Tags
Stelling: De eerlijkheid gebiedt mij aan te geven dat ik nooit eerder een bespreking van de Raad van State in de krant ben tegengekomen, maar dat ligt aan mij omdat ik zoveel mogelijk – verslavingsverschijnsel! – wil lezen met meerdere abonnementen in huis, en dan valt me een advies van de RvS niet op. Maar sinds een blog van afgelopen week op deze plaats over de Eerste Kamer, waarin de suggestie werd gedaan om de adviezen van de Raad op de agenda van de Tweede Kamer te plaatsen, is onderstaand advies voor mij uiterst nuttig gebleken.
Omdat dit advies voor mij duidelijk maakt dat het van een uitstekende kwaliteit is en niets ambtelijks heeft, een groot compliment dus. Daar kan ook de Eerste Kamer niet tegenop en sterker, met dergelijke adviezen hebben we helemaal geen bespreking in de senaat meer nodig. En zijn we bevrijd van het oeverloze geleuter in beide Kamers.
De kritische commentaren die hieronder te lezen zijn, zijn op het eerste gezicht – voor ons als ondeskundig publiek die dus niet oordeelsbevoegd zijn – erg overtuigend. Natuurlijk zullen ‘specialisten’ in de beide Kamers veel genuanceerder (kunnen) zijn, maar ook de Raad heeft specialisten in huis en in dát geval zijn de overvolle agenda’s van beide Kamers al een garantie dat het advies van de Raad die van alle fracties zal overtreffen. Onderstaand advies en argumentatie zijn dus zo trefzeker dat het wetsvoorstel direct teruggestuurd kan/dient te worden naar het kabinet om de betrokken minister de opdracht aan betrokken ambtenaren te geven om de tekst te herstellen en corrigeren. Dat levert bijna automatisch beter resultaat op en dus ook een beter debat in de Tweede Kamer, zonder elkaar de vliegen af te vangen. Het advies leest kortom als een leerzaam college bestuurskunde. De kranten mogen op dit spoor doorgaan!
Conceptwetsvoorstel over vervangen zieke werknemers ‘lost niks op’, vindt kritische Raad (Hessel von Piekartz, Ten Eerste/de Volkskrant, 18-1-24)
Een conceptwetsvoorstel dat kleinere bedrijven meer ruimte moet bieden om langdurig zieke werknemers eerder te vervangen, is te complex, belastend en lost niks op. Dat schrijft de Raad voor de Rechtspraak in een kritisch advies.
Volgens de Raad is het onduidelijk wat het wetsvoorstel werkgevers precies oplevert. Voor werknemers is er zelfs geen enkel voordeel. De Raad vreest dat het ‘meer complexe gerechtelijke procedures’ oplevert die de reïntegratie van langdurig zieke werknemers met een kwetsbare positie in de weg zit.
Het is al het tweede kritische advies over het plan van demissionair minister Karien van Gennip (Sociale Zaken), die het wetsvoorstel in april presenteerde als onderdeel van een pakket maatregelen om de arbeidsmarkt te hervormen. In november oordeelde ook het Adviescollege Toetsing Regeldruk dat de wet moeilijk uitvoerbaar is, bovendien waren er grote twijfels over effectiviteit en proportionaliteit.
Na één jaar vervangen
Van Gennip wil het voor kleinere bedrijven (tot 100 werknemers) mogelijk maken om langdurig zieke werknemers al na één jaar ziekte te vervangen. Nu moeten zij in principe twee jaar lang rekening houden met mogelijke terugkeer van een ziek personeelslid. Als het wetsvoorstel wordt doorgevoerd, kunnen kleinere bedrijven iemand in het tweede jaar laten reïntegreren op een andere werkplek. Ze moeten nog wel het salaris blijven doorbetalen en blijven verantwoordelijk voor de reïntegratie.
Het idee achter het plan is dat de bedrijven dan sneller duidelijkheid hebben over de toekomstige invulling van de arbeidsplek en op zoek kunnen naar een vaste vervanger. Dat is volgens de minister nodig, omdat bedrijven met weinig werknemers sneller gevolgen ervaren van zieke arbeidskrachten.
Maar de Raad voor de Rechtspraak denkt niet dat de wet daar iets aan verandert. Volgens de Raad zijn er bovendien geen aanwijzingen dat mkb-bedrijven het als probleem ervaren dat ze nu nog niet op zoek kunnen naar een vaste vervanger. ‘Uit onderzoek dat de minister zelf aanhaalt blijkt dat de loondoorbetalingsplicht een veel groter probleem is’, zegt Henk Naves, voorzitter van de Raad. ‘Maar daar biedt dit wetsvoorstel geen oplossing voor. Een kleine werkgever moet namelijk nog steeds zijn zieke werknemer betalen.’
De wet maakt het volgens Naves daardoor niet aantrekkelijker om een vaste in plaats van een tijdelijke vervanger aan te nemen, zoals Van Gennip beoogt. Bedrijven moeten immers in beide gevallen twee salarissen betalen voor één arbeidsplek. ‘Zolang de doorbetalingsplicht er is, durven kleine werkgevers het vaak niet aan om een tijdelijk contract om te zetten naar een vast.’
Weinig effect
Naves noemt het wetsvoorstel ‘een forse ingreep’ met weinig effect. ‘Sterker nog, wij denken dat het juist nadelig uitpakt voor mkb-bedrijven en hun werknemers.’ Voor werknemers ziet hij ‘helemaal geen voordelen’ om in te stemmen met een eerder vertrek. Als ze weigeren, kunnen ze ook nog eens in een ‘zeer belastende’ procedure terechtkomen.
In het voorstel is namelijk opgenomen dat een werkgever vertrek kan afdwingen via het UWV. Omdat alles geregeld moet zijn voor het tweede ziektejaar ingaat, moet dat al in een relatief vroeg stadium in gang worden gezet.
‘Alleen al het verzoek om te vertrekken kan erg belastend zijn, zeker voor een werknemer die uitging van reïntegratie bij de eigen werkgever’, zegt Naves. Hij vreest dat er conflicten ontstaan die uiteindelijk bij de rechter moeten worden uitgevochten. ‘Vanzelfsprekend heeft dat een negatieve impact op het herstel van een langdurig zieke werknemer’.
Een woordvoerder zegt dat het ministerie van Sociale Zaken het advies ‘goed gaat bestuderen en afwegen’ maar benadrukt dat het een van de reacties is op het wetsvoorstel. Het kabinet komt later met een inhoudelijke reactie.
https://krant.volkskrant.nl/titles/volkskrant/7929/publications/2080/pages/1/articles/1969323/2/2