Tags
Tegenpolen eensgezind in hun rode ambities (Ria Cats, In het nieuws/fd, 12 juli)
Verschillend, maar eensgezind in hun rode ambities (digitale versie)
De leden van de PvdA kiezen op 7 oktober een nieuwe partijvoorzitter. Young professional Gerard Oosterwijk en de volkse, selfmade woman Astrid Oosenbrug zijn tot nu toe de enige kandidaten.
Hij is 32 jaar en heeft twee mastertitels op zijn naam, waarvan één van de prestigieuze London School of Economics. Zij is 49 en ging op haar 15de zonder diploma’s aan het werk. Hij is opgegroeid in een stabiel gezin in Deventer en zij groeide op kindertehuizen en pleeggezinnen in de regio Rotterdam.
Het verschil tussen Gerard Oosterwijk en Astrid Oosenbrug is levensgroot en toch hebben de twee elkaar gevonden. Samen willen ze de PvdA leiden, de partij die er altijd prat op ging zowel de hoogleraar als de arbeider aan zich kunnen binden via het sociaaldemocratisch gedachtegoed van verheffing, emancipatie en solidariteit. Op 7 oktober kiezen de leden een opvolger voor Hans Spekman. Oosterwijk en Oosenbrug zijn tot dusver de enige kandidaten.
Oosenbrug was tussen 2012 en maart Kamerlid voor de PvdA. Ze ziet zichzelf als de verpersoonlijking van de sociaaldemocratie. Na een zware jeugd ontdekt ze in de jaren negentig het internet. Ze werkt zich via cursussen en ICT-banen op en krijgt daarbij hulp van mensen die meer in haar zien dan louter ‘die vrouw zonder diploma’s’. ‘Die verbinding, dat andere mensen zien wat je allemaal wél kunt, dat onderlinge helpen: dat is het mooiste gevoel dat er is’, zegt Oosenbrug, die dat weer wil terugbrengen in de maatschappij en de PvdA.
Uitwassen van de markteconomie
Oosterwijk beaamt dit. De medewerker van de Brusselse PvdA-fractie is ervan overtuigd dat hij zijn studies economie en recht heeft kunnen afronden, mede dankzijde steun van zijn ouders. ‘In Nederland leeft steeds meer het neoliberale idee — en dat zie ik ook aan vrienden van de universiteit — dat je alles wat je bereikt, zelf hebt gedaan. Door hard te werken. Natuurlijk heb ik óók hard gewerkt, maar dat mijn familie stabiel is, heeft absoluut geholpen.’
‘Veel hoogopgeleiden in de Kamer zeggen: “Laat zulke drop-outs lekker schoffelen vanuit de bijstand’• Astrid Oosenbrug
Net als Oosenbrug vindt hij dat mensen die ‘pech’ hebben, moeten worden ondersteund. Dat de uitwassen van de markteconomie moeten worden getemd door een krachtige overheid. Dat een meer egalitaire samenleving het beste is voor iedereen. En dat het bijvoorbeeld onbestaanbaar is dat kinderen niet mee op schoolreis mogen, omdat hun ouders te weinig geld hebben om de vrijwillige bijdrage op te brengen.
Verjonging en diversiteit
Het was Oosterwijk die Oosenbrug een paar maanden geleden benaderde om zich samen te kandideren voor het voorzitterschap. Beide schatten hun individuele kansen niet hoog in, omdat je volgens Oosterwijk ‘toch een zekere bekendheid moet hebben‘. ‘Maar als team vullen we elkaar aan. We stralen verjonging en diversiteit uit.’
Bovendien bleken Oosterwijk en Oosenbrug over veel dingen hetzelfde te denken. De kern, volgens Oosenbrug: de sociaaldemocratie moet weer terug naar de mensen. Zij had zich bijvoorbeeld flink geërgerd aan het Kamerwerk dat volgens haar te weinig over de inhoud en te veel over scoren ging. De reden waarom de woordvoerder ICT niet opnieuw op de PvdA-lijst wilde staan.
Oosenbrug: ‘De Kamer roept bijvoorbeeld veel over robotisering als een bedreiging van banen. Terecht. Maar als ICT’er weet ik dat technologie óók veel kansen biedt. Waarom spreken Kamerleden nooit inhoudelijk over hoe die te verzilveren?’ Ze heeft met twee andere vrouwen een stichting opgezet die jongeren zonder diploma opleidt voor een baan in de ICT. ‘Dat ben ik. Praktisch. Dingen dóén. Helpen. In de Kamer zie je juist veel hoogopgeleiden die zeggen: “Laat zulke drop-outs maar lekker schoffelen vanuit de bijstand”. Vanuit de PvdA is daar te weinig tegen ingebracht.’
Op de tenen van Dijsselbloem
Hij ergerde zich toen zijn eigen Brusselse PvdA-afdeling op een congres zei dat ook moest worden gekeken naar de sociale ellende in Griekenland als gevolg van de Europese bezuinigingseisen. PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën nam die kritiek nogal persoonlijk en reageerde ‘op zijn teentjes getrapt’. Het is volgens Oosterwijk tekenend voor het gedrag van de PvdA in het demissionaire kabinet-Rutte II. ‘De partijtop, onder wie ook Spekman, regelde alles van boven en luisterde amper naar andere mensen. Er was angst voor fundamentele discussie.’
‘De partijtop regelde alles van boven en luisterde amper naar andere mensen’• Gerard Oosterwijk
Het PvdA-geluid was nauwelijks te horen en de top hoopte dat we na vier jaar zouden worden beloond als het land er weer goed voor zou staan, zegt Oosterwijk. ‘Er is vooral als een boekhouder gekeken. Ook door partijleider Lodewijk Asscher die heeft geprobeerd de arbeidsmarkt te hervormen. Dat is helaas niet gelukt — hij krijgt een 10 voor zijn inspanningen — maar dat had hij moeten erkennen en verder moeten kijken in plaats van de Wet werk en zekerheid maar te blijven verdedigen. Halverwege de coalitieperiode had de PvdA toch echt een toekomstverhaal moeten hebben over de gevoelde onzekerheid van mensen over de toekomst, zorgkosten, de pensioenen, flexwerk.’
Politieke partijen zijn allemaal angstig geworden voor een toekomstverhaal, dat ze ook vanwege hun kortetermijnbelang niet hebben ontwikkeld. Oosenbrug & Oosterwijk kunnen de PvdA dus uit het dal gaan tillen waar ze nu in verkeren. Het zal ze ook lukken omdat de sociaaldemocratie niet ten onder mag gaan.
De PvdA moet daar nu alsnog een antwoord op vinden, ‘want de kiezer heeft terecht meer van ons verwacht‘, vinden Oosenbrug en Oosterwijk. Als zij duo-voorzitter worden, wordt de PvdA van onderop opengebroken.
‘Power to the People’ ofwel aan de leden!
Dikke huid
De partij heeft in de nasleep van de verkiezingsnederlaag tientallen medewerkers in de Kamer en op het partijbureau moeten ontslaan om dit op te vangen. Dat kennisverlies kan deels worden opgevangen door input van de 46.000 leden, mede via nieuwe, digitale manier van communiceren, vinden Oosenbrug en Oosterwijk. ‘Als partijleider Asscher een nieuwe toekomstvisie op de arbeidsmarkt wil ontwikkelen, dan kan dat door onze zzp’ers en andere leden erbij te betrekken. Dat is onze kracht. En wij hebben het lef, de passie, zelfspot en dikke huid om met al die mensen te praten en niet bij de eerste kritiek te zeggen: nu vind ik het niet leuk meer.’
Dit is een goede instelling van het kandidaten duo-voorzitterschap!
Zoektocht naar een nieuwe PvdA-voorzitter
Campagne
Of ze nu voorzitter worden of niet: de campagne van Astrid Oosenbrug en Gerard Oosterwijk gaat door tot de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018. Ze willen ‘aanjagen, enthousiasmeren en de blik naar voren richten’, want de toekomst van de sociaaldemocratie staat op het spel.
Oosenbrug en Oosterwijk hebben zich al in juni gekandideerd, toen de officiële inschrijving nog moest worden geopend. Tegenkandidaten zijn er nog niet, maar de aanmeldperiode sluit pas op 4 september. Op 7 oktober kiest het PvdA-congres een nieuwe voorzitter. ‘We kunnen echt niet zo lang wachten. Daarom hebben we ons zo vroeg gemeld. Een verkiezingscampagne zet je niet even in een maand op’, aldus het duo.
Ze storen zich eraan dat huidig voorman Hans Spekman niet meteen is opgestapt na de verkiezingsnederlaag van 15 maart, maar nog een halfjaar wilde aanblijven om de PvdA te reorganiseren. Ook vorig jaar begon de verkiezingscampagne volgens hen te laat, omdat Lodewijk Asscher eerst nog een lijsttrekkersstrijd aanging met voorganger Diederik Samsom. ‘Nu is het weer vijf voor twaalf’.
https://fd.nl/economie-politiek/1209594/verschillend-maar-eensgezind-in-hun-rode-ambities
