Nieuwe strategie van de oppositie: zo bot mogelijk optreden, want als er ledenvergaderingen van partijen het referendum (vooralsnog) alleen als bron van ellende zien vanwege misbruik ervan, dan kun je die partijen van arrogantie en elitair gedrag beschuldigen die democratisering tegenhouden via het ‘almachtige’ referendum; ‘Bravo’, knap bedacht en uitgewerkt en uitgespeeld!

De referendumstrijd is nog niet gestreden, maar onvoldoende vertraagd voor een donorreferendum. D66’er Van der Ham de confrontatie met zijn partij. En Lubbers leeft voort in belubberend Lubberiaans.

Emilie van Outeren, nrc.nl, 16-2-18

REFEREXIT I: Dat het een pijnlijke avond voor minister Kajsa Ollongren en haar D66 zou worden, was vooraf duidelijk. Maar dat ze zelfs moet terugkomen voor het debat over het afschaffen van het referendum, was niet voorzien. De coalitie ging gisteren akkoord met een oppositiewens om juridische uitleg te krijgen waarom het kabinet een referendum over het afschaffen van het referendum mag blokkeren. De Raad van State noemde deze clausule in de intrekkingswet eerder “een zuivere benadering”, maar moet dat nog beter beredeneren.

Referexit II: Voor de poging om een referendum over de dinsdag aangenomen donorwet te organiseren, is een week uitstel echter niet genoeg. Als de Tweede Kamer volgende week donderdag stemt over de afschaffing (78 voor, 71 tegen), kan de Eerste Kamer deze begin april afhameren. De donorwet is door het kabinet nog niet ondertekend, dus handtekeningen verzamelen heeft überhaupt nog geen zin.

Referexit III: De voorstanders van het referendum lijken tegenwoordig voornamelijk in populistische hoek te zitten, maar twee mannen van het establishment zaten zich tijdens het debat op te winden op de publieke tribune. Oud-Kamerleden Niesco Dubbelboer (PvdA) en Boris van der Ham (D66), de bedenkers van het raadgevend referendum, vinden het onbegrijpelijk dat hun ‘kind’ wordt geofferd. Van der Ham ziet bij zijn partij “een soort Stockholm-syndroom” sinds het toetreden tot de huidige coalitie. “De flanken zullen het debat kapen en dat is te wijten aan de middenpartijen.”

En weer zien we een inschattingsfout gemaakt worden door Rutte, die niet in de gaten heeft dat ieder gevoelig parlementair debat ‘alle hens aan dek’ vereist omdat deze nieuw aangetreden Kamer met nog meer agressie en brutaliteit aantreedt waar het maar mogelijk is om een pluriform en veelkleurig kabinet het leven zo moeilijk mogelijk te maken. Waar de SP tijdens de verkiezingen van vorig jaar een nederlaag leed, zijn ze nu de kampioen van de grootste bek. Dit debat van gisteravond wordt op afstand – om maar een citaat van deze week te gebruiken – de grootste aanfluiting voor de parlementaire democratie die maar denkbaar is. Het was misselijk makend en de Amerikaanse polarisatie van ‘hak er maar op in’ is nu ook de troefkaart van gefrustreerde parlementariërs geworden. Tijd dus om vanuit het publiek tegengas te gaan geven. Maar dan over de mores en fatsoensregels die in de Kamer aan de laars worden gelapt en vrijspel geven aan onbeheerst gedrag.

HOEKEXIT: Nog een pijnlijke kwestie voor D66. Jan Hoekema, die vorig jaar moest aftreden als burgemeester van Wassenaar, moet dat nu ook in Langedijk. De gemeente wilde van hem af nadat NRC een geheime wachtgelddeal bekend maakte tussen hem en de gemeente Wassenaar. Eerder betaalde Hoekema al zijn extra premie terug en moest zijn vrouw, Marleen Barth, opstappen als PvdA-fractievoorzitter in de Eerste Kamer.

STOLPNIEUWS: Het door de Rotterdamse partij Nida geroyeerde gemeenteraadslid Aydin Peksert heeft een parttime betrekking gevonden bij de fractie van Denk. FD-redacteur Ria Cats ruilt Den Haag in voor Brussel. Zie je een leuke Haagse transfer (politiek, journalistiek of ambtelijk) langskomen, mail dan naar De Haagse Stemming of gebruik #stolpnieuws.

WAT WIJ LEZEN: Kritiek op de AIVD uit de hoek van de AIVD. Paul Abels, die vandaag zijn oratie houdt als bijzonder hoogleraar inlichtingenstudies, werkte ruim twintig jaar bij de geheime dienst. Maakt hij zich zorgen over de nieuwe inlichtingenwet? Allerminst. Hij is bang dat ‘de politiek’, mensen uit leger en politie en D66-moeders op bakfietsen de dienst overnemen van de ouderwetse spionnen. “Dat de diensten lijstjes gaan afwerken om aan de wensen van de politiek te voldoen. Dat stuit mij als inlichtingenman enorm tegen de borst”, zegt hij in NRC.

WAT WIJ VOLGEN:

NRC vs. NRC: Vanavond in de ‘ontspinshow’ Politieke Junkies in de Amsterdamse Balie. Politiek verslaggever Thijs Niemantsverdriet duidt alle publicitaire draaien die het kabinet gemaakt heeft rond Groningen en het gas. Lamyae Aharouay, bekend van podcast Haagse Zaken, richt zich op de leugens en het bedrog van VVD’ers Zijlstra en Van Haga. Het schijnt dat Fons Lambie (RTL) ook mee mag doen.

Forum voor Leden: Verslaggever Philip de Witt Wijnen (@PhilipDeWW) volgt zaterdag de ledendag van Forum voor Democratie in de Tweede Kamer. Ook na de leegloop van prominenten en ophef over racisme worden er vijfhonderd man verwacht.