Archaïsche VVD op de schop (Jan Hoedeman en Laurens Kok, nieuws/Het Parool, 18 september)
Politieke partij | Voorzitter van liberalen gooit organisatie om
Een reductie van het aantal afdelingen en vergaderingen waar iedereen welkom is, moeten de VVD klaarstomen voor de toekomst.
# De VVD gaat op de schop. Partijvoorzitter Henry Keizer kondigt hervormingen aan om zijn partij toekomstbestendig te maken. Moderner, én met meert zetels. Keizer kondigt ingrijpende besluiten aan. Zo worden de meeste regionale Kamercentrales afgeschaft, kleine afdelingen moeten opgaan in grotere. Er komt een ‘one man, one vote-systeem’ en iedereen mag meepraten zonder lid te zijn.
# De VVD is in Kamerzetels de grootste partij van Nederland, maar in ledental is ze de vierde met 31.000. PvdA, CDA en SP tellen meer partijleden.
Laat nu iedereen gedacht hebben dat de PvdA gedecimeerd was tot een absoluut dieptepunt wat peilingen en wat organisatie betreft en dus ook qua ledental, maar nee, dat blijkt een onjuiste indruk te zijn geweest. Hoe is dat nou mogelijk? Of heeft die partij na de magistrale verkiezingseindspurt van Diederik Samsom in 2012 weer veel nieuwe leden opgeleverd?
# “We moeten minder navelstaren en meer naar buiten kijken”, zegt Keizer. “We willen ervan af dat je als liberaal moet kiezen tussen de bardienst van je kind op de voetbalclub of een ledenvergadering van de VVD op vrijdagavond en zaterdagmiddag . Je hoeft ook niet meer per se lid te zijn, alle mensen zijn welkom. Al behouden alleen leden natuurlijk het stemrecht. Zij blijven bepalen wie onze lijsttrekker wordt.”
Dit is een wonderlijke constructie. Zeker ook nadat ik vanmiddag het interview oaarp radio1 hoorde met Keizer. Hij wenst een meer open constructie, maar ook in dat interview werd geheel niet duidelijk wat dat meepraten van niet-leden voorstelt. Hij gaf aan dat er nieuw bloed van ‘zielsverwanten’ gewenst wordt, omdat het liberale deel van de bevolking over meerdere partijen gevuld wordt en dat vindt hij een ongewenste situatie:
# Hoe bereik de VVD die zielsverwanten dan? Volgens Keizer zijn daar verschillende manieren voor. Hij verwijst naar het online-team van de VVD, dat mensen volgt op Twitter en Facebook. Daar gaan ze mee in debat. “Dat zijn niet allemaal zolderkamerterroristen [sic!], er zitten ook mensen bij met inhoudelijke bijdrage.” Keizer zegt dat er thematische netwerken komen, over bijvoorbeeld zorg en onderwijs, die hij niet zelf vanuit Den Haag gaat bedenken. Dat gaat van onderop. “Ik kan ze niet met een lasso naar een netwerk brengen. Bovendien zal het vaak gaan over lokale kwesties, zoals de aanleg van een oversteekplaats bij een school.”
Dit interview eindigt met verwachtingspatronen voor de verkiezingswinst van 2017 met 51 zetels. “Daarvoor heb ik drie miljoen mensen nodig die zeggen: ik zie de VVD zitten!”. Dit lijkt mij persoonlijk een zware overschatting van de mogelijkheden voor de VVD. Maar los daarvan, als oud-lid van de VVD (1971-2007) heb ik achteraf veel spijt dat ik ooit in die oude structuur van de toenmalige VVD heb rondgelopen en mijn weerzin tegen politieke partijvorming is daar ontstaan: meerderheden op congressen die de meest idiote besluiten nemen die alleen op populisme gebaseerd zijn, en niet op verstand van zaken en politieke intuïtie (aangezien intuïtie alleen tot zuivere besluiten leiden). Wat heb ik dus als een progressief- of linksliberaal als ik ben bij deze conservatieve VVD te zoeken? Helemaal niets en daarom heeft het helemaal geen zin om bij partijvergaderingen aanwezig te zijn omdat moderne suggesties (destijds) werden weggehoond. Daarom ben ik de moderne liberaal geworden die alleen via blog en Twitter opereert en mijn eigen meningsvorming de wereld kan insturen. Ik heb geen partij meer nodig en ik ben er ook zeker van dat het bestaande partijenbestel over 10 jaar niet meer bestaat. Kiezer is dus te laat met dit initiatief; ik ben er bij mijn aanmelding in gestonken vanwege het beginselprogram van 1948 (leuk dat Keizer de partijorganisatie en de staturen uit 1948 noemt), dat uiterst hervormingsgezind was vanwege de fusie tussen beide vooroorlogse liberale partijen. Het linksliberale (slag)deel heeft eind van de jaren tachtig een hoogtepunt bereikt, maar is daarna verloren gegaan vanwege een nieuwe generatie populistische liberalen. Die heersen de VVD ook nu, als ik de stemmingen en beschouwingen van de VVD-Tweede Kamer-fractie beluister.
Kortom, Keizer leidt met zijn bestuur aan illusoire dromen of een dromenwereld. Ik blijf over het liberalisme op deze plaats schrijven en hoef mij door niemand op de vinger te laten tikken. De ‘archaïsche’ VVD is een onomkeerbaar verschijnsel geworden, dat alleen nog op een sterfhuis wacht. En de VVD niet alleen, maar alle partijen. De VVD zou er goed aan doen om een nieuw stelsel van politieke participatie via het internet te ontwikkelen. Dat is immers de formule van de toekomst. Dat is pas echt hervormen.