• About
  • Angela Merkel is de enige in de EU en het Westen die Poetin afdoende kan bestrijden @fd @MicheleWaard @eu #rusland #nieuwekoudeoorlog @TimmermansEU
  • AquariusPolitiek is de politiek van deze nieuwe eeuw
  • De economische werkelijkheid is veel weerbarstiger dan de wetenschappelijke trends doen vermoeden #nrc #economie #bedrijvigheid #economischegezondheid
  • Jeroen Dijsselbloem, de EUROCRISIS
  • Knetterharde economische oorlog om de heerschappij van dataverzamelingen @fd #ICT/algoritme #list&bedrog #eu
  • Nieuwe strategie van de oppositie: zo bot mogelijk optreden, want als er ledenvergaderingen van partijen het referendum (vooralsnog) alleen als bron van ellende zien vanwege misbruik ervan, dan kun je die partijen van arrogantie en elitair gedrag beschuldigen die democratisering tegenhouden via het ‘almachtige’ referendum; ‘Bravo’, knap bedacht en uitgewerkt en uitgespeeld!
  • Verband tussen ‘verbetenheid’ en wereldvreemd/fundamentalistisch idealisme @fd @eu @podemos #politiekefilosofie
  • Wat hebben we geleerd na tien jaar financiële crisis? @nrc @CoenTeulings #vroegoflaatopnieuwfalen #economischetheorie
  • Wiebes is het probleem niet, maar de bureaucratie en de opgejutte massa in Groningen door SP en PvdA en blindheid politiek @trouw #groningergas @tweedekamer
  • ‘#IMF: meer groei in #China leidt tot meer risico’ #fd #mondialeeconomischeverhoudingen
  • ‘Burgerdienst in ruil voor baan’

AquariusPolitiek

~ De nieuwe wereld

AquariusPolitiek

Monthly Archives: January 2019

Deze en iedere volgende coalitie heeft en zal vertrouwen verspelen, hoe dan ook #dehaagsestemming

31 Thursday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in dehaagsestemming

≈ Leave a comment

Tags

politiek

Heeft de coalitie kostbaar vertrouwen verspeeld door de kopstukken niet naar het klimaatdebat te sturen? In de VVD rommelt het nog over de verruiming van het kinderpardon, maar heerst juist enthousiasme over Rob Jetten. En ook de opperpolderaar weet het even niet meer.

Wouter van Loon, nrc.nl, 31-1-19

WAAR IS DIJKHOFF?: Het was een opmerkelijke dag voor de coalitiepartijen: het compromis over de verruiming van het kinderpardon doorstond gisteren zonder kleerscheuren het Kamerdebat. Maar daarna kregen VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie een tik op de vingers van de coalitie [?] omdat de fractievoorzitters niet bij het debat over het Klimaatakkoord aanwezig waren. Sybrand Buma (CDA) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie) stonden in eerste instantie wel op de sprekerslijst, maar werden uiteindelijk ook vervangen door de klimaatwoordvoerders. De hele oppositie, van Geert Wilders tot Jesse Klaver, reageerde verontwaardigd en legde het debat stil. Vandaag wordt een nieuw debat aangevraagd, waar de fractievoorzitters wel aanwezig zouden moeten zijn. Een uitzonderlijk schouwspel, de Tweede Kamer die eist dat een ander Kamerlid bij een debat is. Menno de Bruyne, woordvoerder van de SGP-fractie en het historisch geweten van de Tweede Kamer, had het nog nooit meegemaakt. Formeel kan het niet: de Kamer kan wel afdwingen dat een bewindspersoon bij het debat is, maar een Kamerlid hoeft zich niet te verantwoorden voor de Kamer.

Ook het debat stilleggen heeft alles met de oude politieke trukendozen te maken en dus trapt de kiezer daar niet in. De Kamerdebatten worden met de dag irritanter. Niet meer om aan te horen. Een en al opgefokt gedoe.

EENZAME COALITIE: De coalitie eindigde de dag door het afgebroken klimaatdebat vooral eenzamer dan daarvoor, analyseren de Haagse NRC-verslaggevers Guus Valk en Petra de Koning. Dat kan een probleem opleveren, want Rutte III moet na de Provinciale Statenverkiezingen hoogstwaarschijnlijk op zoek naar steun van andere partijen in de Eerste Kamer. Juist mogelijke samenwerkingspartners waren extra kritisch op de afwezigheid van Dijkhoff en Buma. “De coalitie heeft de ernst van de situatie niet door”, stelt Jesse Klaver. Lodewijk Asscher noemde met name Dijkhoff “laf”. De oppositie stoort zich al langer aan het gedrag van de coalitiepartijen: Mark Rutte beloofde bij het aantreden van het kabinet dat de deur “op een ruime kier” staat voor de oppositie, maar die merkt daar weinig van. De oppositie ruikt nog meer onraad: het CDA wil het klimaatdebat pas hervatten als de de analyses van planbureaus PBL en CPB er zijn. Die komen op 13 maart. En een debat na 13 maart is al snel een debat na 20 maart: de dag van de verkiezingen voor de Provinciale Staten en (indirect) de Eerste Kamer.

ONVREDE BIJ VVD: Het compromis van de verruiming van het kinderpardon doorstond het Kamerdebat weliswaar, er wordt nog gemord. De spanningen in de coalitie zijn hoog opgelopen – het was “nog veel spannender dan de buitenwereld heeft gezien”, stellen direct betrokkenen. Het wantrouwen en de ergernis bleken zo hoog opgelopen dat partijen “rekeningen begonnen te vereffenen”. Uiteindelijk was het Rob Jetten die de impasse doorbrak, en voorstelde om met een definitieve afspraak te komen. De VVD stemde in, maar wilde dan wel van alles “oprapen” – zoals de afschaffing van het kinderpardon. Toch heerst er onvrede onder VVD-Kamerleden. De Telegraaf citeert meerdere Kamerleden die geen blad voor de mond nemen. “Dit is zeker niet ideaal”, zo klinkt de zachtste kritiek. “We zijn gewoon verneukt door het CDA”, stelt een wat meer uitgesproken collega. De VVD-fractie stemde uiteindelijk in “omdat er simpelweg geen andere opties waren”. Een positieve noot: “Rob Jetten is veel minder theatraal dan zijn voorganger. Dat scheelt enorm veel tijd.”

Ach, ach, ach wat een leed allemaal.

KLOMPENDANS: Er waren al twee testvliegtuigen, maar sinds woensdag kunnen Nederlandse piloten vliegen met échte JSF’s, gemaakt om te vechten. Dat moet nog in de VS. Gisteren was de ‘roll out’ van het eerste gevechtsvliegtuig uit een hangar in Texas. De Nederlandse delegatie (onder wie Maxime Verhagen) vloog dj’s in – we gaan hier geen klompendans opvoeren, hadden de Nederlanders volgens de Volkskrant tegen elkaar gezegd. De eerste toestellen komen in oktober naar Leeuwarden. Het enthousiasme is toegenomen (de JSF werd eerst “het varken” genoemd, maar heeft nu “de panter” als koosnaam), maar zonder mankementen is het vliegtuig nog niet. De Amerikaanse rekenkamer ontdekte bij een laatste onderzoek nog honderden tekortkomingen. Er zijn bijvoorbeeld nog steeds problemen met het onderhoudssysteem, schrijft het AD. Het toestel zou tijdens de vlucht de monteurs al op de hoogte kunnen stellen van onderhoudstaken, maar de verbinding is te gevoelig voor hackers.

OPPERPOLDERAAR: Het poldermodel liep al een flinke tik op toen het pensioenoverleg na jarenlang praten klapte zonder akkoord. En nu krijgt zelfs “opperpolderaar” Hans Alders de partijen niet op één lijn als het gaat om de groei van Schiphol. Alders wilde voorstellen om in de drie jaar na 2020 een groei van 10.000 vluchten toe te staan, maar de bewoners waren “verbijsterd” dat hun vraag om een groeistop aan de kant werd geschoven. Daarna haakten ook de luchtvaartsector, lagere overheden, milieubeweging, bedrijfsleven en het Rijk af. De KLM zet nu alles in op de Haagse lobby. “We waren bereid tot een compromis, maar nu gaat de inzet omhoog”, zegt René de Groot, operationeel directeur van KLM. Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur moet nu met de oplossing komen. Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie vinden dat zij nu moet uitzoeken waar draagvlak voor is. “Hoe meer herrie in de polder, hoe meer werk voor de politiek”, constateert NRC-redacteur Mark Duursma.

KONINKIJKE ROUTE: Het ligt gevoelig: mag een lid van het Koninklijk Huis, rijk geworden dankzij Nederland, zomaar een kunstwerk verkopen aan de hoogste bieder? Prinses Christina verkocht afgelopen week een schets van Rubens voor ruim 6 miljoen dollar, en daarmee verdween het werk waarschijnlijk uit Nederland. “Niet bepaald de koninklijke route”, aldus Sjarel Ex, directeur van het Rotterdamse museum Boijmans van Beuningen. Mark Rutte vindt het een privézaak, maar het kabinet stelde bijna een miljoen euro beschikbaar om de Rubens-schets van prinses Christina te kopen. Het museum Boijmans van Beuningen, Vereniging Rembrandt en Mondriaan Fonds boden gezamenlijk op het werk, stelt het AD, en kregen daarvoor 992.000 euro uit het Nationaal Aankoopfonds van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Met de eigen inleg van de drie partijen was het bedrag net niet genoeg om de schets daadwerkelijk aan te kopen: de partijen boden bijna tot het laatst mee, maar uiteindelijk ging een anonieme, bellende koper er met het werk vandoor.

QUOTE VAN DE DAG

“Ook in de kabinetten Rutte IV en Rutte V zal het asielbeleid hoofdpijndossier zijn”

Er bestaat maar één oplossing voor schier onmogelijke politieke vraagstukken om te voorkomen dat we ieder jaar een kabinetscrisis hebben. Organiseer en stel een breed nationaal kiezerspanel in per thema – en zelfs op een thema als klimaatverandering en internationale verdragen (die ik niet passend vind in een referendum) – dat op willekeurige maar steekproefsgewijs en dus representatieve wijze wordt aangewezen.

De besluitvorming van dat panel – en dus per thema zoals juryrechtspraak in landen die dat stelsel kennen – wordt aan de Tweede Kamer voorgelegd, die verplicht moet reageren op die uitslag. Omdat ieder panel (op)nieuw wordt samengesteld, is de kans dat op termijn veel ‘onverwachte’ burgers zullen worden aangewezen – en alleen mogen afhaken wegens dwingende omstandigheden – groot en zal het vertrouwen in de politiek hierdoor kunnen worden teruggebracht. Er ontstaat dan een ‘vorm’ van een publiek debat dat ook spontaan inde media zal worden opgeroepen.

BNR-columnist Jaap Jansen denkt niet dat de coalitie er in slaagt de asielprocedures te verkorten

‘We moeten de cowboys aanpakken’, terwijl de Kamerleden zelf die cowboys zijn @trouw #politiekcircus

31 Thursday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in oude politiek

≈ Leave a comment

Tags

politiek

‘We moeten de cowboys aanpakken’ (Jelle Brandsma, economie/Trouw, 31-1-19)

ARBEIDSMARKT Dennis Wiersma (VVD) en Bart van Kent (SP) verschillen sterk van mening over flexibele contracten en vaste banen. Hoeveel zekerheid krijgen werknemers straks?

“Misschien kunnen wij wel samen een wet maken”, grapt VVD’er Dennis Wiersma nog voor het gesprek. “VVD en SP? Nee”, antwoordt SP’er Bart van Kent meteen. De twee Kamerleden vliegen elkaar al snel in de haren bij een gesprek over de arbeidsmarkt. Dat gaat vandaag weer gebeuren als de Tweede Kamer praat over de Wet arbeidsmarkt in balans van minister Wouter Koolmees (sociale zaken). Daarmee wil hij vaste banen flexibeler maken en flexbanen vaster. Het is een van de belangrijkste plannen van de minister. Wiersma steunt het. Van Kent, oppositielid, vreest dat er meer flexibele banen komen en minder vaste banen.

Zolang er op deze wijze grappend over toekomstige coalities wordt gesproken, beseffen Kamerleden zelf niet dat ze de ‘oude politiek’ vertegenwoordigen. En dat het de politiek zélf is die het cowboy-circuit is én dus zelf ook in stand houdt. Met andere woorden, in de toekomst – zelfs na dit kabinet Rutte3 – zijn er geen keuzemogelijkheden (voor coalitievorming) meer; de ‘hoogste’ ranking vanuit de verkiezingen (de hoogste 5) zijn gedwongen tot coalitievorming en -formatie. Of we het leuk vinden of niet.

https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/549/articles/846693/17/1

Met privacygegevens normaal en dus voorzichtig omgaan en niet doorspelen aan commerciële bedrijven @fd #AI/KI #misbruikalgoritmen #winstmaaktgulzig

31 Thursday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in EU, KI/AI, vermarkting

≈ Leave a comment

Tags

politiek

Angst voor privacywet AVG blijkt ongegrond (Elif Isitman, Inzicht/fd, 31-1-19)

1. Google kreeg onlangs als eerste een fikse boete vanwege een schending van de AVG. Het bedrijf was volgens de Franse privacywaakhond CNIL niet open genoeg over de manier waarop gegevens worden ingezet voor reclame-doeleinden, en kreeg een boete van €50 mln te verwerken.

2. Wel dreigde de Autoriteit Persoonsgegevens het UWV met een last onder dwangsom en kreeg de Belastingdienst een verwerkingsverbod opgelegd, vanwege het gebruik van het burgerservicenummer als btw-nummer voor zelfstandigen. Zzp’ers worden daarmee kwetsbaar voor identiteitsfraude, oordeelde de toezichthouder.

3. Het instellen van zo’n privacyfunctionaris is overigens niet voor elk bedrijf verplicht: de verplichting geldt onder de AVG voor publieke instanties, voor bedrijven die het volgen van individuen of het in kaart brengen van hun activiteiten als kerntaak hebben, en voor instanties die op grote schaal bijzondere persoonsgegevens (bijvoorbeeld medische informatie, of informatie over iemands strafrechtelijke verleden of geloofsbelijdenis) verwerken.
Samengevat zoals het er letterlijk staat: gegevens worden ingezet voor reclame-doeleinden (zonder toestemming van betrokkenen en dus worden burgers/ondernemers kwetsbaar voor identiteitsfraude en het ‘vermarkten’ van bijzondere persoonsgegevens op grote schaal, zoals bijvoorbeeld medische informatie, of informatie over iemands strafrechtelijke verleden of geloofsbelijdenis.

En zoals algemeen bekend is: Als je de markt z’n gang laat gaan, gaat het verkeerd vanwege misbruikmogelijkheden. Zolang de wet het toestaan (of in ieder geval niet heeft verboden), zijn de mazen van de wet snel genoeg gevonden. En daar heeft de Eerste Kamer met al zijn betaalde commissarissen nog nooit van gehoord. De roofzucht van het kapitalisme komt altijd in actie.

https://fd.nl/achtergrond/1286970/angst-voor-privacywet-avg-blijkt-ongegrond

Vreemde kop van artikel Verstandshuwelijk met een wankele toekomst @fd #veelpartijencoalities

31 Thursday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in Coalitie, coalitievorming

≈ Leave a comment

Tags

politiek

Verstandshuwelijk coalitiepartijen gaat wankele toekomst tegemoet (Bas Knoop, Voorpagina/fd, 31-1-19)

Iedere toekomstige coalitie is een verstandshuwelijk met een wankele toekomst, aangezien dit onvermijdelijk is in een versplinterd landschap waarin nooit meer ‘natuurlijke’ meerderheden zullen ontstaan, zelfs met extreem rechts niet. Denken dat dit vermeden kan worden berust op politieke naïviteit van de ‘oude politiek’.

Kiezers van de coalitiepartijen vinden het klimaat wel een kabinetsval waard #dehaagsestemming #onzinnigeovertuiging

30 Wednesday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in dehaagsestemming

≈ Leave a comment

Tags

politiek

De VVD haalde veel binnen in het compromis rond het kinderpardon, maar daar zitten wel wat haken en ogen aan. Kiezers van de coalitiepartijen vinden het klimaat wel een kabinetsval waard, en Thierry Baudet en Sjoerd Sjoerdsma hadden hun eigen krachtmeting.

Wouter van Loon, nrc.nl, 30-1-19

WIE WON?: Op het nippertje werd een kabinetscrisis vermeden: de coalitiepartijen kwamen gisteren tot een compromis over het kinderpardon. 700 gevallen worden opnieuw bekeken, waarschijnlijk mag 90 procent daarvan blijven. Maar daarna wordt het kinderpardon afgeschaft. De analyses over welke partijen het meeste hebben gewonnen, zijn verdeeld. “VVD door de knieën”, kopt De Telegraaf. “Op korte termijn moeten de liberalen een pardon voor bestaande gevallen slikken en krijgen ze strooigoed terug”, aldus de krant. Toch heeft de VVD heel wat binnengehaald, schrijven NRC-redacteuren Mark Lievisse Adriaanse en Barbara Rijlaarsdam. Het kreeg niet alleen voor elkaar dat het kinderpardon voor nieuwe gevallen wordt afgeschaft, ook de discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris, om een afgewezen asielzoeker tóch een verblijfsvergunning te geven, verdwijnt. Die gaat naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst, en moet voor het eerste beroep worden ingezet.

Typisch weer dat Haagse gezelschapsspel: ‘De analyses over welke partijen het meeste hebben gewonnen, zijn verdeeld’, allemaal oude politiek terwijl overal bewijs wordt geleverd dat het alleen vooruitgang en hervorming tegenhoudt terwijl die strijdende partijen een spiegelbeeld vormen van een maatschappij die de afgrond intuimelt.

HAKEN EN OGEN: Er zitten wel wat haken en ogen aan het nieuwe akkoord. Het kinderpardon verdwijnt, omdat het in de toekomst niet meer nodig zou zijn. De IND krijgt meer geld om de procedures sneller te maken. Op die manier moet worden voorkomen dat gezinnen zo lang kunnen blijven, dat kinderen “geworteld” in de Nederlandse samenleving raken. Dat is in het verleden vaker gebeurd, maar in de praktijk bleken die maatregelen niet genoeg om iets structureels te verbeteren. En de VVD hoopt, door de staatssecretaris zijn discretionaire bevoegdheid af te pakken, te voorkomen dat steeds weer de discussie in de Kamer ontstaat of die bevoegdheid moet worden ingezet. Maar de IND, die de bevoegdheid straks krijgt, neemt nu ook al uit naam van de staatssecretaris het besluit, signaleert journalist Karel Smouter. De bewindspersoon zal in de toekomst ook worden aangesproken als de bevoegdheid al dan niet wordt ingezet, voorspelt hij. De felste kritiek gaat over het verlagen van het aantal kwetsbare vluchtelingen dat wordt opgevangen, van 750 naar 500. “Dat heeft niks, maar dan ook helemaal niks te maken met het kinderpardon”, aldus Vluchtelingenwerk.

KABINETSVAL: De crisis in de coalitie over het kinderpardon lijkt afgewend – hoewel de oppositie in het Kamerdebat van vandaag nog zal proberen de partijen uit elkaar te spelen. Daarna staat er nog een ander debat op de agenda, over een ander heikel punt binnen de coalitie: de klimaatmaatregelen. VVD, D66 en de ChristenUnie dreigden het kabinet te laten vallen als ze op dit punt hun zin niet kregen. De kiezers van deze partijen kunnen zich daar wel in vinden: zij vinden het kinderpardon geen kabinetsval waard maar de klimaatmaatregelen wel, blijkt uit een peiling van EenVandaag. Wat verder opvalt: de steun voor de klimaatdoelen is gedaald. In juni vond driekwart van alle kiezers het een goed idee om in 2030 de CO2-uitstoot met de helft te verminderen, nu is dat nog 60 procent. De Kamerdebatten over het klimaatbeleid en het kinderpardon zijn te volgen op het liveblog van NRC.

Ook de oppositiepartijen blijven het spel meespelen want spektakel moet het blijven opleveren. Kindergarten…aangelegenheden.

De kiezers die de klimaatmaatregelen een kabinetsval waard vinden, zijn ook knettergek geworden. Waar blijft het verstand van de burger? De waan van de dag regeert allerwege bij ons en bij alle anderen in de wereld.

GESUBSIDIEERDE TESLA’S: Het zijn vooral “prosecco drinkende Tesla-rijders” die profiteren van klimaatsubsidies, zei CDA-leider Sybrand Buma afgelopen zomer in Elsevier. Hij heeft niet helemaal ongelijk, blijkt uit antwoorden van staatssecretaris Menno Snel op vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Er werd vorig jaar een goede 700 miljoen euro uitgetrokken om zo’n 25.000 elektrische auto’s te subsidiëren. De helft van die auto’s waren Tesla’s en Jaguars, met een cataloguswaarde van tussen de 80.000 en 120.000 euro. Dat was niet helemaal de bedoeling, schrijft de Volkskrant. Het kabinet rekende er op dat de gemiddelde gesubsidieerde auto zo’n 43.000 euro waard zou zijn – dat werd 63.000 euro. Daardoor kost elke bespaarde ton CO2 zo’n 17.000 euro. Ter vergelijking: uitstootrechten kosten nu ruim 20 euro per ton.

Ik schreef er vanochtend al over: wat een onzinnige fouten worden er in de ambtelijke burelen toch gemaakt.

(V)ECHTSCHEIDING: De Brexit blijft voor onrust zorgen, ook in Den Haag. De Britse premier Theresa May kreeg een mandaat van het Lagerhuis om opnieuw te onderhandelen over de ‘backstop’, een noodoplossing voor de Iers/Noord-Ierse grens. Volgens NRC-correspondent Melle Garschagen is de opdracht voor May schier onmogelijk. De EU wil helemaal niet opnieuw onderhandelen. Er wordt vanuit Brussel al gewaarschuwd: als de gesprekken worden heropend, wordt er niet alleen over de backstop gesproken, maar óók over hoeveel geld de Britten moeten betalen en de status van Gibraltar. Iedereen, ook in Den Haag, is verbijsterd over hoe de Brexit verloopt, wordt geconstateerd in de NRC-podcast Haagse Zaken. “Dat is niet overgegaan, dat is alleen maar erger geworden. De vertwijfeling slaat toe: zijn we te hard geweest, hadden we het anders moeten doen?”

De Britten zijn veroordeeld tot blijvende sukkelaars van deze wereld. Wel verdiend met hun waan van de dag via een volksraadpleging.

NEVENFUNCTIES: 75 leden telt de Eerste Kamer, en die delen samen 439 nevenfuncties, berekende onderzoeksplatform Follow the Money vorig jaar. Dat roept vragen op over belangenverstrengeling, bijvoorbeeld door de Europese integriteitswaakhond Greco – die pleit al jaren voor strengere regels. Alle partijen, met uitzondering van de PVV, hebben inmiddels een eigen gedragscode. Maar eentje die voor de hele Kamer geldt, mét sancties, daarvoor voelen de senatoren niet zoveel. Die nevenfuncties zijn juist positief, zei Elco Brinkman van het CDA. “We willen toch ook allemaal graag behandeld worden door een arts die ons lichaam van binnen en van buiten kent, en niet alleen uit boeken?” Er komen geen sancties, er liggen wel voorstellen voor een gedragscode en een vertrouwenspersoon, die de Kamerleden kunnen helpen als ze met een vertrouwenskwestie zitten. De Tweede Kamer heeft al zo’n vertrouwenspersoon. Die werd de afgelopen tijd geen enkele keer om hulp gevraagd.

Opheffen die klassieke troep in de Eerste Kamer. Zinloos geleuter.

SCHAAKKAMPIOEN: Terwijl de coalitiepartijen in de onderhandelingen een potje mentaal schaak speelden, hadden Forum voor Democratie en D66 hun eigen krachtmeting. Thierry Baudet en Sjoerd Sjoerdsma namen het in een écht potje simultaanschaak op tegen oud-wereldkampioen Vladimir Kramnik: wie hield het het langste vol? Baudet verloor halverwege de partij wat minder stukken, maar Sjoerdsma investeerde meer in zijn verdediging. De D66-politicus hield het een paar zetten langer uit. Ook Baudet kreeg de complimenten van Kramnik: “Je verdedigde goed maar ik kreeg je koning toch te pakken.”

Eindelijk komt het debat goed op gang over tech-apocalyps @volkskrant #overheid #banken #HetSysteem #TheMatrix #vrijheidvanmeningsuiting #toneelmetkunstuitingen #geenspionerendeoverheid #alleen-data-graaiende techbedrijven

30 Wednesday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in AIVD, EU, kunstmatigeintelligentie, technocratie, technologie

≈ Leave a comment

Tags

politiek

Tech-apocalyps? Vooral veel onzin (Laurens Verhagen, Ten eerste/de Volkskrant, 30-1-19)

Stelling: Niet ‘veel onzin’, maar alleen maar onzin door de fantasieën uit Hollywood

Vijf acteurs kregen maandagavond bij De Wereld Draait Door ruim baan om hun doemscenario te schetsen: het Systeem heeft ons in zijn klauwen en ons brein is gehackt. Terwijl al hun beweringen kinderlijk eenvoudig te weerleggen zijn.

Het toneelgezelschap De Verleiders mocht maandagavond bij De Wereld Draait Door zijn licht laten schijnen over de spionerende overheid, privacy en data-graaiende techbedrijven. Ze gaan het land in met een toneelstuk over dit thema. Een kort stukje cabaret werd gevolgd door een serieus aandoend item waarin George van Houts, Tom de Ket, Leopold Witte, Victor Löw en Pierre Bokma tegenover een verbijsterde Matthijs van Nieuwkerk in ronkende bewoordingen de tech-apocalyps verkondigden.

Een prachtige beschrijving van de misverstanden die kunnen rijzen als er ‘kunst’ in de vorm van toneel wordt gemaakt waarin alleen potsierlijke flauwekul te berde wordt gebracht. En ook erg ‘lijkt’ op het politieke drama van het Oekraïne-referendum waarbij alleen onzinnigheden werden gedebiteerd. Dat is het resultaat van de vrijheid van kunstuitingen én de vrijheid van meningsuiting die tot in het absurde worden doorgetrokken. Hier keert de wal het schip.

Het beeld dat gedurende een kwartier door de vijf mannen werd geschetst: de weerloze burger wordt ongemerkt in de gaten gehouden en wordt dag en nacht gemanipuleerd. Eindconclusie: ons brein is gehackt. Door de overheid, de banken en de techbedrijven. De mannen zijn naar eigen zeggen tot die conclusie gekomen door op internet naar informatie te zoeken. Deskundigen hebben ze niet gesproken, want ‘dat zou de objectiviteit niet ten goede komen’.
De eerste zin is veelbetekenend aangezien hier indirect en dus impliciet wordt beweerd dat de Kamer zijn werk niet goed doet, want als er echt sprake is van ‘de weerloze burger’, dat had er direct een crisisdebat in het parlement moeten plaatsvinden, want wij kennen immers in onze democratie geen weerloze burgers. Althans in theorie niet. Maar in de praktijk heeft de overheid zelf en dus ook de Tweede Kamer geen idee wat er zich in de samenleving afspeelt vanwege het geroeptoeter waarmee de politiek zich bezighoudt en waardoor de feiten in de mist verdwijnen. Oppositie en coalitie hebben daaraan al decennia lang aan bijgedragen en dus schulddragend.

Dat ‘ons brein gehackt’ zou zijn komt rechtstreeks uit de film The Matrix en dat is een prachtig fantasie-scenario waarmee de filmindustrie zich verrijkt heeft, zonder dat de regie, scenarioschrijvers en het publiek weten wat de ‘werkelijkheid’ is, want die blijft onbekend zolang de wetenschap niet heeft uitgezocht wat de feiten zijn. Maar met dit soort films en de algehele geheimhouding van de ufo-waarnemingen door alle regeringen in de wereld, wordt ook een mondiale sfeer van wantrouwen gecreëerd en gestimuleerd.

De uitzending viel niet in goede aarde. Na de stortvloed aan kritiek die al tijdens de uitzending losbarstte, voelde zelfs ook minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren zich genoodzaakt een reactie te geven: ‘Met stijgende verbazing geluisterd naar de beweringen van deze acteurs. De mensen van de AIVD houden Nederland veilig, binnen de grenzen van de wet, met waarborgen voor onze privacy. Kom maar eens kijken, heren.’

Bewering 1

George van Houts: ‘Stel: jij woont in een wijk waar veel moslims wonen en jij hebt een zak kunstmest gekocht, gewoon voor je volkstuintje. Dan heb je een vlaggetje: mogelijke terrorismeplannen.’
Het beeld dat Van Houts hier schetst, is karikaturaal. Ja, geheime diensten verzamelen informatie. Maar de AIVD komt niet in actie op basis van informatie over een zak kunstmest en een postcode. Sowieso is het de diensten niet toegestaan om zomaar mensen af te luisteren. Hun werk wordt gecontroleerd door twee onafhankelijke toezichthouders.

Met deze ‘reactie’ van de minister wordt ook duidelijk wat het effect is van geheimhouding inzake de werkwijze van de AIVD en andere inlichtingendiensten en wat de ‘tegenpartij’ allemaal doet. Deze paradox dient dus opgelost te worden door een betere communicatie tussen Binnenlandse Zaken en het publiek via de journalistiek. En natuurlijk wordt er ‘informatie’ verzameld door de AIVD, maar dat gebeurt, zoals we mogen aannemen, even zakelijk als in het bedrijfsleven, aangezien de tijden van James Bond al ver achter ons liggen en speurwerk op internet vel meer oplevert dan reisjes naar paradijselijke eilanden waar de Spindoctor woont en verblijft.

Inderdaad is het onmogelijk om in het parlement een debat over de werkwijze van willekeurig welke inlichtingendienst te voeren, maar dat mag ook geen verbazing wekken als het publiek niet bekend is met de spionage van andere natiestaten die voluit hun gang kunnen gaan. Maar dat de huidige constructie niet meer werkt, is duidelijk.

En of die twee ‘onafhankelijke toezichthouders’ effectief kunnen opereren, is maar de vraag maar ook de AIVD moet zakelijke resultaten tonen en bewijsmateriaal van hun effectiviteit kunnen aanleveren. Anders kost dat de kop van de minister zelf. Met een beetje gezond verstand mag dat inzicht van ieder Tweede Kamerlid gevraagd kunnen worden, maar de vraag is of dat verstand nog aanwezig is in deze wereld met alleen onzinnige beweringen.

Bewering 2

Tom de Ket: ‘De smartphone traceert ons overal waar wij gaan. Die weet wat wij doen, waar we zijn, waar we naartoe gaan – en daar is geen regelgeving voor.’

De Ket vist zijn smartphone uit zijn binnenzak en vertelt dat dit apparaat ons overal volgt. Dat klopt. Of liever: kan kloppen. Burgers kunnen namelijk wel degelijk maatregelen nemen om de hoeveelheid informatie die ze met bijvoorbeeld Google delen te beperken. Ernstiger is de bewering dat er helemaal geen regelgeving zou zijn voor smartphones. Niet waar: de vorig jaar geïntroduceerde Europese nieuwe privacywetgeving (GDPR) is hier juist mede voor bedoeld.

Het kernprobleem is dus dat er niet over deze nieuwe ontwikkelingen gedebatteerd kan worden, omdat er zelfs niet vanuit de Kamer naar gevraagd wordt en hoorzittingen met techgiganten op een drama uitlopen omdat de Kamerleden zelf niet goed zijn voorbereid. Er lopen bijna alleen onkundige Kamerleden rond.

Bewering 3

Leopold Witte: ‘Want zij (de banken, red.) doen voorkomen alsof het veilig is en of ze de situatie in handen hebben, maar de systemen kloppen niet. Het ontwikkelt zich zo snel, dat niemand daar vat op heeft. We hebben een monster gecreëerd.’

De vrouw van Leopold Witte is, zo vertelt hij, in een truc getrapt waar meer mensen de laatste tijd intrappen: kwaadwillenden proberen mensen geld af te troggelen via Tikkie-trucs. Bijvoorbeeld door mensen naar een vervalste Tikkie-pagina te sturen in de hoop dat zij daar hun inloggegevens invullen. Vervelend, maar daar kan Tikkie niets aan doen. De conclusie dat ‘het Systeem’ van de banken en de overheid niet klopt, kan niet hard worden gemaakt. Tikkie zelf is veilig.

Hieruit mag blijken dat de overheidscommunicatie in alle opzichten tekort schiet, mede geholpen door de technocraten op het Binnenhof en ministeries die bezuinigen op dit soort cruciale diensten. Ook hier keert de wal het schip. Creatief werken mag je van de overheid niet verwachten want dan kom je als ambtenaar zelf in de problemen en dat heet met een oude wijsheid: de bureaucratie die iedere innovatie tegenhoudt.

Bewering 4

George van Houts: ‘Het nieuwe zakkenrollen is dat ze met een pinautomaat in een plastic zak over de markt lopen en dat dan langs een ring swipen. Dan is er 25 euro af.’

Van Houts trapt met open ogen in een bekend broodje aap: contactloos betalen zou niet veilig zijn. Er zijn tot nu toe geen gevallen bekend waarbij mensen op deze manier geld afhandig is gemaakt, meldden de Betaalvereniging Nederland en de Nederlandse Vereniging van Banken een paar maanden terug nog. Ook van de net geïntroduceerde betaalring zijn geen voorbeelden van misbruik bekend.
Het toneelspel moet nog wel iets kolderieks op de planken kunnen brengen, maar de acteurs zouden bij wijze van ‘nagift’ zelf wel de juiste informatie aan het publiek moeten geven. En dan komt de aap uit de mouw want die feiten zijn niet bekend.

Bewering 5

Pierre Bokma: ‘Google, Facebook, Amazon, Microsoft en Apple zijn nu bezig hun data met elkaar te verbinden (…) Uiteindelijk word je verplicht spullen bij ze te kopen.’

Pierre Bokma houdt een warrig betoog over de zogenoemde Frightful Five, de vijf machtige techbedrijven uit de VS. Wat waar is: Google, Facebook en Amazon hebben hun hele bedrijfsmodel geënt op wat critici ‘surveillance-kapitalisme’ noemen: het verzamelen van zo veel mogelijk gegevens van gebruikers om hier geld mee te verdienen. De rest van de tirade van Bokma snijdt geen hout. Er zijn geen plannen bekend over het samenvoegen van al hun data. Laat staan dat ze de arme burger uiteindelijk gaan verplichten om, op basis van wat ze van je weten, producten af te nemen. Tot aan huizen toe, aldus Bokma.

Het verschijnsel ‘’surveillance-of sensorkapitalisme’ dient inderdaad met enige spoed in de Kamer besproken te worden. Zolang dat soort cruciale ontwikkelingen niet grondig besproken zijn, wordt iedere oplossing onmogelijk gemaakt.

Reacties DWDD en De Verleiders

Aan het begin van de uitzending van DWDD dinsdag kwam Matthijs van Nieuwkerk terug op het optreden van theatergroep De Verleiders. ‘Gisteren vlogen er, achteraf ook met iets te weinig kritische verbazing mijnerzijds, veel sweeping statements en dystopische vergezichten over onze tafel’, stelde de presentator. De reacties van techjournalisten en een tweet van minister Ollongren bewogen het programma ertoe contact op te nemen met De Verleiders en de minister. Er is afgesproken dat de acteurs langsgaan bij de AIVD. Ollongren zal de theatervoorstelling van De Verleiders bezoeken. ‘In februari zitten zij samen bij ons aan tafel voor een discussie’, beloofde Van Nieuwkerk. In het radioprogramma Nieuws en Co reageerde acteur Tom de Ket van De Verleiders:
‘Sommige uitspraken hadden iets genuanceerder gebracht mogen worden.’ Daarmee kwam hij gedeeltelijk terug van het eerdere Twitter-statement dat het item ‘in de theatrale context van de voorstelling bezien had moeten worden’.

Deze bewering dat ‘sommige uitspraken iets genuanceerder gebracht hadden mogen worden’ is ook weer typisch Haags en mistig jargon waaruit blijkt hoe iedereen in de wereld verambtelijkt is geraakt. Overal wordt omheen gedraaid. Er is dus maar één winstfactor ‘gewonnen’, te weten dat er nu eindelijk een publiek debat komt van de waarde van feiten en dat die een centrale rol moeten spelen in de maatschappij, want anders blazen we onszelf als ‘beschaving van de onwetendheid’ op.

https://krant.volkskrant.nl/titles/volkskrant/7929/publications/553/articles/846058/13/1

De overheidsalgoritmen zijn uiterst effectief maar niet heus. Met dit soort gekluns en broddelwerk schieten we niets op @volkskracht #algoritme #KI/AI #angst-ongegrond

30 Wednesday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in KI/AI, Overheid

≈ Leave a comment

Tags

politiek

Subsidie elektrische auto gaat vooral naar de rijken (Yvonne Hofs, Ten eerste/de Volkskrant, 30-1-19)

CDA-Kamerlid Omtzigt waarschuwt nog steeds voor ‘oversubsidiëring’

Wat een gepruts toch weer en wat is de overheid dus slecht geïnformatiseerd. Zoals gisteren op radio-BNR te horen was: ligt dit nu aan de programmeurs of aan de ambtenaren die onkundig zijn? Mijn inschatting is dat de laatste categorie alle blaam treft. Of spelen andere factoren een rol mee die onzichtbaar blijven?

Een ratjetoe #dehaagsestemming

29 Tuesday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in dehaagsestemming

≈ Leave a comment

Tags

politiek

De coalitiepartijen hebben nog een dag om een compromis over het kinderpardon te sluiten. De SP wil een bindend referendum, en weer is een PVV-kandidaat in opspraak om berichten op sociale media.

Wouter van Loon, nrc.nl, 29-1-19

LANG WACHTEN: “Constructief” waren de gesprekken tussen de coalitiepartijen geweest – maar ze zijn er nog niet uit. VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie onderhandelden de hele dag – eerst met premier Mark Rutte erbij, daarna tot ‘s avonds laat met staatssecretaris Mark Harbers – en dat gaat vandaag nog even door. De partijen willen er zelf voor het debat van woensdag uitkomen, anders kan de oppositie een wig tussen de coalitiepartijen drijven. Na afloop van het overleg liet alleen Klaas Dijkhoff zich niet zien. De VVD-fractievoorzitter stelde zich het stugste op. “Als men wacht tot ik beweeg, kunnen we lang wachten”, stelde Dijkhoff in De Telegraaf. Een mogelijke oplossing? In 2015 sloten de VVD en PvdA een compromis waar “niemand een touw aan kon vastknopen” over een bed, bad en brood voor uitgeprocedeerde asielzoekers. “Dat is vermoedelijk ook de beste uitweg bij het kinderpardon”, aldus een toenmalige betrokkene tegen NRC-columnist Tom-Jan Meeus.

ONDER NEDERLANDSE VLAG: Een ander conflict over asielzoekers: Nederland wil 47 migranten die door een reddingsschip uit zee zijn gehaald, niet overnemen van Italië. De Sea-Watch 3 is van een Duitse ngo, maar Italië wil dat Nederland de migranten opvangt omdat het schip onder Nederlandse vlag vaart. Dat verzoek heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid gisteren officieel geweigerd. Italië houdt voet bij stuk: volgens vicepremier Luigi Di Maio is de vlag waar een schip onder vaart “niet iets folkloristisch”, en is het tijd dat Italië “de rug recht houdt”. Hij zegt een conflict met Nederland niet uit de weg te gaan. De verhouding tussen Italië en Nederland staat al op scherp, omdat minister van Financiën Wopke Hoekstra vindt dat Brussel Italië te makkelijk laat wegkomen met het oplopende begrotingstekort. Mark Rutte viel hem vorige week bij: Brussel moet Italië boetes opleggen, aldus de premier.

REKENINGRIJDEN: “Wij waren, zijn en blijven tegen de kilometerheffing. Het is niet eerlijk.” De VVD is duidelijk: rekeningrijden is voor die partij geen optie. Maar hun achterban is er best enthousiast over, blijkt uit een peiling van I&O Research in opdracht van de Volkskrant. De helft van hun kiezers is vóór het belasten per kilometer, een kwart van de VVD’ers is uitgesproken tegen. Maurice de Hond kwam in een eerdere peiling al met soortgelijke cijfers. Volgens de Volkskrant laat de VVD zich leiden door een kleine groep van zo’n 10 procent van de aanhang, die zegt “boos” te worden als er een kilometerheffing komt. Misschien kan de partij verleid worden door de woorden kilometerheffing of rekeningrijden niet meer te gebruiken. Dat deed I&O Research ook niet, omdat het de resultaten zou kunnen beïnvloeden. “Een ondervraagde kan denken: oh, maar daar is mijn partij tegen”, aldus een van de onderzoekers. “Terwijl we niet willen weten wat iemand van een term vindt, maar hoe hij of zij over het principe denkt.” Wat beter werkt: betalen naar gebruik.

BINDEND REFERENDUM: Wachten op het kabinet duurt SP-Kamerlid Ronald van Raak te lang: hij dient vandaag een voorstel in om in Nederland een bindend correctief referendum in te voeren. Dat was één van de aanbevelingen die de staatscommissie onder leiding van Johan Remkes in december deed. Het kabinet beloofde dit voorjaar op die aanbevelingen te reageren. “Dat betekent meestal dat het op de lange baan wordt geschoven”, aldus Van Raak. De Kamer spreekt vandaag met de staatscommissie, en de SP wil het plan in de verkiezingscampagne gebruiken. Het voorstel zet daarnaast D66 onder druk om zich uit te spreken over het referendum. D66-minister Kajsa Ollongren schafte vorig jaar het raadgevend referendum af. De partij is voor een bindend referendum, maar wil bijvoorbeeld geen referenda over internationale verdragen. Coalitiepartijen VVD en CDA zijn sowieso tegen, de ChristenUnie twijfelt nog. Het initiatief van Van Raak wordt waarschijnlijk later dit jaar behandeld. Ook GroenLinks en PvdA, die jarenlang voor een referendum waren maar daarna een draai maakten over het raadgevend referendum, moeten zich dan uitspreken. Omdat een wijziging van de Grondwet nodig is, is een tweederde meerderheid nodig.

SATIRE: “HEIL KUZU!. De Turkse opvolger van Adolf H.” De berichten op Facebook van Henk Baars, gisteren nog nummer 9 op de kieslijst van de Zeeuwse PVV voor de Statenverkiezingen, over onder meer Denk-leider Tunahan Kuzu, waren allemaal “bedoeld als satire”. Maar zo werd het niet begrepen – Baars stapte gisteren op als kandidaat. Volgens de Zeeuwse PVV-lijsttrekker Peter van Dijk worden de kandidaten gescreend op wat voor berichten ze op sociale media verspreiden. “Wij bepalen dan of we daarmee kunnen leven”, aldus Van Dijk tegen Omroep Zeeland. Of de PVV er dan mee kan leven als een politicus wordt gelijkgetrokken met Hitler? “Nou, ja, laat ik maar zeggen, ja.” Een paar uur later veranderde Van Dijk van mening: Baars stapte op nadat Van Dijk hem daarom had gevraagd. Volgens Van Dijk waren er nog meer berichten. “Veel meer dan dat wij willen en kunnen accepteren.”

BOERENSTEM: Henk Bleker zag in Thierry Baudet “iemand met een hart voor de [agrarische] sector”, maar de poging van de FvD-voorman kan nog op veel scepsis rekenen. Baudet was anderhalve week geleden bij de Berliner Grüne Woche, ’s werelds grootste land- en tuinbouwbeurs, om samen met Bleker op zoek te gaan naar de boerenstem. Die denkt Baudet nodig te hebben om zijn partij verder te laten groeien. Maar vakblad De Boerderij publiceerde een artikel met stevige kritiek op Baudet, toen hij noch landbouwwoordvoerder Theo Hiddema vorige week kwam opdagen bij een Kamerdebat over de veehouderij. “Baudet schittert door afwezigheid”, aldus het blad, dat er fijntjes op wijst dat FvD zich in de Kamer sowieso nauwelijks bezighoudt met land- of tuinbouwonderwerpen. Hiddema gaf één keer commentaar over een landbouwonderwerp, maar dat “was zo summier dat het te kort was om af te drukken”.

QUOTE VAN DE DAG

“Grote woorden zeggen niet altijd wat, je zult je woorden kleiner en kleiner moeten maken als je inhoudelijk in gesprek wilt”

Dit is prachtige wijsheid maar omgekeerd wordt hiermee ook duidelijk gemaakt wat voor droefmakend bedrijf die politieke arena is…

NRC-columnist Maxim Februari stelt dat argumenten boven oorlogstaal gaan. Ook voor filosoof Bernard-Henry Lévy, die pleit voor verdere eenwording van Europa.

Verdere eenwording van Europa kan gelukkig op meerdere manieren worden geïnterpreteerd. Ons land kiest niet voor nieuwe lidstaten erbij, maar voor verdere versteviging van de huidige infrastructuur van de EU, want er bestaan nog zoveel onopgelost kwesties en tegenstrijdigheden, om maar van loopgraven te zwijgen, dat er eerst maar eens orde op zaken moet worden gesteld.

Debat over de vraag wie beslist de dokter of de computer? @nrc #zorgsector #algoritme(n) #wie-is-verantwoordelijk

29 Tuesday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in algoritme, Gezondheidszorg, KI/AI, zorgkosten, zorgsector

≈ Leave a comment

Tags

politiek

Stelling: De vraagstelling kan beter en dus niet als tegenstelling de ‘dokter of de computer’, want dat is volgens mij een valse, maar daarover kan het debat beginnen. Waarom een valse tegenstelling? Omdat algoritmen, waar het in dit artikel over gaat, een digitaal instrument is dat ingeprogrammeerd op bepaalde op te sporen profielen, dus een ‘profielenzoeker’, om het misschien te kort door de bocht te formuleren. Waar je via je smartphone dagelijks wordt gebombardeerd door reclames die op je eigen internetgedrag en –profiel zijn afgestemd, maakt de commerciële wereld daarvan gebruik door te proberen je tot aankoop van hun producten te verleiden.
Maar omdat het artikel zelf een heel praktische inzage geeft hoe de medische wereld met algoritmen werkt en omgaat, wil ik eerst een ander praktijkvoorbeeld geven, te weten de reuzendoder in de schaakwereld, toen bleek dat supercomputers in staat waren gebleken van grootmeesters en wereldkampioenen schaak te winnen. En volgens mij zat daarin een voorfase van het algoritme verborgen, aangezien die computers veel sneller dan welke schaakgrootmeester ook in staat waren de juiste zetten ‘vooruit’ te denken, omdat alle historische partijen in het geheugen waren ingebracht en dus ‘erin’ geprogrammeerd.
In dit verband kan men zich ook de vraag stellen: hoezo ‘kunstmatige intelligentie’, omdat er mijns inziens geen sprake is van ‘intelligentie’ die de mens kent, maar alleen van bij elkaar brengen van die data die je op dat moment nodig hebt. Deze indruk heb ik overgehouden na lezing van alle artikelen over kunstmatige intelligentie (KI of AI) die ik in onze kranten lees en bijhoud. Maar omdat de (sciencefiction)films graag uitgaan van zelfstandig denkende robotmachines met een ‘eigen’ intelligentie – vanwege het zogenoemde of zelfs gesuggereerde ‘leervermogen’ -, is de mensheid daarmee op het verkeerde been geplaatst: KI is – naar mijn stellige overtuiging – geen zelfstandige intelligentie maar een in- of aangebrachte serie data via de bestaande programmatuur of de ‘dienstdoende’ programmeur.
Werkt dat zo ook in een ziekenhuis of bij een huisarts? Mijn stelling is ontkennend: het gaat in de spreekkamer niet om ‘vervolgzetten’, maar om een combinatie van de kennis van de arts die ook weet of ‘aanvoelt’ dat diagnoses bepaalde uitzonderingen kennen – om het zo maar gewoon ‘onmedisch’ uit te drukken. De medische computers (en algoritmen daarin) zijn volgestouwd met duizenden patiëntendossiers, waar het algoritme bepaalde trefwoorden opzoekt en die binnen een (paar) seconden te pakken heeft. Maar dat heeft natuurlijk niets met diagnosevorming te maken, want dat is een vaardigheid die alleen een arts beheerst en daartoe bevoegd is. Dat kan een algoritme nooit overnemen, want is maar een ‘simpel’ instrument gemaakt door de programmeur. Het algoritme is eigenlijk in mijn gevoel of vermoeden als een soort wegwijzer, zoals op de grote wegen.
Overigens schrijf ik deze beschouwing vanuit mijn filosofische invalshoek en vanuit het publieke belang dat hier aan de orde is, en niet als arts, die ik niet ben.

Nu het artikel:
Katern Economie NRC: Wie beslist: de dokter of de computer? (Liza van Lonkhuyzen, omslagblad Katern Economie/nrc.nl, 26-1-19)
Artikel: Deze patiënt krijgt straks een aanval, weet de computer
De computer weet: deze patiënt krijgt straks een aanval
Digitale gezondheidszorg | Agressie bij verwarde mensen voorspellen; of levensgevaar op de intensive care. Ziekenhuizen verwachten veel van data-analyse met kunstmatige intelligentie.

‘Als ik dit op de afdeling vertel, vallen de monden open. Computers die agressie voorspellen? (…) Vincent Menger (29), datawetenschapper bij de Universiteit Utrecht, lacht bescheiden.

‘Hij heeft een algoritme ontwikkeld dat beter dan behandelaars kan voorspellen wat de kans is dat patiënten agressief worden. Een mooie innovatie, vinden medewerkers van de afdeling psychiatrie van het UMC Utrecht. Maar ze worstelen er ook mee: hoe gaan ze het op een ethische manier in de praktijk inzetten?

Vanuit mijn inleiding kan al worden vastgesteld dat het in deze passage niet gaat om ethische vraagstukken of ‘op ethische manier in de praktijk inzetten’. Algoritmen als patroonzoekers – zoals ik dat kortheidshalve blijf aanduiden – kunnen alleen bepaalde patronen opsporen die bij een bepaald ziektepatroon herkenbaar zijn, maar verder kunnen ze niets.
De arts weet wel hoe hij met bepaalde kennis, feiten en verschijnselen kan/dient om te gaan. Daarom is mijn vervolgstelling dat ethische kwesties alleen een rol spelen bij genetische ‘aanpassingen’ en ‘ingrepen’, zoals de – bij wijze van spreken – vergroting van de denk- en hersencapaciteit. Dat heeft niets te maken wanneer een ‘volgende aanval’ plaatsvindt, die de computer kan aanwijzen en de arts natuurlijk niet, want geen medische kennis, maar wel een specifiek patroon. Vervolgens komen we bij een volgende tweetal passage aan waarmee praktijkverschijnselen worden beschreven, en die neem ik over zodat de lezer een beeld heeft wat er in ziekenhuizen op het terrein van computermodellen gebeurt. Dat is nuttig om te weten.
‘Academische en topklinische ziekenhuizen door het hele land experimenteren met de voorspellende kracht van data-analyse. Zo schat het UMC Maastricht met een computermodel het risico op zwangerschapsdiabetes en -vergiftiging in. In het Radboud UMC in Nijmegen krijgen patiënten op sommige afdelingen al een persoonlijke risicoscore. Die voorspelt continu of ze de komende vier tot zes uur stabiel blijven, voor- of achteruitgaan.
‘Er bestaan al algoritmen die het levensgevaar van een patiënt in het ziekenhuis berekenen, de ernst van een telefoontje naar de huisartsenpost en de kans dat een patiënt zelfmoord pleegt. Ziekenhuizen financieren de innovatie voor het grootste deel nog zelf. Zorgverzekeraars tonen zich geïnteresseerd.
De berekening van kansen op levensgevaar lijkt me een nuttig, maar niet noodzakelijk gegeven voor een dienstdoende arts. Maar dat hij dat zelf niet weet, is een vanzelfsprekendheid.

[Deze passage is als ‘bijsluiter’ aan de zijkant op E10 bijgevoegd] Kunstmatige intelligentie is bij uitstek het terrein waar techreuzen uit alle macht een voortrekkersrol proberen te bemachtigen. De enorme hoeveelheid beschikbare gezondheidsdata maakt de zorg een interessante speeltuin. Alphabet, het moederbedrijf van Google, is een van de bedrijven die op dit terrein actief zijn. Vorig jaar presenteerde het een studie waarin het claimt bij de opname van een patiënt redelijk te kunnen voorspellen om welke diagnose het gaat, en of de persoon het ziekenhuisbezoek overleeft. Het putte uit dossiers van meer dan tweehonderdduizend volwassenen en elf jaar historische data van twee Amerikaanse ziekenhuizen.
Dat de techreuzen hier hun inbreng hebben is logisch, want daar worden applicaties ontwikkeld, en niet in ziekenhuizen of andere zorgsectoren. Maar de privacy van patiënten is hier wel in het geding en daarop dient zowel toezichthouder als Tweede Kamer een functie te hebben.
‘Alphabet heeft ook software ontwikkeld die moet voorspellen welke patiënten last krijgen van nierfalen. Daarnaast werkt het aan opsporing van kanker en oogaandoeningen. Langzaamaan bewegen zich meer bedrijven op deze markt. Microsoft heeft bijvoorbeeld samen met Indiase onderzoekers een algoritme ontwikkeld dat bij patiënten het risico op hart- en vaatziekten inschat. [einde invoeging]

De toekomst zal moeten uitwijzen of deze ‘bevindingen’ enig nut hebben, want de voorspelling van het ‘mogelijk krijgen van’ bijvoorbeeld nierfalen, is niet te voorspellen voor de arts, en alleen gebaseerd op andere patiënten, en dus heeft alleen een functie bij algemene verschijnselen en daar is niets op tegen, als het op den duur maar nut blijkt te hebben. Commerciële bedrijven zullen daar hun businessmodel aan kunnen ontlenen.
Raadselachtig
‘Levens redden, ziektes voorkomen of eerder opsporen: de beloftes van data-analyse in de zorg zijn aantrekkelijk. Maar als het om de praktische toepassing gaat, blijven ziekenhuizen en zorginstellingen vaak nog weifelend op de drempel staan. Soms zijn er praktische redenen, zoals de noodzaak voor aanvullend wetenschappelijk onderzoek, maar ook omdat een computer op de doktersstoel ethische bezwaren oproept.
Of ‘de beloftes van data-analyse in de zorg aantrekkelijk zijn’ , moet nog worden afgewacht, want de hier genoemde voorbeelden zijn nog niet aansprekend voor mij als burger. Het lijkt een fase van experimenteren te zijn waar je toevallig op uitkomt. Enige systematiek lijkt nog niet aanwezig, laat staan een helder doel.
‘Zo ook in Utrecht. Faay en Menger zitten in een overleggroep die nadenkt over hoe en wanneer het algoritme zal worden ingezet op de afdeling psychiatrie. Het ziekenhuis praat er ook met patiënten over. Een van de vragen die voorligt: zouden zij wel of juist niet willen weten dat het de computer is die hen aanwijst als potentieel agressief?
Dat de afdeling psychiatrie hier aan de orde is, bevreemdt mij omdat het mij toeschijnt dat dit vakgebied dat alleen de psychische aspecten van de mens zal behandelen, helemaal niets met algoritmen kan doen. Daar zal de MRI-scan meer inzicht geven hoe de patiënt afwijkt van normaal en vooral sociaal denkende mensen. Het algoritme heeft hier alleen de functie in die zin van mogelijk gebruikmaking van algemeen vastgestelde data van eerder opgenomen andere patiënten die dus de doelgroep vertegenwoordigen en niet de hier behandelde opgenomen patiënt in dit artikel.
‘Het algoritme is een black box, ongelooflijk ingewikkeld. Het heeft zichzelf met drieduizend dossiers geleerd te voorspellen wie van de psychiatrisch patiënten een hoge kans heeft binnen een maand agressief te worden. De computer zocht met kunstmatige intelligentie verbanden in de notities van behandelaars in dossiers. Dat het algoritme werkt, is aangetoond door het behalve in het UMC Utrecht ook in een Rotterdamse GGZ-instelling te valideren. Maar hoe de computer precies tot zijn oordeel komt, bleef raadselachtig.
Dat zal ook raadselachtig blijven, want heeft volgens mij niets met diagnostieke ‘wetenschap’ te maken. En die drieduizend dossiers – zijn er alternatieven? – dat lijkt weer op die superschaakcomputer. De schaakcomputer is een ideaal simulatiespel om op hoogste niveau toch de ‘verborgen’ strategieën van de tegenstander te leren kennen, maar in de medische wereld… Spielerei?
Rood: noodmedicatie

‘Een student informatiekunde aan de Universiteit Utrecht heeft daarom tien weken aan een tweede algoritme gewerkt, om inzichtelijk te maken hoe het eerste tot z’n conclusies komt.
„Zal ik het je laten zien?”, zegt Menger tegen Faay. Hij klapt zijn laptop open. „Kijk, deze tabel gaat over een patiënt met een laag risico op agressie. De groene woorden aan de linkerkant zijn, in relatie tot de rest van de tekst, indicatoren voor een laag risico. De rode woorden rechts van de streep staan voor een hoog risico.”
Wat is het nut hiervan?
Groen zijn de woorden: ‘genieten’, ‘piekeren’, ‘leven’ en ‘suïcidaal’. Rood: ‘schopt’, ‘gevaar’ en ‘noodmedicatie’.
„Het algoritme kijkt naar de woorden en geeft die een bepaald gewicht in de context van de hele tekst. Dat is de crux, daarom is het zo moeilijk uit te leggen”, zegt Menger. „Het woord ‘contact kan bijvoorbeeld positief of negatief zijn.”
‘Hij schakelt over op een patiënt bij wie de computer waarschuwt voor agressie. Een groen woord is: ‘associatief’. Rode woorden zijn: ‘politie’ en ‘grensoverschrijdend’. Maar ook: ‘vragen’ en ‘deur’. „Deur herken ik wel uit de praktijk”, zegt Faay. „Patiënten die deuren dichtslaan bijvoorbeeld.”
Vragen en deur? Trefwoorden misschien in die gevallen waarbij per toeval een ondernemer als patiënt is binnengekomen, want zij vragen en daarmee worden altijd deuren geopend!
‘De kansberekening zou als vrijblijvende waarschuwing kunnen dienen voor behandelaars, legt Faay uit. „In overleg met de patiënt kan worden afgesproken hoe agressie wordt voorkomen: extra medicatie, familie die blijft slapen op de afdeling, sporten of gewoon af en toe een wandeling.”
En deze vormen van inschatting maakt een arts iedere dag en daarvoor heb je de computer niet nodig. Om daarmee ook aan te geven dat de titel(vraag) ‘dokter of computer’ niet terzake doende is. En dat vanwege de feitelijke omstandigheid dat de behandelend arts te allen tijde verantwoordelijk is voor het welzijn en gezondheid van de patiënt. Die verantwoordelijkheid kan nooit bij de computer berusten. Dat is het kernverschil.
Zelfmoord voorspellen
‘Het algoritme van Menger werkt door text mining: data-analyse van lappen tekst. Het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Nivel deed in een proef iets vergelijkbaars: zelfmoorden voorspellen op basis van huisartsendossiers. Twee op de drie keer werd, in een onderzoek met data uit het verleden, door de computer herkend dat de patiënt een zelfmoordpoging zou doen. De huisarts herkende dat risico tijdens het laatste consult ‘maar’ bij één op de drie gevallen.
In dit voorbeeld staat helaas niet aangegeven of de computer gelijk had of niet. Er is hier dus geen ‘hard bewijs’ – what’s in a name? – voor het gelijk van de huisarts of computer. Het zijn ook onzinnige data; experimenteerfasen zullen we maar zeggen.
‘De computer woog onder meer mee of het merendeel van de consulten over psychische problemen ging en of patiënten überhaupt veel consulten hadden. Het algoritme wordt nu verder gevalideerd. De onderzoekers willen het eerst doorgronden voor ze het durven aanbieden aan huisartsenpraktijken.
Het is nuttig om dit eerst te onderzoeken, want zoals het hier beschreven wordt zou geen enkele huisarts toehappen, zo vermoed ik.
‘Willem Herter, promovendus bij het Leids UMC en ondernemer in databedrijf Pacmed, maakt ook zo’n algoritme met text mining. Hij wilde iets doen tegen de drukte op huisartsenposten. Die zijn bedoeld voor ernstige problemen. Alleen: patiënten gaan er vaak voor wissewasjes heen, omdat ze niet tijdens werktijd hun huisarts willen bezoeken. Een triagist, een mbo-geschoolde doktersassistent, moet de urgentie taxeren, maar schat die gemiddeld hoger in dan nodig.
Een nuttige ontwikkeling van het algoritme kan zijn dat de computer uitspraken kan doen, die een arts moeilijk minder snel en effectief kan bedenken en vervolgens verwoorden. Vooral in huisartsenpraktijken in het weekend als er sprake is van onnodige bezoekers. Die kunnen dan met deze ‘truc’ worden doorverwezen naar de maandagochtend.
‘Herter maakte een algoritme dat tijdens het telefoongesprek, aan de hand van de aantekeningen van de telefonist, berekent hoe ernstig de situatie is. „Naast huisartsenposten tonen ook meldkamers interesse voor zulke algoritmes”, zegt Herter.
‘Hij doet promotieonderzoek naar machine learning in de zorg. „Deze innovatie hangt boven de markt, maar de stap tussen software ontwikkelen en op de markt brengen is best wel groot.”
Hier wordt eindelijk eens een keer duidelijk gemaakt wat ‘machine learning’ betekent, want het gaat om het programmeren van alle reeds bestaande, zinvolle onderzoeksresultaten, die bruikbaar zijn in iedere artsenpraktijk.
‘Dat herkent Paul Elbers, arts op de intensive care van Amsterdam UMC, locatie VUmc. Zijn dataproject draait wél in de praktijk, zij het als proef. Het gaat om software die voorspelt hoeveel antibiotica een patiënt op de intensive care nodig heeft.
Dit kunnen natuurlijk intensivisten goed doen en dan is de computer hooguit een nuttig instrument voor de arts.
‘Artsen op de intensive care krijgen nu advies van de computer over de antibioticadosering. „Wij vonden het verbazingwekkend dat elke patiënt een standaardhoeveelheid antibioticum krijgt”, legt hij uit. „Ridicuul, als je erover nadenkt. Naast lengte of gewicht verschilt ook de mate van afbraak door het lichaam als je ziek wordt. Bij een one size fits all-benadering weet je zeker dat je voor een heleboel patiënten niet goed zit.”
Constructiefoutje, bedankt…!
‘Hoe logisch ook, het duurde nog een jaar voor de voltooide software aan het bed beschikbaar kwam. Elbers: „Aanpassingen waren nodig aan de IT-infrastructuur, we moesten goedkeuring krijgen van een ethiekcommissie, het moest voldoen aan de privacywetgeving, er waren administratieve barrières en er horen goedkeuringen bij medische apparaten. Een beetje knettergek werden we er wel van.”
Hier is de vraag aan de orde welke rol de ethiekcommissie hierin heeft, want dat lijkt bij dergelijke technische ingrepen onnodig. Niets dat in dit artikel wordt besproken roept om de noodzaak tot gebruik van algoritmen; alles wat hiervoor stond omschreven was de experimenteerfase om te bezien wat de programmatuur zoal oplevert.
Kans op overlijden
‘Bij het Amsterdam UMC lopen ook andere data-analyseprojecten. Vergevorderd is het project om te voorspellen of het veilig is patiënten op de intensive care terug te sturen naar andere afdelingen in het ziekenhuis, of dat dan de kans op heropname of overlijden groot is.
Ook weer iets dat het IC-team normaal doet en dat heel goed zelf af kan. Maar ik kan me vergissen als gewoon burger, maar het gaat hier wel om zorggelden die beter besteed kunnen worden; tenzij er echt sprake is van een dwingende inzet van algoritmen in de toekomst bij minder personeel. Maar de computer kan nooit zelf beslissen of een ‘beschikking’ afgeven. Of hooguit een ‘triagist’ behulpzaam zijn.
‘De intensive care is een afdeling waar continu allerlei data verzameld worden, rechtstreeks uit de apparatuur aan het bed. „Door ervaring en medische kennis worden intensivisten goed in bepalen wie we veilig terug kunnen sturen naar de normale afdelingen”, zegt Elbers. „Maar ik denk dat een machine dat uiteindelijk vaker goed zal inschatten.”
De enige factor waarom dit logisch lijkt te zijn is de moeheidsfactor als de intensivist een heel moeilijke nacht achter de rug heeft, waardoor het inschattingsvermogen niet meer optimaal is.
‘Het Amsterdam UMC ontwikkelde samen met data-analysebedrijf Pacmed een algoritme door een computer verbanden te laten zoeken in gegevens van 20.000 patiënten. Een overzicht op een beeldscherm geeft straks per patiënt aan hoeveel procent kans er is op heropname of overlijden als die naar een andere afdeling gaat.
Alsof alles technologisch voorspelbaar is, want het algoritme heeft geen zicht op de ‘natuur’ – vasthoudendheid, weerbaarheid, doorzettingsvermogen – van de patiënt. En het overlijden is al helemaal niet te voorzien want hoe vaak gebeurt het niet dat een patiënt veel langer blijft leven dan aanvankelijk voorspeld werd. Daarin kan een algoritme geen verandering aanbrengen, want het blijft toch het verlengstuk ten dienste van de arts die al beschikt over een veelheid van data van de huidige apparatuur.
‘De computer maakt z’n berekening met onder meer informatie over de ziekte en prestaties van de vitale functies, maar bleek ook naar verrassende dingen te kijken. „Zoals niet alleen de temperatuur, maar ook hoe váák de temperatuur gemeten is”, zegt Elbers. „En dus of er zorgen waren om de patiënt. Normaal kijken artsen alleen naar waardes, niet het aantal metingen.”
De vraag is dan of deze gegevens al iets nuttigs hebben opgeleverd.
‘Het ziekenhuis hoopt de druk op de intensive care in de toekomst te kunnen verlagen. Personeel is lastig te vinden en bovendien is het een dure afdeling; zorgverzekeraars betalen tussen de 2.600 en 2.700 euro per zieke per dag.
Dit laatste is erg nuttig om te weten vanwege de groeiende zorgkosten, die dus bijna een autonoom karakter dragen.
Pionieren
‘Hoe nuttig voorspellen van zelfmoord of gezondheidsrisico’s ook kan zijn, er zijn nadrukkelijk kanttekeningen te maken bij deze vorm van pionieren. Zo gebeurt toekomst voorspellen slechts met data uit het verleden. En belangrijker: het algoritme kijkt nooit naar de héle situatie.
Dit laatste is filosofisch gesproken natuurlijk dubieus; leef- en voedingspatronen kunnen veranderd zijn. Dan moet gezocht worden naar de oorzaken van verandering.
‘Data-analyse gaat meestal over kwantitatieve data, zoals bloeddruk die wordt gemeten als de patiënt binnenkomt. „Maar wanneer een patiënt bleek ziet en een raar geurtje heeft, is dat context, kwalitatieve data”, zegt Herter. „Die kan nog belangrijker zijn.”
‘Daarom vinden veel ontwikkelaars dat een computermodel niet zelfstandig beslissingen mag nemen. „Het moet beslisondersteuning zijn, in plaats van een beslisser”, zegt Elbers.

„Artsen moeten kunnen besluiten ertegenin te gaan. Een dokter, die vroeg bij de ontwikkeling van het algoritme betrokken was, kan een goede barrière zijn, zodat er niks misgaat.”

‘Om te zorgen dat artsen een goede afweging kunnen maken, zijn experts het ook over iets anders eens: de arts móét begrijpen hoe het algoritme tot een oordeel komt. Zodat, zegt Willem Herter, „de arts ook de beperkingen van een algoritme begrijpt. We mikken daarom op algoritmes die je aan de arts kan uitleggen.”
Dit staat hier weliswaar wel praktisch en handig omschreven, maar wat volkomen helder is geworden en wat het algoritme ooit zou kunnen opbreken is het puur technologische karakter van het instrument, dat nooit de ervaringswereld van de arts kan vervangen. Mijn conclusie is daarom dat de schaakcomputer eindeloos veel effectiever is en zal blijven dan de medische algoritmen ooit zullen worden. Er mogen geen – nooit – wonderen hiervan verwacht worden. Het zijn twee compleet verschillende denkwerelden van arts en computer, zoals hieronder duidelijk verwoord wordt.
‘Menger kon tijdens zijn onderzoek naar het voorspellen van agressie kiezen tussen verschillende algoritmes, van een relatief overzichtelijke ‘beslisboom’ tot een héél ingewikkeld model – dat het best presteerde. Hij koos het laatste. Nu werkt hij samen met het UMC Utrecht, om de medewerkers van de afdeling psychiatrie beter te kunnen uitleggen hoe het werkt.
„Er zijn algoritmen die zo complex zijn dat ze uitgeprint duizenden A4’tjes beslaan en over honderden kenmerken gaan”, zegt Herter. „De arts moet de belangrijkste redenen snappen die ervoor zorgen dat de patiënt in de richting van een bepaalde uitslag wordt geduwd. Bijvoorbeeld door het op een slimme manier te visualiseren.”
Wat hier staat begrijp ik niet. Een patiënt moet in een ‘bepaalde uitslag geduwd worden’?
‘Eenvoudig is het niet, blijkt in het UMC. Menger: „Het openen van de black box is een redelijk nieuw vakgebied.”
Dat is zo klaar als een klontje! Maar hoeveel écht bruikbare gegevens hebben al deze experimenten inmiddels opgeleverd?
PLANNING
Kunstmatige intelligentie kent in de zorg niet alleen toepassingen om medische redenen. Uit onderzoek van Bart Geerts, anesthesioloog van het Amsterdam UMC, blijkt dat het weer invloed heeft op de toestroom van gewonden. Zo komen er na een zonovergoten voorjaarsweekend meer motorrijders met botbreuken op de eerste hulp, en als het weer omslaat juist griepgevallen.
Bekende ervaringsgegevens zou ik zeggen!
‘Het ziekenhuis wil drukte op de spoedeisende hulp kunnen voorspellen. Handig voor roostermakers, of om te weten hoeveel bedden nodig zijn. Geerts ontwikkelt daarom een algoritme dat tientallen variabelen meeweegt, waaronder temperatuur, luchtdruk en windsnelheden. Hij wil ook evenementen in de regio toevoegen, zoals sportwedstrijden of festivals.
‘Ook op afdelingen radiologie kan kunstmatige intelligentie nuttig zijn. Zo gebruikt het Leids UMC een systeem van Philips waardoor radiologen niet alleen op het eigen ‘blote oog’ hoeven afgaan. Het systeem analyseert beelden met onder meer data over het ziekteverleden van de patiënt.
Dat staat toch meestal al opgeslagen in het databestand van het ziekenhuis! Maar ter afsluiting was dit een heel instructief artikel van NRC, waarvoor dank en hulde voor deze betoonde openheid in dit experimenteerveld!

https://www.nrc.nl/nieuws/2019/01/25/de-computer-weet-deze-patient-krijgt-straks-een-aanval-a3651750

Klare taal over de overleden oud-Kamervoorzitter Dolman @volkskrant #voorzitter @tweedekamer

29 Tuesday Jan 2019

Posted by aquariuspolitiek in debatcultuur, PolitiekeCultuur, TweedeKamer

≈ Leave a comment

Tags

politiek

Voorzitter die streng waakte over de ‘rotzakken’ in de Kamer (Jan Tromp, Postuum/Ten eerste/de Volkskrant, 29-1-19)

‘Een voorzitter moet de baas willen zijn van het spul, meende hij, en dus durven ingrijpen, want ‘er zitten vaak genoeg onbeschaamde rotzakken tussen.’

Dolman had volstrekt gelijk met deze opmerking. De tijden zijn ook niet veranderd, al zou het begrip ‘pubers’ beter van toepassing zijn dan ‘rotzakken’. Het is en blijft te vaak een klas middelbare scholieren en dat maakt het gezag van de Kamer absoluut niet groter. Daarom houdt de Kamer het ook niet zo lang meer vol met deze egotrippers, als de kiezer over enige tijd zal bepalen dat de Kamer beter opgedoekt kan worden.

← Older posts

Subscribe

  • Entries (RSS)
  • Comments (RSS)

Archives

  • December 2019
  • November 2019
  • October 2019
  • September 2019
  • August 2019
  • July 2019
  • June 2019
  • May 2019
  • April 2019
  • March 2019
  • February 2019
  • January 2019
  • December 2018
  • November 2018
  • October 2018
  • September 2018
  • August 2018
  • July 2018
  • June 2018
  • May 2018
  • April 2018
  • March 2018
  • February 2018
  • January 2018
  • December 2017
  • November 2017
  • October 2017
  • September 2017
  • August 2017
  • July 2017
  • June 2017
  • May 2017
  • April 2017
  • March 2017
  • February 2017
  • January 2017
  • December 2016
  • November 2016
  • October 2016
  • September 2016
  • August 2016
  • July 2016
  • June 2016
  • May 2016
  • April 2016
  • March 2016
  • February 2016
  • January 2016
  • December 2015
  • November 2015
  • October 2015
  • September 2015
  • August 2015
  • July 2015
  • June 2015
  • May 2015
  • April 2015
  • March 2015
  • February 2015
  • January 2015
  • December 2014
  • November 2014
  • October 2014
  • September 2014
  • August 2014
  • July 2014
  • June 2014
  • May 2014
  • April 2014
  • March 2014
  • February 2014
  • January 2014
  • December 2013
  • November 2013
  • October 2013
  • September 2013
  • August 2013
  • July 2013
  • June 2013
  • May 2013
  • April 2013

Categories

  • #AdBroere
  • #AlgemeneRekenkamer
  • #israel
  • #middenoosten
  • #Obama
  • #SaskiaStuiveling
  • 2040
  • 21evariantarbeiderszelfbestuur
  • 4 en 5 mei
  • 5G
  • 5Scenario's
  • 9/11Parijs
  • aanpassingsproblemen
  • aanvullingopvertegenwoordigendedemocratie
  • aardbevingen
  • Aardgas
  • AbelHerzberglezing
  • ABN
  • ABN Amro
  • ABNAmro
  • ABNAmrodebat
  • absolutewaarheidsclaims
  • accountants
  • ACM
  • affaires
  • afgang
  • afgebrokenonderhandelingen
  • aflossingschulden
  • aflossingsverplichting
  • AFM
  • afnemen paspoort
  • Afrika
  • afscheid Diederik Samsom
  • aftreden Hennis
  • agreekment
  • agrolobby
  • agrosector
  • AI/algoritmen
  • Air France
  • Air France-KLM
  • AIVD
  • AKK
  • akkerbouw
  • Alaska
  • Albanie & NrdMacedonie
  • Alexandr Dugin
  • AlgemeenBelang
  • Algemene Financiële Beschouwingen AFB
  • Algemene Politieke Beschouwingen
  • AlgemenePolitiekeBeschouwingen
  • AlgemeneRekenkamer
  • algoritme
  • Alliander
  • Alliantie noordelijke lidstaten
  • Alphena/dRijn
  • alternatief is kernfusie
  • Alternatief Staatsbestel
  • Altijd aan beloften gebonden?
  • AmartyaSen
  • Amazonebranden
  • ambitie
  • ambtelijkechaos
  • ambtelijk_DenHaag
  • ambtenarij
  • Amerikaansepresidentsverkiezingen
  • amsterdam
  • AngelaMerkel
  • AngelsaksischeCultuur
  • Angelsaksischmodel
  • AnkBijleveld
  • anti-establishment
  • anti-intellectualisme
  • antibeschaving
  • antidemocratisch
  • antidiscriminatie-op-arbeidsmarkt
  • antieuro
  • antiislamisme
  • antimensenrechten
  • apb
  • APB18
  • APB19
  • Apple
  • arbeidsbeleid
  • Arbeidsmarktbeleid
  • arbeidssatisfactie
  • arbeidsverhoudingen
  • Archief
  • Argentinie
  • argumentenbepalend
  • ArieSlob
  • Armageddon
  • Armoede
  • Armoedebestrijding
  • Art 1 Grondwet
  • Art 23 Grondwet
  • art.23Gw
  • art.6Gw
  • as Merkel-Macron
  • asBerlijnParijs
  • Asean
  • asielbeleid
  • asielzoekers
  • asociaal
  • assad
  • assimilatie
  • astrofysica
  • astronomie
  • autarkeia
  • autocratischleiderschap
  • autoindustrie
  • autolobby
  • automatisering
  • AZC's
  • Azie
  • Azie/Australie
  • baldadigheid
  • BaltischeStaten
  • bancairewereld
  • Banken
  • Bankencrisis
  • Bankenredding
  • bankwezen
  • barbaarsecultuur
  • barbarij
  • basis- of grondwaarden
  • basisbaan
  • basisinkomen
  • Baudet
  • BedBadBrood
  • bedrijfsethiek
  • bedrijfsleven
  • Begrotingsbehandelingen
  • begrotingsbeleid
  • begrotingsdebat
  • Beijing
  • belangentegenstellingen
  • belastingdeals
  • Belastingdienst
  • Belastingharmonisatiebedrijven
  • belastinghervorming
  • belediging
  • beleggers
  • beleidsprioriteiten
  • Belgie
  • Beloningsbeleid
  • beloningsstructuren
  • Benjamin Barber
  • benoeming nieuwe Kamervoorzitter
  • benoeming Von der Leyen
  • benoemingen
  • benoemingSelmayr
  • beperkingenvanalgoritmen
  • beroepsprocedure
  • beschavingsnormenvaststellen
  • bestaanscrisis
  • Bestrijdingsmiddelen
  • bestuurlijketussenlagen
  • bestuursmanagement
  • bevolkingsomvang
  • Bevrijdingsdag
  • bewapeningswedloop
  • bezinning
  • bezoekvluchtelingen
  • bezuiningsopdracht
  • BICC
  • Big Data
  • BigBrother
  • biomassa
  • biotechnologie
  • bitcoin
  • Blanchard
  • bodemverzakking
  • boerenacties
  • Boerenprotest
  • boerkaverbod
  • boerkini's
  • bombardementsdebat
  • Bonusbeleid
  • bonuscultuur
  • boomaanplant
  • Bootvluchtelingen
  • Bosnie
  • bossen niet meer kappen
  • botsende beschavingen
  • botsende grondrechten
  • botsingmetpolitici
  • bozeburgers
  • Brazilië
  • BredeMaatschappelijkeDiscussie
  • Bremain
  • Brexit
  • brics
  • Britseverkiezingen
  • Brussel
  • Brusselseangsten
  • budgetdiscipline
  • budgetrecht
  • buitenaards leven
  • buitenlandsbeleid
  • buitenlandse financiering moskeeën
  • buitensporigtekort
  • Bulgarije
  • bullshit
  • Buma
  • bureaucratie
  • burgercontrole
  • burgerlijke deugden
  • Burgeroorlogen
  • burgerparticipatie
  • burgerschapsonderwijs
  • burgerslachtoffers
  • burgersoevereiniteit
  • CambridgeAnalytica
  • Cameron
  • Canada
  • cartoonwedstrijd
  • Catalonie
  • Catalunya
  • CBS
  • CDA
  • Centraal-&Oosteuropa
  • Ceta
  • chemie
  • China
  • China-strategie
  • Chinabeleid
  • Chinese-grondstoffen
  • Chinesewaardenstabiliteit&eenheid
  • christelijkeomwenteling
  • christendom
  • circulairelandbouw
  • ClaudiadeBreij
  • clientalisme
  • CO2
  • Coalitie
  • coalitiebelangen
  • coalitievorming
  • Code Oranje
  • collectieveuitgaven
  • Commissie Remkes
  • Commissieprogramma
  • commissies
  • communisme nieuwe stijl
  • compromismogelijk
  • computerisering
  • computersimulaties
  • confederatie
  • ConfederatieEU
  • conflicthaardenpermanentofniet?
  • conservatief vs progressiviteit
  • conservatisme-versus-modernisme
  • conserverende hindermacht
  • consolidatieEU
  • constitutioneel hof
  • constitutionele monarchie
  • constitutionelecrisis
  • consumentisme
  • Contracoup
  • contraterreur
  • controle
  • controversiele themas
  • Cooperswereldmodel
  • corruptie
  • corruptiebestrijding
  • Cort van der Linden
  • coup
  • Coupverdachte
  • cpb
  • criminaliteit
  • Criminaliteit versus Veiligheid
  • criminaliteitbestrijding
  • Crisis
  • crisis-Duitse-politiek
  • crisisbeleid
  • crisisdebat
  • Crisismaatregelen
  • CRISPR-technologie
  • CROipvCEO
  • CU
  • Cultuur
  • Cultuurcriticus
  • Cultuurkritiek
  • cultuurverschillen
  • Cybercrime
  • cyberoorlog
  • cybersecurity
  • Cyberspace
  • cyborg
  • D66
  • DalaiLama
  • databestanden
  • datamanipulatie
  • DDD
  • De kwestie
  • deals
  • debat
  • debatcultuur
  • debattechniek
  • Decadentie Maatschappij
  • Decadentie Politiek
  • Decadentie Sport
  • deelbelangen
  • defensie
  • defensiebegroting
  • Defensiebudget
  • Defensievoorlichting
  • deflatie
  • dehaagsestemming
  • Deletefacebook
  • deliberatie
  • deliberativfe
  • Deltaplan
  • demagogie
  • demagogiedoorextremiteiten
  • Democraten VS
  • Democratie
  • democratie-in-gevarenzone
  • democratieversuspopulisme
  • democratische evolutie
  • democratischeopvoeding
  • democratischeverkiezingen
  • democratischevorming
  • democratischtekort
  • Democratisering
  • democratiseringvanemotie
  • demografischeontwikkelingen
  • Den Haag
  • Denemarken
  • denhaag
  • DENK
  • Denk-in-beklaagdenbank
  • denktank
  • desinformatie
  • detentie&vrijlating
  • deTocqueville
  • deugdelijkebeloften
  • dictators
  • dictatuur
  • diederiksamsom
  • dierenleed
  • dierenrechten
  • dieselfraude
  • digitaalgeld
  • digitale techniek
  • digitale wereld
  • digitaleEU
  • digitaleindustrie
  • digitaleoverheid
  • DigitaleRevolutie
  • digitalisering
  • dijsselbloem
  • Dikke Ik normen-en-waarden-debat
  • Dikke-Ik-debat
  • dilemma ééndimensionale politiek
  • diplomatie
  • directedemocratie
  • discriminatie
  • dividendbelasting
  • dividenddebat
  • DNA-mutatie
  • DNA-techniek
  • DNB
  • Dodenherdenking
  • dollar en reservevaluta's
  • Domheid troef
  • domrechts
  • DonaldTusk
  • Donorregistratie
  • draagvlaktheorie
  • drama
  • Dreigendesanering
  • dreigingen
  • drinkwatervoorziening
  • drogredenen
  • drones-wereld
  • droogte
  • droomwereld
  • Drugbeleid
  • drugsbeleid
  • drugsbrigade
  • drugsindustrie
  • dualisme
  • dubbelepaspoorten
  • Duits Constitutioneel Hof
  • Duits-Franse-as
  • Duitse_eenwording
  • Duitskand & Nederland voortrekkers eurozone
  • Duitsland
  • Duitsland & Nederland voortrekkers eurozone
  • Duitslandboeman
  • Duurzaamheid
  • dyslexie
  • Ebru Umar
  • EbruUmar
  • EC
  • ECB
  • ecologischeramp
  • economen
  • Economenstrijd
  • Economie
  • economische crisis
  • economischehervormingen
  • Economischetheorie
  • Economischevluchtelingen
  • economischherstel
  • economischhestel
  • economisme
  • EdmundFawcett
  • EEG
  • eenvoudigbereikbaar
  • eerbied
  • EersteKamer
  • Eerste_Kamer
  • effectenwereldwijd
  • EG
  • eigenbelang
  • eigentijds antisemitisme
  • eisen
  • electedpresidentTrump
  • electorale verhoudingen
  • electronica
  • elektrischevoertuigenproductie
  • emancipatiebestel
  • Emmanuel Macron
  • emocratie
  • emotie-emancipatie
  • EMU
  • endrachtmaaktmacht
  • energetischerevolutie
  • Energie
  • EnergiebeleidEU/DenHaag
  • energiebesparingcruciaal
  • energiediscipline
  • energieplatform
  • energiepodium
  • energietransitie
  • EnergieWende
  • EP
  • EP2019
  • Erdogan
  • Erdogansegotriomfeert
  • eredivisie voetbal
  • Erste_Kamer
  • ESM
  • Esoterie en Gnostiek
  • Estland
  • ethiek & normatiek
  • Ethiek&Moraal
  • EU
  • EU-Grondwet
  • EU-in-wording
  • EU-lidstaten als Europese beschermingsring Baltischenaties
  • EU-papers
  • EU-recht
  • EU-referendum
  • EU-richtllijnen
  • EU-uitbreiding
  • EU-Verdrag
  • EU-waarden
  • EU2005
  • EUafdrachten
  • EUdebat
  • EUlandbouwsubsidies
  • Euratom
  • EUrichtlijnen
  • euro
  • Euro-invoering
  • Eurocrisis
  • Eurogroep
  • eurokramp
  • Europees Hof van Justitie
  • Europees Hof voor de Rechten van de Mens
  • europees parlement
  • EuropeesHof
  • EuropeesLeger
  • EuropeesParlement
  • Europese samenwerking
  • Europeseboekhouding
  • EuropeseCommissie
  • Europesedefensiesamenwerking
  • EuropeseRaad
  • eurozone
  • EUstatistieken
  • euthanasie
  • EUtop
  • EUtopBratislava
  • EUvernieuwing
  • EUvoorzitterschap
  • Evaluatie
  • evaluatie rutte2
  • evaluatiecrisisaanpak
  • evaluatiecrisisbeleid
  • Evaluatienoodzakelijk
  • evolutie
  • evolutiebiologie
  • EVP
  • experiment
  • export-en-importlanden
  • ExtinctionRebellion
  • extremepolitiek
  • Facebook
  • factcontrollingverkiezingsprogrammas
  • failliet_intensieve_landbouw&veeteelt
  • faillissementvanstaten
  • fakeindustry
  • fakenews
  • farmaceutische-industrie
  • farmaceutischeindustrie
  • FarmaIndustrie
  • fascisme
  • fed
  • feitenvrij
  • Feyenoord
  • filantropie
  • filibuster
  • filmindustrie
  • financieelbeheer
  • financielecrisis
  • FinancieleWereld
  • Fink
  • Finland
  • fiscalewetgeving
  • fiscaliteit
  • flexwerk
  • flitskaitaal
  • Flitskapitaal
  • flitslidPvdA
  • flop
  • formatie
  • formatienotities
  • ForumvoorDemocratie
  • fossiele-industrie
  • Fossielebrandstoffen
  • fossielelobby
  • FossieleversusDuurzame-energie
  • fossielversusduurzaam
  • foutenfestival
  • Frankrijk
  • fransduitse-as
  • fraude&bedrog
  • frisseaanpak
  • Fukushima
  • Fukuyama
  • fundamentalisme
  • fundamentele tegenstellingen
  • Futures
  • FvD
  • Fyra
  • G20
  • G7
  • gaming
  • gasbeleid
  • gaswapen
  • gaswinning
  • gebedsoproep
  • gebiedsverbod
  • gebrekaanvoorlichting
  • gedoogbeleid
  • geenschijnheiligheid
  • geenvoordracht
  • geenvooruitgang
  • geen_openbaarheid
  • geertwilders
  • Geesteswetenschappen
  • geimporteerd wangedrag
  • geldschepping
  • geldstelsel
  • gelehesjes
  • geloof
  • geluk & welzijn
  • gemeentebesturen
  • gemeenten
  • gemeenteraad
  • Geneesmiddelen
  • genetica
  • genocide
  • Geopolitiek
  • geothermie
  • geprivatiseerdenutsbedrijven
  • geschiedenisEU
  • geschiedenisherhaaltzich
  • geschiedenislessen
  • geschiedkundigeverslagen
  • geschiedschrijving
  • gevoelswereld
  • Geweld
  • Gewetensvrijheid
  • gewijzigde_omstandigheden
  • gezichtsherkenning
  • gezondheid
  • Gezondheidszorg
  • giftige-chemicaliën
  • giraalgeldverkeer
  • GL
  • glazenbolTeeven
  • Globalisering
  • godsbeelden
  • godsdienst-tolerantie
  • godsdienstalswetenschap?
  • godsdienstfilosofie
  • godsdienststrijd
  • godsdienstvrijheid
  • godsdienstwetenschap
  • goedkopeleningen
  • golfoorlog
  • Google & smartindustrie
  • GR2018
  • GrandPrix
  • gratis geld in ontwikkelingslanden
  • GreenDeal
  • GreetHofmans
  • GreetHofmans-affaire
  • grenzendicht
  • grenzendigitalisering
  • Grenzeninnovatie
  • GretaThunberg
  • Grexit
  • Griekenland
  • griepprik
  • groee
  • groeiede kloof tussen burgers en elite
  • groepsbelediging
  • grondrechten
  • GrondstoffenversusDuurzaamheid
  • grondstoffenwinning
  • Grondwet
  • Grondwetstoetsing
  • grondwettelijke informatieplicht
  • Grondwetwijzer
  • Groningen
  • Groningergas
  • grootkapitaal
  • Groteongelijkheidcatastrofaal
  • Grotestedenproblematiek
  • Guerot
  • Gulenbweging
  • Haagse Stemming
  • haatimam
  • hackers
  • Haga
  • Hamburg
  • handeldrijven
  • handelsoverschot
  • handelsverdragen
  • handhavingwet-en-regelgeving
  • hangjongeren
  • Harari
  • harde economie
  • Harmonisatie
  • Hawija
  • hebzucht
  • Hegel
  • Helmut Kohl
  • hemellichamen
  • Hennis-Plasschaert
  • herbezinning
  • herbronning
  • herdenking coup
  • herkansing
  • HermanTjeenkWillink
  • HermanVanRompuy
  • hernieuwdintegratiedebat
  • herorientatie
  • hersenonderzoek
  • herstelvermogen
  • Herstructurering Defensie
  • hervormen
  • hervormers islam
  • hervormingen
  • hervormingstatuten1948
  • herzieningnoodzakelijk
  • herziening_van_beleid
  • hetzetegenvermeendeGulenaanhangers
  • historischeterugblik
  • hittegolf
  • hittegolven
  • hofcrisis
  • Hoge Raad
  • Hongarije
  • Hongkong-model
  • hoogmoed
  • hoorzittingEP
  • HoorzittingTK
  • HSL
  • Huawei
  • huursector
  • ICT
  • ideaalvanwederzijdsrespect
  • idealewijzevanbedrijvenpolitiek
  • idealisme & realisme
  • idealismebinnenpolitiek
  • Identiteit
  • Identiteitscrisis
  • identiteitspolitiek
  • ideologie
  • ideologischeaanpassingPaars
  • IJsland
  • illegaal vuurwerk
  • imamopleding
  • IMF
  • impasse
  • import- en exportbeleid
  • IN G
  • inburgeren
  • inburgering
  • inburgeringstrainingen
  • India
  • Inflatie
  • informatica
  • informatie
  • informatiedebat TK
  • informatiefase
  • informele EU-top
  • infrastructuur
  • ING
  • inhaalslag
  • Initiatiefwetsvoorstel_De_Graaf_c.s._Administratieve detentie
  • Inkomens- en vermogensbelasting
  • inkomensbeleid
  • inkomensongelijkheid
  • inkomensontwikkelingen
  • inkomensverhoudingen
  • inlichtingenwereld
  • Innovatie
  • innovatieveeconomie
  • inspraakgelegenheden
  • instabiliteit
  • installatie
  • institutionele draken
  • institutionelehervormingenEU
  • instrument
  • Integratie
  • integriteitscode
  • intensievelandbouw
  • internationaalrecht
  • InternationaalStrafhof
  • internationaalvluchtelingenverdrag
  • internationaleverdragen
  • internet
  • intersubjectiviteit
  • intolerantie
  • Intrekkingswet
  • inventiviteit
  • investeerders
  • investeringsfonds
  • IPCC
  • Irak
  • Iran
  • IS
  • islam
  • islamhaat
  • Islamisme
  • islamisme
  • islamitischfundamentalisme
  • islamitischonderwijs
  • islamkritiek
  • Islamofobie
  • Italie
  • Italie onder Renzi
  • JaarlijksdebatEUwaarden
  • jaarterugblikken
  • JacksonHole
  • Japan
  • Jean Monnet
  • JesseKlaver
  • jihadisme
  • jihadistenprobleem
  • Joods-christelijk
  • journalistiek
  • jubileum Verdrag van Rome
  • Juliana
  • Juliana en Greet Hofmans
  • Justitie
  • kabeltechniek5G
  • Kabinetsbeoordeling
  • kalifaat
  • Kameragenda
  • Kamerdebat
  • KamerdebatTurkije
  • kandidaatlidmaatschapEU
  • kandidaatlidMacedonie
  • kapitaal&arbeid
  • Kashmir
  • Katowice
  • kennismaatschappij
  • kernafval
  • kernenergie
  • kernenergiemisleidend
  • kernramp
  • Kernvraag: gelijkwaardig aan de mens?
  • kernwaarden
  • Kernwedloop
  • Kersttoespraak WA
  • keuzebenoeming
  • keuzevrijheid
  • Khadija Arib
  • KI
  • KI kunstmatige intelligentie
  • KI/AI
  • kiesdrempel
  • kieslijst
  • Kiesstelsel
  • Kieswet
  • kijkcijfers
  • klachten
  • Klaver en GL
  • kledingvoorschriften
  • kledingvrijheid
  • klimaataanpak
  • klimaatonderzoek
  • klimaatprobleem
  • klimaattafels
  • klimaattopMadrid
  • KlimaattopParijs2015
  • klimaattopSpanje
  • klimaatuitspraakrechter
  • klimaatverandering
  • klimaatverdragParijs
  • klimaatwet
  • klimaatzaak
  • klimatologischeveranderingen
  • kloof besluitvormende elite versus machtelozen
  • kloofrijkdomenarmoede
  • kloontechniek
  • knelpunten
  • knelpuntenmanagement
  • knvb
  • koerden
  • Koerdistan
  • koerswijziging
  • koeweit
  • kolonialisme
  • kosmografie
  • kosmopolitisme
  • Krastev Ivan
  • Kredietbeoordelaars
  • Kredietcrisis
  • krijgsmacht
  • kritischeaardmetalen
  • Kroatie
  • kunstmatigeintelligentie
  • kwalificatie-EK
  • kwaliteit of afwezigheid daarvan
  • kwaliteitsloos
  • kwaliuteit
  • laatsteloodjes
  • lafheid
  • Lagarde
  • landbouwbeleid
  • landbouwbeleidEU
  • langetermijnvisie
  • lastigetegenspelers
  • ledenraadPvdA
  • leefklimaat
  • legteconomieaandochteruit
  • leiderschap
  • leiderschapsstijl
  • Letland
  • levensbeeindiging
  • levensvragen
  • Liberaal
  • Liberalisme
  • lidstatenEU
  • lijststrekkersverkiezing
  • lijsttrekkerstrijd
  • links
  • links en rechts machteloos
  • links versus rechts
  • Lissabon
  • list&bedrog
  • lobbyisme
  • logistiek
  • lokaledemocratie
  • lokalisering
  • loonontwikkeling
  • lopenderekening
  • loyaliteit
  • luchtvaart
  • luchtvervuiling
  • luisteren
  • Luther
  • maakbare mens
  • maakecoomie
  • MaastroClinic
  • maatschappelijke zingeving
  • maatschappelijketransitie
  • maatschappelijkverantwoordondernemen
  • macht
  • machtsspel
  • maffia
  • maffia(beleid)
  • maffiastaat
  • MaltaEU
  • manipulatie
  • manipulatievoedsel
  • Mansveld
  • Marakkeshdebat
  • MarioDraghi
  • marktdenken
  • markteconomie
  • Marokkaansejeugd
  • Marrokeshdebat
  • Marshallhulp
  • massapsychose
  • Meativa
  • Meavita
  • media
  • medisch-ethische zaken
  • medische ethiek
  • meerdoortastendheidEUgevraagd
  • meerjarenbegrotingenEU
  • MeerjarenbegrotingEU
  • meerjarige-examens
  • megastallen
  • megestallen
  • meningen
  • mens & maatschappij
  • mens & techniek
  • mensenafserveren
  • Mensenrechten
  • mensensmokkelaars
  • metamorfose
  • metdewijsheidvanheden
  • MiddellandseZee
  • Midden-Oosten
  • Midterms VS
  • migranten
  • migrantencrisis
  • migrantenstromen
  • migratiebeleid
  • migratiebewegingen
  • migratiecrisis
  • migratiestromen
  • Mijnafval
  • mijnbouw
  • Milieu
    • vluchtelingen
  • milieucrisis
  • milieudelicten
  • milieuramp
  • milieuschade
  • militairemissies
  • miljardairs
  • miljoenensport
  • minderhedenbeleid
  • minderheidskabinetten
  • ministeriële-inlichtingenplicht-aan-Kamer
  • mislukt raadgevend referendum
  • misluktbeleid
  • mislukte informatie
  • mislukteDerdeWeg
  • mislukteEUtop
  • mismanagement
  • mismanegement
  • missie-Mali
  • MIVD
  • MKB
  • mocromaffia
  • ModerneSpiritualiteit
  • modernetijden
  • modernisme
  • moeizameprocedures
  • mogelijke impeachment
  • Monasch
  • monateraire verrruiming
  • mondiale-eenheid
  • mondialewaarschuwing
  • Mondialisering
  • monetairbeleid
  • Monisme & dualisme
  • Moody's
  • moord
  • moordendeconcurrentie
  • moskee met versterker
  • Moslimcultuur
  • motievWantrouwen
  • multicoalities
  • Multiculturelemaatschappij
  • multidimensionaaldenken
  • multinationals
  • MUMC
  • Natiestaat
  • natiestaten
  • Nationaaldenken vanuit natiestaat
  • nationaal_geïntegreerde_aanpak
  • Nationalisme
  • natuurbehoud
  • natuurgeweld
  • natuurlijke cycli
  • natuurlijkecycli
  • Natuurreservaat
  • Navo
  • Nederturken
  • Neoliberalisme
  • neomarxisme
  • nepnieuws
  • Netanyahu
  • netbeheerders
  • netwerkeconomie
  • neurobioloog
  • neurotechnologie
  • neurowetenschap(pen)
  • Nexus
  • NicolaSturgeon
  • nieuw ontwikkelingsbeleid
  • nieuwe diplomatie
  • nieuwe initiatieven
  • nieuwe politiek
  • Nieuwe samenleving
  • Nieuwebalans
  • nieuweCommissie
  • nieuwefeiten
  • nieuwegeneratie
  • nieuweindustriepolitiek
  • nieuwekandidatenPvdA
  • NieuweKoudeOorlog
  • nieuwelidstaten
  • nieuwelidstatenEU
  • nieuwelingen
  • nieuwemaatschappelijkeinzichten
  • nieuwemensheid
  • nieuwepolitiekeverhoudingen
  • nieuwespelregels
  • nieuweverhoudingen
  • nieuwe_knelpunten
  • nieuwlichterij
  • nieuwparadigma
  • nieuwrealisme
  • nikab
  • nikabverbod
  • Nobelprijs
  • Nokia
  • non-paper
  • noneurolandenbeteraf
  • noodopvang
  • noodzaakpolitiekehervormingen
  • NoordKorea
  • Noorwegen
  • normen en waarden
  • normeringtopinkomens
  • NPO
  • NS
  • nucleairafval
  • nuitdebout
  • Obama
  • Obama als commentator
  • Obamacare
  • Obstfeld
  • oceanen
  • Oekraine
  • Oekraine-referendum
  • Oeso
  • Olie-en-gaswinning
  • Olieverslaving
  • oligarchenstaat
  • onafgerondebesluitvorming TK
  • onafhankelijkejournalistiek
  • onafhankelijkewetenschap
  • onafhankelijkheid of autonoom denken
  • onafhankelijkheidisschaars
  • onbalanswereldwijd
  • onderscheid-feiten-fictie
  • Onderwijs
  • onderwijsstaking
  • onderwijsvernieuwing
  • onderwijsvrijheid
  • onderwijswet
  • Onderzoek
  • ondeugdelijkewetgeving
  • onevenwichtigheden
  • Ongelijkheidnormaal
  • ongelijkheidsdreiging
  • ongelijkheidsgroei
  • ongeplande gevolgen
  • onhoudbareschulden
  • onmenselijk
  • OnsGeld
  • ontboezemingen
  • ontbossing
  • ontspoord
  • Ontstaansgeschiedenis
  • ontwikkelingsland
  • ontwikkelingssamenwerking
  • onverdoofde rituele slacht
  • onvrede
  • onzichtbare hand
  • oorlogingerommeld
  • oorlogstoneel
  • Oorlogsvluchtelingen
  • Oorspronkelijk en Postmodern/Populistisch
  • Oostenrijk
  • openbaarheid
  • openbare ruimte
  • openheid
  • oplossinggezocht
  • oppositievoering
  • oproer
  • Opstand der Horden
  • Oranje
  • Oranje Leeuwinnen
  • Oranje leeuwinnnen
  • Oranjeuitgeschakeld
  • orkanen en cyclonen
  • oud en nieuwdenken
  • Oud versus Nieuw
  • oude politiek
  • Oudejaarsconference
  • oudennieuwvuurwerk
  • oudepolitiek
  • Oudjaar
  • outoftheboxdenken
  • OV
  • OV-concessies
  • overdosisinformatie
  • Overheid
  • overheidsaandelen
  • overheidsfonds
  • overheidsingrijpen
  • Overheidssteun
  • overheidsuitgaven
  • overlast
  • Overwinningsdag
  • Paars
  • Paarse-veren
  • Packer
  • Parijs 13/11
  • parlementaire controle
  • parlementairecontroleinpraktijk
  • parlementairefragmentatie
  • parlementairehervorming
  • parlementaireweekagenda
  • parlementairhandwerk
  • Participatie
  • Partij voor de Dieren
  • Partijenbestel
  • partijenstelsel
  • partijkartel
  • partijleiding
  • partijloosbestel
  • patstelling
  • PaulMason
  • Paus
  • PBL
  • pensioenen
  • pensioenharmonisatie
  • pensioenstelsel
  • Pentagon
  • perestrojka
  • Pers en journalistiek
  • perscensuur
  • personeelsselectie
  • persoonlijke bescherming
  • persvrijheid
  • Pestgedrag
  • Petten
  • Pfas
  • pgbdebat
  • Piketty
  • pioniersmentaliteit
  • PKK
  • plan-Juncker
  • plastic
  • pleur op
  • pluimveesector
  • plunderingen
  • pluralistischeEU
  • Poetin
  • polarisatie
  • polderoverleg
  • Polen
  • politie
  • politieacties
  • politiebegeleiding
  • politiebegeleiding-en-inzet
  • politiek
  • PolitiekBestel
  • politieke aardverschuiving
  • politieke agenda
  • Politieke en Economische Wetmatigheden
  • Politieke filosofie
  • politieke selectie
  • politieke verandering
  • politieke weekagenda
  • politieke-innovatie
  • politieke-misleiding
  • politiekeagenda 21e eeuw
  • politiekebewegingen
  • politiekecampagne
  • PolitiekeCultuur
  • politiekeeconomie
  • politiekeevolutie
  • Politiekemidden
  • politiekepsychologie
  • PolitiekeRenovatie
  • politieketaboes
  • politieketransitie
  • PolitiekeUnie onhaalbaar
  • PolitiekeVorming
  • politiekezuiverheid
  • politieklooptaltijdachterdefeitenaan
  • politiekprobleem
  • PoolsePolitiek
  • Populisme
  • populistenversusrealisten
  • Postbank
  • Postcommunistisme
  • postcrisisbeleid
  • Postindustrielesamenleving
  • Postkapitalisme
  • pragmatisme
  • precedenten
  • premodernisme
  • presidentTrump
  • PrimairOnderwijs
  • principeakkoord
  • principes
  • prinsjesdag
  • Privacy
  • privacywetgeving
  • privatisering
  • proces-Wilders
  • professioneeladviesaanEU
  • profielen
  • ProgrammeerbareWereld
  • ProRaildebat
  • PROTEST
  • provincie
  • PS2015
  • PS2019
  • psychiatrie
  • psychologie
  • Psychologischefactoren
  • PTSS
  • publiekbelang
  • PubliekDebatNoodzakelijk
  • PubliekeOpinie
  • PvdA
  • PvdD
  • PVV
  • QE
  • Raad van ministers EU
  • Raad van State
  • raadgevendreferendum
  • raadgevendreferendumGeenPeil
  • Racisme
  • radicalisme
  • radioactiviteit
  • Rajoy
  • RathenauInstituut
  • ratingbureaus
  • Rationaliteit
  • ratrace
  • reanimatieOccupy
  • recht van EU-burgers
  • Rechter
  • rechtseomroep
  • rechtsstaat
  • rechtstatelijkheid
  • rechtszaak
  • Rechtvaardigheid
  • Rechtvaardigheid-of-Gerechtigheid
  • redding sociaaldemocratisch gedachtegoed
  • reele_economie
  • referendum
  • referendum2017VK
  • Reformatie
  • regelgeving
  • regelstijdensverkiezingsstrijdnodig
  • regeringsbeleidtenuitvoergebracht
  • Regeringssamenwerking
  • regeringsverklaring
  • Reglement van Orde TK
  • ReglementvanordeTK
  • ReglementvOrdeTK
  • religie
  • Religie en geloof
  • Religiedebat
  • Religiekritiek
  • religie_en_geweld
  • rellenschoppers
  • rentebeleid
  • renteverhoging
  • Renzi
  • reorganisatie Defensie
  • representatievedemocratie
  • respect
  • respectvol gedrag
  • retorica
  • retoriek
  • revolte
  • revolutionairehervormingen
  • richtlijnenfabriek
  • rijksuitgaven
  • Rijnlandsmodel
  • risico
  • risicokapitaal via overheid
  • risicovol
  • robotica
  • robotisering
  • robotmens
  • robotsoldaten
  • Roemenie
  • Romano Prodi
  • romantiek
  • Rottenberg
  • Rusland
  • Russischecrisis
  • Rutte
  • Rutte3
  • RuudKoornstra
  • rvs
  • salafisme
  • salafistisch_onderwijs
  • Salarissen- en beloningsstructuren
  • Saoedi-Arabië
  • ScenariosJuncker
  • Schaliegas
  • Schauble
  • scheiding van kerk en staat
  • scheidingvangeloofenstaat
  • Schengen
  • schijnheiligheid
  • Schoo-lezing
  • schoolvoorbeeld
  • schuldaflossing
  • schuldeisers en geldschieters
  • schuldenaflossing
  • Schuldencrisis
  • Schuldensanering
  • sciencefiction
  • SCP
  • Segregatie
  • SGPstabiliteitsgroeinormen
  • shariarecht binnen EU
  • Shell
  • ShellinArctischAlaska
  • Sierakowski
  • signalementen
  • Singapore
  • slagveld achteraf
  • sleepwet
  • smalendegodslastering
  • Snowden
  • SNP
  • sociaal ondernemerschap
  • sociaal-democratie
  • sociaalbeleid
  • socialemedia
  • SocialePartners
  • socialerechtsstaat
  • socialerechtvaardigheid
  • Socratischgesprek
  • soevereiniteit
  • solidariteit
  • SP
  • spanje
  • spiritualiteit
  • sport
  • spreektaal
  • staalindustrie
  • Staat van de Unie
  • StaatderNederlanden
  • staathuishoudkunde
  • staatsbank
  • staatscommissie
  • staatsinrichting
  • Staatsrecht
  • staatsschuld
  • staatssecretarisSnel
  • staatsveiligheid
  • stabielewinnaar
  • stabiliteitspactEU
  • stagnatie
  • staking
  • stand-van-het-land
  • stappenplan
  • State of the Union
  • statistiekenCPB
  • statistischedata
  • statusverandering
  • stedenvolmetcamera's
  • Steenbergen
  • Stelsel fosfaatrechten
  • stemgedrag
  • stemmingen
  • SterkLinksIsIllusie
  • sterkte/zwakteanalysevansectoren
  • Stiglitz
  • stikstofbeleid
  • stikstofcrisis
  • stilzwijgendgewijzigd
  • stralingsgevaar
  • strategischdenken
  • strijdigegrondrechten
  • structureelduurzaaminvesteren
  • structuurfondsenEU
  • StudentenProtest
  • superkapitalisme
  • SUV's
  • Swaab
  • syrie
  • Systeemcrisis
  • Szasz als Liberaal monetarist
  • taalbarriere
  • tabaksindustrie
  • Taiwan
  • Tata
  • technische creativiteit
  • technische innovatie
  • technischverwijtbareongelukken
  • technocratie
  • technologie
  • techreuzen
  • TeeedeKamerdebat
  • Teerzandwinning
  • tegengasgeven
  • terrorisme
  • terroristen
  • The Economist
  • ThierryBaudet
  • Thorbecke
  • Times
  • TK2017
  • TK21
  • toekomstEU
  • toekomstigesteden
  • toekomstige_arbeidsmarkt
  • toekomstige_welvaart
  • toekomstmaatschappij
  • toekomstmodel of utopie
  • toekomsvisieEU
  • toelatingnieuwelidstaten
  • toelatingscriteriaEU
  • toelatingsprocedure
  • toelatingsprocedureEUzwak
  • toelatingsprocedurenieuwelidstaten
  • toeslagencrisis
  • toestagendebat
  • toezichthouders
  • tolerantie
  • tolplan
  • tolwegenDuitsland
  • Top Europese Raad
  • traageconomischherstel
  • transferunie
  • Transformatie
  • transhumanisme
  • transitie
  • transparantie
  • Trias Politica
  • Trojka
  • trollenindustrie
  • troonrede
  • Trumpbeleid
  • TTIP
  • Tunesie
  • Turkije
  • turkijerel
  • Turksejeugd
  • Turkseverkiezingen
  • Turksgrondwetreferendum
  • TweedeKamer
  • ufo's
  • uitbreidingEU
  • Uitdaging of bedreiging?
  • uitvalleerkrachten
  • Uitverkiezing tot politicus van het jaar
  • ulrike guerot
  • Ultraorthodoxemoslims
  • Uncategorized
  • Universele betekenis
  • Universiteit
  • Universiteitsbestuur
  • Urgenda
  • Urgendaberoep
  • Utopia
  • UvA
  • vaccinatie
  • valseverkiezingsbeloften
  • Van Rijn
  • varoufakis
  • vastgoedwereld
  • Vattenfall
  • vefrantwoordelijkheid
  • veganisme
  • Veiligheid&Justitie
  • veiligheidsbeleid
  • veranderend wereldbeeld
  • veranderendpolitieklandschap
  • verantwoordelijkheid
  • Verantwoordingsdebat
  • verantwoordingsplicht
  • verbindingspolitiek
  • verbod op onverdoofde slacht
  • verborgenarmoede
  • verdeelsleutelopvang
  • Verdraagzaamheid
  • Verdrag van Maastricht
  • Verdrag van Rome
  • verdragswijzigingen
  • Verenigd Koninkrijk
  • Vergelijkendperspectief
  • verkeerde_koppelingen
  • verkeersveiligheid
  • verkenning
  • Verkiezingen
  • verkiezingen2017
  • verkiezingsbeloften
  • Verkiezingscampagne
  • verkiezingsuitslag
  • Verloedering
  • vermarkting
  • vermeendeonkwetsbaarheidwankelt
  • vermogens-uit-erfenissen
  • Vermogensongelijkheid
  • Vermogensontwikkeling
  • vernieling regenwouden
  • verouderingsproces
  • verschuivingen
  • Versplintering
  • versterking democratischEU
  • versus neoliberalisme
  • vertrekkend Juncker
  • vertrekregelingBelastingdienst
  • Vervangingseconomie
  • vervolgingsbeleidOM
  • verwevenheidzakelijkewereld
  • Verzorgingsstaat
  • VestagerMargretheEU
  • Victor Orbán
  • VijfPresidentenRapport
  • virtueelkapitaal
  • virtuelewereld
  • virtuelewerkelijkheid
  • Visegrad Vier
  • Visegradlanden
  • Visiegevraagd
  • visserij
  • VK
  • vlaktaks
  • Vliegindustrie
  • Vliegverkeer
  • Vluchtelingen
  • vluchtelingendeal
  • vluchtelingenopvang
  • vluchtelingenstromen
  • vluchtelingenstroom
  • vluchtelingenverdrag
  • vluchtellngen
  • VN
  • VN United Nations
  • VO
  • VOC-mentaliteit Gouden Eeuw
  • voedselindustrie
  • voedselveiligheid
  • voetafdruk
  • voetbalvandalisme
  • voetbalwedstrijden
  • volkspartij
  • Volkswagen
  • Volt
  • voltooiingEMU
  • VonderLeyen
  • voorgaandeCommissies
  • voorhoedepartij
  • voorverkiezingen
  • vpro
  • VR
  • Vrij Links
  • vrijbriefmoordlust
  • vrije pers
  • vrijhandel
  • vrijheid
  • vrijheid van meningsuiting
  • VrijheidenVrijheidsbeleving
  • VrijheidOpbouwen
  • vrijheidsbeleving
  • vrijheidvanbegroeting
  • vrijheidvangodsdienst
  • vrijheidvanmeningsuiting
  • vrijheidvanonderwijs
  • vrouwenvoetbal norm
  • VS
  • VVD
  • Waalsgewestelijkparlement
  • Waalsparlement
  • waarden & normen
  • waarden-normen-debat
  • waardengemeenschap
  • waarheid
  • wanbeleid
  • WankeleWereldorde
  • wantrouwen
  • wapenbezit
  • wapengekletter
  • warmtenetten
  • warsvanduurzamewinning
  • watergetijden
  • watervoorraad
  • WdeKanter
  • wederzijdse afhankelijkheid
  • wederzijdsrespect
  • Weeffouten
  • weekagenda Kamer
  • welvaartsbehoud
  • Welzijn
  • werelderfgoed
  • Wereldgodsdiensten
  • wereldhandel
  • wereldhandelsbewegingen
  • wereldorde
  • wereldvisie
  • Wereldvrede
  • WereldwijdeCrisis
  • werkdruk
  • werkelijkheidszin
  • Werkgelegenheid
  • werkgevers
  • werkloosheid
  • werknemers
  • werknemersmedeeigenaar
  • westerseknelpunten
  • Wetenschap
  • wetenschapindienstvancommercie
  • wetenschappen
  • wetenschapsfilosofie
  • Wetenschapsgeschiedenis
  • wetenschapsnormen
  • wetenschapsontwikkeling
  • wetgeving
  • wetgevingactualiseren
  • wetgevingsmachine
  • WEU
  • wietwinkel
  • Wijsheid
  • Wilders
  • Wim Kok
  • WimKok
  • Windmolens
  • winststreven
  • winstuitkering zorg
  • witwassen
  • wonderencreatie
  • woningbouw
  • woningmarkt
  • WorldEconomicForum
  • WRR
  • Yezidi's
  • Zaanstreek
  • zachte economie
  • zakelijke_instelling
  • zalmnorm
  • Zandvoort
  • zelfrijdende-auto
  • zelfrijdendevoertuigen
  • ziekenhuizenfailliet
  • zinvolle toepassing
  • Zomergasten
  • zomerreces
  • zonderdogma's
  • zorgbekostiging
  • zorgbudget
  • zorgenkind
  • zorgkosten
  • zorgmacht
  • zorgrobots
  • zorgsector
  • Zorgverzekeraars
  • zorgwet
  • ZuidAfrika
  • ZuidAmerika Mercosur
  • ZuiverheidversusPopulisme
  • zuiveringen
  • zwakkeloonstctuur
  • zwareberoepen
  • Zweden
  • zwijgcultuur_Defensie
  • Zwitserland

Meta

  • Register
  • Log in

Create a free website or blog at WordPress.com.

Privacy & Cookies: This site uses cookies. By continuing to use this website, you agree to their use.
To find out more, including how to control cookies, see here: Cookie Policy