Beter betekent voor Junckers Commissie vooral minder (Rik Winkel, Nieuwsweek/fd, 20 juni)
‘En als er toch iets door de mazen glipt, is er nog altijd het driemanschap van Timmermans, Junckers kabinetschef Martin Selmayr en directeur-generaal Catherine Day om dat tegen te houden.
‘Dat is althans de opzet. En die lijkt ook boven verwachting te werken. De krachtige en naar het scheen onuitputtelijke bron van ontwerprichtlijnen en ontwerpverordeningen is vrijwel opgedroogd. Dat is niet ongebruikelijk na de benoeming van een nieuwe Commissie. Ook is de Griekse crisis natuurlijk niet goed voor het politieke klimaat.
‘Maar volgens kenners van het Europese metier houdt Juncker de pauzeknop wel erg lang ingedrukt. Zijn verklaarde doel — meer groei en banen — komt daardoor in gevaar. De economie schreeuwt om maatregelen waarmee de gefragmenteerde Europese markten kunnen worden opengebroken.
‘Af en toe verschijnt er nog een druppeltje aan de oppervlakte. Zo staan de ambtenaren van het directoraat-generaal Belastingen te trappelen om aan te haken bij de omslag in het internationale klimaat rond de aanpak van belastingontwijking door multinationals. Op de golven van LuxLeaks lijkt op dit gebied meer mogelijk dan ooit, ook binnen het apparaat zelf, want Commissievoorzitter Juncker mag natuurlijk niet de indruk wekken dat hij de kwalijke praktijken van premier Juncker afdekt.
‘Maar met het Actieplan voor de Belasting van Ondernemingen, dat vicevoorzitter Valdis Dombrovskis (euro en sociale dialoog) en commissaris Pierre Moscovici (economische en financiële zaken, belastingen en douane) deze week ten doop hielden, is het al net als met de Digitale Agenda, de Energie Unie en de Kapitaalmarkten Unie. Een tour d’horizon die het complete beleidsterrein bestrijkt, en brede consultaties met de betrokken sectoren en maatschappelijke organisaties. Maar concrete voorstellen? Ho maar.’
We hebben gezien met het vluchtelingenvraagstuk hoe weinig bereidheid er in de lidstaten aanwezig is om een deel van de vluchtelingenstroom op te nemen in het eigen land, zodat de conclusie gewettigd is dat er binnen de EU geen enkel voorstel op een meerderheid in het EP kan rekenen. Concrete voorstellen die vanuit de Commissie worden gevormd komen hoogstwaarschijnlijk niet eens aan een formele afronding van dat voorstel door tegenwerking van de verschillende fracties. Dat is de dagelijkse werkelijkheid. Er valt binnen de EU helemaal niet meer te werken. En misschien is het wel beter zo omdat ook zonder Europees bestuur alles door blijft gaan.
‘Of toch: de twee commissarissen kondigen aan dat ze het bestaande voorstel voor een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting (afgekort tot het al even tongbrekende CCCTB), dat al vier jaar ligt te verstoffen bij de Ministerraad, gaan wijzigen. Maar volgens de kleine lettertjes wordt dat een zaak van lange adem. De Commissie komt ‘zo vroeg mogelijk in 2016’ met een voorstel om de CCCTB nieuw leven in te blazen. Dat is eurotaal voor: we kunnen daar anderhalf jaar de tijd voor nemen.
‘Juncker heeft uit de Europese verkiezingen van vorig jaar — en de al veel langer spelende opkomst van eurovijandige partijen — de conclusie getrokken dat hij op het ogenblik niet moet aankomen met wetgevende initiatieven. En anders heeft de immer pragmatische Luxemburger zich dat wel laten inprenten door de de regeringsleiders die hem vorig jaar hebben benoemd. Het gedoe over de gelabelde flesjes olijfolie, die de vorige Commissie in elk Europees restaurant op tafel wilde zetten, is iedere politicus die vorig jaar campagne voerde voor de Europese verkiezingen bijgebleven.
‘In die zin is het terecht dat de 750 leden van het Europees Parlement als eersten met de gevolgen van de wetgevende inertie te maken krijgen. Europarlementariërs klagen dat ze niets omhanden hebben. Het enige waar ze echt hun tanden in kunnen zetten, zijn voorstellen die nog zijn blijven liggen uit de vorige periode, zoals hervorming van de handel in CO2-rechten, het structuurregime voor banken en het telecompakket van Neelie Kroes. De rest van de tijd nemen de parlementariërs vooral politieke resoluties aan, liefst met duizenden [sic!] amendementen.
‘Ook voor de inmiddels 30.000 lobbyisten die in Brussel rondlopen, zijn het magere tijden. Zij worden door hun opdrachtgevers betaald om wetgeving in een vroeg stadium te beïnvloeden, en denken alweer met enige weemoed terug aan Junckers voorganger, de Portugees José Manuel Barroso.’
De toekomst zal dus uitwijzen wat er binnen de EU nog mogelijk is. De nationale parlementen gaan weer functioneren!
Het zegt trouwens al genoeg dat de lobbyisten als enigen met weemoed terugkijken naar de vorige voorzitter Barroso. Verder is hij dus helemaal vergeten. Lang leve de EU!