‘Islam valt niet onder godsdienstvrijheid’ @pvv #grondwet #staatsrecht

Tags

godsdienstvrijheid, islam

‘Islam valt niet onder godsdienstvrijheid’© Copyright ANP 2017 ‘Islam valt niet onder godsdienstvrijheid’

DEN HAAG (ANP) – PVV-leider Geert Wilders wil in de wet vastgelegd hebben dat de islam geen godsdienst is maar een volgens hem ,,totalitaire, gevaarlijke en gewelddadige ideologie, verkleed als een religie.”

Wilders vergist zich in het onderscheid tussen enerzijds godsdienst/religie en anderzijds mening(svorming) en ideologie. Wat hij volgens dit persbericht beweert is immers zijn persoonlijke mening – dat door zijn aanhangers gedeeld wordt – en dat kan dus nooit worden omgezet in een wet(svoorstel).

En gelet op de mondiale omvang van de islam als godsdienst, is het echt van de bot gerukt om te beweren dat die godsdienst géén godsdienst is. Ik ben wel benieuwd wat een advocaat of een rechter van deze situatie zal zeggen… ik noem de theologie als academische faculteit niet, omdat daar natuurlijk geen twijfel bestaat over de islam als godsdienst en dus valt dat antwoord wel direct te voorspellen. Maar onze Geert heeft weer wat gevonden om het publiek mee bezig te houden.

Wilders zegt dat in een interview met De Telegraaf. Hoe dat juridisch geregeld moet worden zegt hij ,,niet te weten, maar het is zeker de moeite waard om dat te gaan bestuderen”, zegt hij.

Wilders zegt dat ,,tijdens de regeerperiode van het kabinet Rutte II er 100.000 moslims zijn bijgekomen in Nederland. Dat zijn niet allemaal terroristen of foute mensen, maar het is wel 100.000 keer islam wat Nederland binnenkomt.”

Op de vraag of hij de islam in Nederland wil verbieden antwoordt Wilders: ,,Ik sluit niet uit dat het op termijn nodig kan zijn. Het gaat dan om de uitingen. Je kunt niet een idee verbieden, dat is onmogelijk. Je kan ook niet het communisme verbieden.”.

http://www.msn.com/nl-nl/nieuws/binnenland/islam-valt-niet-onder-godsdienstvrijheid/ar-AArZScC?ocid=spartanntp

Advertisements

Het verband tussen én het geheim van de scheiding van kerk en staat als de formalisering van de begrippen tolerantie en verdraagzaamheid in ons land en de betekenis hiervan voor de groeiende aanhang van de islam alhier

Tags

godsdienstvrijheid, tolerantie

[Dr. F. de Graaff, Spinoza en de crisis van de westerse cultuur. Uitgeverij J.N. Voorhoeve – Den Haag 1977, p.11-12]

‘De leer van de praedestinatie[1] heeft het geestelijke klimaat van de Republiek bepaald. De Calvinistische Kerk was Staatskerk. Alle regenten moesten ervan lid zijn. de norm was de Heilige Schrift, namelijk zowel het Oude als het Nieuwe Testament. De staat moest de Kerk handhaven en verzorgen. Het Calvinisme was immers de voorwaarde van de bevrijding geweest. De andersdenkenden moesten echter getolereerd worden en geenszins onder gewetensdwang gebracht worden. Zij mochten zich vrijelijk uiten in spreken en schrijven. De Calvinistische theologen waren echter gehouden de meningen te kennen en te bestrijden. Die strijd moest echter geestelijk, zonder enige uiterlijke dwang gevoerd worden. Zelfs tegenover de Roomsen, die nog zo kort tevoren vele Protestanten hadden omgebracht, werden deze principes gehandhaafd. Zelfs zij werden niet in hun eredienst belemmerd.

De kerkgebouwen der dissenters moesten echter wel van die van de openbare diensten der Hervormden onderscheiden worden. De niet-Calvinisten hadden niet dezelfde rechten als de Calvinisten, maar zij hadden wel het recht van vrije meningsuiting.

Men vergelijke dit alles met de toestanden in andere Europese landen. Daar bepaalde de intolerantie alles. Waarom was er dan toch in de Nederlanden een overheersing van de Calvinistische Kerk? Het antwoord kan duidelijk zijn: Omdat deze overheersing de enige garantie was voor de handhaving van de tolerantie. Vele dissenters immers, zoals bijvoorbeeld de Roomsen, zouden bij gelijke rechten de tolerantie in gevaar brengen, niet in het minst omdat zij de predestinatie [aangepast!] loochenden.

De politieke invloed van de dissenters werd ingeperkt, omdat zij óf de tolerantie onmogelijk zouden maken, óf wanneer zij het ideaal van tolerantie huldigden, dit niet zouden weten te handhaven.[2] Slechts het Calvinisme wist, dankzij de leer der predestinatie, de gewetensvrijheid te handhaven.’

Hierin schuilt dus het geheim van de typisch 17^e-eeuwse Nederlandse tolerantie of verdraagzaamheid, want het bestaan van verschillende denominaties was toegestaan en wettelijke beschermd via de vrijheid van godsdienst, maar de geestelijke strijd door middel van de gewetensvrijheid en vrijheid van meningsuiting werd op alle fronten toegestaan. Dit is een unieke formule, die zeker in die tijden voorafgaande aan de Industriële Revolutie uniek in de wereld genoemd mag worden, want ieder natie kende een staatsgodsdienst, maar zonder geloofsvrijheid. De Republiek der Nederlanden als enige natiestaat wel.

In dit geestelijke klimaat kon daarom ook Spinoza’s wijsbegeerte ontstaan, zo staat aan het begin van hfd 1 (DE TOLERANTIE IN DE REPUBIEK) te lezen:

‘De tolerantie, die in de Republiek der zeven verenigde Nederlanden heerste, is ongetwijfeld één van de belangrijkste historische voorwaarden van Spinoza’s wijsbegeerte geweest. Zonder die tolerantie zou de grote wijsgeer wellicht niet in Amsterdam geboren zijn. De verdraagzaamheid van de Republiek had Spinoza’s grootvader Abraham de Spinoza en zijn vader Michael de Spinoza ertoe gebracht om voor de inquisitie uit Portugal juist naar de Republiek te vluchten.

In het geestelijke klimaat van de Noordelijke Nederlanden kon Spinoza’s wijsbegeerte zich ontwikkelen. Zijn werken konden hier uitgegeven worden. Dit land had aan Spinoza’s grote voorganger Cartesius gastvrijheid verleend. Ook zijn werken werden hier uitgegeven.

De verdraagzaamheid in de Republiek was echter geenszins die van onverschilligheid, waarin men leefde en liet leven. De tolerantie hield tegelijk een grote belangstelling in. in welk ander land zou in de zeventiende eeuw een geschrift als Spinoza’s Tractatus Theologica politicus, dat vol was van Hebreeuwse citaten, buiten de Joodse gemeenschap zelfs opgevallen zijn? in de Republiek werd dit geschrift wel hevig bestreden, ja zelfs op den duur verboden, maar het werd niet doodgezwegen. Het heeft een algemene belangstelling gewekt bij de intellectuelen van de Republiek.

Omtrent de bron van de verdraagzaamheid in de Republiek bestaat helaas een bijna onuitroeibaar misverstand. Evenals bij sommige volkeren nog altijd de mening bestaat, dat alle Nederlanders er uitzien als Volendammers of Markers, zo bestaat nog steeds de mening dat de tolerantie van de Republiek van Erasmiaans-humanistische signatuur is geweest. Dit is echter volkomen onjuist. Het geestelijk klimaat waarin het werk van Spinoza belangstelling kreeg, was volkomen bepaald door het Calvinisme. Het Calvinisme immers had zich met alle macht geworpen op de studie van de Bijbel in de grondtalen. Terwijl overal in Europa overwegend in het Latijn geschreven werken en in mindere mate in het Grieks geschrevene werden bestudeerd, lazen de intellectuelen der Republiek daarnaast nog Hebreeuwse werken. Daarom volgden zij met grootste belangstelling, wat in de Joodse gemeenschap gepubliceerd werd. De Calvinisten waren de enigen, die de Joden als het Volk van de Bijbel zo eerden, dat zij van hen meenden te kunnen blijven leren om beter de Heilige Schrift te kunnen verstaan. De Calvinisten leefden uit het Oude Testament als geen andere Christenen.[3]

Het s niet te ontkennen dat ook niet-Calvinisten grote belangstelling voor Spinoza toonden, maar de vorming, die deze belangstelling mogelijk maakte, hadden wij alleen aan het Calvinisme te danken.’

Tot zover deze passages die werden geciteerd uit een studie over Spinoza, maar die mij de ogen hebben geopend over de oorspronkelijke achtergronden en betekenis van de waarden tolerantie en verdraagzaamheid, die in onze huidige tijd steeds meer op de achtergrond lijken te zijn geraakt, maar wat wij heden ten dage met genoemde begrippen, die typisch als Nederlandse waarden moeten worden gekwalificeerd, in ons politieke leven aan moeten, vooral in deze gepolariseerde tijden ten opzichte van vooral de islam.

De conclusie mag en moet duidelijk zijn: de islam dient als volwaardig geloof, passend in de godsdienstvrijheid te worden beschermd en geaccepteerd, maar daarnaast moet iedere moslim of islamiet toestaan dat er kritiek kan en mag worden geleverd op geloofsinstrumenten binnen deze godsdienst, zowel ten aanzien van de profeet zelf als aan zijn uitspraken en gedragsvoorschriften. Dat behoort tot de Nederlandse geloofstraditie en uit bovenstaande citaten wordt ook duidelijk hoe de verdraagzaamheid en tolerantie geïnterpreteerd dienen te worden. Iedere uiting van gedragsherkenning is toegestaan – tenzij het openbare diensten betreft, zoals de rechter die in een toga verschijnt ter zitting om de onafhankelijkheid te verzekeren – maar waar met name de moslims aan moeten wennen is de geoorloofde kritiek op hun godsdienst. En is het zelfs mogelijk dat hun kritiek op ‘Roomse’ dogmatiek ook als ongewenst wordt ervaren in Brabant of Limburg, maar dat zal ook geaccepteerd moeten worden. Ook de protesten tegen onverdoofd slachten van offerdieren hoort tot de noodzakelijk te tolereren kritische opvattingen van degenen die dit een archaïsche (joodse en islamitische) opvatting vinden. Hiermee wordt dankzijn de sleutel tot het verband tussen verdraagzaamheid en de scheiding van kerk en staat een stuk duidelijker. Dat dit informele stuk staatsrecht – dus niet formeel in de Grondwet vastgelegd – In ons land is ontstaan kon ook niet anders vanwege de Unie van Utrecht (1579)[4] vanwege de denominatierijke samenleving van de inwoners van de Republiek der Nederlanden op dat kleine stukje grondgebied. Zonder die bepaling en vastlegging van die godsdienstvrijheid had ons land nooit kunnen ontstaan want was het een permanente burgeroorlog geweest.

[1] Staat vermeld in de oude spelling.

[2] Vanwege de inherente menselijke zwakheden?

[3] Vandaar dat de hedendaagse calvinisten als orthodox worden beschouwd en dat kan ook niet anders dan de focus op levens uit het Oude Testament.

[4] https://nl.wikipedia.org/wiki/Unie_van_Utrecht_(1579)

‘Christendom is meer dan paasei’, zo stelt dagblad @Trouw terecht, maar is de waarheid is multi-interpretabel #religie #vrijheidvangodsdienst @gertjansegers

Tags

godsdienstvrijheid

Christendom is meer dan paasei (Commentaar Trouw, 4 maart)

# Er vielen [bij monde van premier Rutte in de Preek van de Leek] termen als hard werken en verantwoordelijkheid nemen, debat, omzien naar elkaar, verdraagzaamheid. Over de vraag of dat nou de eerste begrippen moeten zijn die je te binnen schieten als het over de Nederlandse christelijke cultuur gaat, valt natuurlijk van mening te verschillen. Maar de premier ging er in ieder geval een stuk dieper mee dan hij in deze campagnetijd doet.

In de eerste plaats wil ik graag opmerken dat in deze laatste zin een dilemma schuilgaat aangezien Rutte zich bewust is dat hij als liberaal lijsttrekker inderdaad de liberaal of vrijzinnig liberale basiswaarden zoals hard werken en verantwoordelijkheid nemen, debat, omzien naar elkaar, verdraagzaamheid benadrukt, maar tegelijkertijd zich vanwege deze verkiezingstijd bewust is van zijn uitspraken in het publieke domein, waarin scheiding van kerk en staat centraal staat, zeker voor een liberaal politicus. In een publieke omgeving ook waarin de helft van de bevolking onkerkelijk en ongelovig is en dat feit werkt dus ook tegelijkertijd prikkelend op de gereformeerde politici die ook als politicus graag hun geloof uitventen. Voor een gelovig liberaal politicus is het dus (altijd) op eieren lopen, en dat meer dan op andere dossiers.

In de tweede plaats wens ik mij bij deze gelegenheid ook uit te spreken voor mijn christelijke overtuiging, maar die staat haaks op de gereformeerde én vrijzinnige denominaties. Ik ben een esoterisch christen en dat betekent dat god in ons aller hart woont en dat dus god in ieder mens woont, christelijk of anderszins. Met deze overtuiging in mijn hart word ik best geïrriteerd als ik gisteren de tweet van Gert-Jan Segers (CU) lees met de volgende inhoud ‘Dit is letterlijk levensgevaarlijk. Andere hulp is nodig. (…)’. De derde opmerking citeer ik er niet bij, aangezien dat in mijn ogen een niet relevante is. Wat deze 2 zinnen betreft, de eerste, ‘letterlijk levensgevaarlijk’ vind ik ronduit arrogant, zoals ik gisteren ook heb gereageerd. Wel zou ik tegen een dergelijke voornemen van wie dan ook – en het toeval wil dat ik veel ervaring heb opgebouwd met dit thema[1] – ook een fundamentele vraag hebben gesteld als ik die gelegenheid had gekregen, te weten ‘Wat leidt ertoe dat je zoveel moeite hebt met het leven?’

Want voor mij staat vast dat iemand die een einde wil maken aan zijn leven, niet lekker in zijn/haar vel steekt, om het maar eufemistisch uit te drukken. Ik weet dus uit eigen ervaring hoe ik dergelijke gesprekken kan aangaan, maar tegelijkertijd ben ik mij bewust dat mijn hulpverlening geen effect hoeft te hebben. Dan leg ik me erbij neer dat het geen resultaat heeft gehad en dat de persoon in kwestie na zijn ‘daad’ zal ontdekken dat het leven doorgaat, zo ‘blijkt’ als hij aan de andere kant van de sluier is aangekomen. Hoezo gaat het leven in enige vorm door? Dat leer je niet in welke kerk(dienst) dan ook. Ik confronteerde iedere gesprekspartner – op dit thema van voorgenomen suïcide – dat het leven doorgaat, ook al hoort die gedachte niet thuis binnen ‘onze’ christelijke cultuur. Daarmee sta ik dus haaks op bestaande kerkelijke leerstellingen in ons land. Zo simpel ligt dat omdat ik ook geconfronteerd werd met de wedervraag ‘hoe weet u dat zo zeker?’. Mijn antwoord: ‘Het kan niet anders en zo voel ik het ook vanuit mijn hart, want wij mensen zijn schepsels van die scheppende godheid en als die godheid eeuwig en oneindig is, dan is de menselijke ziel dat ook en dus woont die godheid in onze ziel; bij niemand uitgezonderd. Maar dat wordt niet geleerd vanuit de kerken, en hoort dus niet bij onze traditionele christelijke denkwijze. Toch bestaat er historisch een verschil tussen het eerste en dus eerdere esoterische of gnostische fundament van het christendom en de latere exoterische kerk van Petrus (‘exoterisch’ betekent dat de God van de christelijke kerken buiten de mens in de hemel leeft) ontwikkeling. Die externe factor maakte ook de (politieke) macht van de middeleeuwse kerk mogelijk. Kortom, samenvattend valt dus op te merken dat Segers bepaald niet namens mij heeft gesproken en dat ik gruw van de traditionele kerkelijke leer, van welke denominatie dan ook, zowel de katholieke als de gereformeerde, maar ook de vrijzinnige, want ook daar is de godheid een ‘extern’ wezen. En in mijn beleving kan die externe of exoterische godheid nooit innerlijk beleefd worden en daarom is het christendom bezig om langzaam af te sterven, want overwoekerd door het winststreven dat de heilige koe (want het Gouden Kalf) is geworden.

Het wonderlijke van de door mij destijds gevoerde gesprekken is geweest, is dat iedere gesprekspartner (dat waren welgeteld een 5-tal door de jaren heen) mij dankbaar aangaf dat betrokkene ook ‘altijd wel gevoeld’ had dat het leven door zou gaan en dat er leven na de dood bestaat, en geheel overtuigd werd door mijn betoog. ‘Als ik u eerder had gesproken, had ik nooit een doodswens gehad!.’

Dat zegt naar mijn bescheiden mening genoeg, en daarmee kan ik mijn reactie op Segers ook beëindigen. Bescheidenheid siert iedere ware christen, die spreekt vanuit het hart – waar ik bij Segers niet aan twijfel – want de barmhartigheid straalt ervan af, maar als er termen in de mond worden genomen als ‘levensgevaarlijk’, dan is er geen sprankeltje wijsheid of inzicht aanwezig dat er geen dood bestaat, maar slechts het omwisselen van het fysieke lichaam of omhulsel en dus is er sprake van een ‘verhuizing’ naar een volgende levensfase. Want ons leven is niet eindig; wel in fysieke zin maar niet geestelijk. Als wij onze aardse levenslessen hebben afgesloten, dan wacht ons een nieuwe opdracht, want onze schepper is de alwijze en volmaakte creator. Onze ziel leeft ‘dus’ eeuwig door alle levenssferen in ons universum heen en kent geen einde. En dat kan alleen ‘ontdekt’ worden door innerlijke stilte in (het christelijke) gebed of in meditatie; de weg naar binnen.

Ik ben Gert-Jan Segers dankbaar dat hij mij, hoewel volledig onbewust (!), deze gelegenheid heeft geboden om mijn standpunt eindelijk eens bondig te kunnen formuleren. Ik heb geleerd dat suïcide of levensbeëindiging ook een levenservaring is die nodig is om het ware Leven te leren kennen. Mensen die reageren dat het levensgevaarlijk is, zijn zelf bang en angstig voor de aardse dood, terwijl het een prachtige reis naar een ‘buitenland’ is, zoals BDE’ers (bijna-dood-ervaring) te boek hebben gesteld. Maar die boeken worden in bepaalde kringen niet gelezen, want zweverig en gezwets.

[1] Ik heb zeer langdurig (16 jaar) gewerkt als vrijwilliger bij een Telefonische Hulpdienst.

Zwemles Zwitserse moslimmeisjes verplicht

Tags

Europees Hof van de Rechten van de Mens, godsdienstvrijheid

Redactie Trouw − 10/01/17, 14:48

Ouders van moslimmeisjes in Zwitserland mogen verplicht worden hun dochter naar het gemengd schoolzwemmen te sturen. Dat heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vandaag bepaald in een zaak waarbij moslimouders weigerden hun dochters, die nog niet in de puberteit waren, naar de zwemles te laten gaan.

De Zwitserse overheid weigerde een uitzondering te maken. Het hof stelt dat dit weliswaar op gespannen voet staat met de vrijheid van godsdienst, maar vindt het belangrijker dat migrantenkinderen betrokken blijven bij het integratieproces.

School speelt daarin een belangrijke rol, dus dienen ze overal aan mee te doen. Bovendien doet de overheid niet moeilijk over bijvoorbeeld het dragen van een boerkini tijdens de zwemles, aldus het hof. Het was de meisjes ook toegestaan zich om te kleden in een kleedkamer zonder jongens.

De zaak was aangespannen door een Zwitsers moslimpaar met een Turkse achtergrond nadat die in 2010 een boete hadden gekregen van 1400 Zwitserse franks (ruim 1300 euro) wegens het negeren van schoolregels. Het stel weigerde de meisjes van toen 11 en acht jaar oud naar schoolzwemmen te laten gaan. Na een gang langs de Zwitserse rechtbanken eindigde de zaak bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.

Zelfde soort zaak in Duitsland

Vorige maand speelt in Duitsland eenzelfde soort zaak. Daar kreeg een islamitisch meisje van dertien van de rechter geen toestemming om uit religieuze overwegingen niet aan de gemengde zwemlessen mee te doen.

De scholier uit Frankfurt zei dat het zien van jongens in zwembroek haar religieuze kuisheid zou schenden. Ook daar mocht ze van de school een ‘boerkini’ dragen, maar zo’n lichaamsbedekkend zwempak zou volgens haar tot pesterijen leiden. Volgens de Duitse rechter heeft de overheid de taak om burgers te onderwijzen.

Dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in een zaak heeft bepaald dat moslimouders, die weigerden hun dochters, die nog niet in de puberteit waren, heeft verplicht naar de gemengde zwemles te laten gaan, zal onder alle omstandigheden stof doen opwaaien. Dat vanwege het onduidelijke persbericht dat hierboven staat afgedrukt. De Zwitserse overheid wilde voor deze islamitische migranten geen uitzondering maken op de vrijheid van godsdienst, wat een logisch besluit kan worden genoemd omdat integratie voorgaat op de genoemde vrijheid van godsdienst, die in het omgekeerde geval een absoluut karakter zou krijgen en dat zou een gevaarlijk precedent vormen. Het Hof lijkt op basis van deze berichtgeving te zijn afgeweken van de oorspronkelijke rechtszaak, namelijk gedwongen deelname aan het gemengde zwemmen, terwijl dat ook de uitkomst was van de Zwitserse overheid, terwijl er een schijn van tegenstrijdigheid wordt opgeroepen na lezing van dit bericht.

http://www.trouw.nl/tr/nl/39681/nbsp/article/detail/4446342/2017/01/10/Zwemles-Zwitserse-moslimmeisjes-verplicht.dhtml?m_i=SepSoBFYWSWPxMNAKdohYXqZ2NY2sjdV57bBuufO7ei1wtnCK2jYf%2BJaBhjLss244Raq3dD05RfUvcRrGqRm%2B8NADri0_&utm_source=TR+daily+20170110&utm_medium=email&utm_campaign=op%20gespannen%20voet%20staat%20met%20de%20vrijheid%20van%20godsdienst.&utm_userid=11ce6dfe-3dea-4d85-b7da-6df4af29c312

#Islam gaat terecht niet mee in het #reli-polderen volgens #StefanGärtner @volkskrant @tilburguniversity

Tags

christendom, EU, islam, TweedeKamer, Vergelijkendperspectief, wereldgodsdiensten

Religie en samenleving

Artikel: Het zuiveren van religieuze uitingen, als de boerkini, uit het publieke domein, is de verkeerde weg.

Door: Stefan Gärtner  26 augustus 2016, 02:00

# Als kinderen bang zijn, sluiten ze hun ogen. Wat zij niet zien, bestaat niet meer. Het gevaar lijkt bezworen. Dezelfde infantiele strategie gebruiken westerse landen waar het gaat om religie. Door deze uit het publieke leven te bannen, lijken haar gevaarlijke trekken onschadelijk gemaakt. De scherpe kantjes zijn er afgehaald, maar de heilzame eveneens.

De uitlating, zo blijkt uit het verdere vervolg van dit artikel,  is niet van de auteur afkomstig, assistant professor practical theology te Tilburg, maar waarschijnlijk uit de PVV-hoek: hier wordt een vreemde opmerking gemaakt door verschillende begrippen op één hoop te gooien.

1. Er zou sprake zijn van een infantiele strategie die in westerse landen gehanteerd wordt als religie uit het publieke domein wordt ‘wegwerkt’. Het beginsel van de scheiding tussen ‘kerk en staat/religie en staat’ betekent niet dat religie en levensbeschouwing binnen het publieke domein niet bestaan als ‘non-existent’, maar betekent alleen dat de overheid, ofwel de staat, zich niet bemoeit met geloofstaken. Het geloof is iets van de individuele burger (en kerkelijke instituties) en in ons land bestaat geen staatskerk (zoals het VK die wel kent; laat staan alle islamitische landen waar geen scheiding tussen moskee en staat bestaat; al staat in de oorspronkelijke Turkse grondwet van Atatürk dat Turkije een seculier land is).
2. Het geloof of levensovertuiging zijn dus niet uit het publieke leven verbannen, want er zijn overal publieke lezingen (en zelfs processies!) mogelijk over alle mogelijke zingevingsfactoren en religie of levensbeschouwing. Maar de overheid bemoeit zich niet met inhoudelijk geestelijke zaken. Er is altijd een publiek en openbaar debat mogelijk, al was het maar vanuit de vrijheid van godsdienst en daarnaast de vrijheid van meningsuiting. Die meningsuiting is alleen zinvol in het publieke domein, waar een groter publiek bereikbaar is.
3. Hier wordt ook gesuggereerd dat religie gevaarlijke trekken heeft of kan hebben, en dat die ‘gevaarlijke trekken’ onschadelijk kunnen worden gemaakt. Deze stelling is een grove generalisatie, aangezien alle vijf wereldgodsdiensten uitgaan van eenheidsdenken (i.t.t. wij-zij-denken en vijandigheids- of concurrerend denken tegenover andere godsdiensten), van goddelijke liefde en van vrede en harmonie die de mensheid geacht wordt na te streven. In heilige religieuze werken komt alleen de strijd voor tegenover duivelse levensaspecten die de mens op de proef stellen. Maar in de oorspronkelijke context van die wereldgodsdiensten komt geen ‘gevaarlijke trekken’ voor, maar zijn grote kerken en grote kalifaten uitgegroeid tot politieke instituten, die zich in wereldse machtszaken hebben gemengd. Dat geldt vooral voor de historische katholieke wereldgemeenschap en islamistische staten. Waar kortom wereldwijd de religies vrede en liefde prediken, heeft de machtsbeluste kerkelijke elite er zelf een machtsbastion van gemaakt. Een modern gelovig mens baseert zijn geloof en religie op eigen innerlijk gezag vanuit zijn hart. En (er)kent geen extern geestelijk gezag.

# Deze stelling is op het eerste gezicht raar, want in Nederland wordt het gevaar van religies permanent onder de aandacht gebracht. En mocht iemand het zijn vergeten, dan wordt hij door een tweet van de heer Wilders eraan herinnerd.

#  Kinderen die in rooms-katholieke zorginstellingen werden misbruikt, jonge mannen die hun gijzelaars onthoofden en dit trots op de sociale media delen, gelovige ouders die het contact met hun homoseksuele kind verbreken of Turkse leerlingen die niet meer naar een Gülen-school durven te gaan – voorbeelden van religieus getinte conflicten liggen voor het oprapen.

Bron van zingeving

# Toch ben ik van mening dat Nederland te snel klaar is met religie, omdat de burgers haar eenzijdig als gevaar bestempelen en vervolgens de ogen sluiten. Daarmee lijkt de zaak afgehandeld. God is hooguit iets voor de woonkamer, maar niet voor de marktplaats.

Ook deze passage klopt niet. Niemand verbiedt kerkelijke instanties om op een marktplaats te gaan staan en daar voorlichting te geven over geloofszaken aan belangstellenden, zoals we dat gewend zijn van Jehova’s getuigen en andere organisaties, maar dat kerken niet meer op markten komen komt simpelweg omdat er geen belangstelling bestaat voor dergelijke acties en prediking. De kerken zijn aan het leeglopen en hebben in deze vorm hun functie gehad, zou men kunnen zeggen. In de tweede plaats zal de religie alleen door buitenstaanders als eenzijdig gevaar worden bestempeld, omdat zij geen kennis van zaken hebben. Wie in deze tijd nog zou beweren dat ‘de’ kerk een maatschappelijk gevaar is, kan als psychopaat worden bestempeld, een verward persoon.

Dat de kerkelijke God hooguit iets voor de woonkamer is, biedt rechtsbescherming voor de gelovige, maar los daarvan kan ook een blik in het – verre – verleden worden geworpen waarbij zelfs de woonkamer een zodanig collectief sociale druk kende, zoals in de Middeleeuwen, dat een aanpassing aan de gezinsomstandigheden noodzakelijk was, op straffe van uitstoting. Die verschijnselen zijn nu heden ten dage ook nog herkenbaar in islamitische kringen.

# Deze vermeende neutralisering van religie doet geen recht aan haar betekenis voor de samenleving. Dan heb ik het niet over religieus gemotiveerd geweld, dat met man en macht moet worden bestreden. Maar we mogen de positieve kracht van elke godsdienst niet uit het oog verliezen. Religie hoort niet alleen historisch bij Nederland maar draagt nog steeds bij aan de fundamenten van de samenleving. Hoe we naar zorg, het morele gedrag van volksvertegenwoordigers of naar het kind in het onderwijs kijken, dit heeft veel te maken met de invloed van het lange tijd dominante christendom.

Dit is een typerend traditioneel geloofsgeluid, niet verwonderlijk omdat de auteur aan de Tilburgse universiteit werkzaam is. De gekozen woorden doen ook geen recht aan het statistische verschijnsel dat de meerderheid van volwassen burgers geen geloof meer heeft en dat actieve kerkgangers, van welke denominatie dan ook, tot een kleine minderheidsgroep behoren. Het traditionele geloof vanuit de kerken bevindt zich bewijsbaar in een identiteitscrisis, maar dat betekent helemaal niet dat er een positieve kracht vanuit welk geloof dan ook onmogelijk is. Alleen diegenen die religie en geloof tot een persoonlijke beleving hebben gemaakt, hebben het geheim van die beleving leren ontdekken en zijn er gelukkig mee. Zij bezitten dan ook een sterk zingevingsgevoel en stralen dat ook dagelijks uit. Maar ondanks het feit dat deze groep groeiend is, is het nog wel een duidelijke minderheidsgroep. Hierbij gaat het om de ‘nieuwe spirituelen’, die tegenover de oude spiritualiteit staan in de kerken zelf. De auteur heeft wel gelijk dat ons hele maatschappelijke leven nog steeds doordesemd is van de traditionele Europese kerkelijke geschiedenis.

# Ondanks de secularisatie en de scheiding van kerk en staat blijven de religies nog steeds een bron van zingeving, verbondenheid en solidariteit en ze zijn een weg om tragiek, afscheid of verdriet te verwerken. Vooral wanneer iemand religie niet vereenzelvigt met de grote kerken, die hun ledenaantallen als sneeuw voor de zon zien verdampen, maar ook daarbuiten kijkt.

Deze vage passage is op velerlei wijzen te interpreteren, maar voor mij geldt dat de religies nog steeds een bron van zingeving, verbondenheid en solidariteit zijn, als deze religies ook écht persoonlijk, innerlijk worden beleefd en dat is alleen mogelijk als naar het eigen hart wordt geluisterd; of intuïtief zo men wil.

Als Nederland godsdienst neutraliseert om haar gevaren te bezweren, worden deze positieve trekken eveneens van tafel geveegd

# De eigen levensbeschouwing blijkt bijvoorbeeld voor velen een motivatie te zijn om zich te engageren als vrijwilliger en de helft van de Nederlanders brandt weleens een kaarsje voor iets of iemand, blijkt uit het recente God in Nederland-onderzoek. Religie heeft dus wel degelijk betekenis.

# Als Nederland godsdienst neutraliseert om haar gevaren te bezweren, worden deze positieve trekken eveneens van tafel geveegd. Religie is echter niet alleen oorzaak van conflict en geweld, maar tevens van cohesie en engagement. Omdat dit de meeste burgers niet meer voor ogen staat, gooien zij het religieuze kind met het badwater weg. Ogen dicht.

Nogmaals zij opgemerkt dat deze woorden weer een traditionele opvatting weergeven, omdat godsdienst niet ‘geneutraliseerd’ kan worden als gevoelsbeleving, maar wel als ‘doodlopende straat’, die de kerken nu geworden zijn. En ‘neutraliseren’ om haar ‘gevaren te bezweren’ is al helemaal onmogelijk, want daarvoor is weer een historische blik in het verleden beschikbaar toen  er nog schuilkerken bestonden of noodzakelijk waren.

En dat ‘deze positieve trekken eveneens van tafel worden geveegd’ is ook even onzinnig, aangezien die positieve trekken alleen ‘levende’ trekken kunnen zijn, die innerlijk zijn gaan leven in de betrokken persoon, en alléén in dit situatie kan dat ‘levende’ bewustzijn nimmer meer uit de ziel worden verwijderd.

# Andere westerse landen gebruiken allicht dezelfde strategie. Frankrijk investeerde na de aanslagen van 2015 op scholen niet in religieuze educatie, die ook wel eens verlichtend zou kunnen werken, maar in een Grande mobilisation pour les valeurs de la République, waaronder in de eerste plaats het laïcisme. Hier moet de boerkini zo langzamerhand van het strand verdwijnen.

Uit mijn voorgaande kanttekeningen blijkt hoe moeilijk, zo niet onmogelijk, kan worden gesproken van ‘dezefde strategie’, die in andere westerse landen wellicht worden gebruikt. Er spelen teveel onbekende, want innerlijke en emotionele gevoelsaspecten, factoren een rol om te kunnen weten – rationaliseren – waar het allemaal om gaat en om vanuit die chaos tot een coherent betoog te kunnen opbouwen.

Polderdenken

Wat de kerkleiders niet meer durven zeggen – dat religie een publieke aangelegenheid is – verwezenlijkt de islamitische gemeenschap

# Religie wordt uit de openbaarheid verbannen om conflicten te minimaliseren. Het gaat om tolerantie, maar om een zwakke variant daarvan: je mag je geloof belijden voor zover je niemand daarmee lastig valt. Religieuze pluriformiteit wordt ook in Nederland geaccepteerd, maar het liefst zonder de spanningen met het seculiere domein aan de orde te stellen. Ze worden gewoon genegeerd, want religie is privé. Dat aanvaardt zelfs een doorgewinterde D66’er.

Alleen de islam gaat niet mee in dit levensbeschouwelijke polderdenken. Wat de kerkleiders niet meer durven zeggen – dat religie een publieke aangelegenheid is – verwezenlijkt de islamitische gemeenschap. Het leidt tot conflicten en juist daarom zou religie uit de openbaarheid in de moskeeën, maar ook in kerken en synagogen moeten verdwijnen.

Nogmaals:  religie is géén publieke aangelegenheid meer, en dat is de denkfout die de auteur vanuit zijn traditionalisme maakt. Dat de islam onmogelijk mee kan gaan in ons levensbeschouwelijke polderdenken is volstrekt logisch, want de moderne moslim kent de oude islamitische Verlichting (niet meer vanuit de 6^e tot 8^e– eeuw van hun opbloei en de Moorse veroveringstochten), zoals onze christelijke geloof wél geraakt en beïnvloed werd door onze Verlichting in de periode van de Renaissance. Wij leerden kritisch te denken, ook over geloofszaken, want anders was een Luther en Calvijn niet mogelijk. Dat mist de islam.

# Geen misverstand: alle religies zijn naar binnen niet altijd onschuldig en naar buiten niet altijd vreedzaam. Elke godsdienst kan geweldig zijn, maar potentieel ook gewelddadig. Omgaan met deze schaduwkanten is geen kinderspel maar een continue uitdaging voor de seculiere samenleving en allereerst voor de genootschappen zelf.

Hier tref ik een zin aan – ‘Elke godsdienst kan geweldig zijn, maar potentieel ook gewelddadig’  – die ik nog kan gebruiken ter adstructie van mijn geplaatste kanttekeningen. Elke godsdienst kan inderdaad geweldig zijn, indien en op basis van de voorwaarde dat die godsdienst verinnerlijkt is in iemands persoonlijke levensgang en die goddelijke vonk persoonlijk heeft leren kennen. Ik plaats dus een kritische kanttekening bij ‘kan geweldig zijn’, want dat is een abstractie die hoogst uitzonderlijk is omdat het alleen mogelijk is als de weg naar de persoonlijke ziel is gevonden en daaruit geput kan worden.

Dat elke godsdienst ‘potentieel ook gewelddadig kan zijn’, is veel herkenbaarder aangezien iedere godsdienst in de loop van zijn ontstaan en uitgroei verworden is tot een politiek machtsblok dat de strijd met de wereldse machtshebbers aanging. De kerkelijke instituten zijn kortom allemaal gevallen voor de aandriften van het egocentrische machtsspel en machtswellust, waartegen geen weerstand kon worden geboden. Het zijn dus altijd de mensen – kerkelijke prelaten – geweest die zelf hun eigen kerk hebben vernietigd, want sinds die deelname aan dat machtsspel is de kerk of welke religie verworden tot ordinair handelen. De christelijke en islamitische geschiedenis laten voldoende voorbeelden hiervan zien.

# De zuivering van alle religieuze verwijzingen uit het publieke domein ziet over het hoofd dat dit geen recht doet aan de positieve energie die een geloof kan vrijmaken. Ten tweede is de veronderstelling funest dat een samenleving met gesloten ogen de gevaren van religie heeft bezworen.

Tot slot de vraag: wat is zuivering van alle religieuze verwijzingen uit het publieke domein? Vanwege deze vraag is de beide twee zinnen voor mij onbegrijpelijk.

Het verstopte breekt zich des te heviger baan. Daardoor wordt religie pas echt een gevaar.

Gevangen in het oude religieuze denken? In de oude dogmata? Mijn stelling luidt daarentegen dat de religie nooit meer een gevaar kan zijn, zelfs IS niet aangezien het een stel ordinaire criminelen zijn die de islam misbruiken voor hun machtsspel.

[Stefan Gärtner is assistant professor practical theology aan Tilburg University.]

http://www.volkskrant.nl/4364488?utm_source=VK+avond+20160826&utm_medium=email&utm_campaign=Opinie:%2520Islam%2520gaat%2520terecht%2520niet%2520mee%2520in%2520het%2520reli-polderen&utm_userid=c4e15096-5da2-4cc7-ac79-6f9a61c6f2a4

Tolerantie is ook interreligieuze opvoeding, om te beginnen bij de huidige #vluchtelingenstroom @fd #eu #denhaag

Hoe sta je als religie tegenover de rechtsstaat? (Eduard van Holst Pellekaan, Katern Morgen/fd, 2 januari)

Het geloof slaat terug

Religie kwam het afgelopen jaar met stip terug in het hart van de samenleving, al was dat niet als bron van barmhartigheid. Vier kerkleiders in gesprek over de hernieuwde rol van geloof in Nederland. ‘Zijn we een team, of zijn we verdeeld?’

# [Mohammed Cheppih] ‘Er is nu discussie over het verbieden van salafisten. Ik vind dat ongewenst. Zijn deze orthodoxen anders dan orthodoxen in andere religies? Nee! Ze zijn even gevaarlijk of ongevaarlijk als orthodoxe christenen in Staphorst. Op deze manier komt de godsdienstvrijheid in het gedrang: de vrijheid om je geloof te praktiseren zolang je binnen de grenzen van de wet blijft. Ik vind dat we, zoals we hier bijeen zitten, moeten zeggen: dit gaat over onze rechten, blijf daar van af. Maar zo’n statement mis ik. Ik voel me alleen staan. Niet geaccepteerd.’

Bij deze passage zijn kanttekeningen te plaatsen. In de derde zin wordt geponeerd dat salafisten als orthodoxen even (on)gevaarlijk zijn als de orthodoxe christenen in Staphorst. Cheppih vergeet te vermelden dat je van die Nederlandse bible belt geen last hebt, terwijl de salafisten juist actief de wereld tot volgelingen willen maken omdat dat in hun plicht is vanuit hun interpretatie van de Koran. De activistische salafist staat dus haaks op de zeer gesloten orthodoxe kerkelijke gemeenschap van die bible belt, in dit geval Staphorst. Dat onderscheid is een gegeven feit en van toepassing en had dus benoemd moeten worden; en vanwege die lacune is de opvolgende opmerking ook onjuist: ‘Op deze manier komt de godsdienstvrijheid in het gedrang: de vrijheid om je geloof te praktiseren zolang je binnen de grenzen van de wet blijft’, aangezien teveel salafistische uitlatingen niet getuigen van enige vorm van tolerantie, en al is dat niet direct juridisch strafbaar, de hoop die zij koesteren dat zij ‘Europa’ kunnen bekeren tot de islam is een middeleeuwse gedachte en getuigt zeker niet van een volledige staat van inburgering en integratie. Ethisch en moreel is die bekeringsdrift dus verwerpelijk en het zou pas acceptabel zijn als zij de rustige methode van Mormonen of Jehova’s Getuigen gebruiken, aangezien met mensen in gesprek gaan, indien daarvoor toestemming wordt afgegeven, wel een modern geaccepteerd middel van meningsuiting is. Maar niet het omgekeerde: eerst de godsdienstvrijheid benoemen en daaruit allerlei vervolgstappen zetten. Bekeringsdrift is immers wat anders dan streven naar overtuigen. Overigens vergeet Cheppih een onbenoemde overeenkomst tussen de salafist en de bible belt: je kunt de vraag stellen of welke –dan ook – orthodoxie nog in dit tijdsgewricht past, want het staat haaks op modernisme. En natuurlijk geldt voor zowel de orthodoxe christen als moslim dat de religieuze en maatschappelijke klok moet worden teruggedraaid, en maar dat kan nooit een dwingende maatschappelijke eis zijn, aangezien die wens nooit bewaarheid kan worden. de maatschappelijke evolutie laat zich nooit terugdraaien.

Tot slot maakt Cheppih een denkfout met zijn bewering ‘dit gaat over onze rechten, blijf daar van af. Maar zo’n statement mis ik. Ik voel me alleen staan. Niet geaccepteerd.’ Waarom een denkfout? Omdat het ’recht’ en de ‘rechten’ een collectief bezit zijn en niet ‘onze’ rechten, hier bedoeld op de specifieke groep van gelovigen. En met name godsdienstvrijheid is een gevoelig thema, aangezien de meerderheid van de Nederlandse bevolking niet meer gelovig is en dan begeef je je dus op glad ijs. En dat vergeten de minderheden van welke denominatie dan ook. Kortom, samengevat bestaan er geen ‘onze’ rechten als het gaat om de godsdienstvrijheid (noch van andere rechten en vrijheden overigens), waar de meerderheid van de bevolking dit een erfenis of museumstuk vanuit het verleden ervaart. Waarmee gezegd wil zijn dat godsdienstige rechten vanuit welke godsdienst dan ook, niet zomaar inpasbaar hoeven te zijn dan in het burgerlijke recht. Vandaar dat ook het slachtverbod niet op voorhand kan worden afgewezen omdat het een godsdienstige plicht is; die kunnen strijdig zijn met het moderne recht en dan gaat dat recht boven godsdienst. Dus doen joden en moslims er verstandig aan dit thema niet al te geforceerd te verdedigen, want de grote meerderheid van de bevolking is tegen dat soort van rituelen. Het door Cheppih benoemde ‘statement, die hij mist’ is dus volstrekt onjuist. En dan is het een persoonlijke beleving dat hij zich ‘alleen voelt staan en niet geaccepteerd’. Dat is een kwestie van wennen of naar een psychiater gaan om deze blokkade te ontmantelen, na de vraag te hebben beantwoord ‘waarom dat zo is’. Dat is modern denken en modern verwerken van eigen innerlijke problemen. Haal niet overal de vrijheid van godsdienst te pas en onpas erbij. Cheppih zou geneigd zijn mij te plaatsen in de hoek van atheïsten, maar helaas voor hem is dat niet het geval. Ik ben esoterist en dus gelovig (esoterisch christen) maar dat is helemaal een vloek voor hem. Tja… er is ook geen sprake van discriminatie:

# Jacobs: ‘Wat zou je willen?’

# Cheppih: ‘Dat wij uitspreken dat we niet tolereren dat wij als religieuzen worden gediscrimineerd omdat we er anders uitzien [sic!] of anders denken. Zijn we een team, of zijn we verdeeld? We moeten de rijen sluiten. We hebben wel dialoog, maar het ontbreekt aan implementatie op straatniveau.’

# Polycarpus kijkt in het luchtledige. Jacobs leunt naar achteren. Plaisier kromt de rug. Er valt een stilte.

Geen wonder dat met deze onzin een stilte valt, maar de gesprekspartners durven dat dus klaarblijkelijk niet te benoemen en dat is het meest tragische van dit hele gespreksverslag. Lafheid? Angst? Geen discriminatie in ieder geval, omdat er anders uitzien of anders denken niet aan de orde is. Pijnlijk dat een geestelijk voorman zulke denkfouten kan maken. Daarom zegt Plaisier terecht:

# Later in het gesprek zegt Plaisier iets dat zijn terughoudendheid, en waarschijnlijk die van de anderen, verklaart: ‘De islam kleeft nu aan dat er gruweldaden worden begaan in naam van het geloof. Dat moet aan de kaak worden gesteld en daar zal de moslimgemeenschap in voorop moeten lopen, zoals christenen hun eigen extremisme onder ogen hebben moeten zien. Je moet in de spiegel kijken en zeggen: dit kan niet. Dus: hoe verhoud je je als religie tot de democratische rechtsstaat? Dat is de hamvraag. De islam komt uit een andere wereld, waarin een andere verhouding bestaat tussen moskee en staat. Ze zal zich moeten instellen op leven in de democratische rechtsstaat. Dat is iets waar anderen zich niet te hard mee moeten bemoeien. De moslimgemeenschap lijkt me volwassen genoeg om daar zelf een weg in te vinden.’

Of anderen zich daar niet ‘te hard mee moeten bemoeien’, is de vraag omdat de anderen juist ook de vrijheid van meningsuiting hebben en constateren dat al de nieuwkomers hun eigen geloof vanuit hun opvoeding wensen te behouden en daar is niets op tegen. Alleen kan de vraag worden gesteld waarom er geen zichtbare signalen van integratie aanwezig zijn. En wetend dat opvoedingspatronen zeer hardnekkig zijn, is het geen probleem daaraan te blijven vasthouden, mits de Nederlandse moslims dan ook toegeven dat het verbod van geloofsafval ook tegen de normen en waarden van de Nederlandse samenleving ingaan en dus strijdig is met de godsdienstvrijheid. Daar heb ik nog geen moslim ooit over gehoord of gelezen in enige krant.

Stop met dat gejammer in islamdebat! #ad #mauritsberger #islamologie

Tags

eerbied, EU, godsdienstvrijheid, godsdienstwetenschap, islam, respecteerelkaar

‘Stop met dat gejammer in islamdebat’ (Hans van Zon, AD, 23 januari)

Interview Maurits Berger (50) islamoloog

Het Westen worstelt met de islam. Na de aanslagen in Parijs stuitert het debat over ‘hoe nu verder?’ alle kanten op. Groeiend wantrouwen en onbegrip overheersen, constateert islamoloog Maurits Berger: ,,We moeten het niet erger maken dan het is.”

http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/3835993/2015/01/23/Islamoloog-Stop-met-dat-gejammer-in-islamdebat.dhtml

‘,,Aan de ene kant krijg ik genoeg van al die Nederlandse zelfgenoegzaamheid. Dat jaren ’50-denken, van ‘zo doen we dat nu eenmaal’. Op die manier leg je de bal steeds weer bij de ander, die moet zich maar aanpassen,” zegt de professor islam en het westen, verbonden aan het Instituut voor Religiestudies (Universiteit Leiden).

,,Maar ik krijg ook genoeg van al dat gejammer van sommige moslims die anderen altijd overal de schuld van geven. Ik schrik soms van het slachtoffercomplex onder moslims, zowel hier als in de moslimwereld. Van mensen die de eigen conflicten, de eigen rotzooi ontkennen en altijd met de vinger naar het Westen wijzen.”

‘Berger (50) wijst erop dat de moslims en de islam wel degelijk een zelfreinigend vermogen tonen in antwoord op de terroristische aanslagen van een radicale minderheid. ,,Je moet dat in het Westen wel willen zien. Honderden geestelijken, van de groot-moefti in Egypte tot imams in Nederland, spreken hun afkeer uit over de gruweldaden van de Islamitische Staat en andere fundamentalisten die zich daaraan willen spiegelen. Die eensgezinde afkeuring in de moslimwereld is uniek, maar het is ons ontgaan,” aldus de islamoloog.

‘Berger waarschuwt voor het opblazen van tegenstellingen: ,,Je kunt niet in oorlog zijn met de islam. Of met de democratie. Hooguit met volgelingen. Met mensen die een religie of een ideologie misbruiken voor foute politieke doeleinden. Om een gewaardeerd medelander te zijn hoeven ze hun religie toch niet overboord te gooien? Te veel mensen maken er onterecht een wij-zij-tegenstelling van. Het ‘ben je niet voor ons dan ben je tegen ons’ speelt overal op. Maar de meeste moslims hebben niets tegen de rechtsstaat. Ze willen wel dat ze als Nederlander een eigen identiteit kunnen houden.”

‘Veel moslims zijn daarom, stelt Berger, ook zo verontwaardigd over de oproep ‘Laat je horen’ van Ahmed Aboutaleb, de burgemeester van Rotterdam. ,,Zo’n oproep versterkt de geur van wantrouwen. Van ‘Wat heb je te verbergen?’. Ik snap wel dat moslims daar nijdig van worden. Alsof ze hun eigen onschuld moeten bewijzen. Alsof alleen zij een probleem hebben. En niet wij allen. (…)

‘Maurits Berger vraagt ook begrip voor een andere worsteling. ,,Tot grote ontsteltenis van ouders wint het salafisme, een fundamentalistische stroming in de soennitische islam, terrein onder moslimjongeren in Europa. Zij zijn puriteinser dan hun ouders, laten zich veel strikter leiden door de Koran. Op zich niet erg, behalve dat het ook voedsel biedt aan de radicale types. Het is een probleem dat niet alleen moslimouders maar de samenleving als geheel aangaat.”

‘Maurits Berger stoort zich in de discussie aan de onzin die voorbij komt. ,,Nogal wat Nederlanders weten weinig over de islam, maar hebben er vaak wel een mening over. We zoeken naar die ene islam, maar vinden die niet. Natuurlijk niet. De echte islam is flexibel, er is veel interpretatie mogelijk.”

Elke religie heeft zijn ‘rekkelijken’ en ‘letterlijken’, zegt hij ,,Met de Islamitische Staat zijn de letterlijken door grenzen geschoten. Hun radicale interpretatie wordt ook in het Midden-Oosten niet gepruimd. Het kalifaat is een thuisland voor moslims die de gruwelijke werkelijkheid ervan ontkennen.”

(…)’

Ja, er komt heel veel onzin voorbij en dat zou in dit geval ook de regering wel duidelijk mogen maken, ondanks de godsdienstneutraliteit die de regering in acht hoort te nemen. Maar de scheiding van kerk en staat wil niet zeggen dat het kabinet geen standpunt mag innemen als er alleen maar onzinnigheden gedebiteerd worden. Weliswaar heeft minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid al een en ander over integratie gezegd, maar naar mijn weten nog niet uitsproken dat er alleen op basis van feiten en controleerbare gegevens iets gezegd kan worden en niet op wat nationale onderbuikgevoelens oproepen. Maar ook Asscher worstelt met het hele kabinet met de nieuw ontstane situatie naar aanleiding van Parijs, maar ook een dergelijke nieuwe situatie moet een regering geprepareerd zijn.

Op basis van dit uitstekende interview kan de regering wel degelijk een aantal richtlijnen opstellen hoe het debat zich in ons land zich kan en dient te ontwikkelen en ook afstand nemen van de overbekende retoriek van Wilders PVV. Zoals: ‘Iedereen dient zich met respect uit te spreken over andermans godsdienst en alleen waar in naam van een religie strafbare handelingen worden gepleegd dient direct tot strafvervolging te worden overgegaan.’ En moslims die hier woonachtig zijn behoren zich ‘aan de basisnormen van onze samenleving te houden, met inbegrip van de vrijheid van meningsuiting.’ Zij die zich storen aan vermeende discriminatie en blasfemie – hier te lande uit het strafrecht gehaald – dienen een cursus geestelijke en mentale weerbaarheid aangeboden te krijgen.