Tags
‘Vedetten’ laten Oranje weer vallen (John Graat, Sport/Trouw, 15-11-21)
Sof – Met het WK-ticket voor het grijpen liet Oranje zich voor schut zetten door Montenegro (2-2). Plots is de druk alsnog groot.
Bondscoach Louis van Gaal oogde ineens een paar jaar ouder, in het Gradski Stadion van Podgorica. Met boze gezichten gaven zijn spelers voor de camera’s uiting aan hun frustraties. “Schandalig” en “verschrikkelijk”, sprak Virgil van Dijk. “Kinderachtig”, mopperde Frenkie de Jong. Memphis Depay noemde de afgang ‘superdom’.
* Virgil van Dijk heeft zich geen moment leider getoond en is dus ongeschikt als ‘aanvoerder’.
In één klap was het weer helemaal weg: het zogenaamde nieuwe elan van het Nederlands elftal onder Van Gaal. In al het opportunisme overheersen nu weer chagrijn en cynisme. Zo snel kan dat gaan. Overigens kan het morgenavond zo weer omslaan, als Oranje zich alsnog plaatst voor het WK in Qatar.
Zaterdagavond werd niettemin een kans voor open doel verprutst om meteen al een WK-ticket veilig te stellen. Op beschamende wijze. In een bedroevend optreden tegen de nummer 73 van de wereldranglijst werd een 0-2 voorsprong in de slotfase zomaar weggegeven. In een aangeslagen staat moet Oranje morgen in het naargeestige decor van een lege Kuip alsnog aan de bak tegen Noorwegen. Een gelijkspel is nog altijd genoeg voor een reis naar Qatar, maar bij een nederlaag zou Nederland zelfs de ontsnappingsroute via de play-offs nog kunnen missen.
Het zet stevige druk op een selectie die al vaker bewees op het moment suprême mentaal niet tot de sterkste te behoren. Bij de sof van Podgorica kwamen veel factoren terug die op het EK tegen Tsjechië in juni tot een pijnlijke ontmaskering hadden geleid. Ook toen was de selectie na groepsduels tegen matige opponenten gaan geloven in de eigen superioriteit. Ook toen liet Oranje zich verrassen door een kwaliteitsarme, maar strak georganiseerde en fysiek felle tegenstander. En zogeheten vedetten als Frenkie de Jong en Georginio Wijnaldum gaven ook toen niet thuis.
*Beide genoemde spelers verkeren al langere tijd in een vormcrisis, en dat krijg ja na te snelle promoties naar grote clubs.
Juichmomentje
Ook met die afgang in Boedapest nog in het achterhoofd was Van Gaal zelf tot nu toe heel voorzichtig over de potentie van zijn elftal op wereldschaal. De WK-kwalificatiepotjes tegen Europese midden- en laagvliegers zijn niet maatgevend. Echte graadmeters, duels tegen toplanden, waren er niet.
Een topland staat er als het moet, zoals zaterdag. Bij de stemming vooraf ging het al fout. Oranje had een ‘juichmomentje’ in de kleedkamer beleefd toen de uitslag van Noorwegen-Letland (0-0) bekend was. Dit mocht niet meer fout gaan, glimlachte Van Gaal vooraf. Het kleine Montenegro (621.000 inwoners) miste drie basisspelers, onder wie de ster Jovetic, en had het stadion maar met ruim 2000 mensen mogen vullen vanwege een straf van de Uefa en coronamaatregelen.
Toch ging het gruwelijk mis. De reden? Van Gaal sprak later over ‘focus’ en zei iets over het brein. Van Dijk nam het woord gemakzucht in de mond. De Jong had het over concentratie en nonchalance.
Feit is dat Nederland op het stroeve veld vanaf het begin slordig speelde, in een te laag tempo. Het miste de creativiteit om door de hechte Montenegrijnse organisatie te breken. Bij de vleugelaanvallers Arnaut Danjuma en Donyell Malen mislukte vrijwel alles. Op het middenveld zette een stuntelende De Jong zijn vormcrisis van Barcelona door. Wijnaldum liep net als tegen Tsjechië op het EK weer verstoppertje te spelen en ook Davy Klaassen bleef anoniem ronddraven.
*Armoe troef.
Ook Memphis Depay speelde beroerd. Lang leek het toch weer zijn avond te worden. In zijn 74ste interland voerde hij zijn totaal in Oranje op tot 37 treffers. Op de eeuwige topscorerslijst evenaart hij nu Dennis Bergkamp en Arjen Robben.
Depay en Oranje hadden wel het geluk dat de Spaanse scheidsrechter Carlos del Cerro Grande in de eerste helft in een onschuldig contact tussen Jankovic en Klaassen een strafschop zag. Depay schoot die binnen. Kort na de rust hakte hij de bal uit een strakke voorzet van Denzel Dumfries voorbij keeper Matija Sarkic: 0-2. Het was al zijn zestiende interlandgoal in 2021.
Discipline
Terwijl Oranje zich al freewheelend opmaakte voor een feestje met de 200 meegereisde fans, profiteerde Montenegro van de wegglijdende discipline. Met Teun Koopmeiners en Ryan Gravenberch in het veld als vervangers van De Jong en Wijnaldum kreeg Nederland de rekening gepresenteerd. Dom balverlies leidde tot de onverwachte 1-2 van invaller Ilja Vukotic. Ineens was er angst en dat roken de Montenegrijnen. Na een hoge voorzet liet de zwakke Daley Blind zich in een luchtduel simpel aftroeven door Nikola Vujovic.
Na de mokerslag liepen de lezingen over wat er fout was gegaan uiteen. Aanvoerder Van Dijk vond dat de 0-2 geconsolideerd had moeten worden door niet meer naïef aan te vallen, maar de klus ‘zakelijk’ uit te spelen. Depay hekelde juist het ‘tikkie breed’ en vond dat Nederland op zoek had moeten gaan naar de beslissende, derde treffer.
Duidt dit toch op een gebrek aan duidelijkheid door coach Van Gaal? Een elftal dat hinkt op twee gedachten is geen team. Dat wordt ook de uitdaging voor het duel met de Noren: vol aanvallen of juist behoudender? Ook gezien de mentale slag van zaterdag, het wegvallen van Stefan de Vrij (hamstringblessure) en de sfeerloze entourage in Rotterdam wordt het een hels karwei voor een selectie die – volgens De Jong zelf – ook zaterdag weer te weinig ‘persoonlijkheid’ had laten zien.
*Aan Van Gaal hoeft niet getwijfeld te worden omdat hij onder deze omstandigheden van een principieel zwakke formatie geen wonderen kan verrichten. En dus heeft hij langere tijd nodig, zelfs bij een mogelijk terugkerende Koeman, want zijn blazoen is wel geschonden. Heeft er in Spanje helemaal niets van gebakken.
Er bestaat maar één conclusie voor het geheel van Oranje: Te traag spelen kost je altijd de kop en daar verandert geen fantastische bondscoach iets aan. En dat is ook niet om aan te zien. Maar als afspraken niet worden nagekomen en dus niet uitgevoerd, staat er alleen maar een fikse boete van miljoenen op. Dat kunnen ze toch wel ‘lijden’.
https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/1407/articles/1482266/14/1