China krijgt voor het eerst militair voet aan de grond in Europa (Bert van Dijk, BUITENLAND/fd, 7-8-20)
In het kort:
- Het Servische leger heeft deze maand luchtverdedigingsraketten gekocht van China.
- De aankoop volgt op de levering van Chinese aanvaldrones aan Servië.
- Het is voor het eerst dat Chinees wapentuig wordt gebruikt door een Europees leger.
‘Servië gaat zijn luchtruim verdedigen met Chinese raketten. Het Europese land heeft een nieuwe generatie radargestuurde luchtverdedigingsraketten gekocht van een Chinees staatsbedrijf. Het is voor het eerst dat Chinese verdedigingswapens worden gebruikt door een Europees land.
De aankoop volgt een maand nadat Servië, dat graag lid wil worden van de Europese Unie, negen Chinese aanvaldrones heeft ontvangen. Ook dat was voor het eerst in Europa.
‘Heftiger aankoop dan drones’
De aankopen illustreren de steeds nauwer wordende band tussen Navo-partner Servië en China en komen op het moment dat de spanningen tussen het Westen en China over bedrijfsspionage, cyberveiligheid en mensenrechten aan het oplopen zijn.
‘Ik heb verrassend weinig vanuit Europa gehoord over dit nieuws’, zegt Tycho de Feijter, expert en analist van de Chinese defensie. ‘Deze aankoop is toch wel wat heftiger dan de drones die ze eerder kochten. Dit verdedigingssysteem is een veel belangrijker systeem in het geheel van het Servische leger.
Kijkt China straks mee in het Europese luchtruim?
Het FK-3 luchtverdedigingssysteem dat Servië heeft gekocht, is een middellang radargestuurd systeem dat is gebouwd door staatsbedrijf China Aerospace Science and Industry Corporation. De raketten hebben een bereik van 5 tot 100 kilometer en kunnen vliegtuigen, drones, kruisraketten en raketten onderscheppen.
Het is volgens De Feijter niet duidelijk of de Chinezen een deal hebben gesloten over het gebruik van de data van het radarsysteem. Met die data zou China in theorie het luchtverkeer in het Middellandse Zeegebied in de gaten kunnen houden. Hoewel Servië partner van de Navo is, heeft het land geen ambities om echt lid te worden, maar deze Chinese wapenverkopen kunnen daarmee niettemin op termijn geopolitieke implicaties hebben.
Invloed China neemt toe
De aankoop van de aanvalsdrones en het luchtverdedigingssysteem geeft China voor het eerst militair voet aan de grond in Europa. Een aantal Aziatische en Afrikaanse landen en landen in het Midden-Oosten maken al langer gebruik van Chinees wapentuig.
De militaire aankopen versterken de toch al innige band tussen Belgrado en Peking en lijken de invloed van China in het land te vergroten ten koste van Rusland, dat jarenlang de hofleverancier was van militair materieel in het land.
Huawei bouwt in Belgrado
China ziet Servië als een belangrijk Europees bruggenhoofd in zijn wereldwijde nieuwe zijderouteproject. Chinese bedrijven namen eerder al een grote staalfabriek en een kopermijn in Servië over en investeren miljarden in spoorinfrastructuur in het land.
Techbedrijf Huawei, dat in veel westerse landen in zijn activiteiten wordt beperkt vanwege zorgen over veiligheid en spionage, krijgt in Servië wel ruim baan. Zo rolt het Chinese bedrijf samen met de Servische overheid een uitgebreide surveillance-infrastructuur in de hoofdstad Belgrado uit.
Surveillanceapparatuur
‘Het gaat in feite om geavanceerde surveillance- en controlesystemen, die alles van misdaad tot verkeersovertredingen in de gaten houden’, aldus De Feijter. ‘De eerste stad die zo’n systeem heeft gekregen was Niš en de hoofdstad Belgrado is de volgende. De stad heeft ‘duizenden’ gezichtsherkennningscamera’s en ondersteunende kunstmatige intelligentiesoftware besteld.’
Volgens hem is bij deze deal wel zeker dat China toegang heeft tot de data van het systeem.’
[Servië is sinds 2012 officieel EU-kandidaatslid en sinds 2014 in onderhandeling met de EU over toetreding.]
https://fd.nl/economie-politiek/1353345/china-krijgt-voor-het-eerst-militair-voet-aan-de-grond-in-europa