Tags
Redactie Trouw, 16 augustus 2017
De omstreden Syrisch-Libanese imam Fawaz Jneid, die in Den Haag actief is, heeft een gebiedsverbod gekregen. Volgens het ministerie van Veiligheid en Justitie verkondigt de man een intolerante boodschap en draagt hij zo bij aan radicalisering.
Fawaz Jneid hield gebedsdiensten in een pand in de Haagse Cilliersstraat dat alleen mag worden gebruikt als bedrijfsruimte. De Haagse burgemeester Paulien Krikke noemde de diensten vorige week in gesprek met Omroep West al “zeer ongewenst” en eiste van de organiserende stichting Qanitoen dat hier een einde aan zou komen.
Het gebiedsverbod geldt in de Schilderswijk en Transvaal, waar de Cillierstraat is gelegen. Krikke verwelkomt de maatregel. “Samen met vele Hagenaars – jong en oud, man en vrouw, gelovig en niet-gelovig, moslim en niet-moslim – werk ik iedere dag hard om het leven in de stad voor iedereen zo vrij en veilig mogelijk te maken”.
“Een hernieuwd podium voor Fawaz Jneid en zijn extremistische opvattingen staat haaks op dat doel”, vervolgt Krikke. “Daarom zetten we als gemeente samen met politie, OM en Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid alles op alles om te voorkomen dat hij voet aan de grond krijgt in onze stad.”
Wie is Fawaz?
Den Haag heeft een uitgebreide geschiedenis met Fawaz. De in Libanon geboren vijftiger groeide na de eeuwwisseling in hoog tempo uit tot een van ‘s lands meest omstreden predikers. Vanuit de lokale As-Soennahmoskee streek hij ongelovigen tegen de haren in, en overschreed hij een enkele keer de grenzen van de wet. Als er in Nederland salafisten uit de bocht vlogen, dan was hij tot een paar jaar geleden nooit ver weg, zo leek het.
“O God, bezorg Van Gogh een ziekte die door alle bewoners van de aarde niet kan worden genezen”, bad Fawaz in 2004. Enkele maanden later stak extremist Mohammed B. – voor zover bekend geen bekende van de imam – de cineast op straat dood. Drie jaar eerder was in actualiteitenprogramma Nova te zien hoe Fawaz in een preek de Amerikaanse president Bush en diens Israëlische collega Sharon vervloekte, en hoe hij Allah smeekte om ‘de vijanden van de islam te vernietigen’.
Fawaz spreekt tijdens het middaggebed in de As Soennah-moskee in Den Haag. © ANP
Ook gaf hij advies over over ongehoorzame vrouwen: die mocht je in sommige gevallen slaan. PvdA-Kamerlid Achmed Marcouch noemde hij een ‘munafiq’, iemand die zegt moslim te zijn maar niet gelooft. Toen Islamitische Staat in Irak en Syrië oprukte en Nederlandse jongeren afreisden om zich bij de strijd aan te sluiten, wezen sommigen opnieuw beschuldigend naar Fawaz. Er was geen bewijs dat hij zich met jihadreizen had ingelaten, maar enkele reizigers hadden wel zijn preken in As-Soennah bezocht.
Twee jaar geleden kreeg Fawaz een voorwaardelijke boete voor het sluiten van ‘shariahuwelijken’, verbintenissen die niet geldig waren voor de wet. Uiteindelijk stopte hij met de huwelijken, zij het onder protest. “Ik heb de islam niet zelf bedacht”, zei hij na afloop van dat vonnis tegen Trouw. “En de islam is geen groentemarkt, waar je kiest waar je zin in hebt. Als je moslim bent, zijn er regels.” Volgens zijn advocaat helpt Fawaz er gelovige jongeren mee die van hun ouders zonder ‘boterbriefje’ geen seks mogen hebben.
Nieuwe moskee
Een jaar geleden werd bekend dat Fawaz een nieuwe moskee wilde openen in Den Haag, op de grens van de Schilderswijk en de wijk Transvaal. Tot schrik van de lokale politiek. VVD-fractievoorzitter Martin Wörsdörfer deed zijn burgemeester een dringend verzoek: houd imam Fawaz Jneid buiten de deur. Want waar Fawaz is, zo zegt hij, daar zijn problemen. VVD, CDA, PVV, SP: allen toonden hun zorgen. Zo wilde de VVD dat de gemeente alles zou doen ‘om deze gast buiten de stad te houden’.
Een eerdere poging van Fawaz om in de Schilderswijk een pand van 740 vierkante meter te kopen, liepen op niets uit. Toen er twee jaar later twijfels ontstonden over het doel van het gebouw – zou het een onderwijsinstituut of een moskee worden? – kreeg hij de gemeente op zijn dak. Een paar maanden later was de verkoop afgeblazen. Waarom werd niet duidelijk. “Het is niet tot verkoop gekomen”, schreef het college aan de raad.
Voormalig burgemeester van Den Haag Jozias van Aartsen zei dat zo lang Fawaz de grenzen van de wet niet overschrijdt, justitie en het openbaar bestuur hem formeel weinig kunnen maken. Maar als Van Aartsen zou willen, kon hij de imam wel tegenwerken. Het gebiedsverbod dat Fawaz gisteren kreeg opgelegd door het ministerie van Justitie en Veiligheid, in overleg met de huidige Haagse burgemeester Paulien Krikke, lijkt daar een voorbeeld van.
Lees ook: Imam Fawaz is terug, tot ergernis van Den Haag
Lees ook: Imam bestraft voor shariahuwelijken
#Gebiedsverbod als preventieve maatregel tegen radicalisering @trouw #salafisme #religieusradicalisme
religie en filosofie
Kristel van Teeffelen– 16:03, 16 augustus 2017
▲Imam Fawaz Jneid predikt in een voormalige feestzaal in de Uitenhagenstraat in Den Haag. © Patrick Post
Met het opleggen van een gebiedsverbod aan de imam Fawaz Jneid heeft de minister van veiligheid en justitie een nieuw instrument ingezet uit de inmiddels uitgebreide gereedschapskist van antiterreur maatregelen.
Dat instrument houdt in dat iemand die wordt gezien als gevaar voor de nationale veiligheid vanwege mogelijke betrokkenheid bij terroristische activiteiten, kan worden beperkt in zijn bewegingsvrijheid. Dat is een bestuurlijke maatregel, er komt geen rechter aan te pas.
Hierbij kan worden opgemerkt dat iemand die ‘wordt gezien als gevaar voor de nationale veiligheid vanwege mogelijke betrokkenheid’ een zwak argument, want wat is immers ‘mogelijke betrokkenheid’; actief ronselwerk, of zo de jihad zo stimulerend propageren voor de echte moslims, dat toehoorders ogenblikkelijk worden meegezogen in deze propagandaslag? Dat kan zoals hier onder beter alleen gesproken worden van ‘intolerante boodschap’, want dit soort toespraken hebben een propagandistische waarde voor moslims, maar zijn intolerant ten aanzien van de niet-moslims in ons land en dus een meerderheid van de bevolking. Ergo: dit soort toespraken zijn als niet-passend te beschouwen in de Nederlandse pluriforme cultuur.
Fawaz Jneid verkondigt volgens het ministerie ‘een intolerante boodschap’ waarmee hij bijdraagt aan radicalisering. Details over wat de imam tijdens zijn preken in de boekwinkel aan de Haagse Cilliersstraat precies heeft gezegd, wil een woordvoerder van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) niet geven. Er is een uitgebreide toelichting aan de imam persoonlijk gestuurd, maar die is niet openbaar. De NCTV zegt zich te baseren op informatie die het van allerlei kanten krijgt, waaronder van de gemeente Den Haag.
Preventie
De wet die het mogelijk maakt om iemand een gebiedsverbod op te leggen, bestaat sinds afgelopen maart. Het is vooral bedoeld om preventief in te kunnen grijpen als er tekenen zijn dat iemand zich mogelijk bezig houdt met terrorisme en strafrechtelijke vervolging niet – of nog niet – mogelijk is. Om diezelfde reden kan bijvoorbeeld ook het paspoort van terreurverdachte worden afgepakt, of een meldplicht worden opgelegd.
Of er bij de imam Jneid gegrepen is naar een gebiedsverbod omdat strafrechtelijke vervolging lastig is, wil het Openbaar Ministerie niet zeggen. Er worden ‘geen mededelingen gedaan over eventuele lopende onderzoeken’.
Dat het kabinet het aantal preventieve maatregelen om terreurverdachten aan te kunnen pakken, heeft uitgebreid, is niet zomaar. Iemand voor de rechter brengen voor vermeende betrokkenheid bij terreur en radicalisering kan nog knap lastig zijn. Zo zou je in het geval van Jneid moeten bewijzen dat hij verboden uitlatingen heeft gedaan of heeft gediscrimineerd. Dat kan ingewikkeld zijn omdat hij de uitingen heeft gedaan in beperkte kring en in het Arabisch.
Voor het opleggen van een gebiedsverbod door de minister worden minder strenge eisen aan de bewijsvoering gesteld. De maatregel wordt dan ook niet gezien als straf, bevestigde de rechtbank in Rotterdam vorige maand in een andere zaak van een terreurverdachte die zijn gebiedsverbod had aangevochten. De man, die vanwege de overtreding van het verbod werd opgepakt tijdens de marathon in Rotterdam, vindt dat wet zo vaag geformuleerd is dat je als burger niet goed weet waarom je de maatregel krijgt opgelegd. De rechtbank is het daar niet mee eens. Wie het niet eens is met het gebiedsverbod kan bovendien naar de rechter stappen. Ook Fawaz Jneid zegt tegen de NOS in beroep te gaan.
Jammer dat de wetgevingsprocedure zo ingewikkeld is (geworden) en dat in onze – Nederlandse culturele – ogen discriminerende opmerkingen zo moeilijk te formaliseren zijn. Maar we komen er wel uit.
