Tags
Amerika’s boze droom ken ik nu ook (column NAEMA TAHIR, opinie/Trouw, 17-12-20)
Dagelijks is Amerika een vast thema in onze kranten. Vaak gaan deze nieuwsberichten over de Amerikaanse politiek en vooral over de politieke leiders – sommigen ervan haten we, anderen vereren we. Maar ook in de brede media krijgen we al decennia lang volop beelden te zien van Amerika via films en series. Ik weet haast zeker dat de lezer een lange lijst van Amerikaanse films en series weet op te noemen. Zoals de lezer ook een lijstje kent van Amerikaanse acteurs en zangers. Je zou denken dat we, met deze sterke gerichtheid op Amerika, ook enorm veel afweten van dat land.
Vroeger dacht ik ook in die termen; dat ik veel afwist van Amerika. Vanwege mijn consumptie van de media en drie keer ben ik met een auto door delen van dit immense en prachtige land gereden. New York, Washington, San Francisco, Philadelphia, Detroit – allemaal steden waar we op zijn minst van hebben gehoord – die ik heb bezocht en bewonderd.
Maar pas in 2017 kwam ik erachter dat mijn beeld van Amerika zeer eenzijdig was. Dat was het jaar dat ik ‘Hillbilly Elegy’ van J.D. Vance las. Ik schreef er in deze krant een column over, want het boek is zeer moeite waard. Heeft u het niet gelezen, dan kunt u de gelijknamige verfilming zien op Netflix.
Dat Hillbilly Elegy is verfilmd was voor mij een aangename verrassing. Waarom? Omdat deze film gaat over de Amerikaan waar we zo weinig van afweten. Het is een Amerikaan die in miljoenen bestaat, wiens leven niet zo gelikt verloopt, voor wie niet de Amerikaanse droom, maar de Amerikaanse nachtmerrie is uitgekomen. De boze droom van gebroken gezinnen, uitzichtloze werkloosheid, bittere armoede, slechte voorzieningen en blootstelling aan verslavingen aan alcohol, drugs, fastfood en voedselbonnen.
J.D. Vance was zelf zo’n Amerikaan. Hij groeide op in achterstandswijken zonder vast adres, met een aan heroïne verslaafde labiele moeder, die haar kinderen sloeg, die haar baan nauwelijks wist vast te houden, en die trauma’s had van haar eigen jeugd: een vader die haar moeder sloeg en een moeder die de vader in brand stak. Huiselijk geweld was een vanzelfsprekendheid.
Wonder boven wonder maakt J.D. Vance iets van zijn leven en schopt het tot de universiteit van Yale. Hij is de personificatie van de Amerikaanse droom waar we zo romantisch in geloven. Maar voor vele miljoenen komt die droom niet uit. Nooit.
Deze mensen worden white trash genoemd. Of zoals Hillary Clinton ze noemde deplorables – beklagenswaardigen, een ongelukkige benaming die haar, volgens sommigen, helaas het presidentschap kostte.
J.D. Vance duidt deze mensen anders: het zijn door de politiek vergeten Amerikanen. Ze voelen dat ze er niet toe doen. Daarom stemden velen van hen op Trump in 2015. Daarom stemden velen van hen in de laatste verkiezingen ook op Trump.
Hoeveel van die ruim 70 miljoen Trumpstemmers, ook de Amerikaanse nachtmerrie beleeft, weet ik niet. Maar achter hen schuilen vele kinderen, zonder stemrecht, zonder echte toekomst.
Zoveel weet ik: intussen bestaan er twee Amerika’s: die van de Amerikaanse droom en die van de Amerikaanse nachtmerrie. En we moeten dat laatste Amerika echt beter leren kennen. Desnoods via Hillbilly Elegy deel II, en III en IV…
*De conclusie mag luiden dat wij als Europeanen ons ook eens een spiegel mogen voorhouden, omdat deze wantoestanden ook binnen de EU bestaan. En het wordt tijd dat we wakker worden.
https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/1128/articles/1266590/23/2