Is er een verband tussen orkanen en klimaatverandering? #nrc

Tags

klimaatverandering

Vier vragen over orkaan Irma

Meerdere Caraïbische landen en eilandstaatjes worden momenteel geteisterd door of zetten zich schrap voor Irma, een buitengewoon sterke orkaan.

Merijn de Waal & Paul Luttikhuis, nrc, 6 september 2017

De schade die Irma heeft aangericht is nog lang niet op te maken, maar de storm breekt nu al meerdere meetrecords: van windsnelheden tot de vrijgekomen energie. Sommige meteorologen bepleiten hem zelfs in te delen in een nieuwe categorie 6.

1 Wat is een orkaan?

Boven warm oceaanwater kan een depressie door het verschil tussen de warme watertemperatuur en de koelere luchttemperatuur steeds meer energie verzamelen en zo uitgroeien tot een tropische storm. Bij windsnelheden boven kracht 12 (ongeveer 120 kilometer per uur) heet zo’n storm een cycloon. De Amerikanen spreken meestal van een orkaan (Huracan is de god van de wind bij de Maya’s), Aziaten hebben het over een tyfoon (‘grote wind’ in het Chinees). Deze depressies ontstaan in een brede band rond de evenaar, tussen ongeveer 35 graden noorder- en zuiderbreedte. Op het noordelijk halfrond draait een cycloon tegen de klok in. Op het zuidelijk halfrond met de klok mee.

Jaarlijks komen er wereldwijd zo’n 70 tot 110 tropische stormen voor, waarvan er 40 tot 60 orkaankracht bereiken. Het aantal orkanen en de intensiteit ervan kunnen per jaar heel erg verschillen. In het gebied waar eerder Harvey en nu Irma hun weg banen (en Jose en Katia al klaar liggen) ontstaan gemiddeld zo’n elf tropische stormen per jaar. Ongeveer zes daarvan worden uiteindelijk een orkaan. Het stormseizoen op de Atlantische Oceaan begint op 1 juni en duurt tot 30 november.

2 Is er een verband tussen orkanen en klimaatverandering?

De wetenschap is daar nog niet helemaal uit. Volgens het NOAA, het Amerikaanse meteorologisch instituut, is het nog te vroeg om nu al vast te stellen dat de huidige opwarming van de aarde gevolgen heeft voor het ontstaan van orkanen. Dat kan heel goed komen door de grilligheid van de (klimaat)data die het lastig maakt om een patroon te ontdekken, en ook omdat nauwkeurige metingen van relatief recente datum zijn.

Het betekent dus niet dat klimaatverandering niet van invloed is op orkanen. Het zou logisch zijn dat de intensiteit van orkanen toeneemt, doordat het oceaanwater opwarmt. Een van de modellen van het IPCC, het wetenschappelijk klimaatpanel van de Verenigde Naties, laat een toename van die intensiteit zien van 2 tot 11 procent tegen het einde van de eeuw. Ook de hoeveelheid neerslag zal waarschijnlijk toenemen, met 10 tot 15 procent.

Op basis van klimaatmodellen, die zich in de loop der jaren hebben bewezen als behoorlijk nauwkeurige voorspellers, lijkt er een wisselwerking te bestaan tussen de frequentie en de intensiteit, schrijft het Center for Climate and Energy Solutions. Het National Climate Assessment van de Amerikaanse regering uit 2013 gaat uit van een toename van het aantal zware orkanen (categorie 4 en 5) met 75 procent tegen het einde van de eeuw, terwijl mogelijk het aantal orkanen als geheel juist afneemt.

Er zijn ook nog andere, minder directe manieren waarop het veranderende klimaat van invloed is op orkanen. Orkanen veroorzaken vaak een stormvloed. En omdat de opwarming van de aarde zorgt voor zeespiegelstijging, neemt de kracht van zo’n stormvloed toe. En komt het water veel verder landinwaarts.

Ten slotte lijkt ook de activiteit van orkanen onder invloed van de klimaatopwarming te veranderen. Orkaan Matthew, die in oktober vorig jaar over Haïti raasde en vervolgens naar Florida afboog, wist zich binnen 36 uur te ontwikkelen van een tropische storm naar een categorie-5-orkaan.

3 Hoe goed zijn de landen op Irma voorbereid?

Het gebied waar orkaan Irma overheen trekt, is zeer ongelijksoortig. Er zijn grote verschillen in welvaartsniveau. Ook de mate waarin de plaatselijke autoriteiten en bevolking voorbereid zijn op dit type natuurrampen varieert sterk.

Veel van de Caraïbische eilandstaatjes die nu midden in Irma’s pad liggen, behoren – in ieder geval op papier – tot het rijkere deel van de wereld. Ze hebben een luxueuze toerismesector en zijn vaak als belastingparadijs draaischijf in mondiale geldstromen. Deze eilandjes hebben relatief stevige gebouwen en infrastructuur. Het bestuur is er doorgaans goed.

Een orkaan kan veel materiële schade aanrichten, maar er vallen doorgaans minder doden. Het gevaar voor deze eilanden schuilt vooral in hun isolement. „Het is lastig die allemaal te bereiken. Bijvoorbeeld de Bahamas telt ook veel afgelegen, dunbevolkte eilandjes”, vertelt Felipe del Cid, noodhulpcoördinator van het Rode Kruis vanuit Panama-Stad .

Veel kwetsbaarder is een land als Haïti: het armste van het Westelijk Halfrond en met een zeer zwak bestuur. Orkaan Irma lijkt vooralsnog iets ten noorden van Hispaniola (het eiland dat Haïti deelt met de Dominicaanse Republiek) te trekken, maar kan wel voor zware regens zorgen. Dan wreekt zich de sterke mate van ontbossing in vooral Haïti. Zware regenval leidt al snel tot aardverschuivingen en modderstromen. „En het noorden van Haïti en de Dominicaanse Republiek heeft de afgelopen tijd al heel veel zware regenval te verduren gehad”, zegt Del Cid.

Als Irma zich aan haar voorspelde pad houdt, komt ook Cuba aan de beurt. Het autoritair geregeerde land is zeer goed voorbereid. Ambtenaren van „het Werkorgaan van de Burgerdefensie van de Nationale Defensieraad voor de Vermindering van Rampen” houden Irma nauwgezet in de gaten, meldde partijkrant Granma woensdag. De Cubaanse weerdienst gaat er nu al van uit dat Irma heftiger kan worden dan Ivan (in 2004), toen 2 miljoen Cubanen geëvacueerd werden. In de politiestaat Cuba volgen burgers evacuatiebevelen trouw op.

Hierna zou Irma door de Straat van Florida trekken, waarmee het vasteland van de VS na Harvey in korte tijd een tweede orkaan te verwerken krijgt. Florida is bekend met orkanen, maar de staat genoot de afgelopen jaren een bovengemiddeld lange ‘pauze’ waarin geen heftige orkanen voorbijkwamen. De laatste orkaan in de categorie 5 was Andrew, in 1992. Net als de door Harvey getroffen Texaanse stad Houston is ook Zuid-Florida de afgelopen jaren zeer snel in bevolking gegroeid. Door die verstedelijking zijn belangrijke buffers verloren gegaan, die overtallige regen kunnen opvangen. In de afgelopen kwart eeuw werd 1 op de 10 nieuwe Amerikaanse huizen in Florida neergezet. Irma kan de eerste grote test worden voor deze nieuwbouw.

4 Wie bedenkt die orkaannamen eigenlijk?

Na Irma dienen zich al twee volgende tropische stormen aan: Jose en Katia. Hun namen zijn bedacht door de Wereldweerorganisatie (WMO) die zes lijsten met namen hanteert. Op alfabetische volgorde wisselen mannen- en vrouwennamen elkaar daarop af. Elke zes jaar kan een naam zodoende opnieuw voorbijrazen. Behalve als een storm veel schade heeft aangericht, dan wordt zijn naam niet meer gebruikt, om geen oude wonden open te rijten.

https://www.nrc.nl/nieuws/2017/09/06/storm-in-buitencategorie-geselt-caraiben-12866705-a1572443?utm_source=SIM&utm_medium=email&utm_campaign=5om5&utm_content=&utm_term=20170906

 

Advertisements

Grootste probleem voor Jesse Klaver is geduld opbrengen en geen idee-fixe na te jagen; markthandelen is wat anders dan klimaatverandering @fd #feiten #slogans

Tags

EU, handelsbewegingen, klimaatverandering

Klaver perkt macht ‘oude mammoeten’ in (Ria Cats, Voorpagina/fd, 3 maart)

GroenLinks perkt macht van ‘oude mammoeten’ VNO-NCW flink in (Ria Cats, Voorpagina/fd online, 3 maart)

# Als het aan GroenLinks ligt, wordt de invloed van de machtige werkgeversorganisatie VNO-NCW op het kabinetsbeleid stevig teruggedrongen. Volgens de grootste linkse partij in de peilingen hebben de werkgevers nu nog een grote vinger in de pap en ‘lopen ze de deur plat’ bij regeringspartij VVD.

Het probleem is natuurlijk voor Klaver dat hij het contact van werkgeversorganisaties met de politiek niet kan stoppen, laat staan de macht van oude mammoeten. We zullen dat maar als jeugdigen onbezonnenheid van GroenLinks typeren, want de genoemde regeringspartij VVD maakt zelf wel uit met wie ze contacten hebben. Maar als Klaver de tekenen des tijds nu al goed verstaan zou hebben, had hij moeten weten dat het neoliberalisme en de multinationale mammoeten in de vorm van de aloude multinationals al op de terugweg zijn gedrongen, sinds de overwinning van brexiteers en Trump. Dat proces is vorig jaar ingezet en zal niet meer kunnen worden teruggedraaid.

Ook VNO-NCW zal merken dat hun rol een heel andere zal gaan worden dat ze voorheen gewend waren. Kortom, als GL samen met de VVD in een veelkleurig kabinet zitting neemt zullen er eerst afspraken moeten worden gemaakt dat alle contacten met lobbyisten en werkgeversorganisaties openbaar zullen moeten worden gemaakt en dat concrete afspraken ook in de Kamer moeten worden doorgesproken. En Klaver zal ook gaan merken dat – na de verkiezingen – het hele bestel sterk gaat veranderen, als zal blijken dat de macht van de populisten steeds groter wordt en dat dat consequenties heeft voor het algehele politieke opereren. Zo goed als ook de Kamer haar werkwijze intens zal moeten veranderen omdat het oude bestel op sterven na dood is. Er komt iets geheel nieuws, dat nu nog niemand kan voorspellen.

Conclusie is dat het thema klimaatverandering wel politiek beheersbaar móet worden gemaakt omdat de toekomst van de aarde daarvan afhankelijk is – al ontkennen de klimaatsceptici dat – en dus een fysiek en (leef)omgevings-, of gezondheidsprobleem, waarvoor in het algemeen belang gesproken noodzakelijke maatregelen genomen moeten worden, maar lobbyisten een heel ander verhaal zijn, die niet politiek bestuurbaar zijn, maar een kwestie van marktwerking, van vraag en aanbod omdat zij eigenlijk overbodig zijn als de politiek het algemeen belang als een vanzelfsprekend gegeven in de gaten houdt. En daarin ligt het probleem: politici zijn belangenbehartigers geworden in plaats van die algemene belangen te verzekeren. En daar gaat de politiek de mist in.

Het meest optimistische geluid voor 2017: Klimaatverandering kan ook niet meer worden ontkend, na het akkoord van Parijs @trouw

Tags

energietransitie, klimaatverandering

Nederland ligt op koers als vieste plek van Europa (Jan Paternotte & Marijn Bosman, nieuws/Trouw, 31 december 16)

# Klimaatverandering kan ook niet meer worden ontkend, na het akkoord van Parijs. Door de wereldgemeenschap is afgesproken dat in 2050 fossiele brandstoffen verleden tijd zijn. Alleen: 2050 is nog heel ver weg. En na het uitsterven van de klimaatscepticus dreigt daardoor een nieuwe bedreigende mensensoort op te staan: politici die klimaatverandering weliswaar willen erkennen, maar het louter met een forse dosis optimisme bestrijden, zonder serieuze maatregelen.

Dit is mooi uitgedrukt, maar de luisteraars van Politiek24 naar de Kamerdebatten over energie en het energieakkoord, weet dat dit thema nog ten eeuwigen dage een hot issue zal blijven. Er bestaan teveel afwijkende meningen tussen de Kamerfracties, die het overzicht er niet gemakkelijker op maken, helaas… Alleen gematigd optimisme is onder deze omstandigheden een verantwoord woordgebruik.

Ik wens alle lezers een goed en gelukkig 2017 toe!

http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/4442445/2016/12/31/Nederland-ligt-op-koers-als-vieste-plek-van-Europa.dhtml?m_i=TfoToa9nTS8qMv%2Bl%2BmrXrl2M26gIPRoV5bfMBf%2BMZpvViPiDKG58VPJOxm93VCBS7jVKjXptnRmo_JVEle9osV6D%2Bhxfu&utm_source=TR+daily+20170101&utm_medium=email&utm_campaign=meest%20vieze%20plek%20van%20Europa%20te%20blijven.’&utm_userid=11ce6dfe-3dea-4d85-b7da-6df4af29c312

Als populisme uitdraait op beweringen dat #opwarming aarde een fabeltje is, dan wordt het tijd voor een hoorzitting in het Amerikaanse Congres en duidelijke wetenschappelijke taal @fd #Trump

Tags

EU, klimaatverdrag, Trump

Trump wil zo snel mogelijk onder klimaatakkoord Parijs uit (fd, Economie & Politiek/fd, 14 november)

(…)

# Volgens de aanstaande president van de VS is der opwarming van de aarde door de mens een fabeltje.

(…)

https://fd.nl/economie-politiek/1175466/trump-wil-zo-snel-mogelijk-onder-klimaatakkoord-parijs-uit

Tja, toen nog kandidaat-president namens de Republikeinen, nu president elect van de VS kan dus met droge ogen beweren dat de opwarming van de aarde een fabeltje is, terwijl er wetenschappelijk (nagenoeg) algehele consensus bestaat over het tegendeel en dat er een klimaatakkoord noodzakelijk was. Wat moet of kan er tegen dit negeren van feiten[1] worden gedaan, dat zelfs het welzijn van de mens op aarde – en ook de aarde zelf – op het spel zet? Moeten Amerikaanse wetenschappers in actie komen, of eigenlijk alle wetenschappers wereldwijd, waarbij het probleem ook is dat het publiek de wetenschap als neutraal en objectief onderzoeksgebied steeds minder geloof toekent. De zoveelste identiteitscrisis na de financieel-economische crises en de crisis van de natiestaat tegenover globalisme en federalistische unie-denken, zoals de EU, en nu het klimaatonderzoek en de opwarmingskwestie.

[1] https://www.scientias.nl/wetenschappers-zijn-het-roerend-eens-mensen-zijn-verantwoordelijk-voor-opwarming-van-de-aarde/

Linkse ‘romance’ met harde klimaatdoelen op Binnenhof, hoewel romances in de politiek niet bestaan #nrc #klimaatconferentie #eu #denhaag

Linkse ‘romance’ met harde klimaatdoelen op Binnenhof (redacteur, In het nieuws/NRC Handelsblad, 24 november)

Klimaatbeleid Jesse Klaver (GroenLinks) benaderde Diederik Samsom (PvdA) om samen een wet met klimaatdoelstellingen in te dienen.

# GroenLinks en PvdA willen de klimaatdoelen in de Nederlandse wet vastleggen en hebben samen een voorstel geschreven om tot een Klimaatwet te komen. Volgens het plan moet de regering jaarlijks een klimaatbegroting opstellen. In die begroting moeten doelen voor vermindering van uitstoot van broeikasgassen, stimulering van duurzame energie en energiebesparing worden vastgelegd.

# Samsom en Klaver komen nu met hun plan omdat de Tweede Kamer vandaag met premier Rutte debatteert over de Nederlandse inzet op de klimaattop in Parijs. Die top begint volgende week maandag en moet resulteren in een nieuw internationaal klimaatverdrag. Nederland heeft overigens geen individuele inbreng: de onderhandelingen in Parijs worden op Europees niveau gevoerd.

# Het linkse initiatief legt niet vast hoe Nederland aan zijn klimaatdoelstellingen moet voldoen, maar voorziet erin dát het kabinet er een plan voor moet maken. Zo verdwijnt de vrijblijvendheid van het klimaatbeleid, stellen de twee linkse partijen. Jesse Klaver legde het bij Pauw zo uit: „Deze wet zegt: wat je aan CO2 mag uitstoten, is niet eindeloos. Dus als een minister besluit dat op de snelweg 130 kilometer per uur gereden mag worden, moet tegelijk ergens een kolencentrale dicht, of moeten er minder huizen gebouwd.”

# Het idee voor zo’n Klimaatwet bestaat al langer. In 2008 kwam een groep maatschappelijke organisaties, waaronder Milieudefensie en Samsoms oude werkgever Greenpeace, precies met dit voorstel. Zij wilden toen laten vastleggen dat Nederland zijn uitstoot van broeikasgassen jaarlijks met een bepaald percentage zou verminderen. Toenmalig minister van Milieu Jacqueline Cramer (partijgenoot van Samsom) zag het niet zitten.

# Over de haalbaarheid van dit plan nu zijn Samsom en Klaver optimistischer. De andere politieke partijen konden vanochtend nog niet reageren, dat zouden ze vanavond bij het debat doen. Maar bijvoorbeeld D66 zou dit plan, ambitieus en concreet, met open armen moeten ontvangen. Al zal de partij not amused zijn dat zíj niet is betrokken bij de voorbereiding van dit plan, want partijleider Alexander Pechtold hamert sinds Klaver het partijleiderschap van Bram van Ojik overnam, veel méér op vergroening dan ervoor.

# Bij de PVV, het CDA en vooral bij coalitiepartij VVD zal deze ‘groene bromance’, de broederromance, zoals een VVD’er de samenwerking vanochtend voor de grap noemde, moeilijker liggen. De PVV vindt klimaatverandering een linkse hobby. Het CDA en de VVD behartigen liever de belangen van bedrijfsleven en landbouw dan die van het milieu. Voor de coalitie ‘doet’ dit plan voorlopig weinig meer dan een kans bieden op het etaleren van de verschillen van opvatting waar het om milieu gaat.

# Samsom en Klaver verbonden bewust geen tijdspad aan hun plan. Ze leggen het nu eerst voor aan betrokken organisaties en willen de wet dan „zo snel mogelijk” indienen bij de Tweede Kamer. Met D66, de SP, ChristenUnie en de Partij voor de Dieren is over vergroening goed te praten. Die partijen zouden samen een meerderheid in de Tweede Kamer hebben – maar in de senaat komen ze met die partijen twee zetels tekort.

En zo blijkt eens te meer waar een noodzakelijk initiatief wetsvoorstel is ingediend, door de Eerste Kamer dreigt te worden geblokkeerd omdat de senaat weigert alleen maar kwaliteitsbeoordeling los te laten op wetsvoorstellen die daar worden aangeboden. Wederom een argument om de reconstructie van de Eerste Kamer snel ter hand te nemen, maar dan zonder de vorige initiatiefnemer Hermans voor een evaluatie van de senaat.

 

Kabinet vertraagt de klimaatzaak bewust volgens Marjan Minnesma en ze heeft gelijk, aangezien iedereen weet dat de VVD knarsetandt van dat vonnis #parool #denhaag #klimaatvonnisUrgenda #eu

Tags

denhaag, EU, klimaatverandering, Urgenda

‘Kabinet vertraagt de klimaatzaak bewust’ (Bart van Zoelen, nieuws/Het Parool, 1 september)

# Het kabinet gaat in beroep tegen het door milieuorganisatie Urgenda afgedwongen vonnis dat Nederland meer moet doen om de CO₂-uitstoot te bestrijden. ‘Aloude vertragingstechniek’, zegt Urgenda-directeur Marjan Minnesma.

# Staatssecretaris Wilma Mansveld (Milieu) gaat in beroep, maar ze begint wel met het uitvoeren van het vonnis uit juni dat de staat verplicht tot 25 procent minder CO₂-uitstoot in 2020. Nu koerst Nederland af op broeikasgas dan in 1990. Wel wacht Mansveld eerst een lopend onderzoek af. Niet eerder dan volgend jaar komt ze met maatregelen.

# Dit kan veel sneller. In het kader van het Energieakkoord is allang duidelijk hoe Nederland ervoor staat en wat we extra kunnen doen. Door het naar 2016 uit te stellen, tillen ze het ook over de klimaattop in Parijs heen. Daarmee zeggen ze eigenlijk dat ze niet zo belangrijk vinden, het verkeerde signaal. Volgend jaar is Nederland EU-voorzitter, we lobbyen voor een zetel in de VN-Veiligheidsraad; door deze klimaatzaak staan we internationaal niet goed op.”

Het kabinet wil in hoger beroep vanwege de principiële vraag of de rechter niet te veel op de stoel van de politiek zit. Niet onverwacht toch?

# “Nee, maar om antwoord te krijgen op die vraag kan het kabinet een veel snellere procedure volgen. Stap dan meteen naar de Hoge Raad door cassatie in het belang der wet in te stellen. Dan kunnen ze in een half jaar van ons af zijn. Nu zijn we zo twee jaar verder. Dit is geen pr-show voor ons. Wij hebben haast! We zijn heel ongerust over hoe snel het gaat met de klimaatverandering.”

Uit de reactie van het kabinet spreekt wel: 25 procent is haalbaar.

# “Maar hoe eerder we daarmee beginnen, des te groter de kans dat we voor de volgende generaties nog een beetje een leefbare aarde overhouden. Eigenlijk moet de discussie zijn: wanneer gaan we naar veertig procent? En ik zie niet zoveel urgentie in de brief van het kabinet.”

Het kabinet begint al wel met het uitvoeren van het vonnis. Stemt dat ook niet een beetje tevreden?

# “Dat we richting 25 procent gaan is absoluut een stap in de goede richting. Maar dan wil ik maatregelen zien om daar te komen. En we horen minister Kamp over het Energieakkoord al zeggen dat het lastig wordt om de afgesproken doelen voor duurzame energie te halen. Dit hoort niet bij Mansveld alleen te liggen.”

Welke maatregelen moet het kabinet treffen om aan 25 procent te komen?

# “In een boekje hebben we uitgelegd hoe Nederland in 2030 voor honderd procent duurzaam kan zijn. Ik zou zeggen: voer dat maar uit. Maak alle huizen energieneutraal, stimuleer elektrisch rijden en verwarm de kassen met geothermie, warmte uit de grond. Verplicht de industrie tot twee procent energiebesparing per jaar en handhaaf daarop, sluit kolencentrales en laat boeren hun mest meteen verwerken. Maar vooral: maak de bevolking duidelijk hoe ernstig de klimaatverandering is. Dit moet de premier oppakken, maar we hebben Rutte hier nog helemaal niet over gehoord.”

Premier Rutte wil hieraan zijn handen niet branden, terwijl zijn partij wel degelijk een traditie kent met de vele Milieuministers. Hij hoopt met de populistische opvatting dat de rechter niet op de zetel van de politiek mag plaatsnemen zichzelf af te schermen, zonder zijn risico te zien dat er nu via dat Urgenda-vonnis een nieuw argument van politieke verantwoordelijk is aangedragen, en dus geen sprake is met strijdigheid van de parlementaire verantwoordelijkheid. Rutte en de VVD en alle conservatieven in dit land zitten er finaal naast. Gaan niet met de tijdgeest mee en maken de gepropageerde zelfredzaamheid van de bevolking volkomen onmogelijk. De paradox van het nieuwe rechtse beleid.

Goede argumenten in opiniebijdrage in @Trouw: ‘Niets mis met het vonnis in de #Urgenda-zaak’ #klimaatverandering #denhaag

Tags

denhaag, klimaatverandering, Urgenda

Niets mis met het vonnis in de Urgenda-zaak (Willem Wiskerke, opinie/Trouw, 11 augustus)

Maatregelen om de CO₂-uitstoot te verminderen hoeven bedrijven en burgers niet veel geld te kosten, betoogt Willem Wiskerke, campagnevoerder Greenpeace.