Tags
J. LAVALAYE, NUCLEAIR GENEESKUNDIGE, opinie/Trouw, 20-11-18
Gelukkig is er weer discussie over kernenergie en de noodzaak om hiermee de CO2-uitstoot te verminderen. En met het debat laaien ook weer de emoties op. Want kernenergie is radioactiviteit. En radioactiviteit, dat is toch gevaarlijk?
Dat kan, maar dat hoeft niet als je er zorgvuldig mee omgaat. Ik ben arts, en ik werk dagelijks met radioactieve stoffen in het ziekenhuis. Nucleaire geneeskunde maakt scans met behulp van de straling die de patiënt uitzendt: botscans, hartscans, PET-scans. Daarvoor krijgen patiënten een injectie met een licht radioactieve stof. Dat is een eng idee voor veel mensen. Ze denken bij straling snel aan Tsjernobyl of Fukushima. Of aan afval dat duizenden jaren blijft bestaan. Radioactiviteit is bovendien vreemd: je ziet het niet, maar het is er wel.
Wij geven patiënten duidelijke uitleg over risico’s en veiligheid. We vertellen hen dat een beetje straling van een röntgenfoto, een CT-scan of een PET-scan niet schadelijk voor hen is. Dat geeft rust en vertrouwen: patiënten zien het belang van goede diagnostiek omdat ze er mee geholpen worden. En ze begrijpen dat een lichte stralingsdosis geen kwaad kan.
Omdat de auteur na deze ziekenhuisgebruik met lichte radioactiviteit een brug probeert te slaan naar het onderstaande gedeelte van zijn betoog, dient de kanttekening te worden geplaatst dat het twee geheel verschillende aspecten zijn die in zijn tekst verhuld blijft.
Ook buiten het ziekenhuis heerst veel onwetendheid over radioactieve straling. Iedereen weet dat het gevaarlijk is als je er te veel van krijgt. Maar achtergrondstraling is overal. Veel gebieden op aarde hebben een hogere natuurlijke straling dan het weiland naast een kerncentrale. Mensen gaan daar niet eerder dood. Ook kernafval doet niemand kwaad. Het Nederlandse afval wordt pontificaal zichtbaar opgeslagen in Zeeland. Zelfs als je daar bovenop staat is die geringe straling ongevaarlijk. En de kernramp in Fukushima: de straling die daarbij vrij kwam, leverde geen direct gevaar op voor de gezondheid van de omwonenden. Slachtoffers vielen door de paniek die ontstond door overhaaste evacuaties.
Deze bewering is aanvechtbaar, omdat niet aantoonbaar is dat de slachtoffers alleen vielen door de tsunami. Er mocht in de directe omgeving niet meer gewoond worden.
We hebben al meer dan honderd jaar ervaring met radioactieve stoffen. Marie Curie overleefde in 1934 haar experimenten met radium niet. Maar met datzelfde radium behandelen wij nu jaarlijks honderden patiënten met botmetastasen, zonder dat iemand schade van de straling ondervindt.
Ja, allicht, allemaal in medisch noodzakelijke en beperkte mate.
Met radioactiviteit doen we veel goeds in de geneeskunde. Datzelfde moeten we doen met energie. Ik hoop dat politieke partijen, klimaatconferenties en de industrie de draad weer oppakken, met kernenergie voor een beter milieu.
Er staat terecht dat ‘veel goeds in de geneeskunde’, maar dat ‘datzelfde [gedaan] moet [worden] met energie’ is in de praktijk onjuist. Calamiteiten die gepasseerd zijn bewijzen het tegendeel. In deze opiniebijdrage wordt veel te lichtvaardig over de gevaren van hoog-radioactiviteit gesproken en dat valt de auteur kwalijk te nemen.
https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/490/articles/810882/22/2
