkloosheid is in de regio vijftien procent, veel huizen zijn afgebladderd – een aanblik die altijd weer onverwacht is voor het land dat het meest succesvolle van Europa wordt genoemd. De clichés over dit deel van het land zijn bekend: de jonge vrouwen met talent zijn vertrokken, en de meeste aanwezige mannen zijn óf werkloos óf dronken óf neonazi – of alledrie tegelijk.

Het stadje ligt nog net in het gebied van Merkels jeugd, de Uckermark, waar ze in DDR-tijden in het stadje Templin opgroeide. En het is ook hier in deze hal vandaag dat alles samenkomt wat deze Duitse verkiezingen bepaalt – en wat de verklaring kan bieden voor dat gevoel van onvermijdelijkheid van een vierde Merkel-termijn.

En precies op het afgesproken tijdstip is het zo ver. De fanfare marcheert met ferme paukenslag de hal in – Merkel zet er vanuit de achterhoede de pas in. Bij het podium aangekomen wordt ze door de plaatselijke CDU-politicus met bijna overslaande stem van opwinding geïntroduceerd, en dan is ze zelf aan de beurt: ‘Wat voor Duitsland we ons in de toekomst voorstellen’.

‘Is er wel snel internet hier?’ ‘Heeft u wel genoeg artsen?’ Ze begint bij de lokale thema’s. De ‘leider van de vrije wereld’ heeft zich in de helikopter keurig ingelezen, ze kent het cijfermateriaal. Merkel spreekt op exact dezelfde nuchtere toon als bij een persconferentie na een EU-vergadering. De opwinding in de zaal – ‘in het echt is ze kleiner!’ – maakt plaats voor de vertrouwdheid van de jarenlange herhaling.

Ineens is er actie, achter in de zaal. Tussen de ongeveer vijfhonderd merendeels oudere CDU-aanhangers en een paar scholieren zitten vier middelbare mannen met zwarte plakkaten: ‘Merkel muss weg’, staat er met witte letters op. En kort voordat ze vrijwillig door de plaatselijke security worden weggeleid roepen ze nog met verstikte stem: ‘Volksverräter’.

Merkel zelf negeert de schreeuwers eerst. ‘Volksverrader’ en ‘Merkel moet weg’: het zijn de leuzen van de nieuw-rechtse partij AfD, die dit jaar voor het eerst in de Bondsdag kan komen. Uitgerekend in de regio van Merkels jeugd is de AfD bij de deelstaatverkiezingen in 2016 de op één na sterkste partij in Mecklenburg-Vorpommern geworden, nog voor de CDU, die op de derde plaats staat.

Een paar hoofdstedelijke journalisten lopen snel richting de mannen. Het is hét mediaverhaal op dit moment: deze verbeten woede was afwezig bij de afgelopen drie verkiezingen waar Merkel aan meedeed. Maar al snel slenteren ze weer weg. Het valt mee vandaag. Vorige week in Heidelberg werden er nog tomaten geworpen, in Torgau werd Merkel minutenlang luid uitgefloten door een veel grotere groep demonstranten.

De derde Merkel-termijn wordt getypeerd door een onvermijdelijkheid waarin ieder tegengeluid lijkt op te lossen

Onverstoorbaar gaat Merkel verder. Terloops vermeldt ze ook nog wat afspraken met wereldleiders die ze de komende maanden heeft. Twijfelen over haar herverkiezing lijkt hier niemand te doen – Merkel zelf al helemaal niet. En toch is dat, zacht gezegd, merkwaardig. Want nog geen jaar geleden leek haar herverkiezing allerminst een uitgemaakte zaak.

De journalisten vormen een groot contrast met de troosteloze aanblik van de boze AfD-aanhangers in hun trainingspakken. Het keurige links-liberale weekblad Die Zeit is er vandaag, net als de tv-zender WDR – allemaal West-Duitse media, ze komen uit Keulen, Hamburg en Berlijn. Goed gekapt, hippe sneakers en moderne jasjes dragen ze. Al hoeven deze journalisten niet zelf CDU te stemmen, je zou ze toch de typische stedelijke burgerij uit Merkel-Duitsland kunnen noemen – geheel passend bij de richting die het land in is gegaan in de afgelopen twaalf jaar. Bijna ongelovig vroeg Die Zeit in een recent interview met een boos AfD-kopstuk: ‘Duitsland is ecologischer, vrouwelijker, opener, federaler en minder militair geworden. Dat maakt ons zo succesvol. Kunt u daar niet blij over zijn?’

‘Het beste Duitsland dat er ooit is geweest’, zo beschreef onder anderen de Britse hoogleraar Timothy Garton Ash het land geruststellend ten tijde van de eurocrisis. Na twaalf jaar Merkel heeft Duitsland een volkomen andere reputatie dan het land in de jaren negentig na zestien jaar Helmut Kohl had. De christen-democratische Merkel heeft in feite alle kroonjuwelen van de links-liberale elite doorgevoerd: van de afschaffing van de dienstplicht en de Energiewende in 2011 tot de ‘Willkommenskultur’ voor een miljoen vluchtelingen eind 2015 en uiteindelijk zelfs het homohuwelijk in 2017.

Hier wordt mogelijk de verklaring genoemd van het Merkel-tijdperk: anders dan andere regeringsleiders heeft de Duitse kanselier een universeel beleid gevoerd, aangezien ze als leider van een conservatieve CDU/CSU een links-liberaal programma heeft doorgevoerd. Daarbij komt ook dat zij een regeringsleider is die uitgesproken anti-ego is, dus zonder als een uitgesproken politieke egotripper kan worden gekwalificeerd en daarmee is zij de grote uitzondering onder alle regeringsleiders. In tegendeel, ze is de kanselier op de achtergrond en dat wordt gewaardeerd door brede lagen van het electoraat. Naar mijn gevoel dus allemaal argumenten waarom Angela Merkel het veel langer volhoudt dan enige andere regeringsleider. Niemand doet het haar na.

Een beroemde uitspraak van Merkel is dat ‘de politiek zich aan de werkelijkheid aanpast’. Dat wil in haar geval zeggen dat ze de wensen van een nieuw Duits maatschappelijk midden heeft gevolgd. Ze stuurde haar CDU, die logge conservatieve partij van Helmut Kohl, gestaag de linkerkant op, steeds ondersteund met dalende werkloosheidscijfers, zoals Merkel in deze verkiezingstijd voortdurend benadrukt.

Een ander verschil met de tijd van Kohl is de verbijsterende politieke consensus die rond haar koers is komen te hangen. ‘Alternativlos’ is het beruchte woord dat Merkel de afgelopen jaren gebruikte als een omstreden beleidspunt doorgedrukt moest worden. Het is inmiddels een begrip geworden waarmee de regeerstijl van de derde Merkel-termijn, die van de grote coalitie met de SPD, wordt getypeerd: een onvermijdelijkheid, waarin ieder tegengeluid vanzelf lijkt op te lossen.

De politieke eensgezindheid is in deze laatste verkiezingsweken inderdaad opvallend. Drie van de vijf andere grote landelijke partijen staan gehoorzaam klaar om na de verkiezingen met de CDU mee te regeren: zowel de huidige partner SPD als de liberale FDP en de Groenen. Ook de meeste media, die in het tijdperk Kohl nog zo tegen de kanselier streden, vinden Merkel eigenlijk wel oké – zelfs schandaalblad Bild. Alleen Die Linke en de AfD, links- en rechtsbuiten, keren zich openlijk van haar af.

De eensgezindheid zorgt echter ook voor sluimerend onbehagen. De schaduwzijde kwam naar voren in 2015, op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis. Merkel heette toen zonder noemenswaardig overleg met anderen de vluchtelingen die vastzaten in Hongarije welkom, en een grote stroom kwam op gang. Het was ‘alternativlos’, en ieder debat viel stil. De woede hierover barstte met veel heftigheid los na de aanrandingen tijdens oudejaarsnacht in Keulen, de AfD kwam op vijftien procent in de peilingen terecht.

Allemaal neonazi’s? Te makkelijk. Het gevoel van chaos is in het herenigde Duitsland nooit sterker geweest dan in die maanden. De aanhang van de AfD bestond op dat moment uit teleurgestelde CDA’ers, oud-SPD’ers en boze Groenen, er zaten gegoede hoogleraren en werkloze arbeiders tussen. Maar vooral zorgde Merkels aanpak binnen haar eigen CDU, die typische middenpartij, voor een ongekende onrust.

Stralsund, Mecklenburg-Vorpommern, 16 september

© John MACDOUGALL / AFP / ANP

https://www.groene.nl/artikel/ich-bin-die-kanzlerin-der-mitte?utm_source=De+Groene+Amsterdammer&utm_campaign=4d0297c294-Dagelijks_20170921&utm_medium=email&utm_term=0_853cea572a-4d0297c294-70927641

 

Duitsers betalen hoge prijs voor Merkels ‘Wir schaffen das’ @volkskrant @eu #duitseverkiezingen #vluchtelingen

Tags

Vluchtelingen

Gerben van der Marel • Economie & Politiek/fd, 21-9-`7

Voor kiezers is de vluchtelingenpolitiek hét thema van de Duitse Bondsdagverkiezingen die komende zondag worden beslist. Ondanks haar controversiële maar aangescherpte ‘welkomstpolitiek’ zal Angela Merkel het ‘schaffen’ om als kanselier een vierde termijn zeker stellen. Maar het onderwerp blijft de politieke agenda domineren.

Angela Merkel bezocht tijdens haar verkiezingscampagne deze maand ook vluchtelingen in de Berlijnse wijk Spandau.

De komst van 1,5 miljoen asielzoekers sinds 2014 polariseert de Duitse samenleving. De economische integratie van de vluchtelingen verloopt verre van rimpelloos. Toen Merkel zomer 2015 kwam met haar mantra ‘Wir schaffen das’ onderstreepte ze het ‘absorptievermogen’ van de Duitse arbeidsmarkt. Maar nog geen 15% van de vluchtelingen heeft werk.

Hieruit valt een Duits, maar ook gezamenlijk Europees, beleid te destilleren voor wat betreft toelatingseisen : 1. Banen is in het eerste jaar geen kwestie van keuze, maar verplichting; 2. In de eerste jaren dient ook het accent op integratie te liggen: taalvaardigheid ontwikkelen en de nieuwe cultuur ‘eigen te maken’. Met name de Grondwet van het nieuwe woonland dient onderwerp van bestudering te worden en van formele toetsingsprocedures. Wordt na 1 jaar achterstand op een van beide voorwaarden geconstateerd, dan kan/zal sprake zijn van terugsturen.

Gastarbeiders

Twee jaar geleden klonk het bedrijfsleven ook nog optimistisch. Dieter Zetsche, topman van Daimler en voorzitter van de Europese autobrancheclub Acea, zei in 2015 over de vluchtelingen: ‘In het beste geval kunnen ze een basis vormen voor het volgende Duitse economische wonder, net zoals de miljoenen gastarbeiders in de jaren vijftig en zestig aanzienlijk bijdroegen aan de opkomst van de Bondsrepubliek.’

Inmiddels is klip en klaar dat Duitsland pas aan het prille begin staat van de economische integratie van de nieuwkomers. Ongeveer 200.000 vluchtelingen hebben legaal werk gevonden. Maar volgens Aydan Özoğuz, de hoogste ambtenaar voor migratie, vluchtelingen en integratie, zal twee derde van de nieuwkomers over vijf jaar nog werkloos zijn. ‘Velen van hen hebben tien jaar nodig.’

Dit laatste is dus ten principale onacceptabel omdat het wat een redelijke aanpak betreft veel logischer is als het alleen sprake is van tijdelijke verblijfsvergunningen. Alleen die migranten die zich op vaste of permanente basis weten te vestigen, kunnen een vaste verblijfsvergunning verkrijgen en later een paspoort van dat land.

Artsen en ingenieurs

In de eerste golf uit Syrië zaten relatief veel artsen en ingenieurs maar de toestroom daarna bestond vooral uit ongeschoolde mannen. Werkgevers zijn terughoudend. De asielprocedures duren lang. Vorig jaar bleek uit onderzoek van de Frankfurter Allgemeine Zeitung dat de dertig grootste bedrijven uit de DAX slechts 54 banen hadden voor immigranten (waarvan 50 bij Deutsche Post) terwijl ze samen wereldwijd 3,5 miljoen werknemers hebben.

Spoedcursus Duitse verkiezingen

Nog nooit had Duitsland zoveel asielaanvragen als in 2016: 750.000. Voor kinderen is integreren te overzien omdat ze een paar weken na aankomst op scholen welkom zijn. Dat is anders voor de volwassenen. Slechts drie van de tien vluchtelingen heeft een beroepsopleiding voltooid en dat maakt ze slecht voorbereid voor de arbeidsmarkt.

Bureaucratie

Kansrijke asielaanvragers zijn verplicht om een integratie- en taalcursus (600 uur) te volgen maar dat doen velen niet. Vluchtelingen die wel klaar zijn stuiten op de Duitse bureaucratie. Zo kost het omzetten van een Syrisch rijbewijs €500.

€21,7 mrd

Oeso becijferde de kosten van de vluchtelingenopvang op €21,7 mrd in 2016. Ook voor dit jaar wordt met zo’n bedrag rekening gehouden.

Voor de overheid rijzen de kosten van de opname van vluchtelingen de pan uit. Economische denktanks rekenen met een kostenpost van tussen de €20 mrd en €50 mrd per jaar. In 2015 ging het volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) om €16 mrd oftewel 0,5% van Duitslands bbp. In 2016 betrof het €21,7 mrd. Dit jaar is een zelfde bedrag begroot. Voor de vluchtelingen zijn alleen voor scholen en beroepsonderwijs al 25.000 nieuwe docenten nodig. Economen wijzen erop dat het leeuwendeel van de uitgaven bijvoorbeeld in de bouw terugvloeien in de economie en groei aanjagen.

Afgewezen asielzoekers

Merkels strengere politiek, de vluchtelingendeal met Turkije en verscherpte controles bij de Middellandse Zee hebben de instroom teruggebracht. Hoeveel nieuwe buitenlanders nu in Duitsland resideren is onbekend. Duitsland telt meer dan 200.000 afgewezen asielzoekers maar die worden vooralsnog getolereerd. Door gezinshereniging worden komende jaren honderdduizenden nieuwe buitenlanders verwacht.

Gezinshereniging die in vluchtelingenverdragen is opgenomen en mogelijk wordt gemaakt, dient voor wat betreft de actuele – uit de laatste jaren – stroom van economische vluchtelingen beperkt te worden tot het moment dat duidelijk wordt wat financieel voor de EU houdbaar is. Worden er immers geen eisen gesteld, dan kan alleen een blijvende groei van populistische anti-partijen worden verwacht met alle politieke complicaties van dien.

De vluchtelingenstroom heeft in Duitsland een scherpe discussie over identiteit en cultuur op gang gebracht. Met de komst van Alternative für Deutschland (AfD) zal dit debat ook in Bondsdag worden gevoerd. De rechts-populistische partij wordt een van de winnaars zondag. Een van hun verkiezingsslogans is: ‘Neue Deutsche? Machen wir selber.’

Ik bedoel maar. Maar de winst van deze Duitse verkiezingen is dat dit thema van de vluchtelingen klaarblijkelijk beter in de campagne zijn opgenomen dan tijdens onze verkiezingen in maart. Regeerde bij ons teveel angst?

https://fd.nl/economie-politiek/1219495/duitsers-betalen-hoge-prijs-voor-merkels-wir-schaffen-das?utm_source=nieuwsbrief&utm_campaign=fd-ochtendnieuwsbrief&utm_medium=email&utm_content=20170921&s_cid=671

Niet alleen Berlijn maar de hele EU zou Turkse provocaties beu moeten zijn @volkskrant @eu #turkije #angstcultuurEU

Tags

EU, Turkije

Berlijn is Turkse provocaties beu (Sterre Lindhout, In het nieuws/de Volkskrant, 21 juli)

De Duitse regering scherpt het reisadvies voor Turkije aan en raadt Duitse bedrijven af in het land te investeren. Het zijn de eerste stappen in een ‘herijking’ van de betrekkingen met Ankara, kondigde minister Gabriel van Buitenlandse Zaken donderdag aan. Berlijn is de provocaties van president Erdogan zat, was de boodschap.

Het werd tijd om een einde te maken aan deze angstcultuur binnen vooral Duitsland als binnen de EU-lidstaten en indirect binnen de Europese Commissie om het vluchtelingenverdrag niet in gevaar te brengen, nog los van de Nato-verplichtingen tussen de betrokken landen. Met deze diplomatieke voorzichtigheid schiet je met landen als Turkije, dat geheel getransformeerd is na de leiderschapswisseling na de aanvraag van het lidmaatschap, niets op. Deze voorzichtigheid bevordert ook het dalende draagvlak van de bevolking ten aanzien van de EU.

De Commissie is vergeten dat de nieuwe tijd ook nieuw-denken vereist en dat betekent dat met de snelheid van de sociale media ook snelheid van politiek handelen vereist wordt (is), en dus veel sneller tot formele stopzetten van die onderhandelingen noodzakelijk is. Ook lidstaatregeringen dienen die snellere besluiten op nationaal niveau te gaan en durven nemen.

# Concreet betekent dat, afgezien van het aangepaste reisadvies, dat de regering onderzoekt of ze de verzekeringsregeling voor Duitse bedrijven, de ‘Hermes-garanties’, voor export naar Turkije  zal afschaffen. Ook wil Duitsland met de EU-partners in gesprek over het bevriezen van de 4,45 miljard aan subsidies die Turkije tot 2020 ontvangt voor projecten ter voorbereiding op een toekomstig EU-lidmaatschap.

Waar die toelatingsonderhandelingen toch al bevroren zijn en in de praktijk dus stopgezet, is het natuurlijk helemaal te dwaas voor woorden dat er pakken euro’s ter waarde van miljarden worden uitbetaald, en zeker tegen het licht van zulke scherpe verwijten die heen en weer worden uitgewisseld. Die miljarden kunnen beter in Italië worden geïnvesteerd om daar de vluchtelingen te helpen. Tot slot dient ook helderheid te worden geschapen over nieuwe en andere diplomatieke normen en mores die in die conservatieve hoek moeizaam kunnen worden genomen:

# Wat niet betekent dat de aangekondigde matregelen geheel gewichtloos zijn [onzin!]. Duitsland is Turkijes belangrijkste handelspartner, dus het wegvallen van Duitse investeerders kan de Turkse economie daadwerkelijk pijn doen [dat weten de Turken ook en toch blijven ze roeptoeteren!]. Erdogan toonde zich niet erg onder de indruk. ‘Duitsland gedraagt zich onverantwoordelijk’, was zijn reactie.

Als de Turken een verkeerde president aanstellen, moeten ze de gevolgen maar zelf ondergaan, precies zoals in de VS onder Trump.

 

Erdogans ‘koevoet’ zal worden ingezet in de verkiezingsstrijd in Duitsland; electoraal interventierecht @volkskrant @eu #Duitseverkiezingen #turkijerel

Tags

Duitsland, EU, turkijerel

Rugge(n)graat (Column Derk Jan Eppink, Opinie & Debat/de Volkskrant, 15 maart)

# Als het in september een spannende race wordt tussen Merkel en Schulz, zet Erdogan zijn koevoet in de verkiezingen en beveelt zijn onderdanen met een Duits paspoort hoe ze moeten stemmen. Dus bakken Duitse politici en media liever zoete broodjes met Ankara. De Duitsers geven Erdogan eigenlijk een electoraal interventierecht.

Dit zijn dringende redenen om het associatieverdrag met Turkije geheel te herzien, aangezien de leemten in dat verdrag (Nederturken hebben geen inburgeringsverlichtingen en wel dienstplicht te vervullen in hun geboorteland; dubbele loyaliteiten) niet passen in deze tijd. Alleenheerser Erdogan moet zijn plaats worden gewezen; dat is de les uit het afgelopen weekend met de #turkijerel in Rotterdam. En oh ja, Ben Bot, op wie ik in dat weekend al kritiek had geuit, heeft ook volgens Eppink aangetoond nog teveel vast te zitten in zijn diplomatieke reflexen. Een mastodont dus.

Duitse komiek terecht niet verder vervolgd @volkskrant #vrijheidvanmeningsuiting #artistiekevrijheid

Tags

artistiekevrijheid, Duitsland, vrijheidvanmeningsuiting

Duitse komiek niet verder vervolgd (Sterre Lindhout, Ten eerste/de Volkskrant, 5 oktober)

Het Duitse OM staakt het proces tegen komiek Jan Böhmermann vanwege het beledigen van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De beledigingen aan het adres van Erdogan in Böhmermanns gedicht ‘Schmähkritik’ zijn volgens de openbaar aanklager een vorm van artistieke vrijheid. En dus kan een strafbaar feit niet worden bewezen.

http://www.volkskrant.nl/buitenland/duitse-komiek-niet-vervolgd-voor-belediging-erdogan~a4389065/

Het Duitse OM heeft besloten komiek Jan Böhmermann niet te vervolgen vanwege het beledigen van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De beledigingen aan het adres van Erdogan in Böhmermanns gedicht ‘Schmähkritik’ zijn volgens de openbaar aanklager een vorm van artistieke vrijheid. En dus kan een strafbaar feit niet worden bewezen. (N.b.: in de online tekst verschilt de eerste zin met de papieren editie.)

Erdogan en Turkije hebben nu geleerd dat het Turkse recht (fundamenteel) anders in elkaar zit dan het Duitse (en Europese) vanwege het feit via dit besluit dat artistieke vrijheid niets met strafbare feiten te maken heeft en dus ook niet met belediging. Dat moet de Turken aan het denken zetten in verband met hun formele aanvraag tot lidmaatschap van de EU.

Als Erdogan nu een consequente man is, dan vindt hij deze Europese wetgeving fundamenteel strijdig met het Turkse wet en ethische opvattingen. Dan trekt hij dus zijn aanvraag in. Dat levert duidelijkheid op. Terzijde zij opgemerkt dat Erdogan ofwel geen goede raadgevers in zijn omgeving heeft, of die genegeerd heeft door deze aanklacht dan toch in te dienen, want internationale adviseurs van hem moeten geweten hebben dat deze zin- en kansloos was gelet op de uitspraak.

Monetair geweten Duitsland is zegen voor heel Europa [archief 1997]

Tags

Archief, Duitsland, EU

http://www.volkskrant.nl/buitenland/monetair-geweten-duitsland-is-zegen-voor-heel-europa~a493793/

Met zijn naoorlogs monetair beleid heeft Duitsland vooral de prijsstabiliteit in eigen land willen bevorderen. De rol van monetair politieagent van de EU zou Duitsland echter niet misstaan, meent W.F.V. VANTHOOR.

W.F.V. VANTHOOR  10 maart 1997, 00:00

IN HET ARTIKEL ‘Duitsland kan de EMU niet langer afdwingen’ dat op 3 maart op de Forumpagina verscheen, meent prof.dr J.L. van Zanden te moeten afrekenen met de mythe van het Duitse Wirtschaftswunder. Daardoor zullen de Duitsers niet meer in staat zijn de ‘monetaire politieagent van de EU’ te spelen, en is het alleen nog maar de vraag ‘wanneer we ontdekken dat de keizer geen kleren aan heeft’. Om zijn betoog kracht bij te zetten, beroept de auteur zich op twee historische vergelijkingen, namelijk de rol van het Engelse pond van vóór de Tweede Wereldoorlog (als spil van de gouden standaard), en die van de Amerikaanse dollar tussen 1945 en 1971 als ankervaluta van het systeem van Bretton Woods. De stabiele waarde van beide munten nam, aldus Van Zanden, ‘haast mythische vormen’ aan. Dit heeft volgens hem geresulteerd in een relatieve economische achteruitgang van de beide landen, hetgeen hij de prijs noemt die voor dominantie in het internationale economische systeem moet worden betaald. Bij deze conclusie kan de vraag worden gesteld of de auteur hier de rol van het pond en de dollar wel op zijn juiste merites beoordeelt. Niet te ontkennen valt dat beide munten konden uitgroeien tot sleutelvaluta’s dankzij de economische macht van respectievelijk Engeland en de Verenigde Staten. Of dit tot relatieve economische achteruitgang heeft geleid, kan worden betwijfeld omdat het met de ‘mythe van de stabiele waarde’ van beide munten wel meeviel. Het feit dat Engeland in 1931 de gouden standaard moest verlaten, kwam doordat het pond in de jaren twintig op een economisch ongerechtvaardigde pariteit aan het goud was gekoppeld. Ook aan de stabiele waarde van de dollar kan worden getwijfeld, althans wanneer wordt bedacht dat deze valuta al in 1961 terrein moest prijsgeven vanwege de revaluatie van de Duitse mark. Dat de waarde van de dollar niet zo stabiel was en langzaam maar zeker afbrokkelde, moet worden toegeschreven aan het toegeven aan de verlokking waartoe een sleutelvaluta de autoriteiten van het land in kwestie blootstelt, namelijk persistente inflatoire financiering van – door overmatige besteding uitgelokte – betalingsbalanstekorten. Deze tekorten behoeven niet te worden afgedekt in vreemde munt, zodat de natuurlijke rem die de inzet van valutareserves vormt, ontbreekt. Dat Duitsland voor deze verleiding niet is bezweken omdat het zijn primaat voor interne prijsstabiliteit niet in gevaar wilde brengen, is een der belangrijkste redenen waarom de D-mark kon uitgroeien tot ankervaluta in het Europees Monetair Stelsel (EMS) en – overigens ongewild – tot tweede reservevaluta in het internationale geldverkeer. In het licht van deze samenhang doet het ook wat aanmatigend aan wanneer Van Zanden probeert de drie gevallen onder één noemer te brengen; Engeland heeft aangezet tot conformatie, de VS hebben landen via het Internationaal Monetair Fonds (IMF) onder druk gezet, en Duitsland legt als dominante partij zijn spelregels op in het EMS en de EU. De hier gebezigde terminologie geeft blijk van een nogal eenzijdige en ook weinig doordachte visie op de geschiedenis van de internationale monetaire samenwerking. Afgezien van de gouden standaard – waar in hoofdzaak het automatisme van het systeem en de politieke wil dit in stand te houden tot conformatie dwong – werd die samenwerking na de Tweede Wereldoorlog gekenmerkt door wisselkoersafspraken tussen soevereine landen. Deze afspraken dwingen, althans wanneer ze serieus worden nagekomen, tot het op elkaar afstemmen van het economische en monetair beleid van de betrokken landen. Gebeurt dit niet, doordat bijvoorbeeld een of meer landen uit de pas lopen, dan spat het systeem uit elkaar. Toegepast op het systeem van Bretton Woods, impliceert een en ander dat niet de door Van Zanden genoemde relatieve Amerikaanse achteruitgang in de jaren na 1960 debet was aan de instorting van dit systeem, maar veeleer de geleidelijke erosie van de dollar door het niet naleven van de spelregels die het systeem oplegde. Om hier te spreken van het via het IMF opleggen van een dictaat door de VS doet geen recht aan de historische realiteit, omdat het juist de VS zelf waren die in de vroege jaren zeventig vanwege de voortdurende dollarzwakte niet langer in staat waren aan hun verplichting van goudconvertibiliteit te voldoen. Het heeft ook weinig zin te beweren dat Duitsland in de Economische en Monetaire Unie de regels aan andere partijen gaat opleggen. Een korte terugblik op de monetaire geschiedenis leert dat Duitsland na de Tweede Wereldoorlog met name op monetair terrein nooit enig dictaat heeft opgelegd. Van meet af aan waren de Duitse beleidsmakers voorstander van de zogenaamde kroontheorie, die de monetaire unie vooral zag als sluitstuk van de economische unie. Daarentegen was het met name Frankrijk dat de monetaire unie vooropstelde omdat het die wilde gebruiken als hefboom van de economische integratie. De uitdrukking l ‘Europe se fera par la monnaie ou ne se fera pas stamt tenslotte van niemand minder dan van de Franse econoom Jacques Rueff. Onder dit motto ging het EMS van start dat primair beoogde een zone van monetaire stabiliteit te scheppen. Niet anders is het gegaan met de totstandkoming van het Verdrag van Maastricht, waarvan de gedachtenvorming niet in de laatste plaats werd beïnvloed door de Fransman Jacques Delors. In plaats van te spreken van een Duits dictaat, is Duitsland, zo zou men kunnen beweren, in beide gevallen tegemoetgekomen aan het Franse primaat voor de monetaire unie. Dat Duitsland hieraan een eigen zinvolle inhoud heeft gegeven door in zijn monetaire beleid consequent te streven naar binnenlandse prijsstabiliteit mag, anders dan Van Zanden geneigd is te doen, wel degelijk als een verdienste worden beschouwd waarvan niet alleen Nederland maar evenzeer Frankrijk heeft geprofiteerd. Dat de auteur hier een directe link probeert te leggen met de achteruitgang in de Duitse industriële groei en arbeidsproductiviteit bewijst eens temeer dat hij de Duitse problematiek te eenzijdig benadert. Die problematiek is er inderdaad, doch daaraan liggen niet zozeer monetaire, maar veeleer economische en structurele factoren ten grondslag, waarbij het effect van de Duitse politieke hereniging nog een aparte complicerende rol speelt. Door die factoren te veronachtzamen, stelt de auteur zich op één lijn met die tegenstanders van de EMU die maar al te gemakkelijk de convergentiecriteria als zondebok van de huidige economische problemen in Europa aanwijzen, zonder zich te realiseren dat ook zonder EMU in diverse landen terugkeer naar gezonde overheidsfinanciën en loonmatiging noodzakelijke voorwaarden zijn om binnenshuis orde op zaken te stellen. Wanneer die tegenstanders het belangrijkste voordeel van de EMU zien in het ‘breken met het rentedictaat van de Bundesbank’, dan zaaien zij nodeloos wantrouwen en ook twijfel aan de zin van de monetaire integratie, en dat niet alleen bij de Duitsers. Het Duitse Wirtschaftswunder van weleer mag dan op zijn retour zijn, het geeft allerminst aanleiding de sombere voorspelling van Van Zanden, die eigenlijk alleen op een historische analyse lijkt te berusten, te rechtvaardigen. Hiertegen spreekt de kracht van de Duitse economie evenzeer als de traditioneel ingebakken beleidsdiscipline van de Duitse autoriteiten. Vanwege hun consistente aanpak hebben ze wereldwijd een zodanig vertrouwen opgebouwd, dat naar mijn oordeel de keizer nog lang feestelijk gekleed zal zijn. Als Van Zanden deze keizer gekleed ziet als monetaire politieagent, dan mag de EMU vol vertrouwen de toekomst tegemoet zien. W.F.V. Vanthoor is verbonden aan de afdeling Wetenschappelijk Onderzoek en Econometrie van de Nederlandsche Bank.