Tags
Rajoy grijpt hard in tegen ‘rebellerend’ Catalonië (Merijn de Waal, nrc.nl, 21 oktober 2017 om 15:03)
Artikel 155 procedure
De Spaanse regering wil het voltallige Catalaanse regiobestuur wegsturen en nieuwe verkiezingen om de opstandige regio weer in het gareel te krijgen.
De Spaanse regering wil hard ingrijpen tegen het opstandige Catalaanse regiobestuur. Om de rebellerende regio, waar een deel van de politiek aanstuurt op afscheiding van Spanje, weer in het gareel te krijgen, worden regiopresident Carles Puigdemont, diens vicepresident Oriol Junqueras en hun ‘ministers’ ontslagen. Op hun posten komen landelijke bewindvoerders. Ook wil Madrid binnen zes maanden, en liefst eerder, nieuwe verkiezingen voor het regioparlement. Dat krijgt in de tussentijd minder bewegingsvrijheid.
De nrc-redacteur spreekt van een hard ingrijpen, maar het feit dat er landelijke bewindvoerders worden aangesteld in combinatie met binnen 6 maanden nieuw te houden verkiezingen, getuigt wel van een zekere wijsheid. Waarom? Omdat het nu aan de Catalanen op individuele basis de verantwoordelijkheid zal worden geboden om een eigen persoonlijke stem uit te brengen en niet achter doldrieste populisten aan te lopen, en voor hen als stemvee te komen opdraven, zoals waarschijnlijk bij het Catalaanse afscheidingsreferendum is gebeurd.
Als de bevolking in deze ‘tweede ronde’ stemt voor een nieuw regiobestuur, zodat afstand wordt genomen van de nu ontslagen bestuurders, dan wordt er afstand genomen van de referenduminitiatiefnemers. In dat geval zal een nieuw bestuur moeten worden aangesteld.
Wordt het nu afgezette bestuur met grote meerderheid herkozen, dan komt er natuurlijk – lees: dient er – een overleg te komen met de nationale regering in Madrid, aangezien er dan sprake is van een serieus conflict dat opgelost dient te worden. Dat kan niet gebeuren zoals voorgeschreven op formele gronden, zoals de Spaanse premier Rajoy dat tot volgens de grondwet heeft aangepakt, want dan kan worden vastgesteld dat de grondwet ondeugdelijk is vanwege onrealistische bepalingen over grondwetswijzigingen.
Onze eigen grondwet schrijft een gedegen nationale procedure voor, die ze in Spanje duidelijk niet hebben/kennen.[1] Omdat de Europese Raad ook is meegegaan in de redenering van de Spaanse regering, was dat erg dom van dezelfde Raad. Waarom dom? Omdat er nu op domme formele gronden steun wordt uitgesproken voor de nationale regering en dat betekent niet op voorhand een wijs besluit. Eerst dient onderzocht te worden of de grote belastingontvangsten (18% van de nationale ontvangsten, zo was op radio1 te beluisteren) in Madrid uit de regio Catalonië wel als discriminerend geboekstaafd dienen te worden en dan dient onderzocht te worden of raadzaam is een andere verdeelsleutel moet worden ingesteld. Mogelijk komen er ook hele andersoortige conflicten op tafel te liggen zodat die opgelost kunnen worden.
Maar een Europese Unie die pretendeert een DEMOCRATISCHE unie te zijn kan onmogelijk buiten dit conflict blijven staan als zou blijken dat er meer aan de hand is dan tot heden in onze dagbladen werd gerapporteerd. De Catalaanse zaak is nu kortom – na de domme voorfase van beide kanten (opstand Catalonië, regiobestuur, de regering in Madrid en de EU) – een EU-zaak geworden omdat de democratie hier op het spel staat. Juncker heeft voor de zoveelste keer en Tusk – die niets van afscheidingen moet hebben omdat het om de ‘eenheid van de EU’ gaat – voor de eerste keer een scheve schaats gereden. De conservatieve Europese Commissie van eurofielen hebben zich nu geblameerd.
Dat heeft de Spaanse premier Mariano Rajoy zaterdagmiddag bekendgemaakt na afloop van een ingelaste ministerraad. Zijn centrum-rechtse kabinet besloot na ruim twee uur vergaderen formeel om artikel 155 van de Grondwet in te roepen. Hieronder kan de centrale regering het bestuur van een regio overnemen als dat zijn grondwettelijke verplichtingen niet vervult. Volgens ‘Madrid’ is dit het geval sinds Catalonië op 1 oktober een verboden referendum organiseerde over afscheiding en negen dagen na die stembusgang de onafhankelijkheid uitriep en die meteen weer opschortte.
Dat ‘verboden referendum’ kan als symbolische daad worden beschouwd, maar geen functionaris die daar in Madrid aan dacht; de creativiteit is daar dus ver te zoeken. Wat een geestelijke armoede in de EU…
Rajoy wil nieuwe etappe
Rajoy stelde dat de separatistische manoeuvres („opstandige ongehoorzaamheid”) niet alleen de democratische rechtsorde hebben geschonden, maar ook de Catalaanse samenleving en economie in gevaar hebben gebracht. De voorgestelde maatregelen moeten tot „een nieuwe etappe” leiden, zei hij.
Rajoy is dus een armzalige oude stakker die per ongeluk premier is geworden maar duidelijk onwaardig voor die functie.
[1] https://www.spanjevandaag.com/21/10/2017/artikel-155-dit-zijn-de-maatregelen-van-het-beruchte-artikel-van-de-spaanse-grondwet/