Tags
Roofridders vermomd als filantropen (Rob de Lange, Futures/fd, 21-9-19)
Waarom de superrijken de wereld niet zullen veranderen, Anand Giridharadas, Volt, €22,99.
Begin augustus verzamelde zich een exclusief groepje groten der aarde op Sicilië op het Google Camp om te discussiëren over klimaatverandering. Onder hen klinkende namen als Tom Cruise, Leonardo DiCaprio, Barack Obama, Katy Perry, Orlando Bloom (Legolas in Lord of the Rings), Harry Styles (One Direction), Mark Zuckerberg. Met hun verworven rijkdom of invloed willen ze iets terugdoen voor moeder aarde. Het vervoer naar dit exclusieve uitje wekte cynische reacties op toen er beelden verschenen van het plaatselijke vliegveld, waar maar liefst 114 private jets geparkeerd stonden.
Waarom staat de naam van Soros hier niet bij als de filantroop op leeftijd die zijn rijkdom met speculeren heeft verworven. Inderdaad wettelijk niet strafbaar, maar ethisch absoluut onacceptabel.
De bijeenkomst zal Anand Giridharadas hebben doen grimlachen. De voormalig New York Times-columnist en schrijver van meerdere boeken, gaat in zijn laatste werk Winners take all – vaak in zinnen als zweepslagen – tekeer tegen de nieuwe generatie superrijken die zich actief ontpoppen als weldoeners. Deze week verschijnt de Nederlandse vertaling: Waarom de superrijken de wereld niet zullen veranderen.
Wat iedereen al haarfijn aanvoelde is nu eindelijk duidelijk en onverbloemd op schrift gesteld en daarvan kan de hele wereld kennis nemen. Nu wordt het tijd dat alle ceo’s van sociale media ook hun glibberige levenswegen zullen gaan verantwoorden.
(…)
‘Giridharadas bouwt voort op de traditie van schrijvers/activisten als Naomi Klein, Noreena Hertz en in mindere mate Thomas Piketty. Allen strijders tegen de uitwassen van globalisering en neoliberalisme.’
Tot ergernis van Giridharadas worden filantropen tegenwoordig alom bewonderd, en de oprichting van stichtingen door de rijken ontmoet nergens meer ‘publieke of politieke argwaan, maar louter burgerlijke dankbaarheid’.
Klopt en deze bewondering slaat ook nergens op.
Volgens Anand Giridharadas heeft de vrijgevigheid van nieuwe rijken alleen maar als doel de volkswoede voor te zijn, te beteugelen en tegelijkertijd de economische en sociale status quo in stand te houden.
Dit is volkomen juist gezien; eerst de consument – sociale media en ICT-sector – uitkleden en vervolgens de heilige uithangen.
(…)
‘Onder het mom van goeddoen voor de wereld is in zijn ogen een nieuwe verderfelijke elite opgestaan: de wereldverbeteraar als superkapitalist. Deze filantropische klasse maakt zich schuldig aan een ‘bewuste en gerichte roofzucht’. Sterker: hij vergelijkt de huidige filantropen met slavenhandelaars uit het verleden. De ergste waren zij die aardig voor hun slaven waren. Want op die manier hielden ze het systeem langer in stand.
‘Giridharadas gaat voor zijn betoog zelfs te rade bij Aristoteles die zich al afvroeg hoe het nou verkeerd kan zijn om goed te willen doen? De schrijver geeft zelf het antwoord: ‘Wanneer dat goed gepaard gaat met een groter, zij het minder zichtbaar kwaad.’
Want dat is wat de nieuwe rijken doen. Nauwlettend zorgen ze dat hun roep om verandering nergens pijn doet. Het systeem dient te allen tijde intact te blijven. Hun vrijgevigheid heeft alleen maar als doel de volkswoede voor te zijn, te beteugelen en tegelijkertijd de economische en sociale status quo in stand te houden.
‘Dit systeem dient te allen tijde intact te blijven’ opdat volgende generaties geldverslaafden nog steeds op deze aarde hun gang kunnen gaan, waarvoor deze ‘aartsvaders’ als heilige scheppers in de geschiedenis blijven voortbestaan.
https://fd.nl/futures/1315331/roofridders-vermomd-als-filantropen