Het valt nog niet te voorzien of de Duitse dominantie onhoudbaar zal zijn, laat staan dat Duitsland dominant is of zal worden @nrc #eu #as-duitsland-frankrijk

Tags

agreekment, asFrankrijkDuitsland, EU, Griekenland

Duitse dominantie EU zal onhoudbaar zijn (Luuk van Middelaar, Opinie/NRC Handelsblad, 31 juli)

# Fransen en Duitsers begrijpen elkaar niet. Niet simpelweg dat ze het over veel zaken oneens zijn. In de trant: de een verkiest appels, de ander peren. Zo’n onenigheid kan worden bijgelegd. Nee, het is fundamenteler: ze begrijpen elkaar niet, hun wereldbeelden sluiten niet op elkaar aan. De Duitser wil graag weten hoe dat fruit groeit, de Fransman waarom. (De Brit en de Nederlander zijn benieuwd hoeveel het kost).

Als wordt opgemerkt dat Fransen en Duitsers elkaar niet begrijpen, dan kun je dat doortrekken naar alle EU-lidstaten, maar vermoedelijk bedoelt de as-Duitsland-Frankrijk, die cruciaal is. Welnu, waar de laatste EU-top uiteindelijk na veel touwtrekken en een megalang voortraject toch tot een uitkomst heeft geleid, waarbij alleen de vraag resteert of Syriza zich aan de afspraken zal houden, leiden dergelijke spanningsvolle toppen alleen tot meer eensgezindheid. Van Middelaar formuleert dus te stellig.

# Nu het Griekse drama het nadenken in Berlijn, Parijs en Brussel over de toekomst van de muntunie versnelt, staan ons nieuwe staaltjes Frans-Duits misverstand te wachten. De een wil verantwoordelijkheid, de ander solidariteit. De een wil lage inflatie, de ander groei. De een wil een nieuw verdrag zonder begroting, de ander een nieuwe begroting zonder verdrag. Verwarrend, maar voor de buurlanden ook prettig. Want stel je voor dat de 66 miljoen Fransen en 80 miljoen Duitsers het over alles eens zouden zijn. In hun onbegrip ligt onze vrijheid. En tot ons geluk zal het voortbestaan zolang er Fransen en Duitsers zijn.

Ook hier een andere soort radicaliteit van denken in tegenstellingen. Nieuwe misverstanden die ons te wachten staan vanwege de Duitse verantwoordelijkheid tegenover de Franse solidariteit, alsof beide waarden verantwoordelijkheid en solidariteit structurele tegenstellingen zijn. in het geheel niet, ze zijn elkaars aanvullende waarden, zo goed als vrijheid en gelijkheid elkaar ook aanvullen als het goed is en ze niet worden gehinderd door dogmatici die zich eenzijdig op hetzij vrijheid, dan wel gelijkheid hebben gestort, zoals de traditionele tegenstelling tussen (conservatieve) liberalen en (progressieve) sociaaldemocraten. Alleen mengvormen van geïntegreerde waarden maken de EU succesvol in de toekomst.

# Het misverstand raakt de kernbegrippen van beider politieke ervaring. Neem een begrotingsregel. In Duitsland staat die voor rechtvaardigheid, orde en eerlijkheid. In Frankrijk staat de regel voor inperking en onvrijheid. Aangezien Europese politiek om regels draait, leidt dit tot ernstig wederzijds wantrouwen [weer een voorbeeld van een absolutisme]. Parijs vraagt graag om flexibiliteit, voor anderen of voor zichzelf (bijvoorbeeld om de schuldenlimiet te mogen overtreden); in Berlijn wordt dit ervaren als opportunisme en kwade trouw. Omgekeerd worden de Duitsers, die zelf vinden dat ze streng maar eerlijk de regel toepassen, beschuldigd van rigiditeit, obstinaatheid en zelfs machtswellust, omdat ze geen rekening houden met een specifieke situatie. Tegenhanger van de regel is de gebeurtenis [Huhhh…]. Daar vallen de positieve en negatieve connotaties omgekeerd uit. In Frankrijk is een gebeurtenis, ook een dramatische, een teken van leven en vernieuwing. Voor een Frans politiek leider à la Sarkozy biedt een crisis de kans te tonen wat hij waard is; de pers maakt er een gezamenlijk moment van, een nieuwe bladzijde in de ‘roman van de natie’. In Duitsland daarentegen staat een gebeurtenis voor ondermijning van de orde, voor destabilisatie en gevaar. Crisis leidt er tot paniek. De Duitse opinie waardeert leiders die schokken opvangen, zoals Mutti Merkel met haar stap-voor-stap aanpak.

In het verlengde van mijn vorige kanttekeningen stel ik hierbij ook weer vast dat er sprake is van een woordenspel – mooi bedacht overigens – maar zinloos om deze schijnbare tegenstellingen zo tegenover elkaar te plaatsen. Maar Van Middelaar met zijn Passage naar Europa is te vast komen te zitten in een soort schematisch denken, zodat hij zichzelf vastloopt in zijn eigen logica.

# De Duitse macht is onmiskenbaar geworden. Frankrijk was al de zwakkere, maar wist tot voor kort zijn economische achterstand te compenseren met (buitenland)politieke initiatieven en ambities. De formule luidde: Frankrijk gebruikte Europa als hefboom om zijn zwakte te verhullen, Duitsland als dekmantel om zijn kracht te verhullen. Nu is alleen de Duitse dekmantel nog over. Wat betekent dit voor Nederland? De Duitse beleidsvoorkeuren staan dichter bij ons dan de Franse. Den Haag ziet dus voordeel in deze machtsverschuiving en gaat graag in de slipstream mee (zie de rol van Dijsselbloem in de eurogroep). Toch is dat een kortetermijnbelang. Op lange termijn is een door Duitsland gedomineerde EU voor de publieke opinie onhoudbaar [Van Middelaar blijkt een glazenbol-kijker te zijn; knap voor een historicus om ze ver in de toekomst te kunnen kijken, als tegen die tijd de EU nog bestaat…]. Er is geen reden elke Duitse luim te volgen [hier wordt een oordeel uitgesproken die op basis van de feiten van afgelopen halfjaar radicaal Syriza-bewind en het opgebrachte geduld door de Eurogroep onwaardig is]. Op 30 juli berichtte de Frankfurter Allgemeine Zeitung dat Wolfgang Schäuble, vanwege slechte ervaringen in de Griekse zaak, de Europese Commissie haar rol van economisch toezichthouder wil ontnemen ten gunste van een nieuw instituut [wederom wordt hier een subjectief oordeel uitgesproken]. Het zou de Commissie in het hart treffen [daar kan verschillend over worden gedacht, om het maar zo neutraal mogelijk te verwoorden]. Een oud Duits idee, maar wel zorgelijk [onjuist, niet zorgelijk omdat Rutte precies weet welke koers hij wil varen], dat het volgens de krant [die krant die het ook mis kan hebben!] zwaartepunt van het komende Nederlandse EU-Raadsvoorzitterschap zou worden. Laat de Duitsers zelf de plooien van hun dekmantel gladstrijken. Ons grotere belang ligt in een Unie met tegenmacht en reuring [die altijd aanwezig is geweest en nooit zal verdwijnen; een structureel gegeven binnen de EU].

Zoals uit mijn opmerkingen in de tekst aangebracht, duidelijk maken is dit de slechtste column van Van Middelaar die ik ooit heb gelezen. Ik heb verder geen idee hoe ik dit moet of zou kunnen verklaren, maar ik hoop niet dat dit de laatste bijdrage zal zijn van hem die ik heb gelezen en dat ik hem voorstaan vanzelfsprekend ongelezen voorbij laat gaan. Ik ben benieuwd.

Nieuw thema voor algemene evaluatie – nationaal en Europees – van het gevoerde crisisbeleid als de Griekse hulpgelden in een consolidatiefase zijn aanbeland; en dus ruimte ontstaat voor evaluatie #griekenland #eu #imf #EC

Tags

Den Haag, EU, EuropeesParlement, evaluatiecrisisbeleid

Nederland wordt een beetje dom in de EU (Joop Sistermans, Luc Rietveld en Ruud Verschuur, Opinie & Debat/de Volkskrant, 25 augustus 2011)

Europa hecht groot belang aan innovatie en vergroting van kennis. Nederland doet daar veel te weinig aan.

http://www.volkskrant.nl/dossier-europese-unie/nederland-wordt-beetje-dom-in-eu~a2863400/

De politiek mag haar eigen conclusies trekken!

Afstemming tussen Europese Commissie en IMF moet beter #fd #eu #ec #imf

Tags

EU, Eurogroep, europesecommissie, IMF

IMF doet niet mee aan noodsteun Grieken (Rik Winkel, Economie & Politiek/fd, 31 juli)

Fonds draagt pas bij aan noodsteun na hervormingen en schuldverlichting

# Een EU-bron wijst wel op het gevaar dat de Commissie, die zich binnen de trojka met ECB en IMF altijd het soepelst opstelt, afspraken maakt waarvan later blijkt dat het IMF er niet mee kan leven.

‘Het besluit van het IMF betekent dat er in de financiering van het programma, nu begroot op maximaal €86 mrd voor drie jaar, in eerste instantie een gat valt van minstens €16 mrd. Dat is het nog niet uitgekeerde deel van het huidige IMF-programma, dat loopt tot het tweede kwartaal van 2016. Er is nog niet bepaald hoeveel geld het IMF zou uittrekken voor een vervolgprogramma.’

Uit deze passage blijkt dat de Europese Commissie zich ‘altijd’ soepel pleegt op te stellen als het om onderhandelingen gaat, maar dat pas later blijkt dat het IMF daardoor wordt overvallen. Dat kan de bedoeling niet zijn en daarom zal de Commissie zich beter moeten verstaan met het IMF, zodat dergelijke misverstanden niet meer kunnen optreden. De vraag is in deze situatie wat de EU-diplomaten dan aan voorbereidend werk doen zonder overleg te voeren of cruciale informatie aan het IMF doorspelen. Deze slordigheden komen dus weer op nieuwe politieke spanningen binnen de lidstaten te staan. Van professionals mag iets anders worden verwacht.

Is Juncker de eerste Commissievoorzitter met een ‘democratisch mandaat’? #fd #eu #verkiezingCommissievoorzitter

Tags

EU, EuropeesParlement

De ergernissen van dr. Schäuble (Rik Winkel, Economie & Politiek/fd, 31 juli)

# Juncker, de eerste Commissievoorzitter van wie gezegd kan worden dat hij (ook) over een democratisch mandaat beschikt, heeft van begin af aan gezegd dat alleen een meer ‘politieke’ Commissie kan voorkomen dat de burgers zich in nog groteren getale afkeren van Europa.’

Het is maar de vraag of de bewering dat bij deze procedure sprake is geweest van een ‘democratisch mandaat’, juist is. Op Wikipedia[1] staat het volgende te lezen: ‘Op 7 maart 2014 maakte de Europese Volkspartij bekend dat Juncker namens die partij kandidaat zal zijn voor het voorzitterschap van de Europese Commissie na de Europese Parlementsverkiezingen van 2014. Hij won de kandidatuur van Michel Barnier met 382 tegen 245 stemmen op het congres te Dublin.[2][2] Eerder al maakte ALDE bekend dat Guy Verhofstadt kandidaat is namens de liberalen.[3][3] Namens de socialisten werd Martin Schulz naar voren geschoven.[4][4]

Op 25 mei 2014 eiste Juncker het voorzitterschap op, omdat de EVP de verkiezingen gewonnen had. Via Twitter stelde Juncker: “Ik ga niet door de knieën voor een regeringsleider. Ik won de verkiezingen.”[5][5][6][6]

Op 27 juni 2014 droeg de Europese Raad hem voor om de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie te worden. Hij werd op 15 juli 2014 verkozen door het Europees Parlement en ving zijn werkzaamheden aan op 1 november 2014.

Hierbij is dus sprake van interne verkiezingen binnen het Europese Parlement, een nieuw ingevoerde procedure. Maar volgens het algemene taalgebruik hebben verkiezingen pas de legitimatie van een democratisch mandaat indien de burgers zelf de keuze van een nieuwe bewindspersoon hebben gemaakt. Deze situatie is dus geheel vergelijkbaar met de indirecte wijze waarop de Eerste Kamer wordt vastgesteld, namelijk zonder tussenkomst van het kiezerspubliek door de stemming in Provinciale Staten. Dan is de idee van een democratisch mandaat niet van toepassing. En deze procedure zal in tijdens volgende Europarlementsverkiezingen niet meer worden geaccepteerd, aangezien de Europese burger op geen enkele wijze invloed heeft op welk ‘zogenaamd’ mandaat dan ook.

[1] https://nl.wikipedia.org/wiki/Jean-Claude_Juncker

[2] ‘EPP choses Jean-Claude Juncker to run for European Commission president’, Euronews 7 maart 2014, laatst geraadpleegd op 17 maart 2014.

[3] Verhofstadt proposed as Liberal Party lead candidate for European Commission President, ALDE (persverklaring) 20 januari 2014, laatst geraadpleegd op 17 maart 2014.

[4] Schulz named ‘candidate designate’ for commission post, EU Observer 6 november 2013, laatst geraadpleegd op 17 maart 2014.

[5] Luxemburger Juncker claimt EU-topbaan na verkiezingen Volkskrant.nl, geraadpleegd op 26 mei 2014

[6] Twitter Jean-Claude Juncker Twitter.com/JunckerEU, geraadpleegd op 26 mei 2014

Sleutelen aan de eurozone #nrc #eurozone #eu #eubeleid

Tags

Duits-Franse-as, Duitsland, EU, Eurogroep, Griekenland

Sleutelen aan de eurozone (Mark Beunderman, Katern Economie/NRC Handelsblad, 30 juli)

Drie voorstellen over Eurozone: Duitse en Franse pleidooien voor verdere economische integratie

# Na de deal blijft het onbehagen: laat ‘Griekenland’ niet zien dat de eurozone in huidige vorm onhoudbaar is. In Berlijn en Parijs is opnieuw het debat op gang gekomen over de toekomst van de Europese muntunie.

# Parijs wil na de zomer concrete voorstellen doen. En het Franse ECB-directielid Benoit Coeuré bepleitte maandag in Le Monde een “ministerie van Financiën” voor de eurozone. De discussie is ook opgelaaid bij denktanks en academici. De Duitse Sachverständigenrat, een groep topeconomen die de regering adviseert, zegt in deze week verschenen rapport dat het Griekse conflict “heeft gerammeld aan de grondvesten van de Europese monetaire unie”. Er zijn “zeer dringend” hervormingen nodig.

# Al sinds de oprichting van de euro zeggen economen dat een monetaire unie niet werkt zonder een gemeenschappelijke economisch beleid. Regelmatig klinken pleidooien voor een ‘economische regering’ in de eurozone, zowel in Duitsland als in Frankrijk. Alleen, Duitsers en Fransen bedoelen er verschillende dingen mee. Duitsland wil dat eurolanden soevereiniteit overdragen aan Brussel, dat nationale begrotingen strenger moet controleren. Dit heet in Berlijn ook wel een ‘politieke unie’ [onder deze definitie valt het wel mee met die politieke unie, die dus zelf geen politiek beleid maakt maar alleen begrotingen controleert]. Maar Duitsland is huiverig [en terecht!] voor het herverdelen van middelen via zo’n centraal bestuur: dat zou uitlopen op een permanente geldstroom van noord naar zuid (een ‘transferunie’). Frankrijk is altijd ambivalent. Het wil meer financiële risicodeling tussen eurolanden en centrale stimulering van de economie, maar la grande nation wil zelf geen soevereiniteit afdragen [waarvan formeel ook geen sprake is volgens het Nederlands staatsrecht: het budgetrecht blijft bestaan].

# Nu lijkt er beweging te zitten in zowel het Duitse als het Franse denken. Volgens Der Spiegel denkt Schäuble aan een Europees ministerie van Financiën, met een eigen schatkist, gefinancierd uit afdrachten uit de btw of uit de inkomstenbelasting van lidstaten. Hij lijkt bereid Parijs tegemoet te komen . Bondskanselier Angela Merkel zou echter weinig voelen voor het idee: zij vreest een transferunie.

# Tegelijkertijd denkt Frankrijk aan beetje mee met de Duitsers. In een artikel over Europa dat Hollande op 19 juli schreef in de krant Le Journal du Dimanche valt op dat hij aan een economische regering een “parlement” wil koppelen, om “de democratische controle” te waarborgen. Frankrijk houdt van oudsher niet van politieke integratie, het wil de macht bij nationale regeringen houden. Een eurozoneparlement komt wél neer op politieke integratie, hoewel het valt te bezien hoe machtig zo’n orgaan wordt. In Duitsland staat een eurozoneparlement al langer op de agenda van denktanks en politieke partijen. Bij soevereiniteitsoverdracht hoort democratische controle.

# Hoe zo’n eurozoneparlement eruit zou zien blijkt uit recente voorstellen van de Franse minister van Economische Zaken Macron en zijn Duitse collega Sigmar Gabriel. Een club van leden van het Europees Parlement, maar dan alleen afkomstig uit de eurolanden, zou exclusief kunnen beslissen over eurozonekwesties [en de bevolking van betrokken lidstaten kan via internet betrokken worden!].

# De Duitse raad van topeconomen is sceptisch over de haalbaarheid van dit soort integratievisioenen: de eurolanden “willen over het algemeen geen soevereiniteit afstaan over hun begrotingen”, zo schrijft de raad.

# De raad trekt een heel andere les uit het Griekse fiasco. Eurolanden moeten, net als tegenwoordig voor banken geldt, failliet kunnen gaan zonder dat de belastingbetaler in andere eurolanden daarvoor moet opdraaien. Bezitters van staatsobligaties moeten verliezen nemen, net als aandeelhouders bij een failliete bank. En als laatste remedie moet een lastig euroland de muntunie kunnen verlaten, zeggen de economen. Nu is hier nog geen procedure voor, maar volgens de raad “mag een permanent niet meewerkende staat de euro niet existentieel bedreigen”. Op dit voorstel kwam deze week felle kritiek van andere economen, die menen dat de financiële markten er dan vanuit zullen gaan dat de muntunie uiteen kan vallen [onzin, aangezien Mario Draghi heeft getoond dat het uitspreken van garantie al wonderen doet, waar beleggers dus vertrouwen in hebben; sterker, de markten zullen er vertrouwen in hebben dat een niet-passend lid vertrekt om de unie sterker te maken]. Dit zou juist nieuwe instabiliteit veroorzaken.’

In deze tekst worden eindelijk nieuwe begrippen nader gedefinieerd, zodat een beter begrip ontstaat bij de krantenlezer wat er nu allemaal wordt gelanceerd aan aanpassingen van het huidige stelsel en procedures die tekortkomingen kent. Het is dus prettig dat deze nieuwe ontwikkelingen en debatten in andere lidstaten goed gevolgd worden.

 

De Griekse crisis kan de euro sterker maken #melvynkrauss #griekenland #eu #euro

Tags

agreekment, EU, Griekenland

De Griekse crisis heeft de euro sterker gemaakt (Melvyn Krauss, Opinie & Debat/de Volkskrant, 30 juli)

Eurozone: Met het herstel van de Frans-Duitse as kan de eurozone stappen zetten naar een begrotingsunie.

# Pessimisten over Europa en de euro zijn zo verblind door hun vooringenomenheid dat ze de constructieve veranderingen niet zien die de Griekse crisis voor Europa in petto heeft. De belangrijkste Griekse les is dat het verlaten van de euro zo angstwekkend is dat zelfs de harde kern van de radicalen in Griekenland ervoor terugschrikt.

# Voor de crisis wilde Hollande niets te maken hebben met nieuwe initiatieven tot Europese integratie. Maar de Griekse crisis joeg hem de stuipen op het lijf – en met recht. De socialistische president zou in Frankrijk gekielhaald zijn wanneer het socialistische Griekenland uit de euro was gevallen waar hij bij stond.

# Voortbordurend op zijn succesvolle bemiddeling tussen Athene en Berlijn, verklaarde Hollande op de nationale televisie: ‘De eurozone is er voor onze bescherming. We moeten voorwaarts, gezamenlijk met Duitsland. Frankrijk zal een document samenstellen over een economische regering. We moeten verder, met een begroting voor de eurozone.’ Onderstreep de zinsnede ‘in samenwerking met Duitsland’. De Franse president is duidelijk op zoek naar nauwere banden met Duitsland, ondanks de animositeit met Berlijn bij links in Frankrijk.

# Maar hoe zal Duitsland reageren op de voorstellen van Hollande? Een ding is zeker: als gevolg van de crisis zal Duitsland de beschadigde Frans-Duitse as willen herstellen, omdat die as Berlijn in staat heeft gesteld zijn nationale belangen na te streven onder een Europese vlag.

# Linkse media propageren het idee dat de ‘Lelijke Duitser’ weer terug is. Berlijn zal de kans grijpen om deze indruk weg te nemen en dat betekent nauwere banden met Frankrijk om de Europese gezindheid van Duitsland te onderstrepen. Ik verwacht niet dat Berlijn Hollandes voorstel voor een Europese economische regering zal overnemen. Kanselier Angela Merkel schijnt daar weinig voor te voelen. Maar enkele maatregelen die die kant opgaan, worden waarschijnlijk wel genomen.

# Concrete stappen naar een begrotingsunie zouden behulpzaam kunnen zijn om een optimistische sfeer rond de toekomst van de euro te scheppen. Dankzij de Griekse crisis zijn in Europa nu de voorwaarden aanwezig om hier naartoe te werken. Het doormaken van een ernstige crisis moedigt mensen aan hervormingen en aanpassingen door te voeren. En die hervormingsgezindheid was precies datgene waarvoor de europessimisten hun ogen sluiten.’

Ik heb de titel van deze blog voorzichtiger geformuleerd dan Krauss dat zelf deed met zijn tekst. Met Griekenland en de euro kunnen we immers niet voorzichtig genoeg zijn. En weliswaar heeft Krauss duidelijk beschreven hoezeer de Frans-Duitse as zijn best doet om tot een optimale samenwerking te komen, maar zekerheid bestaat er niet op deze politieke markt. Vandaar dat vertrouwen goed genoeg is dat het zal lukken om de eurocrisis van Griekenland beheersbaar te maken, maar zekerheid is een brug te ver op dit moment. Zeker omdat de Grieken deze week weer problemen opwierpen over de opzet van de huidige onderhandelingsfase. De Grieken kunnen niet zonder deze vorm van obstructie, zo lijkt het.

Een grappige column van Peter de Waard van vanochtend #vk #VK #jaltaconferentieWO2

Tags

EU, Griekenland, VK

Een grappige column van Peter de Waard van vanochtend #vk #VK #jaltaconferentieWO2

Is Griekenland geen Britse zaak? (Peter de Waard, De kwestie, Economie/de Volkskrant, 30 juli)

Churchill eigende Griekenland voor het Westen toe

# Uiteindelijk zegevierden de door de VS en Groot-Brittannië gesteunde partijen. Griekenland kreeg Marshallhulp en werd lid van de NAVO. Nadat in 1967 een verkiezingsoverwinning had gedreigd van de linkse socialisten volgde een staatsgreep waarbij de kolonels de macht grepen. Later werd duidelijk dat de CIA daar nauw bij betrokken was. Na de val van het kolonelsbewind kwam Griekenland snel bij de EU. In 2002 werd het lid van de eurozone, zodat het land nog steviger in de westerse wereld werd verankerd. Europa is schatplichtig aan Griekenland. En juist de Britten roepen nu niets te willen betalen.’

Sinds Groot-Brittannië onderdeel is geworden van een lege huls van wat ooit het machtige Commonwealth of England was, is het dus ook niet rijk genoeg meer om mee te betalen aan de Grieken. Het kan verkeren…

Schäuble werd tijdens de EU-top door de media niet omschreven als de meest ervaren ‘eenmaker’ en integratiespecialist onder de regeringsleiders en dat valt de pers aan te rekenen als iedereen underdog Syriza steunt #fd #griekenland #agreekment

Tags

agreekment, EU, Griekenland

Hollande heeft Schäuble goed begrepen (Mathieu Segers, Opinie & Dialoog/fd, 30 juli)

Schäuble opstelling in Griekse crisis gaat rerug op vergeten plan dat hij met Karl Lamers maakte

# Schäuble weet als geen ander wat het vergt om een failliete economie te integreren in een gezonde. Dat is een ervaring die angst inboezemt nu de Griekse crisis totaal uit de hand gelopen is. Schäuble liet het ene Duitsland in het andere opgaan. Dat proces dreef op hoop en verlangen. Zij werken nog steeds als een buffer voor de torenhoge politieke en economische prijs van het avontuur van eenwording. Het collectieve geheugen en de Duitse identiteit is als een tegengif voor het wederzijdse wantrouwen dat komt met een economische kat in de zak. Hiervan is in de Griekse crisis geen sprake. Integendeel: het ressentiment dat hoort bij schuldenaars en schuldeisers wordt vooral opgehitst. Voor Schäuble is dit oud nieuws.’

Vreemd is dat Griekenland door de auteur niet beschouwd wordt als een economische kat in de zak. Is Griekenland dan niet te vergelijken met het oude DDR, waarin een industriële communistische sterfhuisconstructie bestond, terwijl Griekenland helemaal geen moderne (en brede) industriële infrastructuur kent? Segers noemt in dit verband het ressentiment van schuldeisers dat in de publieke opinie werd opgehitst, maar dat lijkt me geen overtuigend argument voor de onvergelijkbaarheid tussen beide landen.

# In 1994 publiceerde hij samen met CDU-collega Karl Lamers een beruchte analyse over de stand van de integratie. Daarin constateerden zij dat de belangen van de lidstaten door het toenemende aantal EU-leden, en de almaar grotere verschillen tussen de economieën, steeds verder uiteenliepen. Dit dreigde de essentie van de integratie — het compromis — te overvleugelen. En dat was gevaarlijk.

# Maar Schäuble en Lamers hadden een plan: een kern-Europa. Dat zou gebouwd moeten worden rond de Frans-Duitse as, het centrale element van de succesconstructie West-Europa. Dit was niet vanzelfsprekend, want West-Europa werd in de jaren negentig in hoog tempo ontmanteld. Hun kern-Europa bestond uit Frankrijk, Duitsland, Nederland, België en Luxemburg. In hun ogen zou louter een sterk kern-Europa kunnen bewijzen dat mogelijk was wat velen betwijfelden: uitbreiden en tegelijkertijd verdiepen in de vorm van een muntunie.

# De leden van de kern waren daarom die lidstaten, die niet alleen bewezen hadden de politieke wil te hebben om te integreren, maar dat ook zouden kunnen in de muntunie die was afgesproken in het verdrag van Maastricht. Italië hoorde er daarom niet bij, laat staan Griekenland. Alleen de vijf genoemde landen zouden daadwerkelijk kunnen komen tot de vergaande Europese samenwerking op fiscaal, sociaaleconomisch en begrotingsterrein die noodzakelijk was voor een robuuste muntunie.

# En alleen die kopgroep kon op basis van economische fitheid en politieke wil de benodigde democratische controle ‘Europeaniseren’ om de muntunie behalve economisch ook democratisch vitaal te houden. Cruciaal was dat deze kern slechts een middel was. Geen doel. Want dat was de redding van de EU. Zo werd het Schäuble-Lamers plan echter niet begrepen door anderen. Het plan liep al spoedig stuk op beledigde Italianen en Frans wantrouwen.

# Schäubles opstelling in de Griekse crisis gaat terug op dit vergeten plan. En ook nu is het zijn bedoeling om de Europese integratie te redden. Of de Grieken daarbij zijn of niet is van volstrekt ondergeschikt belang — en het is aan hen. Want in de visie van Schäuble kan de euro gered worden door verdieping van integratie met die lidstaten die dat willen, maar ook bewijzen te kunnen.

# De Franse president François Hollande heeft dit goed begrepen. De hervormingen die nu worden doorgevoerd in de Franse economie gaan tegen zijn verkiezingsbeloften in.[1] Het Frans-Duitse kern-Europa heeft prioriteit. En nadat hij vicekanselier Sigmar Gabriel in Bildhad zien pleiten voor een EU van meer snelheden, lanceerde Hollande op Quatorze Juillet plannen voor een eurozoneregering en -parlement.[2] Dat laatste is niets minder dan een revolutie voor een Franse president.

# Schäuble ziet dit. Hij is realist genoeg om alleen groot te gokken als hij weet dat de kans op winst reëel is. Ook al weet hij maar al te goed dat hij niet de lof zal krijgen, als zijn gok goed uitpakt en het megaproject van de verdragsrechtelijke verdieping van de eurozone zal worden aangevat. Hij is Europeaan genoeg om daar vrede mee te hebben.

Met deze waardevolle bijdrage van Segers kan men zich de vraag stellen waarom andere vakgroepen Europees Recht of Europese Integratie aan de Nederlandse universiteiten geen bijdrage leveren aan dit Griekenlanddebat. Dat mag het publiek toch wel verwachten aangezien de universiteiten op belastinggeld kunnen functioneren. En er bestaan toch ook meer Europaspecialisten dan alleen Mathieu Segers?

De conclusie van deze column van Segers is dat er wel degelijk een goed plan ten grondslag lag aan de laatste en finale EU-top over Griekenland en daarom kon resulteren aan het succes van deze top. De juiste inzichten waren aanwezig aan de onderhandelingstafel. De winst is dat de Grieken nu hun rechtmatige plek is toegewezen en dat hun bravoure afgestopt is, want een zinloze manier van het traditionele actievoeren uit de voorgaande decennia.

[1] De facto heeft Hollande dezelfde verkiezingsretoriek en onjuiste beloften gedaan als Syriza tijdens de aanloop naar de Griekse verkiezingen in januari van dit jaar. In de toekomst van alle nationale politieke bestellen van alle EU-lidstaten zouden dit soort leugens moeten worden verboden, op straffe van de onhoudbaarheid van de EU.

[2] Dit voorstel van Hollande is niet alleen onvolledig en niet uitgewerkt en dus een luchtballon, maar de zin daarvan ontgaat iedereen. Waarom een eurozoneregering, terwijl de huidige formule wel degelijk gewerkt heeft. Of is dit het traditionele Franse étatisme? Een eurozoneparlement lijkt in dat verband een zinniger gedachte aangezien het Europarlement absoluut niets heeft dat ook maar een vergelijking met nationale parlementen mogelijk maakt. Het Europarlement kan beter opgedoekt worden vanwege eigen zinloosheid.

SPD-voorman was kritisch over Grexit-plan, maar verwierp wél de kritiek op Duitsland #griekenland #eu #eurogroep #agreekment #tegenargumententegendommekritiek

Tags

agreekment, Duitsland, EU, Eurogroep, Griekenland

SPD-voorman kritisch over Grexit-plan (Reuters, In het nieuws/fd, 20 juli)

# In de Duitse regeringscoalitie loopt de spanning over de Griekse schuldencrisis op. Sigmar Gabriel, leider van de SPD, noemt het idee voor een tijdelijke Grexit in een zondag uitgezonden televisie-interview ‘onverstandig’. Het plan om Griekenland tijdelijk uit de eurozone te laten treden om economisch te kunnen herstellen, komt uit de koker van een minister van financiën Wolfgang Schäuble. Hij is van de conservatieve regeringspartij CDU. Hij had de optie van een tijdelijke Grexit nooit in de onderhandelingen met dat land op tafel mogen leggen, zegt Gabriel. Hij ontkent dat zijn partij op de hoogte was gesteld van het plan voordat het in de onderhandelingen werd ingebracht, zoals Schäuble beweert.

# In het interview verwerpt Gabriel verder de kritiek dat Duitsland zich in de onderhandelingen met Griekenland veel te hard zou hebben opgesteld. ‘Dat is oneerlijk om te zeggen. Duitsland heeft enorm bijgedragen aan de steunpakketten en de grote risico’s genomen. Het zou verkeerd zijn Griekenland niet te vragen te hervormen, zegt Gabriel, omdat Italië, Spanje en Portugal dan dezelfde behandeling zouden vragen. ‘En dat zou de eurozone niet overleven’.

Met deze opmerkingen kunnen de beweringen worden heel realistische en nuchtere argumenten ingebracht tegen al die criticasters die beweren dat de Duitsers te hard van stapel zijn gelopen en zich met hun noordelijke bondgenoten te hard hebben opgesteld. Dat die kritiek dus zo gemakkelijk en veeleer gemakzuchtig wordt geventileerd roept alleen veel vragen op over het kritisch denkvermogen van veel commentatoren. De publieke opinie is een platvloerse eenheidsworst geworden van de niet meer zwijgende meerderheid.

Grexit lost niets op #griekenland #eu #eurogroep

Tags

EU, Eurogroep, Griekenland

Grexit lost niets op (Column Rens van Tilburg, Opinie & Debat/de Volkskrant, 29 juli)

# U weet wel, die Unie van vrij verkeer van personen. Of gaan we dat vrije verkeer ook aan banden leggen? En nemen we zo feitelijk afscheid van de Europese Unie? De gevolgen voor NAVO, Rusland, Balkan en Turkije verder buiten beschouwing latend, is duidelijk dat ook een Grexit grote onzekerheden en mogelijk zeer hoge kosten kent.

# Nu hebben de Grieken al best de nodige pijn geleden, van een jeugdwerkloosheid van 60 procent tot een gebrek aan pijnstillers. De private crediteuren daarentegen hebben enkel moeten afschrijven op wat in 2012 nog restte van hun Griekse vorderingen. Tot meer dan wat gevloek in de bestuurskamers heeft dat niet geleid.

# De geschiedenis leert ook dat de financiële sector helemaal geen euro nodig heeft om zich te buiten te gaan aan een volgend ‘beloofd land’. Zie de rijke historie van financiële bubbels, van Mississippi in de vroege achttiende eeuw tot Latijns Amerika en de Aziatische Tijgers eind twintigste eeuw.

# Het is dan ook daar, in de financiële sector, dat een meer duurzame oplossing moet worden gevonden. Ook daar moet de pijn van een roekeloze kredietverstrekking neerslaan. Dat vereist meer, niet minder, Europa. De Bankenunie is een goed begin, maar ook niet meer dan dat.

# Wil je minder eurotoppen pleit dan voor de verdere hervorming van de financiële sector en realistische begrotingsdoelen voor Griekenland. Dromen over een Grexit leidt vooral af.