Tags
‘Demissionair kabinet remt grote investeringen industrie’ (Caitlin Stooker, Industrie/fd, 5 juli 21)
De gieterij van aluminiumbedrijf Aldel. Er staan volgens het bedrijf bij elkaar ‘zo’n honderd miljoen euro’ al lange tijd op pauze, zo lang de politiek geen beslissingen neemt.
In het kort:
- Industriële partijen hekelen de trage besluitvorming van het demissionair kabinet.
- Met name een uitblijvende beslissing over de zogenoemde ETS-indirecte kostencompensatie, die grootverbruikers van energie voor hogere elektriciteitsprijzen compenseert, irriteert.
- Landen als Duitsland, België, Frankrijk en Noorwegen hebben al wel toegezegd de regeling te verlengen.
- Dit leidt tot uitblijvende investeringen in de Nederlandse industrie, zeggen zowel Aldel als Nyrstar.
De trage kabinetsformatie houdt grote investeringen in de industrie tegen. Om de concurrentiepositie te behouden, moet er snel een einde komen aan de langzame besluitvorming en onzekerheid die heersen sinds Nederland sinds januari een demissionair kabinet heeft. Daartoe roepen onder meer aluminiumproducent Aldel en zinkproducent Nyrstar op.
Het pijnpunt is volgens Aldel-cfo Eric Wildschut de Nederlandse houding binnen de zogenoemde ETS-indirecte kostencompensatie. Met deze regeling worden grootverbruikers van elektriciteit zoals Aldel gecompenseerd voor de CO₂-kosten die elektriciteitsproducenten in hun prijzen doorberekenen. Deze regeling is 1 januari verlopen en Nederland heeft nog geen besluit genomen over een verlenging. Duitsland en België hebben echter al wel verlenging toegezegd.
Investeringen op pauze
Zinkproducent Nyrstar stelt dat het – ‘net als andere Nederlandse bedrijven’ – door onduidelijkheid en een verslechterend industriebeleid verder achterop raakt bij soortgelijke bedrijven binnen de Europese Unie, zegt een woordvoerder.
Volgens cfo Wildschut staan alleen al bij Aldel grote investeringen met een waarde van ‘bij elkaar zo’n honderd miljoen euro’ al lange tijd op pauze. ‘Zolang de politiek geen beslissingen neemt, doet ons moederbedrijf dat ook niet.’
Aldel is sinds vier jaar in handen van investeringsmaatschappij York Capital Management Global Advisors, die de aluminiumfabriek na een tweevoudig faillissement in 2017 kocht. Hoewel er geen bedragen worden gedeeld, is inmiddels ‘in de richting’ van zo’n $100 mln geïnvesteerd in de fabriek. De fabriek draait nu op 65% van de capaciteit, schetst de cfo. ‘We willen naar 100%. Daarvoor zijn investeringen nodig in nieuwe ovens en infrastructuur. Die beslissing wordt nu steeds uitgesteld.’
De investeerders willen eerst horen wat Nederland doet met de indirecte kostencompensatieregeling, zegt Wildschut. ‘Daarover zijn we sinds eind 2019 met de overheid in gesprek. Het geduld raakt op.’
Verstoring van speelveld
Voor het maken van onder meer aluminium en zink is veel elektriciteit nodig. Europese elektriciteitsproducenten moeten voor hun CO₂-uitstoot emissierechten aankopen (ETS). Die kosten worden vervolgens doorberekend in de elektriciteitsprijzen. Grootgebruikers ontvingen daarvoor compensatie, omdat concurrentie van buiten Europa niet te maken heeft met hogere elektriciteitsprijzen. Zo wil Europa voorkomen dat productie verdwijnt naar landen zonder prijs voor CO₂-emissies.
Lidstaten mogen zelf bepalen of ze de regeling verlengen. Dat Nederland geen knoop doorhakt, geeft onzekerheid, omdat het een flinke kostenstijging betekent, zegt cfo Wildschut. ‘De elektriciteitsprijzen stijgen en wij verwachten dat de CO₂-kosten hoog blijven. Het is voor ons een grondstof. Normaal maakt het 35% uit van onze kosten. Dat is nu meer dan 50%.’ Daarmee slinken de marges. Zonder compensatieregeling kan Aldel dat naar eigen zeggen niet volhouden.
Zinkproducent Nyrstar noemt het een ‘serieuze verstoring van het speelveld’. Over subsidiejaar 2019 is in Nederland zo’n €110 mln aan compensatie uitgekeerd aan 93 bedrijven.
‘Red de industrie’
Volgens de partijen zetten Duitsland, België, Frankrijk en Noorwegen de regeling voort. In een brief aan de Vaste Kamercommissie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) roepen Aldel, chemiebedrijf ESD-SIC, de papier- en kartonbedrijven verenigd in de VNP, Nyrstar en zoutproducent Nobian deze week dan ook op tot voortzetting van de regeling om de ‘elektro-intensieve industrie te redden.’
Niet iedereen is voorstander van verlenging. Zo ziet Milieudefensie desgevraagd liever dat de bovengenoemde €110 mln wordt ingezet om de industrie te vergroenen. Een EZK-woordvoerder benadrukt dat het ministerie voornemens is dit jaar een beslissing te nemen.