Daarom vinden wij dat de macht van grote bedrijven beperkt moet worden @trouw @adbroere #2eKamerVandaag #marktdenken

Tags

Economenstrijd, Economie, Economischetheorie, marktdenken, TweedeKamer

(Wijs)begeerte en de markt (Leonie Breedbaart, Katern de Verdieping/Trouw, 26 mei)

Economie | Sinds de bankencrisis liggen economen onder vuur. Hadden ze de crisis kunnen voorspellen? Zijn er echt geen alternatieven voor het marktdenken? Filosofen vallen de kritische burger bij. ‘Economen denken niet na over macht.’

# Daarom vinden wij dat de macht van grote bedrijven beperkt moet worden. Maar onder economen is dat een taboe. Alsof we terug willen naar een communistische planeconomie. Onzin, dat wil niemand. Maar als we echt zo bang zijn voor staatsbemoeienis, als we echt houden van de principes van de markt, laten we dus eens zorgen dat er sprake is van eerlijke concurrentie, dat de markt wérkt. Je hoeft geen utopist te zijn, om economen eraan te willen herinneren dat ze de markt weleens wat serieuzer mogen nemen.”

Dit zijn zeer ter zake doende opmerkingen. Met dit artikel wordt duidelijk gemaakt dat de economie als wetenschapsbedrijf toch een taboe kent, dat wetenschappelijk natuurlijk niet mag bestaan, maar de economische wetenschap dus klaarblijkelijk wel toelaat. De economie als wetenschapsbedrijf is dus de hoofdschuldige van de huidige mondiale identiteitscrisis. Hulde aan Trouw met dit loepzuivere artikel waardoor de economische wetenschap zichzelf tegen het licht mag – lees: dient te – houden. We hebben geen behoefte aan economiestudenten, die via hun studie het grote geld willen binnenhalen.

Het ongelijk van Mathijs Bouman in zijn column ‘Extremist’ #fd @mathijsbouman @adbroere

Tags

eurofiel, Liberalisme, Neoliberalisme

Extremist (Column Mathijs Bouman, Opinie & Dialoog/fd, 11 mei)

# Opeens weet je het: je bent een extremist. Je zit niet meer comfortabel in het midden van de verdeling der meningen, maar ergens in een extreme uithoek. Je bent niet meer de regel, je bent de uitzondering

Als inleiding en voorafje: jumping tot he conclusions!

Zo vind je vrijhandel een goed uitgangspunt voor de economische diplomatie. Liefst via multilaterale vrijhandelsverdragen, maar als dat niet lukt dan maar bilaterale verdragen. Nauwere samenwerking met bondgenoot de VS vind je een ‘no-brainer’. Natuurlijk eerst hard onderhandelen, maar daarna sluiten we een wederzijds voordelig vrijhandelsakkoord.

Deze laatste zin is wat naïef geformuleerd, na de ophef van de boeken van Joris Luyendijk en Ab Broere. Ook de bankencrisis van 2008 heeft ons toch geleerd dat alles niet gaat zoals in de economieleerboeken staat vermeld.

# Je dacht dat heel weldenkend Nederland het nut van zo’n verdrag wel zou zien, maar toen je even niet oplette schoof de publieke opinie een stuk op. Vrijhandel dient alleen nog maar de belangen van multinationals, zo is het algemeen gevoelen, en die willen ons zo snel mogelijk vergiftigen met chloorkippen en hormoonvlees.

Heel veel weldenkende burgers hebben dus nu in de gaten gekregen dat er heel wat mis is met de financiële sector en daarmee ook met de economische sector, omdat het een verweven is met het ander. Om van het meest recente voorbeeld, de Panama Papers, nog maar te zwijgen. Dus hoezo die verdragen, waar de multinationals niet de dienst zouden uitmaken?

# Met pijn in je hart heb je na een kwart eeuw je lidmaatschap van Milieudefensie opgezegd. Dat was ooit een club van natuurliefhebbers, die je graag steunde. Maar de actiegroep heeft nu een antiglobalistische agenda, strijdt tegen vrij ondernemerschap en pleit voor handelsbelemmerende maatregelen.

Er blijken dus zoveel nadelen vast te zitten aan al die globaliseringsontwikkelingen, dat het geen wonder mag heten dat het antigevoel is toegenomen. Logisch!

Je bent een extremist omdat je denkt dat Europese samenwerking de vrijheid, veiligheid en welvaart bevordert. Je gelooft nog steeds niet dat een Europa met nationale munten en vrij bewegende wisselkoersen beter werkt dan een monetaire unie. En je vreest de Russische beer meer dan de Brusselse slak. Sinds een paar jaar ben je een eurofiel (ja, dat is een scheldwoord), als je er zo over denkt.

‘Je bent een extremist omdat (…)’ is een duidelijk voorbeeld van een uiting van slachtoffer rol, die zich een dergelijk verwijt laat opdringen, in plaats van zeker te zijn van het eigen standpunt, die nog steeds staat voor het ideaal van een Europese samenwerking die vrijheid, veiligheid en welvaart nastreeft. Maar het loopt allemaal heel anders dat alle grondleggers van de Europese Samenwerking zich dat hadden voorgesteld. En daar raakt zelfs Mathijs Bouman wat van in de war.

Marktwerking, daarvan weet ook iedereen opeens dat het een totale mislukking is. In het weekend veilen we massaal onze overbodige huisraad via marktplaats.nl en bieden we op het goedkoopste ‘wellness-arrangement’ op vakantieveilingen.nl, maar door de week wordt het prijsmechanisme vervloekt als instrument van het zakkenvullende grootkapitaal.

Dat velen denken dat ‘Marktwerking, (…) opeens dat het een totale mislukking is’, is zijn extreme vorm van formulering – ‘totale mislukking’ – natuurlijk bizar, want iedere menselijke structuur kent ingebouwde mogelijkheden tot herstel vanwege ons kritisch en reflectief vermogen, en daarom kunnen die extreme uitlatingen ook voor rekening van die anderen worden gelaten. Waarom trek je je dit zo aan Mathijs?

# Semi-ambtenaar Antoinette Hertsenberg krijgt van de semi-staatsomroep AvroTros alle zendtijd om de marktwerking in de zorg te verguizen. Zelfs je jeugdheld Jan Terlouw trapt er in. Hij twittert: ‘Heeft na de Radaruitzending van vanavond nog iemand ook maar één goed argument voor marktwerking in de zorg?’ Begin jaren zeventig wist dezelfde Terlouw in zijn boek Koning van Katoren nog zo overtuigend uit te leggen hoe het monopolie van de nepdokters — de Tara’s — de stad Afzette-Rije, aan de bedelstaf bracht. Inmiddels is zijn mening een heel eind opgeschoven. Doe mij maar de Terlouw van 1971.

Omdat ik al jaren geen tv meer kijk – omdat ik genoeg aan kranten heb voor mijn informatievergaring en de Nederlandse tv waardeloos vind – heb ik het genoemde programma niet gezien, maar mij dunkt dat er het alleen toe doet op welke wijze Antoinette Hertsenberg het een en ander gepresenteerd heeft en welk bewijs zij heeft aangeleverd. En over Jan Terlouw gesproken, die heeft zich in het afgelopen jaar ook geuit over de huidige ontwikkelingen en ik constateer daarmee dat hij ook wakker is geworden. Mijn conclusie is dus dat de economische theorie heel aardig klinkt, maar dat de praktijk van de dag een heel andere is en dat ik in dat verband ook een aardig contrast zie tussen de schone schijn van de ideale economische opvattingen over het economisch kartelverbod, terwijl er genoeg boetes worden uitgedeeld tegen die ontdekte kartels. Rara, iedereen die winst en rijkdom ruikt kan er niet met z’n handen van afblijven en op z’n minst uitproberen. Want hoe groot is het risico dat je tegen de lamp loopt? Niets menselijks is de ware entrepreneur of semi-ondernemende, maar aangestelde CEO binnen het bedrijfsleven vreemd.

# Wie vroeger net rechts van het midden was, met een beredeneerd wantrouwen tegen overheidsingrijpen en geloof in internationale samenwerking, is tegenwoordig een neoliberale slaaf van het kapitalisme. Een eurofiele extremist.

Wat de commentaren ook zeggen of beweren, we leven nu in een extreem gepolariseerde maatschappij waarvan iedereen die geen meningen ventileert, niet meetelt. Dat betekent dus niet dat al die commentaren hout snijden. De meeste commentaren komen dus van onbenullen. Klaar!  En neoliberale slaven bestaan inderdaad – niet van toepassing overigens op de auteur van deze jammerklacht – omdat zij alleen het oog hebben gericht op ‘eenzijdig’ economisch liberalisme dat geen rekening houdt met andere aspecten van het ‘moderne’ liberalisme, zoals verwoord in ‘Enige aspecten van het moderne liberalisme’, onder redactie van P.J. Oud uitgebracht in 1958. Die bundel geeft de enige waren grondslag van het moderne liberalisme aan, maar de klassiek liberale VVD is daar helemaal van afgestapt. In dit verband is de formulering ‘eurofiele extremist’ moeilijk te interpreteren of te duiden, want wordt hier een extreem libertarische of libertaristische opvatting beoogd, of een Europese federalist? En daar ging ooit VVD-leider Bolkestein tegenin. En de EU is ook nog niet klaar om welk economisch model het in Europa moet gaan, maar dat de huidige EU een model zou zijn van een ware welvaart, wordt door alle crisisverschijnselen naar de prullenmand verwezen. Toch ben ik wel degelijk voor een EU, maar dan waarlijk democratisch en transparant en met verantwoording van het gevoerde beleid via referenda. En alleen vanwege dit laatste aspect kan ik een radicaal genoemd worden; maar dan wel een radicaal liberaal van 19^e eeuwse snit van ons land, van een Van Houten en Goeman Borgesius en natuurlijk mijn eeuwige favoriet Pieter Cort van der Linden. Daarom symboliseert zijn foto als mijn avatar-goeroe op mijn twitteraccount. De grootste politieke kunstenaar die politiek Nederland ooit gekend heeft.

De presentatie van Rob Brekel bij WantToKnow te Zwaanshoek (210216) als eye-opener voor de praktische start van de opbouw van eenheidsbewustzijn

Tags

out_of_the-box

Inleiding

Voor mij als toehoorder bij de presentatie van Rob Brekel[1] in Zwaanshoek van zijn technische innovatieplannen en ideeën over het gebruik van ‘water’ voor energievoorziening betekende voor mij een associatieve connectie met de grote begin twintigste eeuwer Nikola Tesla.[2] Voor mij werd bij het horen van Brekel duidelijk dat hij een Tesla van deze tijd is en dat wij zijn gaven om impulsen te ontvangen vanuit de kosmos met beide handen moeten aanpakken.

Beiden, zowel Tesla als Brekel zijn mannen die geheel ‘out of the box’ konden en kunnen denken en daarmee tot briljante nieuwe ideeën kwamen en komen. Feitelijk was Tesla een genie, maar door de maatschappelijke weerstand van de toen groeiende oliemaatschappijen niet kon uitgroeien tot de veranderaar die hij had moeten worden. Het cynische is tegelijkertijd dat de overwinning van de economische en politieke machten die tot de multinationals van vandaag zouden leiden, maar tegelijkertijd ook de kiem van de vernietiging van het kapitalisme in zich dragen vanwege de bodemuitputting door de roofbouw van fossiele grondstoffen. Een wereld van maximalisering van exploitatie, winstverhoging en omzet, die tot heilige Gouden Kalven van deze maatschappij zijn uitgegroeid.

Vanwege deze ontwikkelingen ontdekt de mensheid vandaag de dag dat dit ‘natuurlijke imperialisme’ van de multinationals een dood spoor betekent vanwege die bodemuitputting, maar ook een roofbouw die wordt veroorzaakt door het algemene onbenul dat in deze materialistische wereld bestaat door een absoluut gebrek aan kennis over de natuur. Een spiritueel onderlegd persoon is zich bewust dat alles in de natuur en dus ook de bodemgesteldheid een levend wezen is. Maar dat inzicht bestaat bij de gemiddelde burger, laat staan bij de leiding van een multinational, niet. Vandaar een ‘onbewuste’ roofbouw van de aardse bodemschatten, die alleen kunnen worden tenietgedaan door wat mijzelf betreft een nieuw paradigma te gaan ontwikkelen en vervolgens uit te dragen van wat ik noem: de kracht van het ‘eenheidsbewustzijn’ zichtbaar te maken.

Visieontwikkeling

Wat bedoel ik met eenheidsbewustzijn? Eenheidsbewustzijn is in mijn denkwereld het menselijk denkvermogen dat haaks staat op het denken in termen van afgescheidenheid of dualiteit en dus concurrentiekracht. De dualiteit is het kenmerk van de huidige maatschappij dat sinds het ontstaan van de industrialisatie op deze aarde is uitgegroeid tot het dominante denken van kapitalisme, winstmaximalisatie en exploitatie van grondstoffen en daarmee ook van de mens als productiefactor.

Eenheidsbewustzijn is dus een spiritueel begrip dat in alles wat de zichtbare wereld om ons heen toont, met elkaar verbonden is en met elkaar in de vaste structuur vormgegeven is. En omdat, zoals hierboven verwoord, dat denken in tegenstellingen en polariteiten en dualisme achterhaald is, moeten wij nu overstappen naar dat eenheidsbewustzijn om daarmee de wereld te redden.

De wereld kan alleen maar gered worden als we, zoals Tesla heeft geprobeerd, natuurlijke ‘energiebronnen’, zoals water – water sec zelfs en niet alleen door waterkrachtcentrales – te benutten voor onze industriële en huishoudelijke energiebehoefte, omdat water gratis aanwezig is. Zoals ook wind en zonnelicht gratis zijn. Brekel zit dus geheel op het spoor van Tesla. De huidige energiemultinationals zijn groot en rijk geworden vanwege de menselijke en maatschappelijke behoefte om zich van afdoende energie te verzekeren om die industrialisatie mogelijk te maken. En dus is Brekel naar mijn overtuiging op het juiste moment aan zijn uitvindingen begonnen omdat nu pas – in deze tijd – waarin de oude multinationals hun functie aan het verliezen zijn vanwege hun ouderwetse en traditionele vormen van fossiele exploitatie, die nu een ramp voor de mensheid zijn geworden. Hoe sneller Brekel zijn opvattingen kan uitwerken, hoe sneller ons land ook de leading nation kan worden om tot een fundamentele transitie van duurzame energiebronnen te komen.

Aanverwante thema’s

Een aantal artikelen in de ochtendbladen van deze morgen brachten mij verdere inspiratie om dit eenheidsbewustzijn verder uit te werken.

1. ‘Steun Oekraïne, stem voor samenwerking’ (door Bas Eickhout en Jesse Klaver van GroenLinks in de Volkskrant). Zij pleiten voor een ‘ja-stem’ in verband met het komende referendum over Oekraïne. Hun betoog kan ik volledig volgen en ondersteunen, maar ik zie er ook nog een ander aspect in. Te weten dat eenheidsbewustzijn een ‘nondualistisch’ uitgangspunt is maar dat de huidige wereld nog verre van nondualistisch is. Dat levert dus een conflict op. Dit Oekraïne-referendum kan alleen positief uitpakken met een juiste wichtige basisvisie daarbij. Wie de Oost-Europa een beetje kent en de oude communistische ziel daarvan nog via een president Poetin herkent, weet dat er een nieuw evenwicht in die oude machtsverhoudingen noodzakelijk is. Sinds het EU-lidmaatschap van Polen, de Baltische staten, Tsjechië, Slowakije, Bulgarije en Roemenië – de zg. Visegrad-landen -, weet ook dat daarmee het maximale van westerse expansie voor Poetin bereikt is en dat er anders ongelukken gebeuren. Dat potentiële conflict met Poetin moet dus ontweken worden, uit de weg worden geruimd. De situatie in Wit-Rusland en Oekraïne leiden tot de conclusie dat ze niet meer dezelfde weg naar de EU kunnen volgen als dat met de genoemde nieuwe lidstaten is gebeurd. Dit noem ik maar voor het gemak een denken in ‘nieuwe evenwichten’, ‘nieuwe machtsbalansen’.
2. ‘Het zijn niet de VVD en Sander Dekker die Nederland regeren’ (Lex Oomkes, opinie/Trouw). Terecht wordt door de Oomkes opgemerkt dat ‘Justitie en mediabeleid, twee vaak controversiële beleidsonderwerpen waar VVD’ers het de laatste jaren voor het zeggen hebben.’ Twee beleidsterreinen waar door de arrogantie, dan wel de onbekwaamheid van de bewindspersonen zaken misgaan die niet mis hoeven te gaan.’ Dit is dus een volgend bewijs dat het oude dualisme – nog volop karakteristiek voor de politieke wereld van vandaag – zijn grenzen heeft bereikt. De politiek die de nieuwste ontwikkelingen op technologisch en digitaal gebied niet heeft kunnen bijbenen en achter de feiten aanloopt. Ook hier is out-of-the-box denken nodig, maar het huidige politieke bestel en de representatieve democratie zijn niet meer opgewassen tegen deze technische ontwikkelingen en innovaties. De vraag is dus hoe we het eenheidsbewustzijn hier moeten gaan ontwikkelen en praktisch uitwerken. Dit omdat de huidige politieke constellatie er niet meer uitkomt. Wij – de burgers – moeten gaan bewijzen dat wij in staat zijn tot  zelfbestuur en het huidige gezag beter kunnen  overnemen met nieuwe Tesla-achtige ideeën.
3. Geef import-imams een Nederlandse bijscholing (Alexander den Toom, opinie/Trouw). De auteur Den Toom is islamitisch pedagoog en constateert dat een ‘kwalitatieve inhaalslag nodig is voor imams in Nederland. Maar dat kan ook anders. De moslimgemeenschap moet serieus gaan investeren in imams die hierheen komen of die hier al zijn. Geef hun een opleiding van een jaar of twee: leer hun Nederlands, bied hun sociaal-maatschappelijk relevante lessen, laat ze maatschappelijk werk verrichten. Rest alleen de vraag: wie gaat dat betalen? En wie wil daarvoor samenwerken?’                                                                                                                                Deze laatste vraag wie wil gaan samenwerken klinkt heel nobel en modern, maar is dat niet omdat ook in dit artikel wordt uitgegaan van de oude verhoudingen in het maatschappelijk denken en oude, traditionele religies. Eenheidsdenken betekent hier dat de oude structuren gedoemd zijn binnen een tiental jaren te verdwijnen en dat er wat de religies en godsdiensten aangaat een nieuwe en universele godsdienst zal ontstaan. Daarmee is een nieuwe imamopleiding met wensen als een ‘verhoging van het opleidingsniveau begrijpelijk is, maar hoe zit het met de wensen vanuit de moskeeën? Een beetje imam moet ten minste beschikken over een goed kennis van de Arabische taal en hij moet de volledige Koran uit zijn hoofd kennen.’ Welnu, de nieuwe universele godsdienst kent als kernbegrip het innerlijke gezag van iedere individuele mens en het hartsbewustzijn van diezelfde mens en dus bestaat er helemaal geen behoefte meer aan verstandelijke kennis van de tekst van de Koran om deze bij iedere gelegenheden uit de hoge hoed kunnen toveren en uit te dragen. Ook weer een vorm van oude denkpatronen. Wat ik hier heb opgeschreven voor de islam, geldt natuurlijk in dezelfde mate voor de christelijke kerken, of het nu het katholicisme of de protestantse denominaties zijn, dan doet er allemaal niet meer toe. Wij zitten inmiddels middenin de algemene maatschappelijke, economische, culturele en menselijke transformatieprocessen, waarbij dus alleen het nieuwe eenheidsdenken opgeld doet. Dat wordt het nieuwe denken. Nieuw economisch en nieuw energiedenken kunnen direct vandaag beginnen. De economiegroep van Zwaanshoek zal een voortrekkersfunctie vervullen.

[1] http://www.sdnl.nl/rob-brekel.htm

[2] https://nl.wikipedia.org/wiki/Nikola_Tesla

Kernpunten en kanttekeningen bij het boek van Ad Broere, ‘Geld Komt uit het Niets’. De financiële goocheltrucs ontmaskerd (1) #economie #geldschepping #digitaalgeld #reële_economie @adbroere

Tags

#AdBroere, digitaalgeld, Economie, geldschepping, reele_economie

# Banken zijn als gevolg van het geld-door-schuld scheppingsproces aan elkaar verknoopt. Het is te vergelijken met een carrousel. (…) Deze bankencarrousel draait op basis van onderling vertrouwen en het ging goed totdat de financiële uitbrak. Doordat het vertrouwen weg was en de liquide banken hun niet-liquide collega’s niet langer uit de brand wilden helpen, nam het tempo waarin er banken in de problemen kwamen snel toe. Vijf jaar na het uitbreken van de crisis is de lucht nog steeds niet opgeklaard, want de liquide banken houden het geld vast om een zo groot mogelijke buffer te hebben als de ‘pleuris uitbreekt’ en de niet-liquide banken moeten met noodingrepen overeind worden gehouden.

# Uit het bovenstaande wordt ook duidelijk, dat als aan commerciële banken en eis zou worden gesteld van 100% liquiditeitsdekking, zij hun deuren zouden kunnen sluiten voor wat betreft het verstrekken van leningen. De ruimte die aan de banken werd gegeven om vrijwel onbeperkt krediet te verlenen voordat de crisis uitbrak, heeft geleid tot een hoge schuldenberg van bedrijven, particulieren en van de overheid. Ook overheden zijn diep in de schulden geraakt bij banken omdat zij niet zelf geld scheppen, maar het moeten lenen op de financiële markten, waarvan banken onderdeel uitmaken.

# De enige manier waarop binnen het huidige systeem de geldhoeveelheid en daardoor de enorme schuldenberg kan worden verminderd, is als banken aflossing van het aan hun klanten uitgeleende geld zouden opeisen en geen nieuwe leningen verstrekken. En dat is slecht nieuws voor bijvoorbeeld de vele Nederlanders met een aflossingsvrije hypotheek.

Uit de Inleiding:

# Het financiële stelsel wankelt. In 2012 ligt de nadruk op de euro. Dit wil niet zeggen dat de dollar, de yen, de sterling of andere munteenheden niet onder druk staan. Het lijkt erop dat de aandacht wordt afgeleid van die andere munteenheden, door een actie die veel weg heeft van een bewuste poging om de euro te vernietigen. Het lijkt er bovendien op, dat de bedenkers van dit plan al in hun opzet zijn geslaagd. Ondanks omvangrijke steun, die door noodfondsen, de Europese Centrale Bank en het IMF is verleend om de zwakkere landen zoals Griekenland, Portugal, Ierland en Spanje boven water te houden, is er duidelijk een groot gebrek aan vertrouwen in de euro.

Hierbij de eerste kanttekening. Bij het lezen van deze Inleiding van het boek wordt niet duidelijk gemaakt waarom er sprake zou zijn van een actie die ‘veel weg heeft van een bewuste poging om de euro te vernietigen’. De tweede druk die hier wordt besproken (2013) zal door de auteur ongetwijfeld nog anno 2015 als geldig worden gekwalificeerd, maar dan kan geconstateerd worden dat die poging om de euro te vernietigen toch als mislukt kan worden beschouwd, maar los daarvan is het iedere EU-watcher inmiddels duidelijk geworden dat er zeker geen sprake kan of zal zijn van vernietigingspogingen, aangezien de mislukking van de euro tevens de ondergang van het hele wereldwijde geldstelsel zal betekenen waant veroorzaken. Niemand heeft er dus belang bij om de euro te vernietigen. De auteur zal dus duidelijk moeten maken waarom de bedenkers van dit plan in hun opzet zijn geslaagd. Daarvan is namelijk geen sprake.

Wel is er sprake van iets anders, te weten een chronische zwakte van de euro als gevolg van de ongelijke economieën binnen de eurozone en daarom het gebrek (in het kader van de muntunie), ofwel de afwezigheid van een centraal bestuur (politieke unie), dus een besluitvormend orgaan die waakt over de gezondheid van de euro. Dat is het zwakke punt van de euro, maar ook van de EU, zo vinden de eurosceptici die van de euro en de EU af willen. De chaotische ontwikkelingen binnen de eurozone sinds de huizencrisis in de VS (2007) en zijn overgegaan in een serie economische schuldencrises die dus ook de euroschuldencrisis hebben aangewakkerd, zijn alle redenen die de twijfels van de financiële markten zullen voeden. Maar de ingrepen van Mario Draghi in overleg met Angela Merkel hebben de crisis wel tijdig tot stilstand gebracht. Wel is de zwakke besluitvorming binnen de EU oorzaak van scepsis over de houdbaarheid van de EU. Die moet zich inderdaad nog bewijzen.