Tags
Een warme huiskamer door mini-datacenter in flatgebouw (Stijn van Gils, ICT-DIENSTEN/fd, 15-10-20)
In het kort:
- Datacenters liggen onder vuur vanwege hun grote stroomverbruik.
- De restwarmte die datacenters produceren, blijft nog vrijwel altijd onbenut.
- Een Nederlandse start-up wil dit oplossen door servers te gebruiken als verwarmingsketel in appartementencomplexen.
Een Nederlandse start-up denkt een duurzame oplossing te hebben gevonden voor het overmatige stroomverbruik van datacenters. Het Amsterdamse bedrijf Leafcloud wil computercapaciteit niet langer centraal in grote loodsen plaatsen, maar verspreid over meerdere appartementencomplexen. Daar kunnen de servers meteen als verwarming functioneren.
4%
Datacenters verbruiken zo’n 4% van alle elektriciteit in Nederland
Vanuit een werkplaats met andere start-ups in de buurt van de Amsterdamse haven toont ceo David Kohnstamm zijn ‘mini-datacenter’. Het is een bescheiden kastje gevuld met servers. ‘Dit is het.’ De opstelling oogt minuscuul in vergelijking met de enorme schaal van een normaal datacenter, waarin grote dieselgeneratoren, koeltorens en lange gangen vol serverruimten het beeld bepalen. Toch denkt Kohnstamm met dit kleine kastje de snelgroeiende miljardensector flink te kunnen opschudden.
Onder vuur
Aan vernieuwing rond datacenters is grote behoefte. Datacenters faciliteren een groot deel van de digitale economie, maar liggen al een tijd onder vuur. De sector verbruikt in Nederland zo’n 4% van alle elektriciteit. Dat komt neer op de helft van alle windenergie die in Nederland wordt opgewekt. Critici vrezen dat de rekencentra zonder nieuwe innovaties op termijn het stroomnet volledig zullen overbelasten.
Om de groei van datacenters te beteugelen besloten de gemeenten Haarlemmermeer en Amsterdam vorig jaar al tot een tijdelijke bouwstop van nieuwe rekencentra. Ook de komende jaren willen ze de aanwas van nieuwe centra beperken. Het nieuwe beleid moet datacenters duurzamer maken en meer innovatie opleveren, laat een woordvoerder van de gemeente Amsterdam weten.
*Uitstekende voornemens!
Computer als verwarming
Leafcloud, gefinancierd met geld van Michiel Rexwinkel die eerder energiebedrijf Greenchoice oprichtte, denkt zo’n vernieuwer te zijn. De Amsterdamse start-up ziet de toekomst in talloze kleine clusters van servers verspreid over appartementencomplexen, waar een of meer kastjes in de verwarmingsruimte kunnen worden geplaatst. Het eerste complex met 150 bewoners wordt binnenkort aangesloten.
‘Normale servers zijn te lang om in een verwarmingsruimte te plaatsen’ ~ David Kohnstamm, ceo Leafcloud
Kohnstamm laat de werking van zijn mini-datacenter zien. ‘We hebben hem zelf gebouwd’, vertelt hij. ‘Normale servers zijn te lang om in een verwarmingsruimte te plaatsen.’ Langs de achterkant van zijn servers lopen buisjes water die het geheel koelen. ‘We verhitten dat water tot 70⁰C.’ Vervolgens stroomt het hete water naar een boiler zodat het meteen gebruikt kan worden om te douchen of het gebouw te verwarmen.
Leafcloud-servers kunnen daarmee tot 20% van de warmte in flatgebouwen leveren. Kohnstamm: ‘Meer willen we ook niet. Als we 100% van de verwarming zouden leveren, dan zouden we te vaak een overschot aan hitte produceren en dat is zonde.’
‘Serieus alternatief’
Zo’n 85% van de warmte die een server produceert kan hierdoor weer als verwarming worden gebruikt. In gewone datacenters gebeurt dat niet. Sterker nog, daar is extra stroom nodig om ook het koelsysteem te laten draaien.
Thatcher Peskens, business-developer bij Leafcloud, denkt dat zijn start-up een substantieel Europees alternatief kan worden voor de Amerikaanse clouddiensten van Amazon, Google en Microsoft, die de markt nu domineren. ‘We zijn ook goedkoper.’ Zeker bij toepassingen die veel rekenkracht vergen, is het watergekoelde systeem volgens Peskens financieel aantrekkelijker.
‘Die markt is nu te veel gericht op de status quo’ ~ Marjolein Bot, projectleider Amsterdam Economic Board
Ook Marjolein Bot is enthousiast. Ze is projectleider bij de Amsterdam Economic Board, een adviesorgaan onder leiding van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, waarin onder meer universiteiten, overheden en het bedrijfsleven zijn betrokken. Bot houdt zich bezig met het duurzamer maken van de datacenterindustrie in de regio. Die markt is volgens haar nu te veel gericht op de status quo.
Bot ziet het concept van Leafcloud als één van de oplossingen om de groei de komende jaren op te vangen, samen met andere oplossingen zoals ‘energiezuiniger programmeren’ en het zuiniger afstellen van servers. ‘Je zou eigenlijk willen dat dit soort stappen op een veel grotere schaal worden gezet en dat ook gewone serverfabrikanten dergelijke kasten gaan maken.’
Gratis af te halen: warme lucht
Ook conventionele datacenterbedrijven proberen al een tijd hun hitte kwijt te raken, maar slagen daar tot nu nauwelijks in. Landelijk zijn er slechts een handvol voorbeelden van succesvolle projecten, zoals in Aalsmeer, waar een zwembad wordt verwarmd met hitte uit een datacenter van het Nederlandse NorthC. De meeste datacenters koelen de apparatuur door koude lucht de serverruimtes in te blazen. Die lucht warmt vervolgens op tot zo’n 30 ⁰C. Datacenters zijn vrijwel allemaal bereid deze warme lucht gratis weg te geven, maar het transporteren ervan blijkt duur en voor veel toepassingen zijn de temperaturen net te laag. Stijn Grove, directeur van brancheorganisatie Dutch Data Center Association, verwacht dat zijn leden op termijn wel op grote schaal hun warmte zullen afgeven. In het nieuwe datacenterbeleid van de gemeente Amsterdam gelden namelijk straks ‘strenge regels’ om restwarmte daadwerkelijk te benutten.
Eerdere poging mislukt
Op de oplossing van Leafcloud rust geen patent. Toch is het systeem in deze vorm nergens anders te vinden. De Delftse start-up Nerdalize probeerde – deels met dezelfde medewerkers – eerder iets vergelijkbaars, maar dan met servers in huizen van particulieren. Die poging mislukte: Nerdalize ging vorig jaar failliet. ‘Het bedrijf was te Delfts’, stelt Kohnstamm. ‘Ze waren hun tijd te ver vooruit en probeerden te vaak het wiel zelf uit te vinden.’ Leafcloud is volgens de ceo pragmatischer. ‘We gebruiken meer gangbare technieken.’
Bovendien heeft de nieuwe start-up naar eigen zeggen de veiligheid en betrouwbaarheid van de dienst verbeterd. Leafcloud gaat zijn servers in appartementencomplexen slechts gebruiken voor rekenkracht. Het opslaan en opvragen van data – wat minder stroom kost – blijft in een traditioneel datacenter op maximaal tien kilometer afstand van de appartementencomplexen gebeuren. ‘Dankzij een snelle glasvezelverbinding, kan het toch als één geheel functioneren’, vertelt Peskens.
‘Met een server hier en daar in een appartementencomplex gaan we het niet redden’ ~ Stijn Grove, directeur brancheorganisatie Dutch Data Center Association
Ook voor storingen heeft Leafcloud nu een oplossing. In tegenstelling tot bij gewone datacenters hebben de kasten weliswaar geen noodstroomvoorziening en dubbel uitgevoerde internetverbindingen. ‘Maar sinds kort is dat met software op te lossen’, vertelt Peskens. ‘Als de stroom op de ene plek uitvalt, kunnen we onmiddellijk overschakelen naar een andere plek. We zijn daardoor zeker zo betrouwbaar.’
Stijn Grove, directeur van brancheorganisatie Dutch Data Center Association, ziet minder heil in het initiatief. ‘Ik denk dat datacenters uiteindelijk slimmer, efficiënter en veiliger zijn. Met een server hier en daar in een appartementencomplex gaan we het niet redden.’
*Kortom, goede ontwikkelingen!
https://fd.nl/futures/1360121/een-warme-huiskamer-door-mini-datacenter-in-flatgebouw