Tags
Conflict is de kern van de democratie – met woorden (Maxim Februari, Opinie/nrc.nl, 26-3-19)
Nederlanders hebben niet allemaal dezelfde waarden. Je kunt het hebben over ‘onze westerse waarden’ en beweren dat alle Europeanen hetzelfde denken over vrijheid en gelijkheid, maar dat is natuurlijk niet zo. De psycholoog Jo nathan Haidt heeft het over ‘morele stammen’. Psychologie is verknoopt met ideologie: mensen verschillen in morele intuïties en behoeften, en ze zoeken aansluiting bij anderen die zelfde wensen hebben voor de samenleving. De conservatieve stam waardeert groepsloyaliteit en geborgenheid het hoogst, de progressieve stam autonomie en rechtsbescherming.
Deze omschrijving is herkenbaar binnen de nieuw-rechtse kringen van PVV en FvD (en oud-rechtse als VVD, CDA, en SGP): conservatieven die tegen klimaatmaatregelen zijn omdat ze te duur zullen uitvallen en tegen migratie en EU vanwege gevaar voor eigen identiteit en geborgenheid van de eigen geborgenheid.
De progressieven verdedigen de internationale samenwerking en het herstel van vrede en breed gedeelde welvaart, wat inderdaad geld en inzet kost dat ten nadele is van de eigen bevolking. Het linker gedeelte van de Kamer voldoet min of meer aan deze ‘stam’, hoewel de SP wat internationale samenwerking moeilijker te herkennen is. Maar dat is bijzaak in verband met de grote en herkenbare verschillen tussen de antipoden.