Stelling: Die strikte afspraken kunnen alleen gemaakt én gehandhaafd worden als de positieve intentie en belofte van PVV houdbaar blijkt te zijn en dan is het dus een kwestie van afwachten of Wilders zich aan zijn afspraken houdt. Zo niet, dan wordt hij zonder pardon uit het kabinet ontslagen en een vervanger uit een andere partij. Inn de nieuwe politieke bestuurscultuur kan niet meer gesjoemeld worden met grondrechten en dat dient Wilders en zijn partij te beseffen. Om deze reden heeft ook Caroline van der Plas volkomen ongelijk als zij stelt 1 miljoen stemmen gehoord moeten kunnen worden. Neen, dat zijn geen weloverwogen en doordachte standpunten maar simpel gebral zonder enige degelijke basis.
PVV-kiezers willen hun partij graag in het nieuwe kabinet, voor achterban CDA en ChristenUnie hoeft meeregeren niet zo nodig (Jelle Fastenau, Eenvandaag.avrotros, 14-11-2023)
Politiek
*Die PVV-stemmers zijn jaren lang voorgelogen door Wilders zelf die ongrondwettelijke uitspraken deed dankzij zijn parlementaire ‘onschendbaarheid’ waardoor je alles mag beweren wat je goed uitkomt. Achterafgesproken gokte Wilders verkeerd door zijn antimoslimsentimenten te bespelen en daar ondervindt Wilders nu de weerslag van. Ook door de valse idealen die hij zijn stemmers heeft beloofd. Dáárom past de uitdrukking ‘1 miljoen stemmers moeten ook hun voorkeuren beloond vinden binnen het kabinet’ niet, zoals in de stelling staat. Dat zou democratisch zijn, maar is het omgekeerde: zij zijn met valse beloften naar de PVV getrokken, maar het blijven ééndagsvliegen. Eerst zelf persoonlijk een goede afweging maken, en dan de juiste keuze maken, maar dus geen PVV.
Er bestaat dus maar 1 oplossing voor het dilemma-Wilders ‘potentiële’ deelname aan de formatie: als hij het werkelijk meent dat moslims een volwaardig bijdrage aan de Nederlandse democratie kunnen leveren, wordt dat vastgelegd in een ‘regeer’- of ‘regie’-akkoord en is het kwestie van afwachten geworden of Wilders zich aan zijn afspraken houdt. Zo niet, dan wordt hij zonder pardon uit het kabinet ontslagen en een vervanger uit een andere partij gezocht.
‘Een ruime meerderheid van de PVV-stemmers ziet haar partij na de verkiezingen het liefst in het kabinet. Kiezers van het CDA en de ChristenUnie zijn, na jaren meeregeren, niet meer zo enthousiast over een deelname in de coalitie.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 25.000 leden van het Opiniepanel. Voor de meeste partijen geldt dat een meerderheid van de kiezers haar partij liever in het kabinet ziet dan in de oppositie. In totaal hebben 8 op de 10 ondervraagden (80 procent) hier een voorkeur voor, ten opzichte van maar 8 procent die voor de oppositie gaat.
PVV’ers willen meer invloed op beleid
*Zij willen alleen hun vooroordelen bevestigd zien en dat dat is geen basis voor een evenwichtig beleid.
‘Ook onder de aanhang van de PVV is de voorkeur voor het kabinet relatief hoog: bijna 9 op 10 (89 procent) willen dat de partij van Geert Wilders na de volgende verkiezingen meedoet in een coalitie.
Dat zou onderhand tijd worden, zo laten PVV-kiezers in het panel weten. Zij willen dat hun partij meer invloed gaat uitoefenen op het beleid. “Meeregeren is beter dan genegeerd worden in de oppositie.”
*Niets geen ‘onderhand tijd’ worden.
Voorkeur: partij in kabinet of oppositie?
‘Te lang uitgesloten’
*Dat is de straf voor negativistische partijverlangens.
De PVV-kiezers vinden dat hun partij te lang is uitgesloten door andere partijen. Toch klinkt er vanuit het panel ook kritiek op de rol die de PVV zelf in de afgelopen vier kabinetten heeft gespeeld. Naar hun mening blijft die tot nu toe vooral beperkt tot het tegenhouden van plannen via de Tweede Kamer.
Vanuit de oppositie heeft Wilders wat hen betreft te weinig van zijn plannen kunnen realiseren. “Het is tijd voor Wilders om verantwoordelijkheid te nemen”, laat een van de panelleden optekenen.
*Geen verkeerde, discriminatoire keuzen.
Water bij de wijn
Toch lijkt die invloedrijke positie in de coalitie niet direct binnen handbereik. Hoewel de kiezers van potentiële coalitiepartners VVD en NSC openstaan voor een samenwerking met de PVV, lijken de partijleiders daar minder happig op te zijn. Pieter Omtzigt (NSC) sluit een coalitie met de PVV uit. Dilan Yesilgöz (VVD) kwam tijdens het NOS-radiodebat hard in aanvaring met Wilders, maar laat de deur nog op een nog op een kier staan.
Voor een kans om mee te regeren is het dus nodig om wat water bij de wijn te doen, zo zien ook de PVV-aanhangers. Ook als dat leidt tot samenwerkingen met partijen die zij minder zien zitten. “Ik ben tegen de VVD, maar als het niet anders kan, zul je compromissen moeten sluiten”, aldus een panellid.
CDA en ChristenUnie terughoudend
Een heel ander geluid komt uit de achterbannen van het CDA en de ChristenUnie. Beide partijen maakten in de laatste twee kabinetten nog deel uit van de coalitie, maar bij een volgend kabinet ziet een minderheid van hun kiezers dat nog zitten: onder de CDA-aanhangers is minder dan de helft (48 procent) voorstander van deelname in het kabinet, bij de ChristenUnie (34 procent) slechts een derde.
Met name CDA-kiezers vinden dat hun partij te veel schade heeft opgelopen tijdens de Rutte-periode. Waar de partij in het vorige kabinet nog 14 zetels bekleedde, zijn daar in de laatste peiling van over. “We hebben jarenlang de ‘kar’ getrokken in Nederland. Ook in de moeilijke coronajaren. Daar krijgen we nu de rekening van gepresenteerd”, zegt een kiezer uit het panel.
Terug naar het eigen geluid
Een periode in de oppositie klinkt daarmee voor beide partijen op dit moment aantrekkelijk. Onder CDA-kiezers geeft een derde (33 procent) de voorkeur aan een rol in de oppositie, bij de ChristenUnie is dat zelfs 4 op de 10 (40 procent).
Zij omschrijven een deelname aan de coalitie als kleine partij als ‘uitputtend’, en denken dat een tijd in de oppositie kan helpen om het eigen geluid weer scherper te vertolken.
Herstelperiode
Ook bij de kiezers van het CDA klinkt de behoefte aan een herstelperiode. Een aantal jaar in de Tweede Kamer zou volgens hen Henri Bontenbal de tijd geven om meters te maken als fractievoorzitter, en de partij opnieuw op te bouwen.
“In de coalitie kun je meer bereiken, maar moet je het compromis steeds uitleggen. Nu een tijdje het CDA-verhaal uitleggen zou fijner zijn“, laat een van de panelleden weten.
Panelpresentator Joyce Boverhuis vertelt over waarom kiezers van het CDA en de CU niet zo enthousiast zijn over kabinetsdeelname.
INFO
Over dit onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd van 1 tot en met 3 november 2023. Aan het onderzoek deden 24.188 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. De uitkomsten zijn gewogen en representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 80.000 leden.
https://eenvandaag.avrotros.nl/panels/opiniepanel/alle-uitslagen/item/pvv-kiezers-willen-hun-partij-graag-in-het-nieuwe-kabinet-voor-achterban-cda-en-christenunie-hoeft-meeregeren-niet-zo-nodig/