Tags
Overbelasting van stroomsector brengt digitale koppositie Nederland in gevaar (Gert van der Have Job Woudt • Ondernemen/fd, 3-5-18)
Beheerders van stroomnetten hebben moeite om huishoudens en bedrijven tijdig van nieuwe aansluitingen op het elektriciteitsnet te voorzien. Dit bedreigt de positie van Nederland als ‘digitale koploper’in Europa, zegt de brancheorganisatie voor datacenters, Dutch Data Center Association (DDA).
Volgens DDA-directeur Grove ‘is de stroom op Schiphol-Rijk de komende vier jaar op. En op Amsterdam Zuidoost en op het Science Park in Amsterdam is de stroom bijna op.’ Daarmee wil hij zeggen dat nieuwe ondernemingen zich hier niet of nauwelijks kunnen vestigen bij gebrek aan aansluitingen op het elektriciteitsnet. Deze drie bedrijventerreinen zijn geliefd als locatie voor datacenters.
Nederland neemt een vooraanstaande positie in als vestigingspunt voor de opslag en verwerking van computergegevens, met AMS-IX als internationaal vermaard internetknooppunt in Amsterdam. Ook elders in Nederland hebben Google (Eemshaven) en Microsoft (Wieringermeer) grote gebouwen vol met computerservers. Een rimpelloze stroomvoorziening is een cruciale factor in de voortgaande digitalisering van het bedrijfsleven. Een digitale koppositie is goed voor de ontwikkeling van de Nederlandse economie.
Netbeheerder Alliander erkent dat er een probleem is met nieuwe aansluitingen op het stroomnet. Dat speelt volgens Alliander echter niet alleen in Amsterdam en omstreken, maar is ‘een landelijke kwestie’.
Energietransitie
Het stroomtekort kent drie oorzaken. Meer nieuwbouw van kantoren en woningen en gebrek aan vakkrachten spelen de netbeheerders parten. Daarnaast vraagt de overgang naar duurzame energiebronnen (zon en wind) om extra infrastructuur. Dit leidt tot vertragingen en soms zelfs acute capaciteitsproblemen.
De datacenters, die plannen voor uitbreiding hebben, hebben als grote stroomverbruikers het probleem via een brief aangekaart bij minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat.
Volgens netbeheerder Alliander legt de groei van het aantal datacenters een extra zwaar beslag op de capaciteit van het netwerk. ‘Een flink datacenter vertegenwoordigt al 10% van de totale stroomvraag van Amsterdam’, aldus een Alliander-zegsman.
Afgelopen weekeinde kwam de kwetsbaarheid van het Nederlandse stroomnet pijnlijk aan het licht, toen Schiphol plat viel na een stroomstoring in Amsterdam Zuidoost. Computers weigerden dienst. Duizenden passagiers strandden.
Nieuwe capaciteit Interxion
Hoe snel de ontwikkelingen gaan, bewijst het Nederlandse Interxion, dat 49 datacentra in Europa exploiteert. Woensdag kondigde deze op de effectenbeurs van New York genoteerde onderneming een investering van €136 mln aan in uitbreiding op het Science Park, inclusief een compleet nieuw te bouwen centrum dat begin 2020 voluit moet draaien. Ook heeft Interxion voor €19 mln grond aangekocht op Schiphol Rijk voor uitbreiding.
Directeur Michel van den Assem van Interxion Nederland investeert omdat de behoefte aan data-opslag, -processing, en -communicatie groeit. Zijn bedrijf heeft de stroomcapaciteit nog net op tijd kunnen regelen. Zo is de energieaansluiting alvast gecontracteerd die straks nodig is voor de uitbreiding op Schiphol Rijk. ‘We willen niet afhankelijk zijn van de snelheid waarmee het netwerk is aangepast’, aldus Van den Assem.
Tekort aan monteurs
Twee weken geleden vroeg de Sociaal-Economische Raad al aandacht voor de knelpunten in de stroomvoorziening. Als oorzaken wijst de SER, naast economische voorspoed, het tekort van honderden vakkrachten elektrotechniek op mbo- en hbo-niveau aan. Ook speelt de overgang naar nieuwe, duurzame energievormen zoals zon en wind een rol. ‘In de netwerkbedrijven zijn op korte termijn vele honderden monteurs nodig, vooral in de Randstad’, aldus de SER.
Volgens Grove van Dutch Data Center Association zet zijn achterban vol in op groene stroom, maar is de infrastructuur nog lang niet geschikt om de pieken in vraag en aanbod op te vangen. ‘Stel dat Amsterdam in zijn geheel elektrisch gaat koken, dan al kan het stroomnetwerk het niet aan.’ Grove vindt dat het kabinet het capaciteitsvraagstuk eerst moet oplossen. ‘Daarna kunnen we pas praten over het Groninger gasveld.’
Propvol onder de grond
Bert Spruit, hoofdingenieur van interconnectie- en dataopslagbedrijf Equinix, zegt dat de aanleg van een pas geopend centrum op het Amsterdamse Science Park zonder noemenswaardige moeilijkheden verliep. Maar een nieuw project in Amsterdam-Zuidoost omschrijft hij als ‘een uitdaging’. Zo kosten de werkzaamheden onder de grond en de hierbij horende vergunningen veel tijd en overleg. Onder de grond ligt het vol met leidingen en pijpen in de hoofdstad.
De Alliander-woordvoerder voegt daaraan toe dat voor grote stroomverbruikers als datacenters vaak zogeheten onderstations moeten worden bijgebouwd. Ook dat kost vergunningen en dus tijd.
In de brief aan minister Wiebes roept Dutch Data Center Association op tot de vorming van een werkgroep met een mandaat en middelen om te investeren in de stroominfrastructuur. Ook moet die zorgen voor kortere vergunningstrajecten. Verder zou de investeringshorizon van de stroomleveranciers beter moeten aansluiten op de snelle ontwikkelingen in de digitale markt.
Hoe doen andere EU-lidstaten het eigenlijk?
