Tags
[Eerste deel van deze kop is de digitale, en 2e de papierenkop van dit artikel]
Stelling: De centrale kwestie of vraagstuk in dit artikel wordt samengevat in de volgende twee tegenovergestelde alinea’s: “De meeste analisten voorzien op korte termijn geen inname van Taiwan door China. Afgelopen week zei de Singaporese oud-diplomaat en schrijver Kishore Mahbubani tegen persbureau Bloomberg dat hij verwacht dat China de tijd zal nemen om militair en economisch verder te groeien en Taiwan pas zal innemen zodra het sterker is dan de VS. Mahbubani voorspelt al jaren een onvermijdelijke, wereldwijde dominantie van China.
Kurlantzick is het daar niet mee eens. „Ik zie helemaal geen groei van China’s heerschappij. Het land staat onder enorme economische druk door lage groei, verergerd door een rampzalig coronabeleid. Investeerders trekken zich terug en het imago heeft wereldwijd deuken opgelopen. Zo heeft de onderdrukking van Hong Kong en Xinjiang het aanzien geen goed gedaan.” Ook stelt hij dat de Chinese dwang door economische druk of agressief gedrag van diplomaten China in Zuidoost-Aziatische landen niet populair heeft gemaakt.”
Met mooie van dit artikel is dat de toekomst zal uitwijzen wie van beide denkers gelijk zal krijgen, wan top dit moment kan geen van beide analyses en verwachtingen al als feit worden geoordeeld. Kishore Mahbubani heeft gelijk dat zijn analyse een lange termijn perspectief en daar kan niemand het oneens mee zijn, maar stel dat de aarde ‘die toekomst niet zal halen’ omdat er een zware komeet op aarde crasht en de aarde vernietigt, dan komt die analyse niet uit; zelfs niet als de huidige hitte van doorlopende hittegolven de aarde blijven ‘teisteren’, want dan slaagt geen enkele politieke strategie. Maar ook speelt een andere factor dat dezelfde Mahbubani, die zijn interview afgelopen week heeft afgegeven, daarbij de ontwikkelingen in Oekraïne niet heeft meegenomen, waarmee maag gezegd wil worden dat de hele westerse wereld al wordt gespeculeerd dat de Russische inval in en overval op Oekraïne zo anders verloopt dan alle analisten hadden voorzien en dus dat de altijd als superieur veronderstelde krijgsmacht van de Federatie niets voorstelt, met uitzondering van de hoeveel ballistische wapens die daar opgeslagen liggen, zodat er alleen uitputtingsoorlogen mogelijk zijn voor Rusland, waarmee alle bestaande militaire strategieën volkomen in duigen zijn gevallen.
Kortom, ook Mahbubani had nooit rekening gehouden met het nu gegeven feit dat er sprake is van een volkomen ‘aftandse’ legermacht van Rusland, dat nooit in staat is echt efficiënte oorlogen uit te vechten, met als oorzaak de corruptie in dat land. Alle mogelijk legervoertuigen worden gesloopt om met die met die losse onderdelen op de zwarte markt nog een zakcentje bij te verdienen. Ook de aflevering van Zomergasten van afgelopen zondag met Derk Sauer gaf een onthullend maar ook uiterst tragisch beeld van Rusland zelf, dat eeuwen achterloopt op het westen wat beschaving en techniek betreft.
Rusland is op dit moment alleen ‘rijk’ vanwege de olie- en gasvoorraden, maar heeft daarbuiten geen normale economie; het bbp wordt door economen geschat op de omvang van de Benelux. Gelukkig kunnen we dus nu vaststellen door de lessen van Oekraïne dat er geen militaire expedities op dit moment mogelijk zijn en dat heeft ongetwijfeld ook Xi Jinping ook opgemerkt en hij zal zeker de consequenties daarvan nu in met zijn veiligheidsadviseurs aan het overwegen zijn. Taiwan is niet zomaar ‘ingenomen’ en de fantasiewerelden ofwel de illusies van de autocraten Poetin en Xi staan op instorten. Mahbubani zelf heeft in zijn denken dus ook een blunder gemaakt. Dat is feit nr. 2.
Tot slot kan worden geconstateerd dat de kanttekeningen van tegenstrever Kurlantzick volkomen juist zijn op dit moment, maar nog niets te zeggen is over de toekomst. Dankzij deze feiten is het dus strategisch heel nuttig geweest van Nancy Pelosi dat zij haar plannen heeft doorgezet, omdat zij onbewust deze analyses heeft kunnen laten ontstaan. De wereldgemeenschap is haar grote dank verschuldigd en iedereen die gewaarschuwd heeft dat dit een enorm risico zou zijn, zijn bezeten van hun angstcomplexen.
Zo is het op dit moment; maar het kan morgen weer heel anders zijn en dat alles valt niet te voorspellen n- als er ooit iets op basis van data te voorspellen is, want steeds minder geloofwaardig is geworden. Alleen intuïtie helpt onder deze grillige omstandigheden. En dat is schrikken voor die wereld van beleidsmakers én analisten.
ZO-Azië wil absoluut geen oorlog (Saskia Konniger, In het nieuws/nrc.nl, 10 augustus 22)
Landen in Zuidoost-Azië willen geen oorlog met China. Ze proberen te balanceren tussen deze regionale grootmacht en de VS
Taiwan-crisis
‘Over één ding waren de leden van de ASEAN vorige week in Phnom Penh, op de jaarlijkse bijeenkomst van hun alliantie van tien Zuidoost-Aziatische landen, het eens: de-escalatie over Taiwan alstublieft. Ze maanden China en de Verenigde Staten tot kalmte.
„Ook in de jaren negentig waren er spanningen tussen de Verenigde Staten en China over Taiwan, maar de dreiging dat China daadwerkelijk zou aanvallen was afwezig. Dat is nu anders”, zei militair analist Ni Lexiong maandag tegen The Straits Times, een krant uit Singapore. „De situatie is nu gevaarlijker. Spanningen lopen hoger op.” Zo zijn de wapens die China bij zijn militaire oefening rondom Taiwan toonde veel geavanceerder dan toen. „China kan nog steeds niet tippen aan de militaire overmacht van de VS, maar de kloof is veel kleiner dan dertig jaar geleden”, aldus Ni.
Nog steeds, ondanks een aangekondigde terugtrekking op zondag, vaart en vliegt er Chinees militair materieel in de wateren rondom Taiwan. Als reactie op die intimidatie is nu ook Taiwan een militaire oefening begonnen. Wat zou een mogelijke escalatie tussen de VS en China voor Zuidoost-Aziatische landen betekenen?
Ingewikkeld web
Zuidoost-Aziatische landen zitten klem in een ingewikkeld web van belangen en loyaliteiten. De VS zijn traditioneel de machtigste westerse natie, met een grote militaire aanwezigheid. Maar hun hegemonie neemt af en de afhankelijkheid van China groeit. Zowel China als de VS werken aan het versterken van de banden met regionale bondgenoten.
Strategieën en keuzes van de Zuidoost-Aziatische landen lopen uiteen. Vanwege hun sterke economische afhankelijkheid van China en nauwe banden van de politieke elite met het Chinese regime zijn Laos en Cambodja inmiddels te beschouwen als vazalstaten van China. Zo zou China bezig zijn met de bouw van een Chinese marinebasis op Cambodjaans grondgebied.
Indonesië daarentegen traint deze week samen met de Verenigde Staten op de eilanden Sumatra en Kalimantan tijdens hun jaarlijkse militaire oefening, genaamd Garuda Shield. Dit jaar doen Australië, Singapore en Japan voor het eerst mee. Veertien bevriende landen ‘kijken mee’. Indonesië heeft, evenals de Filippijnen, te kampen met Chinese expansie in de Zuid-Chinese Zee. Beide landen voelen zich genoodzaakt tot militaire versterking tegen de Chinese vloot, die zich steeds nadrukkelijker laat gelden in wat zij als hun wateren beschouwen.
Maar boven alles willen de ASEAN-landen geen oorlog met China. En denken in kampen – pro-Chinees versus pro-Westers – veroorzaakt alleen maar hoofdpijn. „Geen van de ASEAN-landen is voluit bondgenoot van het Westen”, mailt Joshua Kurlantzick van de Amerikaanse denktank Southeast Asia Council on Foreign Relations (CFR). „Dat is een westers concept. Alleen de Filippijnen en Thailand hebben concrete bilaterale verdragen met de VS. Als tegenwicht voor de Chinese overheersing zijn voor de VS vooral de grote landen belangrijk: economische motoren als Japan, Zuid-Korea, Taiwan, India en Australië”, stelt Kurlantzick.
Autocratische elite
ASEAN is niet opgericht om een vuist te maken tegen China. De groep landen is te verdeeld. De meeste leden worden geleid door een autocratische elite, met elk een eigen agenda en belangen. „ASEAN is een zwakke organisatie”, bevestigt Kurlantzick. „Ze kunnen niet eens hun eigen lid Myanmar tot de orde roepen.”
Afgelopen week zei Nancy Pelosi dat haar bezoek aan Taiwan ook bedoeld was als teken van solidariteit in de strijd voor democratische waarden. Maar tijdens de Koude Oorlog heeft de regio aan den lijve ondervonden hoezeer ideologisch gedreven bondgenootschappen en economische belangen met elkaar verweven zijn. En dat hoeft niet altijd tot een democratisch of vreedzaam resultaat te leiden. Thailand wordt geleid door een militair regime en in de Filippijnen is een telg van de Marcos-dynastie tot president gekozen. Welke krachten in deze landen gaat het Westen versterken in ruil voor steun in de strijd tegen China’s dominantie?
Kurlantzick is het daar niet mee eens. „Ik zie helemaal geen groei van China’s heerschappij. Het land staat onder enorme economische druk door lage groei, verergerd door een rampzalig coronabeleid. Investeerders trekken zich terug en het imago heeft wereldwijd deuken opgelopen. Zo heeft de onderdrukking van Hong Kong en Xinjiang het aanzien geen goed gedaan.” Ook stelt hij dat de Chinese dwang door economische druk of agressief gedrag van diplomaten China in Zuidoost-Aziatische landen niet populair heeft gemaakt.
Tegenacties
Mocht China Taiwan aanvallen, wat betekent dat voor Zuidoost-Azië? Kurlantzick denkt dat de Verenigde Staten Thailand en de Filippijnen om toestemming zal vragen om militaire tegenacties uit te voeren vanaf hun grondgebied. „Maar de VS zullen militair vooral leunen op hun belangrijkste bondgenoten: Australië en Japan.”
Voor de landen in Zuidoost-Azië zou een gewapend conflict tussen China en de VS een rampscenario betekenen. Handelsroutes zullen worden verstoord. Er zullen wellicht zeeblokkades zijn. Investeringen komen mogelijk tot stilstand. Kurlantzick denkt dat de meeste Zuidoost-Aziatische naties, als ze in een bredere oorlog worden gezogen, militaire steun zullen zoeken bij de VS. Maar ze zullen zoveel mogelijk proberen buiten het conflict te blijven en een relatie met China blijven onderhouden. Een helse evenwichtsoefening.
De Indonesische minister Retno Marsudi (Buitenlandse Zaken) riep in Phnom Penh op tot zelfbeheersing. „Een conflict starten is zo gedaan, maar het weer eindigen is veel moeilijker. Niemand wil oorlog.”