Tags
Stelling: Deze titel ‘Feitenvrije politiek is hip en compleet gebrek aan kennis en inzicht’, kenmerkt niet alleen deze minister, maar de hele politiek en mag daarom als blogtitel worden vastgelegd voor de komende generaties bestuurders, opdat wij verwonderd zullen terugkijken welke mallemolen aan het einde van het tweede decennium van de 21e eeuw is ontstaan.
‘Uit scoringsdrift perkt minister Dekker de voorwaardelijke invrijheidstelling van gedetineerden in, betoogt de Amsterdamse advocaat Sydney Smeets.
Deze typering is natuurlijk kenmerkend voor een advocaat, terwijl de burger zich in verwondering afvraagt hoe de besluitvorming in een instelling plaatsvindt.
Sidney Smeets, vk.nl, 9 juli 2019, 16:48
‘Op het ministerie van Veiligheid en Justitie waart het spook van het populisme rond. Keer op keer worden maatregelen genomen die dwars ingaan tegen de adviezen van hoge colleges van Staat, vakorganisaties en rechtsgeleerden. Minister Sander Dekker is smalend al eens de minister tégen rechtsbescherming genoemd, maar Dekker heeft de wind mee. Feitenvrije politiek is hip en er zijn maar weinigen die zich zo weinig gehinderd voelen door een compleet gebrek aan kennis en inzicht als minister Dekker.
‘Dekker is onder andere verantwoordelijk voor de afbraak van de gefinancierde rechtsbijstand. Toen de sociale advocatuur aan de alarmbel trok over de rancuneuze bezuinigingen van Dekkers voorganger, werd de commissie-Van der Meer benoemd.
‘De commissie moest onderzoek doen naar de betaalbaarheid van het stelsel van gefinancierde rechtsbijstand. De minister gaf wel mee dat de uitkomst van het onderzoek van tevoren vaststond: er kon en mocht geen stuiver bij. Toch concludeerden Van der Meer c.s. dat er een structureel jaarlijks tekort bestaat van 127 miljoen euro. Zonder dat extra geld is gefinancierde rechtsbijstand niet langer op een acceptabel niveau mogelijk. Een gebalanceerd en deskundig rapport, dat volledig werd genegeerd. Ongeacht de bevindingen wordt immers driftig door bezuinigd. Dekker bedacht wel een list: als advocaten te duur zijn dan laten we rechtsbijstand over aan minder gekwalificeerde juristen die niet aan alle kwaliteits- en opleidingseisen voldoen die de Raad voor Rechtsbijstand stelt. En de Kamer ging akkoord.
‘Vervolgens richtte Dekker zijn pijlen op de voorwaardelijke invrijheidstelling. Dat is een systeem waarbij een veroordeelde een derde van zijn straf niet hoeft uit te zitten als hij zich aan strikte voorwaarden houdt. Het doel daarvan: werken aan verantwoorde resocialisatie onder toezicht van de Reclassering en het verminderen van herhalingsgevaar (recidive).
Automatisme‘Het was de minister echter een doorn in het oog dat ‘criminelen’ hun straf niet uitzaten. En dus loog hij de Kamer voor dat voorwaardelijke invrijheidsstelling een ‘automatisme’ zou zijn en we er daarom vanaf moeten. Opnieuw wees onderzoek in opdracht van zijn eigen ministerie (dit keer uitgevoerd door de Erasmusuniversiteit) uit dat de minister weinig verstand van zaken heeft: v.i. is aan strenge voorwaarden gekoppeld en geenszins een automatisme. Bovendien, zo stelde de universiteit vast, werkt het huidige systeem goed. Desalniettemin zette Dekker door. De v.i. moet worden ingeperkt tot een periode van maximaal twee jaar en als iemand in de fout gaat, komt er geen rechter meer aan te pas om hem opnieuw vast te zetten.
‘Zoals gebruikelijk gaven juristen gevraagd en ongevraagd advies over het wetsvoorstel. Zelden waren die adviezen zo eensluidend negatief. De Raad van State, de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, de Raad voor de Rechtspraak, de Advocatenorde, de Nederlandse Vereniging voor Strafrechtadvocaten én de Reclassering wezen erop dat het voorstel rampzalige gevolgen kan hebben, terwijl het huidige systeem goed functioneert. Wat zijn dan die rampzalige gevolgen?
Recidivegevaar
‘Het recidivegevaar, het gevaar van herhaling dat het systeem van voorwaardelijke in vrijheidstelling probeert te verminderen, neemt dramatisch toe. Veroordeelden komen straks vaker op straat zonder toezicht omdat de keuze tussen een lange tijd reclasseringsbemoeienis (met v.i.) of een (relatief) klein beetje langer zitten (zonder v.i.) voor velen snel gemaakt zal zijn, zo leggen deskundigen uit. Ook is er geen geld en mankracht om al in de gevangenis intensief met resocialisatie te beginnen, terwijl degene die dat niet doet straks geen v.i. meer krijgt.
‘Ondanks de unanieme kritiek van strafrechtdeskundigen stemde de Tweede Kamer op 25 juni 2019 met het voorstel in. Feiten doen er in Den Haag kennelijk niet meer toe en deskundige meningen evenmin. Er moet gescoord worden en het ‘bekt’ nu eenmaal niet zo lekker als je moet uitleggen waarom je ‘criminelen’ na twee derde van hun straf wil vrijlaten. Denk eens aan de slachtoffers!
‘En, zo lijkt de boodschap, denk vooral niet aan wat deskundigen zeggen. De feitenvrije politiek heeft gewonnen en de rechtsstaat is het kind van de rekening.
