Tags
‘Zonder Schäuble loopt niets, met hem vrijwel alles’ (Michèle de Waard, Profiel, Katern Outlook/fd, 15 augustus
# ‘Wie Wolfgang Schäuble kent, weet: hij bouwt geen luchtkastelen, maar zegt duidelijk wat mogelijk is en wat niet. Op zijn scherpe analyses volgen consequent concrete aanbevelingen. Hij schuwt geen tegenwind, hij gaat ongemakkelijke situaties niet uit de weg en staat voor zijn overtuigingen.’ Angela Merkel, de Duitse bondskanselier, gaf een trefzekere typering van haar minister van financiën bij zijn 70ste verjaardag. ‘Zonder Schäuble loopt niets, met hem vrijwel alles’, kopte de Duitse pers eens. Dat was volgens Merkel niets te veel gezegd.
# Door Griekenland met de euro-exit te dreigen, heeft Schäuble thuis en in Europa lof geoogst, maar ook kwaad bloed gezet. ‘Vernederend’, ‘een coup tegen de Griekse democratie’, een ‘dictaat van Versailles’, luidden commentaren in Italië en Frankrijk.’
Het gemak en de vanzelfsprekendheid waarmee deze kwalificaties geuit zijn, is verbijsterend en zegt veel over de kwaliteit van die commentaren.
# Voor de kanselier is Schäuble met zijn visie op Europa en overtuigingskracht een belangrijke steunpilaar. Al is ze het niet altijd met hem eens. Toch zou Schäubles Grexitsuggestie wel eens een meesterzet kunnen blijken te zijn.’
Precies zoals op deze plek ook is aangegeven. Zonder dit realisme en tactisch vernuft van Schäuble was de overeenkomst met de Grieken niet gerealiseerd. Een ander resultaat:
# De linksradikale premier Tsipras ondergaat in een paar maanden een politieke metamorfose van fundi naar realo en wordt daarbij ook nog door de meeste Grieken gesteund.’
En daarmee corrigeerde Tsipras ook zijn onjuiste, want onrealistische verkiezingsbeloften. Doorgeschoten idealisme leidt zelden spontaan tot realisme. Tweede Kamerlid Wouter Koolmees van D66 geeft in dit verband ook aan dat:
# Wil de monetaire unie goed functioneren, is het belangrijk dat ieder zich aan de spelregels houdt’, zegt Koolmees. ‘Tijdens de crisis is duidelijk gebleken dat het huidige stelsel tegen zijn grenzen oploopt. Wil de muntunie sneller en effectiever functioneren, ontkomen we niet aan Europese oplossingen.’
Naar aanleiding van deze uitspraak van Koolmees over het je houden aan de regels, komt de vraag naar boven of hij zich verzet heeft tegen de overschrijding van de 3%-norm die door de EMU wordt opgelegd; het is immers bekend dat zowel Duitsland in 2003, met Schäuble op het politieke toneel[1], en Frankrijk in 2004 zich niet hebben gehouden aan die norm en daarmee een precedent zijn geworden voor een ‘gemakkelijke’ omgang van die normen. Schäuble had als politiek intellectueel zich moeten verzetten tegen die ontwikkeling.
Dat is dus een onopgelost vraag die door journalisten zou kunnen worden uitgezocht. Hoe erudiet en elder statesman ook, er kleeft tevens een omkopingsschandaal aan hem[2], en dat is ook de reden dat hij met zijn huidige functie zijn eindpunt heeft bereikt; en dient dnu e Duitse politiek en de Eurogroep nu met zijn rijke politieke ervaring en als:
# Schäuble is verreweg de meest ervaren politicus in Merkels kabinet. Al sinds 1972 is hij actief in de Bondsdag. Schäuble, jurist, studeerde rechten en economie in Freiburg en Hamburg. Voor hem wegen de regels van de rechtsstaat net iets zwaarder dan voor een politicus uit een land met een onbelast verleden.’
# Wel streven ze allebei hetzelfde doel na: Europa moet sterker uit de crisis komen en daarom moet de muntunie versterkt worden. Ook is Merkel zeker niet soepeler in de eisen aan Griekenland. Tijdens een dineetje met de kanselier in Berlijn werd Tsipras snel duidelijk dat hij ook bij Merkel geen stap verder kwam. Modernisering van de Griekse economie is onontkoombaar wil het land weer gezond en kredietwaardig worden, liet ook Merkel weten. Gesteund door de eurolanden. Ierland, maar ook Portugal, Spanje, Letland en Slowakije, die zelf pijnlijk moesten hervormen, zijn kritisch over Griekenland. Het kwam de kanselier ook niet slecht uit, dat Schäuble in de Griekse crisis als harter Hund optreedt.
# ‘Schäuble staat bekend als een strategisch onderhandelaar. Hij gaat er behoorlijk hard in, maar uiteindelijk is hij een realist en zoekt hij het compromis’, zegt Corien Wortmann, voorzitter van de Stichting Pensioenfonds ABP en partijgenoot van Schäuble in de Europese Volkspartij EVP, waarin de christen-democraten in het Europees Parlement (EP) verenigd zijn. Als vice-voorzitter van de EVP-fractie en Europees Parlementarië had ze intensief met Schäuble te maken vanwege de versterking van het Stabiliteitspact voor de euro en de oprichting van de Europese Bankenunie. ‘Je weet precies wat je aan hem hebt. Schäuble speelt geen spelletjes’, zegt Wortmann.
# Al in 1994 pleitte Schäuble samen met partijgenoot Karl Lamers voor een Europa van ‘twee snelheden’. Om de uitdijende Europese Unie besluitvaardig te houden, zou een kopgroep van landen het voortouw kunnen nemen door nauwer te integreren.
# ‘Zo denkt Schäuble nog altijd over Europa. Hij is heel pragmatisch’, zegt Lamers er nu over, voormalig CDU-woordvoerder op het gebied van buitenlandse politiek. De eurogroep, waaraan 19 van de 28 EU-landen deelnemen, is er zelf een voorbeeld van.
# ‘De huidige politiek van doormodderen vindt Schäuble fataal wil de monetaire unie werkelijk stabieler worden’, zegt Lamers. ‘Hij vindt het dringender dan ooit om de muntunie uit te breiden met een economische unie en een politieke unie [hetgeen inhoudt dat de nationale begrotingen geharmoniseerd dienen te worden]. De eurolanden kunnen het beleid dan beter op elkaar afstemmen en problemen sneller oplossen.’ Wat dat concreet betekent? ‘Daarover moet het debat de komende tijd worden gevoerd. Ook met de Fransen’, zegt Lamers.
# ‘Dat is hard nodig, ook in Nederland’, vindt Koolmees. ‘Schäuble zal Europa nooit uit zijn handen laten vallen. Maar hij vecht als een leeuw voor een beter Europa.’
In dit kader waren de onderhandelingen achteraf gesproken uiterst leerzaam en een belangrijke leerschool voor het collectief. Geen lidstaat zal nog de route-Tsipras volgen, want zinloos. En wij als EU-burgers moeten zelf meer democratie binnen de Unie afdwingen.
[1] In 2003 valt hij politiek op door zijn duidelijke pro-Amerikaanse houding inzake de Irak-oorlog. In verschillende talkshows en interviews verdedigde hij de houding en het optreden van de USA, en wees kritiek ter zake scherp van de hand.
Ook voor de presidentsverkiezingen van 2004 was Wolfgang Schäuble voor de CSU en grote delen van de CDU de wens-kandidaat. Niettegenstaande de steun van de Beierse minister-president Edmund Stoiber (CSU) en van de Hessische minister-president Roland Koch haalde hij de nominatie niet, daar een aantal CDU-politici, onder wie voorzitster Angela Merkel, en de FDP hun ondersteuning weigerden omdat zijn rol in het partijfinancieringsschandaal nog steeds niet volledig duidelijk was. Uiteindelijk werd Horst Köhler als gemeenschappelijke kandidaat van de Union en de FDP voorgedragen (en ook verkozen).
Tijdens de verkiezingen van 2005 maakt hij, als specialist voor buitenlandse zaken, deel uit van het competentieteam van Unionskandidatin Angela Merkel. Van 2005 tot en met 2009 is hij minister voor Binnenlandse Zaken in het kabinet-Merkel I. In oktober 2009 wordt bekend dat hij in het kabinet-Merkel II minister van Financiën zal worden. [bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Wolfgang_Sch%C3%A4uble%5D
[2] Ook in 1999 breekt het CDU-partijfinancieringsschandaal uit. Uit onderzoek blijkt dat de partij onder leiding van Kohl een uitgebreid systeem van geheime rekeningen had waarop illegale partijgiften terecht kwamen. Op 26 november eist Schäuble dat de boekhouding van de partij door een onafhankelijk accountantskantoor doorgelicht zou worden. Wanneer Kohl op 30 november toegeeft dat er een parallel boekhoudsysteem bestaat, keert Schäuble zich, samen met Angela Merkel zich af van zijn vroeger sponsor Helmut Kohl, en eist volledige opklaring van de zaak. Schäuble blijft voorzitter tot 2000, wanneer hij zijn partij- en fractievoorzitterschap als gevolg van zijn verwikkeling in het schandaal niet meer kan voortzetten.
Op 10 januari 2000 geeft Schäuble toe dat hij in 1994 een gift van 100.000 DM (50.000 euro) in contanten van de wapenhandelaar Karlheinz Schreiber aangenomen heeft. Volgens zijn verklaringen zou hij deze som aan penningmeesteres Brigitte Baumeister overhandigd hebben. Baumeisters versie is anders: zij beweert de som van Schreiber ontvangen te hebben en aan Schäuble verder gegeven te hebben. Tevens verzekert hij Schreiber maar een keer gesproken te hebben. Op 31 januari geeft Schäuble dan toe, in tegenspraak met zijn vroegere verklaringen, Schreiber ook in 1995 ontmoet te hebben. Schäubles geloofwaardigheid komt in het gedrang, en op 16 februari verklaart hij niet langer voor het partij- en fractievoorzitterschap ter beschikking te staan.