Ziek, zwak of zzp’er? (Column Jort Kelder, Praktische vraagtekens/fd, 26-1-24)
Wakker worden met een keel stroef als een vers geveegde tennisbaan. Druk op alle holtes. In de spiegel, het hoofd van een moegestreden boomer en de onderrug lamlendig als een millennial. Malaise, u kent het. Wat te doen? Laat je de douche een minuutje langer stomen, mik je er een pil in en ga je aan het werk, of bel je met hese stem de werkdag af en schakel je Netflix in?
In het eerste geval is er een goeie kans dat u niet in loondienst bent. Ziek zijn met een snotneus is een privilege dat zzp’ers en zelfstandigen met personeel ontberen. Niet dat virussen hun neusvleugels passeren, maar ziek zijn is geen optie.
Barbaars? Dan behoort u niet tot de miljoenen die zich verkneukelden over die ene flauwte die de grote presentator M. van Nieuwkerk beleefde, omdat in vijftien jaar DWDD de koorts het even van zijn wilskracht won. Als je naam in de titel zit, is paracetamol je maatje. Tijdens een tv-interview met een minister begon het katoen steeds klammer aan mijn rug te kleven. Op weg naar de studio wees het covidkitje nog ‘negatief’, thuisgekomen stond het stokje op T en kroop mijn thermosstaat naar de 40. Volgende ochtend, nieuwe deadline. En doorrr!
‘Ziek zijn met een snotneus is een privilege dat zzp’ers en zelfstandigen met personeel ontberen’
Waar dagelijks 1 op 25 werknemers z’n patroon af-appt, hoesten ondernemers eerder slijm op dan betrouwbare cijfers. Volgens het Verbond van Verzekeraars heeft slechts 21% van de zelfstandigen een inkomensverzekering, maar hoe vaak ze ziek, zwak of misselijk zijn is onbekend. Ziehier het nut van een eigen risico: alleen de zware gevallen grijpen naar hun polis en declareren €1,2 mrd per jaar met een gemiddelde uitkeringsduur van 6,5 jaar. Vrouwen vaker dan mannen, ouderen minder dan jongeren, met een piek onder de 25- tot 34-jarigen die zwichten voor stress.
Volgens de Zelfstandigen Enquête Arbeid verzuimt in horeca, landbouw en industrie slechts 3%, tegen bijna het dubbele in bouw, transport en toerisme. Zou ’t? Behalve terminale pechvogels, ken ik geen baasjes die zich ooit ziek melden. Ironisch genoeg blijken zij wel de aanstichter van veel ‘Sorry, voel mij ziek’-berichtjes. Is het verzuim onder de ‘helden van de zorg’ te verklaren uit rochelende patiënten, of melden zij zich vanwege werkdruk en wanbeleid driemaal vaker ziek dan de beschimpte kruiers van de financiële industrie?
Ik besloot Erasmus-chef Ernst Kuipers in een kietelend tv-onderhoud te confronteren: konden die ziekenhuisdirecteuren misschien wat minder jengelen om lockdowns en wat zuiniger op hun witjassen zijn? Het leverde mij een interview-verbod op van Zijne Excellentie, maar een beroemde ic-medewerker wist na de uitzending het antwoord: ‘Ook ik ga uit dienst, lekker freelancen.’ Scheelt weer een zieke.
*Een oude tekst uit het archief of recent interview?
[Jort Kelder is journalist en presentator.]