Drukte en leegte: hoe het virus Europese hoofdsteden op twee manieren voor het blok zet (Jarl van der Ploeg, Sterre Lindhout, Patrick van IJzendoorn en Daan Kool, Ten eerste/de Volkskrant, 23 juli 2020)
Amsterdam zit met de handen in het haar vanwege de drukte. Hoe zit het in andere Europese steden? Bericht uit Rome, Berlijn, Londen en Parijs.
Rome
Net als Amsterdam stroomt ook de Italiaanse hoofdstad Rome weer elk weekend iets voller. Dat levert vooral ’s avonds problemen op, wanneer de temperatuur wat aangenamer is en jongeren in steeds grotere groepen naar buiten gaan om samen in het historisch centrum rond te dralen, de zogenoemde movida of passegiata. Hoewel het verboden is restaurants of cafés te betreden zonder mondkapje, handhaaft lang niet ieder etablissement die regels. Uit vrees voor een tweede golf heeft het gemeentebestuur daarom afgelopen weekend 1.700 extra politiecontroles laten uitvoeren.
*Waaruit bewezen mag worden geacht dat deze covid19virus niet(s) te maken heeft met de covid-wintergriep of het sarsvirus.
‘Het relatieve voordeel van steden als Rome is dat ze in de zomer sowieso leger zijn dan normaal, zeker nu er nauwelijks buitenlandse toeristen zijn. Dat geldt niet bepaald voor de vele badplaatsen, die momenteel juist volstromen met Italianen die vooral even niet meer aan het virus willen denken. Dat geeft problemen. In Savona, een badplaats nabij Genua, waren deze week vijftig besmettingen terug te voeren op een drukke avond in een restaurant aan zee en ook in andere strandgemeenten zijn dergelijke mini-brandhaarden ontdekt. Op het populaire eiland Capri besloot de burgemeester daarom alvast de lokale regels aan te scherpen. Vanaf nu geldt daar in het weekend ook buiten een gezichtsmaskerverplichting. Veel andere gemeenten, waaronder Rome, overwegen nu soortgelijke maatregelen in het weekend.
*Ook dit zijn bewijsbaar nieuwe situaties die zich nooit eerder hebben voorgedaan.
Berlijn
‘De stad staat op een kruispunt, zo lijkt het. Afgelopen weekend versoepelde het Berlijnse stadsbestuur de regels voor de horeca in de Duitse hoofdstad nog eens: groepen tot zes personen mogen weer aan een tafel zitten zonder anderhalve meter afstand te houden. Ook een biertje drinken aan de bar is weer toegestaan. Café- en restauranteigenaren wrijven zich in de handen, het begint weer ergens op te lijken. Op zomeravonden zitten de terrassen vol. Maar voor hoelang?
Want donderdag werd ook bekend dat minstens tien mensen – waarschijnlijk veel meer – met het coronavirus besmet zijn geraakt op een illegaal feest in een bar onder de Fernsehturm, de Oost-Duitse televisietoren op de Alexanderplatz. Dansfeesten zijn verboden, daarom zijn de clubs nog dicht.
Maar de partyscene tart het lot al een paar maanden. Wat begon met illegale technofeesten in parken, wordt nu doorgezet in bars met geïmproviseerde dansvloeren, ondersteund door caféhouders die snakken naar omzet.
*Zou het vraag/probleemstelling kunnen zijn dat de jeugdigen die met de technocultuur zijn opgevoed, zich zo ongedisciplineerd zijn gaan gedragen dat zij anti-cultuurbeweging niets van de ‘burgerlijke cultuur’ wensen aam te trekken?
‘Het bestuur van het stadsdeel Mitte, waar de televisietoren staat, dreigt met sancties. Ook in andere grote Duitse steden, zoals München en Hamburg, neemt de drukte toe. In Stuttgart treedt de politie al ruim een maand hard op tegen samenscholende jongeren. De gemeente Frankfurt besloot om een centraal plein tot nader order vanaf één uur ’s nachts tot verboden gebied te verklaren om illegale feesten te voorkomen.
Londen
Het is een verhaal van twee steden. Terwijl het gewone leven in de Londense buitenwijken goeddeels is teruggekeerd, heerst nog steeds de rust in de binnenstad. Forensentreinen komen ’s ochtends vrijwel leeg de Britse hoofdstad in gereden, in de ondergrondse is het makkelijk om een zitplaats te veroveren en de meeste kantoren zijn nog uitgestorven. De paar toeristen kunnen ongehinderd selfies maken voor de poorten van Buckingham Palace, maar een bezoek aan het British Museum of Shakespeare’s Globe kunnen ze vergeten. Veel hotels en restaurants zijn dicht en gaan misschien nooit meer open. Rondrijden op een leenfiets is misschien nog wel de leukste attractie.
*Het was bij de start van de coviduitbraak duidelijk dat de economie een reuzeklap zou krijgen maar omdat niemand zich kon voorstellen dat er niet op korte termijn een vaccin zou worden gevonden, is het inmiddels wel duidelijk geworden dat het een kwestie van minimaal één jaar of nog veel langer zal worden eer ‘een’ of ‘deel’vaccins worden gevonden. Maar deze traag/moeilijkheid om een ‘effectief of daadwerkelijk werkzaam’ virus te vinden, zal wel betekenen dat de economie onvermijdelijk in elkaar zal storten. Mijn inschatting was vanaf ‘den beginne’ van deze crisis de overheid ‘met een oorlogseconomie’ aan de slag moest gaan omdat de kosten van deze operatie megagroot zullen zijn en niet door leningen op de kapitaalmarkt gefinancierd kunnen worden. Dat betekent een totale breakdown van ons economisch bestel. En dus het opzetten van een Marshallplan anno 2020. Dat betekent voor allen – buiten de ‘vaste’ pensiongerechtigden, lopende uitkeringen en vermogensklassen – de invoering van een algemene basisinkomen, dat als noodmaatregel onder de huidige noodomstandigheden zal moeten dienen, en géén dag langer (vanwege het economisch-wetenschappelijke feit dat dat ‘model’ onbetaalbaar is en ook te grote ‘vrijblijvendheid van persoonlijke verantwoordelijkheid’ zal bevorderen. Dát helpt de mensheid economisch niet vooruit. En dus is logischerwijs sprake van een ‘illusionair of utopisch’ gedachtegoed van ‘ongewortelde’ of geïsoleerde groepen randburgers binnen onze samenleving.
‘Het enige deel van de binnenstad dat een beetje leeft is Soho. Cafés en kroegen mogen tafels en stoelen op straat zetten, wat heeft geleid tot een ‘meditterrane terrasjescultuur’. Het is met name ’s avonds gezellig druk, maar zeker niet te druk. Grote zorg van burgemeester Sadiq Khan zijn de illegale rave parties, op pleinen of in parken. Dit is het gevolg van de gesloten nachtclubs en lockdownverveling onder jongeren. Voornaamste kritiek op Khan is zijn beslissing om het gebruik van openbaar vervoer te ontmoedigen en de tolheffing voor auto’s uit te breiden tot zeven dagen in de week, inclusief de avonduren. ‘Khan doodt onze mooie stad’, beweerde topkok Michel Roux jr. eerder deze week.
Parijs
‘In Parijs dateren de grootste zorgen over de drukte alweer van een paar maanden geleden. Nadat op 11 mei het einde werd ingeluid van de confinement, de strikte lockdown die de Fransen twee maanden aan huis gekluisterd had gehouden, transformeerden veel straten en pleinen in de avonduren in een massale openluchtborrel.
‘De gemeente probeerde de drukte tegen te gaan met alcoholverboden op populaire borrelplekken als de kades van de Seine en het Canal Saint-Martin. Het grote grasveld op de Esplanade des Invalides werd door de politie geëvacueerd, omdat te veel picknickende Parijzenaars van de zon wilden genieten en daarbij de verplichte afstand – in Frankrijk niet anderhalve maar één meter – negeerden.
‘Inmiddels zijn de alarmerende berichten over de drukte van de voorpagina’s verdwenen. Dat dankt Parijs voor een groot deel aan een onverwoestbaar Frans fenomeen: de lange en bijkans heilige zomervakantie. Veel Parisiens ontvluchten de hoofdstad en trekken naar familieverblijven aan zee of op het platteland, een exodus die ook deze zomer heeft plaatsgevonden.
‘Normaliter wordt Parijs in juli en augustus vooral bevolkt door toeristen, maar zij laten zich dit jaar slechts mondjesmaat zien. De zorgen over de drukte hebben plaatsgemaakt voor zorgen over het gebrek aan bedrijvigheid. De gemeente organiseert deze zomer juist extra evenementen om de culturele sector een boost te geven.
*Tijdens het schrijven van deze blog was ik ook aan het luisteren naar radio1 met een reactieprogramma op de huidige coviduitbraak. Daar werden door luisteraars ervaringen uitgewisseld die nog nooit – ‘per ongelijk’ en vermoedelijk ‘gemist’ – eerder vanwege onbekendheid hiervan waren te horen. Getuigenissen over wat er feitelijk op straat of in de eigen tuin gebeurt. Onvoorstelbare verhalen en getuigenissen. Hier kan geen wetenschapper en viroloog tegenop. Dit programma van NPOradio 1 zou verplichte luisterkost voor die doelgroep en alle beleidsmakers moeten worden. Bravo @NPO!
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/drukte-en-leegte-hoe-het-virus-europese-hoofdsteden-op-twee-manieren-voor-het-blok-zet~bf33e6b8/