Er waart een spook door Europa (Abdelkader Benali, opinie/Trouw, 14-11-17)
(…)
# Een aardige Hongaarse hield me uit de droom. Tijdens onze wandelingen door de stad vertelde ze over de pogroms die fascistische knokploegen tegen de Roma en Sinti-bevolking uitvoerden op het Hongaarse platteland. Op de vraag waarom er niet tegen werd geprotesteerd, had ze niet echt een antwoord. Wel was er schaamte.
# Ze vertelde ook over de opkomst van de conservatieve leider Victor Orban, die er nogal eigenzinnige ideeën over etniciteit en ras op nahoudt. Terug in Nederland begon ik erover, maar ontdekte al snel dat men de schaduwzijde van wat er in Oost-Europa gebeurde weg relativeerde. Liever concentreerde men zich op de succesverhalen van economische en politieke aansluiting van de nieuwe lidstaten bij de EU. Het ging ook goed.
Zie hier de blindheid en naïviteit van de EU-politici en bestuurders in de afgelopen decennia over de uitbreiding van de Unie die immers gold als de doorbraak van het oude continent op mondiaal economisch vlak tot de nieuwe wereldmacht die de VS (en het destijds opkomende China) zou gaan overvleugelen. Dit vanwege het perspectief van de grootste bevolkings- en dus kapitaalkrachtige markt ter wereld die de EU op voorhand was (China kent nog geen evenwichtige bevolkingsopbouw met teveel armoede op het platteland).
De naoorlogse wederopbouw in West-Europa snelde via EGKS, EEG en EG tot en met de EU de mondiale economische overheersing tegemoet, al werd dat succes tegengewerkt en dus versluierd door de politieke meningsverschillen waarop de achtereenvolgende Europese Commissies niet waren voorbereid. Maar de andere mondiale tijger in de vorm van China kampte ook met grote onevenwichtigheden op het platteland, waardoor dit immense rijk ook alleen onder het grove communistische (staats)kapitalisme kon gedijen, net als onder het ‘modern’ ogenende dictatoriale communistische regime onder Tito in voormalig Joegoslavië. Dat Joegoslavië viel na de dood van Tito uit elkaar, evenals Rusland van de USSR na de Val van de Muur en de politiek gesneuvelde Gorbatsjov.
Kortom, mondiale disbalansen overheersen de wereld en geen échte economische superioriteit, want daarvan kan alleen gesproken worden als er draagvlak onder de bevolking bestaat dat een ‘breed’ karakter kent en daarvan is nergens sprake. Nu zijn het alleen de economische en politieke elites (en dus beleidsbepalers en machthebbers) die krampachtig dat economische axioma van ‘groei, winst en omzet’ (neoliberalisme dat geen rekening houdt met de noodzaak van sociale uitgangspunten) in stand probeert te houden met gebruikmaking van de belastingparadijzen. Vandaar ook de ophef en opstand binnen ons parlement over de afschaffing van dividendbelasting.
# Een jaar later liep ik rond in Zagreb, Kroatië. Ik werd er allerhartelijkste ontvangen door de jonge mensen van een literatuurfestival. We togen naar de kustplaats Zadar om het kristalblauwe water te zien. Hier was Oost-Europa een idylle. Terug in Zagreb sloten we de reis af met een drankje in de lokale boekhandel. Harde heavy-metalmuziek overstemde het gezellige samenzijn. Ik vroeg een Kroatische studente Nederlands waar die herrie vandaan kwam. Met schroom in haar stem vertelde ze me dat er honderdduizenden mensen op het hoofdplein de Hitlergroet aan het brengen waren. Er stond een immens populaire neo-naziband te spelen. Voor mij was de borrel ten einde.
# Er waart een spook door Europa; het spook van nieuw-rechts. Het is geen nieuw spook, het sluimert sinds de val van de Muur en de openstelling van de grenzen, onder verbitterde burgers van Midden- en Oost-Europa. Het vertakt zich ook over West-Europa, het is een kwestie van tijd voordat de ultranationalisten van beide kanten genoeg aan kracht hebben gewonnen om zich te laten gelden in de Europese politiek.
Zo is het en alle politici die dit ontkennen steken hun kop in het zand en zijn dus stekeblind.
# Deze bewegingen voelen zich meer verbonden met hun nationale erfgoed dan met Brussel en in moslims zien ze de terugkeer van de Turken. Onder al het ressentiment zit een ideologische afkeer van de geneugten die het Westerse kapitalisme met z’n open grenzen, individuele zelfontplooiing en de vrije markt heeft gebracht. De obsessie met raszuiverheid grenst aan het kluchtige. Pegida denkt door een moskee op katholieke wijze in te wijden, de muzelman schrik aan te jagen. Het is om te lachen, als de feiten niet zo hard zouden zijn.
Hieruit volgt weer een genadeloos harde conclusie: het nationale erfgoed én de nationale identiteit dienen op scholen uitvoerig, maar ‘gedisciplineerd’ te worden behandeld, besproken en vervolgens getoetst. Onder gedisciplineerd versta ik hierbij dat er geen vrijblijvend gesprek in de klas kan plaatsvinden, aangezien ik zelf de ervaring (als docent opgedaan) heb dat moslims in de klas hun ongeduld niet kunnen verbergen om hun goddelijke islam te verkondigen, en geen ruimte laten aan anderen om die hun opvattingen te laten delen. Hieruit blijkt hoe mislukt het integratiebeleid en –debat zijn, mede omdat er geen woord aan de Nederlandse grondwet kan worden gewijd omdat het onder scholieren een te zwaar thema vormt.
Kortom, integratiebeleid heeft in alle opzichten gefaald (zie al het vlaggenvertoon van Turken en Marokkanen na gewonnen voetbalwedstrijden en als hun president Erdogan zijn landgenoten wenst toe te spreken). Er dient dus niet alleen op nationaal niveau een identiteitsbezinning plaats te vinden, maar vooral op EU-niveau: hoe gaan we met de nieuwe landgenoten om want overal spelen dezelfde spanningen tussen oorspronkelijke migranten als nieuwe medelanders, mede-Duitsers etc. eerst dienen die kwesties te worden opgelost, voordat er actief wordt meegewerkt aan de instroom van vluchtelingen die ‘woonland in burgeroorlog’ ontvluchten.
Zij dienen ook een ‘letterlijk’ tijdelijke verblijfsvergunning te ontvangen (indien aan vereisten is voldaan) met de belofte dat terugkeer naar eigen land wordt ondernomen als of zodra de dictator vervangen is en het land in democratische zin kan worden opgebouwd; maar dan democratie niet in onze betekenis maar vanuit plaatselijke tradities. Wij hebben immers inmiddels geleerd dat onze democratie GEEN exportartikel is omdat het ons eeuwen aan leerschool heeft gevergd en geduurd om er een werkend systeem van te maken. Dat kan van nieuwe ‘democratieën’ (zoals Oost- , Midden- en Zuid-Europese landen zoals ons getoond is en we nu zien), buiten Europa niet gevraagd worden.
Het onderwijsbestel wordt nog steeds door iedereen verdedigd, maar is niet afgestemd op de nieuw tijd aangezien er geen of onvoldoende aandacht wordt besteed aan ‘nieuwe’ waarden en normen, die vooral in deze hectische en onzekere tijden extra aandacht verdienen, of liever: nodig hebben. Alles wat in het onderwijs wordt gepresenteerd en behandeld is oud-denken, in plaats van nieuw-denken en nieuwe methoden via internet en digitaal onderwijs. Ons hele curriculum moet worden aangepast.
# Afgelopen weekeinde zag ik beelden van tienduizenden Poolse jongeren die scanderen voor een raszuiver Europa. Dis geen moslims en geen Joden. Ik denk aan doe donkere vriendin die zich in Krakau bekeken voelde.
# Ondanks de aanwezigheid van rechts-populistische krachten in de politiek, lijkt onder de Nederlandse een mate van waakzaamheid te zijn.[1] Maar dan valt mijn oog op een interview in NRC Handelsblad met de Russische denker Aleksandr Doegin. Adviseur van Poetin. Hij noemt zichzelf een fascist. Hij is voor mensenrechten, maar niet voor homoseksuelen. En hij is fel gekant tegen het liberalisme, want dat zou de mens van zijn menselijkheid beroven.
Hij bedoelt dus (of natuurlijk) het pure kapitalisme dat inderdaad de mens uitsluit en alleen als productiefactor ziet. En het ware liberalisme dat ons land niet kent – vanwege het eenzijdig economisch liberalisme -, is natuurlijk ook in Rusland een onbekend begrip omdat het onder het communisme altijd de ideologische erfvijand was.
# Doegin zal de Nederlandse intelligentsia op 18 november toespreken op de prestigieuze Nexus-conferentie in Amsterdam. De ultranationalistisch waanzin vindt ook in Nederland een podium.
De vraag is inderdaad of de organisatie van Nexus zich ervan heeft vergewist of de uitnodiging van Doegin eigenlijk alleen zin heeft als er werkelijk iets ‘nieuws’ wordt gepresenteerd, in plaats van overbekende slogans uit die hoek. Als het ‘oude wijn’ blijkt te zijn dan heeft Nexus een blunder begaan.
https://www.trouw.nl/opinie/het-spook-van-nieuw-rechts-waart-door-europa~a6e5d98d/
[1] Maar dan een mate van schijnwaakzaamheid omdat het ongemeend is en alleen uit angstreflexen bestaat aangezien er nog geen afdoende en effectief beleid is gevormd en ieder Kamerdebat door uitzichtloosheid en besluiteloosheid wordt gekenmerkt.