Tags
Stelling: Uit onderstaande column is een grote les af te leiden voor de reorganisatie van het Kamerwerk zelf: de nieuwe bestuurlijke cultuur dient zich te concentreren of focussen op de noodzaak om ieder beleidsdebat op ethisch-filosofisch aspecten te beoordelen in plaats van door ideologische beginselen, omdat het begrip ideologie altijd gekaapt (en dus misbruikt) wordt door populisten; dé les van afgelopen jaren sinds LPF, PVV, FvD – en geesteskind JA21 – en de agrolobby van BBB.
Er bestaat geen grondrecht op een ongestoord concert (Column Asha ten Broeke, Opinie/de Volkskrant, 29-3-24)
Ik had al jaren niet meer aan Lenny Kuhr gedacht. Tot zondag, toen activisten van Palestine Action NL haar concert in Waalwijk verstoorden met een protest tegen de verschrikkelijke situatie in Gaza. Een van hen liep het podium op en vroeg: ‘Schaamt u zich niet voor het supporten van genocide? Uw kinderen zijn medeplichtig aan genocide, u moet zich schamen.’ Vanuit de zaal riep iemand anders: ‘Free, Free Palestine’ en: ‘Lenny is een terrorist, ze is een zionist!’
Het lukte veel mensen om hier snel en met zekerheid iets van te vinden. Zo zei de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding: ‘Zij wordt belaagd en uitgescholden voor terrorist, voor zionist, schijnbaar enkel en alleen omdat ze Joods is en familie heeft in Israël.’
Bijna alle Tweede Kamer-fractievoorzitters tekenden een brief die het protest gelijkstelde aan Jodenhaat: ‘Dit is niet demonstreren, dit is intimideren.’ Gert-Jan Segers overtoepte met een Holocaust-vergelijking: ‘Pro-Palestijnse activisten gingen weer eens op Jodenjacht. Zoals Sobibor begon met een bordje in het Vondelpark, zo kan dit alledaags antisemitisme het begin zijn van een nieuwe pogrom.’
Zelf had ik last van genuanceerde gedachten. Die zijn, zoals iedereen weet, momenteel hevig uit de mode, maar ik verveel u er toch even mee. Aan de ene kant: Lenny Kuhr heeft inderdaad familie in Israël, waaronder twee dienstplichtige kleinkinderen, die er niet voor kiezen om dienst te weigeren. Aan het Nederlands Dagblad (ND) vertelde de zangeres hoe haar kleinzoon, die tijdens de gruwelijke massaslachting op 7 oktober gewond raakte, graag terug wil naar zijn legereenheid. ‘Zijn bijdrage leveren’, noemde Kuhr dit. Aan de andere kant: mensen zijn doorgaans niet verantwoordelijk voor wat hun familieleden doen. En het is nooit acceptabel om tegen mensen te demonstreren om hun geloof of afkomst.
Maar terug naar de ene kant: het is niet accuraat dat Kuhr dit protest aan haar broek kreeg ‘enkel en alleen omdat ze Joods is’. In de beelden is het woord ‘Joods’ niet te horen. Het ging Palestine Action NL naar eigen zeggen onder meer om Kuhrs ‘opinie rondom de aanval op Gaza’. Om daar een voorbeeld van te geven: in dat ND-interview sprak de zangeres haar expliciete steun uit voor het optreden van het Israëlisch leger in Gaza. ‘Natuurlijk is nu strijd nodig’, stelde ze. ‘Ik sta achter de militaire operatie die Israël aan het voeren is.’
Ze zei dit in december, toen de wereld al twee maanden toekeek hoe de staat Israël in Gaza afgrijselijke oorlogsmisdaden beging, inclusief de hartverscheurende uitroeiing en verminking van duizenden kinderen. Kuhr merkte nog op dat geweld ‘zo kort en minimaal mogelijk moet zijn’, maar kort en minimaal lag op dat moment al mijlenver achter ons. Aan de andere kant: Kuhr is muzikant, geen regeringsleider. Ik weet niet of het goed is om actie te voeren tegen een individu zonder politieke macht.
Maar weer aan de ene kant: in een democratie mag protest schuren. Niemands vrijheid of veiligheid was in Waalwijk in gevaar. Er bestaat geen grondrecht op een ongestoord concert. En ik kan begrijpen dat de genocide en hongersnood in Gaza mensen zo wanhopig maakt dat ze alles willen doen wat in hun vreedzame macht ligt om hier aandacht voor te vragen.
Ik moest denken aan de demonstratie tegen de aanwezigheid van de Israëlische president Herzog bij de opening van het Holocaust-museum. Aan de ene kant was dat protest volkomen terecht. Herzog had daar niks te zoeken nadat hij eerst niet alleen Hamas maar álle Palestijnen verantwoordelijk had gehouden voor 7 oktober, en daarna ‘Ik geloof in je’ had geschreven op een bom die bestemd was voor Gaza. Dat hij daar later net-niet-excuses voor aanbood – het was ‘niet helemaal kies’ geweest – doet daar weinig aan af.
Aan de andere kant had ik alle aanwezigen bij die opening, en zeker de Holocaust-overlevende en zijn achterkleindochtertje, met heel mijn hart een waardige en helende dag gegund.
Ik denk dat het soms nodig is om tegenstrijdige overwegingen en gevoelens samen in je handen te houden en je ermee te verzoenen dat het leven in een democratische samenleving inconsistent en rommelig kan zijn. Soms is een gebeurtenis tegelijkertijd schokkend en gerechtvaardigd. Tegelijkertijd pijnlijk en nodig. Tegelijkertijd verwerpelijk en van levensbelang.
[Asha ten Broeke is wetenschapsjournalist en schrijft om de week een wisselcolumn met Elma Drayer.]
https://krant.volkskrant.nl/titles/volkskrant/7929/publications/2141/pages/24/articles/2012095/25/3