• About
  • Angela Merkel is de enige in de EU en het Westen die Poetin afdoende kan bestrijden @fd @MicheleWaard @eu #rusland #nieuwekoudeoorlog @TimmermansEU
  • AquariusPolitiek is de politiek van deze nieuwe eeuw
  • De economische werkelijkheid is veel weerbarstiger dan de wetenschappelijke trends doen vermoeden #nrc #economie #bedrijvigheid #economischegezondheid
  • Jeroen Dijsselbloem, de EUROCRISIS
  • Knetterharde economische oorlog om de heerschappij van dataverzamelingen @fd #ICT/algoritme #list&bedrog #eu
  • Nieuwe strategie van de oppositie: zo bot mogelijk optreden, want als er ledenvergaderingen van partijen het referendum (vooralsnog) alleen als bron van ellende zien vanwege misbruik ervan, dan kun je die partijen van arrogantie en elitair gedrag beschuldigen die democratisering tegenhouden via het ‘almachtige’ referendum; ‘Bravo’, knap bedacht en uitgewerkt en uitgespeeld!
  • Verband tussen ‘verbetenheid’ en wereldvreemd/fundamentalistisch idealisme @fd @eu @podemos #politiekefilosofie
  • Wat hebben we geleerd na tien jaar financiële crisis? @nrc @CoenTeulings #vroegoflaatopnieuwfalen #economischetheorie
  • Wiebes is het probleem niet, maar de bureaucratie en de opgejutte massa in Groningen door SP en PvdA en blindheid politiek @trouw #groningergas @tweedekamer
  • ‘#IMF: meer groei in #China leidt tot meer risico’ #fd #mondialeeconomischeverhoudingen
  • ‘Burgerdienst in ruil voor baan’

AquariusPolitiek

~ De nieuwe wereld

AquariusPolitiek

Monthly Archives: August 2017

‘Brexit-gesprekken lijken muurvast te zitten’ @bnr #brexit @eu

31 Thursday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in Brexit, EU

≈ Leave a comment

Tags

Brexit

Thijs Baas, BNR, 31-8-17, 16:07

‘Over de Ierse grens was een vruchtbare discussie gevoerd’

De onderhandelingen tussen de Europese Unie en Groot-Brittannië over de Brexit schieten voor geen meter op. We hebben nog lang niet genoeg vooruitgang geboekt, zei EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier na afloop van de derde onderhandelingsronde in Brussel.

Als het in dit tempo doorgaat, is het volgens Barnier het nog maar de vraag of er op 29 maart 2019 om middernacht, het moment waarop het vertrek van Groot-Brittannië een feit moet zijn, wel een akkoord ligt. Alleen over de situatie rond de grens tussen het Britse Noord-Ierland en de Republiek Ierland zijn succesjes geboekt. Maar het Britse verzet tegen de ‘Brexit-rekening’ is nog altijd onoverkomelijk, zegt Europaverslaggever Jesse Pinster. ‘Ze accepteren dát ze geld moeten overmaken, maar willen niet na 2019 nog geld overmaken.’

Langlopende leningen

Dat is knap lastig, meent Barnier op zijn beurt, alleen al met het oog op langlopende leningen aan Oekraïne. ‘Dus dat toch echt een heikel punt. De centrale vraag is eigenlijk of er na 29 maart 2019 nog een rekening vanuit Brussel naar Londen wordt gestuurd. En wordt die betaald of, zoals Barnier het formuleert: ‘De belastingbetalers van de 27 landen die overblijven, gaan niet betalen voor de verplichtingen van alle 28.’

Het heeft er dus veel van weg dat de Britten een maximale sabotageactie aan het ondernemen zijn. De vraag is wat ze ermee opschieten, los van alle brexit-dogmatiek en demagogie.

https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10328703/brexit-gesprekken-lijken-muurvast-te-zitten?utm_source=nieuwsbrief&utm_campaign=bnr-middag&utm_medium=email&utm_content=20170831

 

‘De verdeling van Rijksgelden kan eenvoudiger en doelmatiger’ @esb #hervormingbelastingstelsel #Rutte3

31 Thursday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in belastinghervorming, formatie, rijksuitgaven

≈ Leave a comment

Tags

belastinghervorming

Mark Kattenberg, Wouter Vermeulen • ESB, 31-8-17

De financiële verhoudingen tussen Rijk en gemeente staan ter discussie, onder meer vanwege de complexiteit van de verdeling en de beperkte ruimte voor verschillen in lokaal beleid. Kan een andere verdeling van Rijksgelden deze knelpunten verminderen?

 In het kort

– Binnen een welvaartseconomisch kader kan een nieuwe vereveningssystematiek voor Rijksgelden eenvoudiger en doelmatiger.

– Een basisvariant verevent de verschillen in uitgaven en kosten buiten het sociale domein niet meer.

– Hiervoor hoeft de ­verdeling niet helemaal op de schop – het overgrote merendeel van de gelden blijft op dezelfde manier verdeeld.

Gemeenten zijn voor twee derde van hun inkomsten afhankelijk van uitkeringen van het Rijk, maar het bedrag per inwoner dat een gemeente ontvangt, verschilt sterk. Zo ontvangen gemeenten met een grote vraag naar sociale voorzieningen meer, en gemeenten met een grote belastinggrondslag minder. Door deze ongelijke verdeling van rijksuitkeringen worden verschillen tussen gemeenten verkleind en ontstaat een gelijk speelveld. Dit heet verevening.

Het verdelen van rijksuitkeringen lijkt slechts een technische exercitie, maar de politiek moet hiervoor een aantal belangrijke keuzes maken. In welke mate zijn verschillen tussen gemeenten acceptabel? En moet de verdeling van rijksuitkeringen rekening houden met de lokale belastingcapaciteit? Momenteel worden rijksuitkeringen zo verdeeld dat gemeenten tegen gelijke belastingtarieven een gelijkwaardig voorzieningenniveau kunnen leveren. De afgelopen jaren hebben meerdere partijen echter knelpunten genoemd – zoals de complexiteit van de verdeling en de beperkte ruimte voor maatwerk – die vragen om een heroverweging van de manier waarop het geld verdeeld wordt. De vraag is welke lessen een economische benadering te bieden heeft bij zo’n heroverweging.

Knelpunten in huidige systematiek

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft onlangs de knelpunten in de financiële verhouding tussen Rijk en gemeenten in beeld gebracht (MinBZK, 2017). Zo is het takenpakket van gemeenten de afgelopen decennia sterk uitgebreid, waardoor de verdeling van rijksuitkeringen complex is geworden. Gemeenten ontvangen momenteel zo’n zestig afzonderlijke uitkeringen. De grootste hiervan, de ‘algemene uitkering uit het gemeentefonds’, wordt verdeeld met een model dat is opgebouwd uit elf clusters en meer dan 65 unieke maatstaven. De Tweede Kamer vroeg dan ook om een “fundamentele herziening (…) gericht op vereenvoudiging van het systeem” (Motie Veldman en Wolbert, 2015). Ook de Raad voor de financiële verhoudingen riep op tot heldere keuzes om het systeem te vereenvoudigen (Rfv, 2017).

Een tweede knelpunt is dat de huidige verdeling onvoldoende recht zou doen aan verschillen in bestuurlijke opgaven (Studiegroep Openbaar bestuur, 2016). Met een beperkt eigen belastinggebied – nog geen tien procent van de inkomsten – hebben gemeenten weinig ruimte om in te springen op lokale prioriteiten, waar de verdeling van rijksgelden geen rekening mee houdt. Over uitbreiding van het lokale belastinggebied wordt al enige tijd discussie gevoerd, maar ook verevening van gemeentelijke inkomsten heeft gevolgen voor de lokale afweging.

Naast deze twee knelpunten speelt er meer, zoals de vraag hoe de verdeling van rijksuitkeringen om moet gaan met samenwerking op regionaal niveau en of het verstandig is om rijksgelden in te zetten om economische ontwikkeling te stimuleren; maar deze aspecten blijven hier buiten beschouwing.

HH/Rob Voss

Uitgangspunten van een doelmatige verdeling van rijksuitkeringen

Veel economen hebben nagedacht hoe verschillen tussen gemeenten het best verevend kunnen worden. Albouy (2012) vat deze literatuur samen in een welvaartseconomisch kader. Deze benadering vertrekt vanuit de vraag of verevening van voorzieningen de welvaart kan verhogen door een doelmatiger aanbod van voorzieningen en een doelmatigere locatiekeuze van huishoudens. Hierbij zijn vier aspecten van belang. Zo hangt doelmatigheid van verevenen van een voorziening af van het type: kunnen alle inwoners er gebruik van maken (lokale voorziening) of komt de voorziening ten goede aan een beperkte groep inwoners (sociale voorziening)? Daarnaast verschillen gemeenten in de kosten van het aanbieden van voorzieningen en kunnen baten van voorzieningen weglekken naar andere gemeenten. Tot slot speelt de vraag wanneer verevening van de lokale belastingcapaciteit doelmatig is.

Herverdeling van inkomen tussen huishoudens gebeurt in het welvaartseconomisch kader van Albouy (2012) via op huishoudens gerichte uitkeringen en is dus geen doel van de vereveningssystematiek. Verevening kan ook worden ingezet om de verstorende werking van landelijke belastingen en subsidies het hoofd te bieden. De landelijke inkomstenbelasting benadeelt namelijk productieve steden, terwijl woonsubsidies positief uitpakken voor steden waar wonen duur is (Albouy, 2009). Dit aspect laten we hier buiten beschouwing, maar het kan wel aanzienlijke consequenties hebben voor de verdeling van uitkeringen (Vermeulen en Kattenberg, 2017). We nemen hier de vier aspecten nader onder de loep.

Type voorziening

In de gestileerde benadering van Albouy (2012) bepaalt het type voorziening of compensatie of verschillen in het gebruik verevend moeten worden. Het profijtbeginsel staat hierin centraal. Voor lokale voorzieningen zoals een theater of park (waarvan alle inwoners in een gemeente gebruik kunnen maken) stelt dit beginsel dat de financiering met lokale belastingen een doelmatige afweging van lusten en lasten bevordert. Verevening verstoort deze afweging, ondermeer omdat uitkeringen van het Rijk ondanks hun lumpsumkarakter toch een sturende werking blijken te hebben (Vermeulen en Allers, 2015).

Het profijtbeginsel kan echter niet worden toegepast op sociale voorzieningen die aan specifieke groepen inwoners ten goede komen. Stel dat gemeenten de bijstandsuitkeringen zouden moeten financieren uit lokale belastingen. Zonder verevening van verschillen in het gebruik van bijstand hebben niet-gebruikers een prikkel om weg te trekken uit gemeenten met een ongunstige sociaal-economische samenstelling, zoals sommige grote steden. Productievoordelen of andere aantrekkelijke locatiekenmerken blijven dan onderbenut. Verevening van het gebruik van sociale voorzieningen is dus wel doelmatig.

Kostenverschillen tussen gemeenten

Gemeenten verschillen niet alleen in de vraag naar voorzieningen, maar ook in de kosten om een bepaald niveau van voorzieningen te leveren. Zo zijn onderhoudskosten voor riolering hoger in gebieden met een slappe bodem en zijn sociale voorzieningen zoals hulp in de huishouding duurder in gebieden waar hulpverleners langer moeten reizen om bij de volgende cliënt aan de slag te gaan. In de regel is het niet doelmatig om deze kostenverschillen te verevenen. Dit vergroot immers het profijt van wonen in gemeenten waar voorzieningen duur zijn en verstoort zo de locatiekeuze van huishoudens. Een brede maatschappelijke voorkeur voor een gelijk niveau of minimumniveau aan voorzieningen kan dit veranderen. Dit speelt voornamelijk voor ­voorzieningen binnen het sociaal domein (Allers et al., 2013).

‘Veel economen hebben nagedacht hoe verschillen tussen gemeenten het best verevend kunnen worden’

Weglekkende baten

Ook volgt uit het profijtbeginsel dat het doelmatig is om gemeenten te compenseren voor baten van beleid die weglekken naar naburige gemeenten. Denk bijvoorbeeld aan inwoners van randgemeenten die profiteren van voorzieningen in de centrumstad. Voor- of nadelen van agglomeratie vragen echter niet om verevening. Deze slaan neer in de waarde van grond, en steden kunnen die meerwaarde afromen en inzetten om een optimale schaal te bereiken (De Groot et al., 2010).

Verevening van de lokale belastingcapaciteit

Daarnaast zijn er gevolgen voor verevening van inkomsten uit belastingen. Het profijtbeginsel geeft immers aan dat belastingen niet verevend moeten worden als de uiteindelijke betalers profiteren van de voorzieningen die de gemeente hiermee financiert. Kapitalisatie van de algemene uitkering in woningprijzen wijst erop dat woningeigenaren profiteren van de onroerendezaakbelasting (ozb) die zij betalen (Allers en Vermeulen, 2016). Verevening van deze bron van inkomsten is dan niet doelmatig. Hierdoor komen baten van lokale uitgaven, die neerslaan in de belastinggrondslag, immers terecht bij andere gemeenten, en liggen lusten en lasten dus niet meer in dezelfde hand. Of dit ook opgaat voor de ozb op commercieel vastgoed, hangt af van in hoeverre bedrijven profiteren van de met deze belastingopbrengsten gedane uitgaven.

Vertaalslag naar de Nederlandse vereveningssystematiek

Een toepassing van dit welvaartseconomische kader op de Nederlandse situatie vereist een aantal aannames, bijvoorbeeld over de mate waarin verschillen in het niveau van voorzieningen gewenst zijn of de mate waarin eigenaren van bedrijven profiteren van de ozb op commercieel vastgoed die zij betalen. Kattenberg et al. (2017) werken een basisvariant uit en laten ook zien hoe uitkomsten met deze aannames samenhangen. De basisvariant wordt uitgewerkt voor 57 gebieden die in termen van voorzieningengebruik zo veel mogelijk zelfvoorzienend zijn en waarbinnen ook het merendeel van het woon-werkverkeer plaatsvindt (G57-regio’s, zoals beschreven in Marlet en Van Woerkens, 2014). Door de keuze van dit schaalniveau wordt compensatie van baten van beleid die weglekken naar andere gemeenten, die overigens moeilijk te kwantificeren zijn, nagenoeg overbodig.

‘De basisvariant zou leiden tot een aanzienlijke vereenvoudiging van de verdeling van Rijksgelden’

De basisvariant is opgebouwd uit alle uitkeringen van het Rijk die sociaal beleid financieren, plus de clusters in de algemene uitkering die compenseren voor gebruik en kosten van sociale voorzieningen – met uitzondering van de bedragen ter compensatie van weglekkende baten. Tabel 1 laat zien om welke clusters het gaat en welke clusters de basis­variant beschouwt als financiering van lokale voorzieningen. Het cluster Eigen inkomsten verandert gedeeltelijk: conform het profijtbeginsel keert de korting op de algemene uitkering die samenhangt met de belastingbasis voor de ozb op wonen niet terug in de basisvariant. De meeste andere uitkeringen financieren sociaal beleid en zijn dus wel meegenomen. Tabel 2 laat zien dat de basisvariant ongeveer driekwart van het huidige bedrag per inwoner aan uitkeringen handhaaft. Vooral de algemene uitkering per inwoner daalt, omdat de clusters die lokaal beleid financieren niet terugkeren.

Een mooi thema voor het komende kabinet! De aanzet is hierbij door ECB gegeven.

https://esb.nu/esb/20031095/de-verdeling-van-rijksgelden-kan-eenvoudiger-en-doelmatiger

‘Alle imams registreren? Een slecht idee, vinden deskundigen’ @trouw #terrorisme #religieusradicalisme

30 Wednesday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in politiek, salafisme, terrorisme, veiligheidsbeleid

≈ 8 Comments

Tags

terrorisme

Stijn Fens, Trouw– 14:33, 30 augustus 2017

Na de aanslagen in Spanje klinkt de roep om een meldplicht voor imams. Dit als onderdeel van de strijd tegen radicalisering en terrorisme. Deskundigen en betrokkenen staan niet te trappelen.

Een ruimte in de Annourmoskee in Ripoll waar imam Abdelbaki Es Satty – omgekomen bij de explosie in Alcanar – predikte. © AFP

Begin 2016 preekt imam Abdelbaki Es Satty een paar keer in de moskee in het Belgische Diegem die dan op zoek is naar een imam. Hij heeft een gesprek met het bestuur, maar een vaste betrekking zit er niet in. “Hij kwam naar hier met de vraag voor een baan. Maar hij gedroeg zich verdacht, hij kon geen attest van goede zeden (bewijs van goed gedrag – red.) voorleggen”, vertelt moskeevoorzitter Soliman Akaychouch aan de VRT. “We zijn naar de bevoegde autoriteiten gestapt en hebben hem vervolgens duidelijk gemaakt dat er geen plaats voor hem was.”

Daarna hoort Akaychouch niets meer van de imam, hoewel deze nog een aantal keren naar België schijnt te zijn teruggekeerd. Tot hij de imam twee weken geleden op televisie ziet langskomen als brein achter de terreurcel die verantwoordelijk was voor de aanslagen in Barcelona en Cambrils waarbij zestien doden vielen. Es Satty was imam in Ripoll waar hij jongeren radicaliseerde en rekruteerde voor de jihad. Uiteindelijk komt hij samen met twee anderen om het leven bij een explosie in een huis in Alcanar – ten zuiden van Barcelona – dat als uitvalsbasis fungeerde van de terreurcel.

Voor de Belgische minister van justitie, Koen Geens, is het verhaal van Abdelbaki Es Satty aanleiding om moskeeën te vragen elke imam die er predikt te melden bij het Moslimexecutieve, de centrale raad die de moslims in België vertegenwoordigt. Die zou de informatie dan weer moeten doorgeven aan de veiligheidsdiensten.

Inmiddels vindt het idee van zo’n imam-registratie navolging in ons land. Leefbaar Rotterdam heeft aan burgemeester Ahmed Aboutaleb gevraagd een meldplicht voor moskeeën in zijn stad in te voeren.

Wanneer is iemand een imam?

“Een slecht voorstel“, zegt Edwin Bakker, hoogleraar Terrorisme en Contraterrorisme aan de Universiteit Leiden en directeur van het Institute of Security and Global Affairs in Den Haag. “Het is heel moeilijk te implementeren en het suggereert dat er niets wordt gedaan terwijl dat wel het geval is.” Eerste probleem volgens Bakker: wanneer is iemand een imam? “Is iemand die in een boekwinkel predikt een imam of niet? Dat is soms heel erg lastig vast te stellen.”

Dit is een heel praktisch en technocratisch antwoord dat geen enkele publiciteitswaarde heeft omdat de krantlezer hier geen steek wijzer van wordt. Bijvoorbeeld: ‘Er wordt gesuggereerd dat er niets wordt gedaan’, maar dit wordt niet toegelicht: wat wordt er dan gedaan?

Hij krijgt bijval van Martijn de Koning, antropoloog en docent Islamstudies aan de Radboud Universiteit en de Universiteit van Amsterdam. “Imam is geen beschermd beroep, zoals arts en advocaat. In feite kan iedereen zich imam noemen. Als je de Koran kent, dan kun je het vrijdagmiddaggebed leiden en de preek doen en kun je jezelf al imam noemen. Dus wil je tot registratie overgaan, dan zal de overheid eerst moeten definiëren wat nu precies een imam is. Bovendien: als je naar de onderzoeken kijkt over radicalisering, dan zie je dat moskeeën met hun vaste imams daarin een marginale rol spelen. Er zijn een paar moskeeën waarbij sprake is geweest van radicaliserende jongeren in hun midden, maar over het algemeen gaat dat juist buiten de moskee om. Dan kun je wel lekker imams gaan registeren, maar dan sla je de plank dus mis.”

Ook dit antwoord beantwoordt niet aan de verwachtingen van de bevolking. Als deze specialisten zelf met de handen in hun haar zitten wat dit probleem betreft, dan is het zaak om dit ‘praktische’ aan de Kamer voor te leggen en daar te vragen naar mogelijke oplossingen.

Volgens Edwin Bakker gaat de Belgische minister volledig voorbij aan de praktijk. “Als je bijvoorbeeld kijkt naar de verdachten in het ‘Haagse’ jihadproces: daar zaten jongens tussen als Rudolph H. en Azzedine C. (ook wel bekend als Abou Moussa). Die zouden zich onder meer hebben schuldig gemaakt aan ronselen en opruiing. Dat zijn geen imams, maar predikers en die zijn net zo belangrijk.” De Koning: “Als je predikers gaat registreren, is het einde helemaal zoek.”

Vergrootglas

En dan nog iets: zowel Bakker als De Koning geeft aan dat op dit moment de veiligheidsdiensten al heel actief zijn op dit gebied. “Imams liggen al lange tijd in Nederland onder het vergrootglas“, zegt Martijn de Koning. “De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid is bezig met een lijst van predikers die mogelijk gevaarlijk zijn en die dus geen inreisvisum krijgen. Het is overduidelijk dat de veiligheidsdiensten aanwezig waren of zijn in moskeeën. Er is dus al een soort surveillance-regime als het gaat om moslims en dan met name om moslims die in een organisatorische verband zitten. Maar dan moeten de veiligheidsdiensten die informatie wel met elkaar delen en juist daar is het in Spanje misgegaan.”

Hiermee is wel een zekere indruk mee op te bouwen. En kunnen er in de Kamer binnen de Commissie Stiekem gerichte vragen worden gesteld, al zal daarover weinig tot niets naar buiten komen. Maar strategieën wat tegen deze terroristen gedaan kan worden, kan op deze wijze wel besproken of bespreekbaar worden gemaakt.

Bakker: “Die Es Satty ging naar een klein Spaans stadje. Daar kende niemand hem en kon hij in alle rust een netwerk opbouwen. Mijn les van Ripoll is: hoe zorg je dat een kleine gemeenschap signalen oppikt en alarm slaat. Zet dáár op in, zou ik zeggen.”

Discriminatie

Toen de Belgische minister Koen Geens zijn voorstel voor registratie van imams deed, zei hij er meteen bij dat hij niets kon eisen van de moskeeën. Ook België kent een scheiding van kerk en staat. “In Nederland is die net zo strikt of mogelijk nog strikter”, zegt De Koning. “Wij registreren toch ook geen priesters en dominees? Het is dus ook nog eens discriminatie. Bovendien: als je roept dat alle imams geregistreerd worden, dan strekt zich dat ook uit naar de imams die op een normale manier hun theologische en sociale werk doen. Dat lijkt me heel onverstandig, we zitten al in een sfeer van geïnstitutionaliseerd wantrouwen.”

Dat er geen priesters of dominees geregistreerd kunnen worden is totaal niet relevant aangezien deze moslimpredikers dicht tegen de grenzen van de staatsveiligheid aanzitten en wel degelijk gecontroleerd moeten kunnen op hun ‘gesproken’ woord, namelijk of ze democratievijandig zijn en dus strafbaar of niet.

Jacob van der Blom, directeur van de Rotterdamse Essalam Moskee: “Waarom nou weer deze maatregel expliciet voor moslims? Het doet afbreuk aan de fundamenten van de rechtstaat die we juist nodig hebben om de samenleving goed in te richten. Als burger neem je je verantwoordelijkheid – dat spreekt vanzelf – maar als moskee kunnen en willen we geen verlengstuk van de overheid worden. ”

Onzinnige argumenten! Er wordt geen afbreuk aan de rechtsstaat gedaan door juist moslims aanspreekbaar te maken, omdat juist die salafisten zelf daar zelf afbreuk aan doen.

Een meldingsplicht voor imams lijkt dus ver weg, in België en ook in Nederland. “Het is een schijnvoorstel”, zegt Edwin Bakker. “Het biedt geen echte veiligheid.”

Het biedt geen echte veiligheid omdat het een nieuw thema is, maar dat betekent niet dat een effectieve maatregel nooit mogelijk wordt.

https://www.trouw.nl/c/~a545faff/?utm_source=TR&utm_medium=email&utm_campaign=20170830|daily&utm_content=Meldpunt%20voor%20imams?%20Een%20slecht%20idee&utm_term=42018&utm_userid=&ctm_ctid=82c90ea0bb252bc34198a7d2a31284b4&m_i=gULgJs4iEm4glu1mxnF6MBlFrD3EY73AAY2E8a4uxmckgeQ2ptxcyq7iCqOWbeUOtMYlgjDO%2B6RIiQX5c89uwHO1vgegT

De misleidende kop van NRC ten aanzien van Macron @nrc @eu #hervormingenfrankrijk

29 Tuesday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in as Merkel-Macron, economischehervormingen, Emmanuel Macron, EU

≈ Leave a comment

Tags

Emmanuel Macron

Macron: Van Messias tot kop van Jut (Peter Vermaas, Buitenland/nrc, 29 augustus)

DALENDE POPULARITEIT FRANSE PRESIDENT | Een aantal missers van mensen uit zijn omgeving en de traditionele Franse afkeer van hervormingen spelen Macron parten.

Deze kop suggereert een feit, maar dat feit bestaat alleen via opiniepeilingen. Het is nog geen feit dat de president de kop van Jut is geworden; alleen het werktempo van Macron met zijn 4 uur slaap (waarover al eerder gewag werd gemaakt) maakt dat de Franse bevolking nu inziet dat de hervormingsgezindheid van deze nieuwe president serieus genomen moeten worden en dus slaat hen de schrik om het hart. Want het klonk wel allemaal stoer in de verkiezingscampagne en zeker na de mislukking van zijn voorganger die er hoegenaamd niets van maakte, was de nieuwe belofte in de persoon van Emmanuel een noviteit. Maar het moet met die hervormingen – waar de Fransen niet acht aan gewend zijn – niet al te vlot gaan lopen, want dan slaat de angst toe, want voor de gevestigde orde betekent het alleen een achteruitgang. Zonder clientélisme werkt Frankrijk niet en raakt men in de war. Toch is dat een noodzakelijk proces omdat de EU geen stilstand in Frankrijk kan veroorloven. Daarom wordt terecht vastgesteld dat:

# „Fransen haten hervormingen”, zei Macron zelf afgelopen week in Boekarest. „Zodra we hervormingen kunnen voorkomen, doen we het.” Dat klopt niet helemaal: in onderzoeken zeggen Fransen vóór (arbeidsmarkt)hervormingen te zijn. Maar zodra ze dat zelf treft, komen ze in het geweer. Met een flexibilisering van de arbeidsmarkt naar Scandinavisch voorbeeld (‘flexi-sécurité’) hoopt hij een eind te maken aan twee decennia massawerkloosheid. Daarna volgen onder andere een herziening van het pensioenstelsel en een nieuwe werkloosheidsverzekering voor zelfstandigen. „Ik aanvaard onze impopulariteit”, zei regeringswoordvoerder Christophe Castaner zondag, „maar op voorwaarde dat daardoor het land transformeert.”

Deze beleidslijn van de regering-Macron is dus volkomen terecht want zonder een hervormd Frankrijk stort de EU in en is er geen voorbeeld voor de zuidelijke euroflank. De kop dient dus te luiden: Macron wordt getest op uithoudingsvermogen: ‘Van Messias van de campagne dreigt een kop van Jut te ontstaan’.

https://www.nrc.nl/nieuws/2017/08/28/macron-van-messias-tot-kop-van-jut-12714695-a1571404

Klopt het dat hogere #staatsschuld juist goed is, zoals in @trouw wordt geponeerd? @eu #eurozone #EMU-richtlijnen #formatie

29 Tuesday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in economen, Economenstrijd, Economie, economischherstel, EU

≈ 5 Comments

Tags

Economie

Hogere staatsschuld is juist goed (Harm Schelhaas, opinie/Trouw, 29 augustus)

WELVAART | De overheid moet het geld nu juist laten stromen, betoogt Harm Schelhaas. De economie vraagt erom.

Mijn vraagstelling is vanuit het feit dat 1. dit betoog dringend noodzakelijk is na het economisch herstel binnen de EU (en eurozone), maar 2. ook tegelijkertijd een groot manco toont van economische beschouwingen in het algemeen, namelijk dat er geen woord over de EMU-normen wordt gerept. Mijn concrete vraag is dus hoe het komt dat dit soort tekortkomingen zo vaak in economische analyses voorkomt? Als het betoog van Schelhaas klopt, dan is de enige conclusie die getrokken dient te worden, dat die EMU-normen niet kloppen en dus aangepast dienen te worden.

In zekere zin lijkt deze tekst (dus) erg op een die in de jaren ’70 van de vorige eeuw vanzelfsprekend waren, de jaren van het kabinet-Den Uyl, waarin het Keynesiaanse beleid werd gepropageerd. Ik heb daar niets op tegen, maar we hebben op dit moment met EMU-normen te maken, waarvan ik persoonlijk vind dat ze veel te streng zijn en zeker die 3%-begrotingstekortnorm. Dat is klassieke monetaire en neoliberale norm die niet meer past in deze tijd (vanwege de postindustriële maatschappij, waarover ik vaker heb geschreven). Een mooie gelegenheid dus om eindelijk eens die evaluatie over het gevoerde crisisbeleid te gaan voeren en aan de hand van die uitkomsten te bepalen of de 3%-norm gerechtvaardigd is of niet. Zo niet, dan moet dat debat maar eens bij de Europese Commissie worden aangeslingerd. Mijn stelling is dat die 3% het economisch herstel veel trager tot stand heeft gebracht dan elders in de wereld na de beruchte crisis en recessie van de jaren 2007-2015, waarbij een medeveroorzaker van de euroschuldencrisis te benoemen is: de onevenwichtigheden – gebrek aan harmonisatie –  van de economie in de eurozone, die het herstel zeker niet geholpen heeft.

# ‘Rustig aan met de overheidsuitgaven’, luidt het hoofdredactionele commentaar (Trouw, 17 augustus). (…) Maar met de conclusie ben ik het niet eens.

Die conclusie vormt dus mijn startpunt van deze analyse, want de vraag is of een hogere staatsschuld juist goed is voor de economie, of juist het omgekeerde, namelijk te hoge schuldenquota’s oproept?

# Er moet dus juist fors geïnvesteerd worden en wij moeten een ruimhartig financieel beleid voeren.

Bedoelt de auteur hier een forse investeringsgolf binnen het kader van een ruimhartig financieel beleid, maar wel binnen de EMU-normen, of mogen die gepasseerd of genegeerd worden; en zo ja, dan vallen de boetes in Den Haag automatisch binnen? Waarom laat Schelhaas dit aspect volledig onbenoemd?

# Een belangrijke overweging is dat in de westelijke economie sprake is van structurele onderconsumptie. De productiecapaciteit is groter dan de vraag.

Waarom houden de EMU-normen geen rekening van deze macro-economische gegevenheden? Of is dat EMU-Verdrag een theoretische richtlijn geweest vanuit toen geldende veronderstellingen hoe de euro-economie (en in latere instantie de gehele EU) zou moeten werken?

(…)

# Opvallend is dat in  Haagse kringen nu alweer gepraat wordt over noodzakelijke bezuinigingen. [Ongetwijfeld vanwege de EMU-richtlijnen!] dat is eigenlijk te gek voor woorden. Wij hebben net de bezuinigingen van de vorige recessie achter de rug en de discussie over bezuinigingen voor een mogelijk komende recessie is alweer begonnen. Wat de achter ons liggende bezuinigingen betreft: de grote banken (Rabobank, ING) maar ook de meeste werkgevers, het Internationale Monetaire Fonds en verre weg de meeste economen, scharen zich achter de analyse dat het bezuinigingsbeleid in Nederland niet goed is geweest: onnodig voor de staatsschuld en schadelijke voor de economie. Zo moet het nooit weer. “Honderdduizend Nederlanders hadden hun baan kunnen behouden zonder dat de staatsschuld onhoudbaar was geworden”, lieten ING-economen vorig jaar al weten.

Hiermee ben ik het volmondig eens, maar ik zoek de oorzaak van het verkeerde – ‘overhaaste’ en daarmee asociale – beleid in een andere hoek dan in het streven de staatsschuld op te voeren – tijdelijk of permanent? – en het ‘ideaal’ van 60% – en 3%-norm voor de begrotingsdiscipline – los te laten (in plaats daarvan 70% en 4%). Er moet een nieuw debat worden gevoerd wat de ideale normen theoretisch én praktisch zouden moeten of kunnen zijn.

Ik zoek de oorzaak zoals aangegeven in die EMU-normen en als de economenwereld (inclusief IMF en ECB) het hiermee eens zou zijn, hebben we werkelijk een stap voorwaarts gemaakt in de gezondmaking van de EU als economisch samenwerkingsmechanisme.

[link artikel volgt als die beschikbaar is]

P.S. Zie ook:

http://edwesterhout.nl/index.php/waarom-te-veel-staatsschuld-niet-goed-is/

https://www.trouw.nl/home/hoge-staatsschuld-laten-we-de-echte-problemen-oplossen~a5fb2c23/

‘Laat Balkenende-IV een waarschuwing zijn voor deze formatie’, maar oplossingen zijn zeker denkbaar als moed wordt getoond @nrc #medisch-ethischevraagstukken #formatie

28 Monday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in formatie, medisch-ethische zaken

≈ Leave a comment

Tags

informatie

Een crisis over embryo-onderzoek kostte het kabinet Balkenende-IV bijna de kop. De hoofdrolspelers van toen waarschuwen de huidige onderhandelaars.

Enzo van Steenbergen, nrc, 28-8-17

28 augustus 2017 om 15:55

Vicepremier Rouvoet en minister Bussemaker samen op de tribune bij de EK-wedstrijd tegen Roemenië in juni 2008, vlak na de dreigende kabinetscrisis rond embryoselectie. (Foto Ed Oudenaarden / ANP)

Het is al laat, als op maandagavond 26 mei 2008, de telefoon van Jet Bussemaker rinkelt. Bussemaker, staatssecretaris van Volksgezondheid, is net te gast geweest in het televisieprogramma Netwerk. Ze heeft daar uitgelegd waarom ze extra wetenschappelijk onderzoek met embryo’s gaat toestaan. Op haar telefoonschermpje staat de naam van vicepremier en leider van de ChristenUnie André Rouvoet.

Bussemaker, nu: „Hij ontplofte.”

Rouvoet: „Ik was woest.”

Die avond begint een crisis die het vierde kabinet onder leiding van premier Jan-Peter Balkenende (CDA) bijna de kop kost. Bussemaker: „Voor mij was het een totale verrassing dat dit leidde tot een crisis.” Rouvoet: „Jet was verrast over mijn woede, maar ze had moeten aanvoelen dat dit voor de ChristenUnie niet te dragen was. Ik besefte meteen dat het kabinet erover kon vallen.”

Weinig mensen hebben in de praktijk ervaren hoe moeilijk het is om medisch-ethische politiek te voeren in een kabinet dat progressief en christelijk-conservatief verbindt. Zo’n kabinet lijkt er nu – net als in 2007 – weer te komen, als VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie tenminste hun onderhandelingen succesvol afronden. Alle vier de fracties worden dezer dagen bijgepraat over de vorderingen. Net als tijdens de formatiebesprekingen voor Balkenende-IV zijn er drie grote discussiepunten: euthanasie, abortus en embryo-onderzoek.

Mag uit deze formulering worden afgeleid dat dit inderdaad de hoofdpunten voor het komende kabinet zijn en geen vraagstukken als klimaat, veiligheid en terrorisme? Dat dus de medisch-ethische dossiers niet als een vrije kwestie aan de Kamer worden overgelaten? In dat geval zal de handige premier als Rutte ervoor zorgen dat deze voornemens zo in de tijd vooruitgeschoven worden dat het niet tot een plenaire behandeling en besluitvorming zal komen, omdat Rutte zijn laatste kabinet niet zal laten vallen.

Routiniers in de Haagse politiek

Jet Bussemaker (Capelle aan den IJssel, 1961) werd in 1998 in de Tweede Kamer gekozen voor de PvdA. Ze bleef Kamerlid tot 2007, toen ze staatssecretaris van Volksgezondheid werd in Balkenende IV. In 2011 was Bussemaker een tijdje rector van de Hogeschool van Amsterdam. In 2012 begon ze aan haar huidige baan: minister van Onderwijs in het kabinet-Rutte II.

André Rouvoet (Hilversum, 1962) kwam in 1994 in de Tweede Kamer voor de RPF, die later opging in de ChristenUnie (CU). In 2002 werd hij partijleider van de CU, waarmee hij in 2007 in het kabinet Balkenende IV stapte. Rouvoet werd vicepremier en minister voor Jeugd en Gezin. In 2011 verliet hij de politiek, waarna hij in februari 2012 aantrad als voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland, nog altijd zijn huidige functie.

Sektarisch

Op verzoek van NRC blikken verschillende bewindslieden uit Balkenende-IV terug op die heikele onderwerpen. Ernst Hirsch Ballin (CDA), destijds minister van Justitie, roemt het „stabiele beleid” dat Balkenende-IV voerde op medisch-ethisch vlak. Eimert van Middelkoop (CU), toen minister van Defensie, zegt dat samenwerken met de PvdA op dit terrein veel makkelijker is dan met D66. „De PvdA heeft niet de neiging alles direct in de ideologische hoek te drukken. D66 is op dat gebied sektarisch.”

Als Van Middelkoop dit inderdaad heeft gezegd, dan is het de vraag of hij een juiste inschatting van de huidige situatie heeft gemaakt, omdat het moeilijk voor te stellen is dat D66 sektarisch voorgesteld wordt, terwijl omgekeerd juist de CU sektarisch, want ‘orthodox met een sociaal randje’ is, en daarmee verschillend van het SGP.

De hoofdrolspelers van toen, Bussemaker en Rouvoet, denken deze weken vaak terug aan hun onenigheid in Balkenende-IV. Allebei zeggen ze: laat die botsing over embryo-onderzoek een waarschuwing zijn voor het aanstaande kabinet. En dan vooral voor de medisch-ethische tegenpolen D66 en ChristenUnie. Rouvoet: „De partijen moeten vier jaar lang bereid zijn te slikken, hun mond te houden. Prudentie, daar gaat het om. Alleen dan red je het.”

Rouvoet heeft natuurlijk gelijk dat je alleen onder die voorwaarde (‘bereidheid tot slikken’) een kabinet overeind kunt houden en vandaar dat de Gulden Middenweg van toepassing is: maak genoemde thema’s tot een vrije kwestie.

Bussemaker: „Als progressief politicus zit je klem tussen mensen met totaal andere denkbeelden over medische ethiek. Voor je het weet raak je een gevoelige snaar. Dan barst meteen de bom.” Elke formulering ligt gevoelig, vertelt Bussemaker.

Bussemaker heeft hier gelijk want zij heeft die gevoeligheid in het afgelopen kabinet dagelijks gevoeld en zij weet als geen ander dat het zwijgen van de PvdA hen de historische nederlaag heeft opgeleverd. Omdat partij- en fractieleider Samsom de publicitaire pen niet heeft gehanteerd en waarschijnlijk alleen maar bezig was met brandjes blussen in de achterban, die mogelijkerwijs in opstand was gekomen.

Premier Balkenende tijdens een onderonsje met vicepremier Rouvoet in de Tweede Kamer. (Foto ANP.

Baas in eigen buik

Het begon zo goed, op het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Alle drie de bewindslieden hielden kantoor op dezelfde gang: de ministers Ab Klink (Volksgezondheid, CDA), André Rouvoet (Jeugd en Gezin) en staatssecretaris Jet Bussemaker (Volksgezondheid). Binnenlopen was zo een kleine moeite.

De drie hadden, zo leek het, goed geluisterd naar Gerda Verburg, namens het CDA minister van Landbouw. Vlak voor de bordesscène van het kabinet toverde ze tijdens een diner met de bewindslieden pakjes allesbinder te voorschijn. Die had het kabinet hard nodig!, riep ze vrolijk. Er werd hard om gelachen.

Maar al snel voelden ze op het ministerie van VWS dat Verburg het goed had gezien. Klink, Rouvoet en Bussemaker waren begonnen aan een balanceeract, die jaren zou duren. De eerste Kamerbrief van Bussemaker werd gezien als realitycheck. Ze werkte er wekenlang aan: 29 kantjes over medische ethiek die het uitgangspunt moesten vormen voor haar beleid.

Er zou betere voorlichting komen over tienerzwangerschappen, er kwam verbeterde palliatieve zorg in de laatste levensfase en hospices kregen extra geld – op meer punten hadden de partijen elkaar niet kunnen vinden in de formatie. De belangrijkste boodschap in de brief: er was een ‘status quo’ afgesproken over drie punten: euthanasie, abortus en embryo-onderzoek.

Bussemaker leest een paar zinnen uit de brief voor: „In het kabinetsbeleid staan bepaalde waarden centraal: autonomie, de beschermwaardigheid van het leven en goede zorg.” Ze kijkt even op van het papier: „Autonomie was voor de progressieven, beschermwaardigheid van het leven voor de christelijke politici. Zo sloegen we ons door zulke brieven heen.”

Ze vervolgt haar voordracht: „Ter bescherming van de menselijke waardigheid zijn er normen waaraan we in onze rechtsstaat allen gebonden zijn, ongeacht de politieke voorkeur en ongeacht de kleur van het coalitieakkoord.”

Omdat D66 nu de euthanasiewetgeving wil gaan ‘oprekken’, komt deze partij in een fundamenteel conflict met de aanstaande christelijke coalitiefracties. En de seculiere fracties VVD en D66 willen ongetwijfeld embryo-onderzoek mogelijk maken, en dat zou mijns inziens ook – in beperkte mate, gelet op de politieke gevoeligheden – mogelijk moeten zijn, vooral omdat we in de politiek alleen spreken over het gevestigde christelijke partijpolitiek en niet over de buitenkerkelijke christenen in ons land, waarvan ik veen voorbeeld ben.

Het grote verschil kan ik hierbij ook uitleggen: de institutionele christelijke kerken zijn dogmatisch denkende gelovigen die niet buiten de officiële kerkleer durven te treden. Daar bestaat dus de factor geen scheiding van kerk en staat. Terwijl de onafhankelijke christenen buiten iedere organisatievorm om een eigen christelijke verantwoordelijkheid voelen die op eigen innerlijke gezag geformuleerd kan worden. Dat betekent juist op het terrein van drie genoemde ethische onderdelen (abortus, euthanasie en embryo-onderzoek) dat strikte grenzen moeten kunnen worden geformuleerd en dus ‘georganiseerd’ – in de wetenschap dat de medische wereld zich ook verder ontwikkelt en innoveert -, of de christelijke orthodoxen het daarmee eens zijn of niet. En waarin ik verschil met volkomen seculiere, technocratische medische ingrepen: over willekeurige welke orgaantransplantaties heb ik mijn twijfels.

Já, jááá!, roept Bussemaker. „Menselijke waardigheid, dat woord gebruikten we cónstant.”

Rouvoet was ook zenuwachtig over de brief. Het liefst had hij hem gedicteerd, maar het was zijn portefeuille nu eenmaal niet. Hij kreeg de brief voor publicatie en las een passage over abortus. Bussemaker merkte op dat vrouwen „baas in eigen buik” blijven. Dat steekt Rouvoet – het gaat in tegen het idee van het menselijk leven dat door God gegeven is. „Je zult begrijpen”, zei Rouvoet tegen Bussemaker, „dat de formulering ‘baas in eigen buik’ voor ons lastig ligt.”

Hier doet zich nog een voorbeeld voor waar ik als onafhankelijk christen anders denk dan de orthodoxen: het menselijk leven is niet door God gegeven omdat ik mijn visie God (of liever de Bron) in ieder mensen aanwezig is. Alle, met name vrouwen, die voor de ethische afweging staan om een al (dan niet) noodzakelijke abortus te ondergaan, laten via hun eigen geweten God in hun hart spreken. Kortom, dat God als externe macht door de orthodoxen het leidmotief is, is hun recht vanwege hun overtuiging maar geen onoverkomelijk recht, wat dat bestaat niet. Het is hun mening en niets anders. Zij kunnen kortom ook niet pretenderen dat zij in naam van God spreken. Daar staan simpelweg andere meningen van God tegenover. Ik ben me hiermee ook zeer wel bewust dat ik hiermee tegen een grote hoeveelheid tenen aantrap, maar nu onze gepolariseerde maatschappij (en politieke toneel) zo erg uit de hand dreigt te lopen, stel ik maar vast dat ik mijn eigen verantwoordelijkheid neem – of tenminste bereid ben ‘in woord en geschrift’ te nemen – om dit land nog regeerbaar te houden.

Dat begreep Bussemaker inderdaad. Ze paste de tekst aan.

Rouvoet: „Alles, echt alles, behoeft zorgvuldigheid in zo’n kabinet. Ik vond dat Jet daarin zeer royaal was.”

Bussemaker: „Bij de ChristenUnie hebben ze vaak het gevoel dat ze een achterhoede vormen. Dat ‘wij’ het niet goed vinden hoe ‘zij’ denken. Als bewindspersoon in zo’n kabinet moet je heel duidelijk maken dat je de wens van de minderheid respecteert. We vergeten dat wel eens in Den Haag, maar een volgend kabinet kan zich dat zeker niet permitteren. Politici van de ChristenUnie voelen zich in die zin snel bedreigd. Ze hebben oprecht de angst dat hun levensvisie niet serieus wordt genomen.”

Staatssecretaris van Volkgezondheid Bussemaker (rechts) en minister Ab Klink (CDA) in juni 2008 tijdens het debat over embryoselectie. (Foto Valerie Kuypers / ANP)

Embryo-crisis

En dan, ondanks alle betrachte voorzichtigheid, gaat het toch mis in mei 2008. Wat Bussemaker wil veranderen, lijkt voor haar een kleinigheid. Ze wil dat selectie van embryo’s mogelijk wordt voor vrouwen met een ernstige vorm van (genetische) kanker, zoals darm- of borstkanker. Van embryo’s zouden cellen worden afgenomen om te onderzoeken op een genetische afwijking. Alleen ‘gezonde’ embryo’s zouden worden teruggeplaatst bij vrouwen met een kinderwens.

Voor dat besluit was geen wetswijziging nodig en het hoefde niet door de ministerraad te worden goedgekeurd, schreef Bussemaker aan de Tweede Kamer. Het zou slechts gaan om een „nuanceverschil” met het beleid van haar voorganger. Embryo’s konden tenslotte al getest worden op ernstige erfelijke ziekten zoals de ziekte van Huntington (hersenaandoening). En formeel werd ziekenhuizen al ruimte geboden verder te gaan met embryoselectie. Dus als het kabinet geen streep zou trekken, konden ze die ruimte zelf invullen. Bovendien: er was een lange geschiedenis aan vooraf gegaan met Kamerdebatten, gesprekken met Kamerleden, een adviescommissie – met een vertegenwoordiger van de ChristenUnie-hoek. Die had unaniem positief geadviseerd.

Bussemaker dacht dat haar handeling zelfs zó onbeduidend was, dat ze van tevoren niet overlegde met Rouvoet. „Ik legde niet bij elke stap verantwoording af aan Rouvoet. Deze brief heb ik hem bewust niet voorgelegd.”

Toch heeft de ChristenUnie een groot probleem met het voorstel: een ziekte als Huntington treedt namelijk zéker op bij een drager van het gen, maar dat hoeft niet te gelden voor borst- of darmkanker.

De crisis ontspint zich razendsnel, meteen nadat Bussemaker haar besluit bekendmaakt bij Netwerk. Rouvoet belt direct na de uitzending premier Balkenende. Hij eist dat de brief van tafel gaat. Rouvoet: „Balkenende en vicepremier Wouter Bos (PvdA) zagen meteen het gevaar.”

De premier grijpt dan ook meteen de telefoon. Bussemaker: „Het was de enige keer dat Balkenende mij persoonlijk heeft gebeld in die jaren.”

Spoedoverleg tussen Balkenende, Bos, Rouvoet en Bussemaker volgt. Daar zijn de stellingen al ingenomen. Bussemaker zegt op te stappen, Rouvoet dreigt zelfs de stekker uit het kabinet te trekken als het besluit niet wordt teruggedraaid. Wouter Bos kalmeert eerst Bussemaker en bedenkt dan een uitweg: de brief zal worden ‘hernomen’ om later, in andere bewoordingen, te worden gepubliceerd. Dagenlang bungelt het kabinet. Dan gaat op vrijdag de ministerraad akkoord. De crisis is bezworen.

Emotie

Dat het kabinet overleefde is voor een groot deel te danken aan ambtenaar Paul Huijts. Hij is op dat moment topambtenaar op het ministerie voor Volksgezondheid en nauw betrokken bij het medisch-ethische beleid. Rouvoet gebruikt het optreden van Huijts in de crisisweek nog regelmatig in cursussen die hij geeft aan hoge ambtenaren over hoe om te gaan met bewindslieden.

Rouvoet: „Wat Paul vooral toonde, was sensitiviteit en loyaliteit. Hij stelde zich open voor beide kanten van het verhaal en was daardoor in staat om met teksten en formuleringen te komen die voor ons allemaal goed waren.”

Bussemaker onderschrijft de rol van Huijts. „Paul was degene die zich inleefde in de emoties van de ChristenUnie en door hen werd vertrouwd. Daardoor konden we vaak een goede balans vinden in ons beleid. Zo’n type is onmisbaar.”

Huijts is nu de hoogste ambtenaar op het ministerie van Algemene Zaken – het departement van premier Mark Rutte. Daarom voelt hij zich niet vrij mee te werken aan dit verhaal, laat hij weten. Bussemaker: „Huijts zit nu dicht op de formatie. Het zou ook ontzettend dom zijn als ze hem niet inzetten om weer zo’n verbindende rol te spelen.”

Premier Balkenende in de wandelgangen van de Tweede Kamer tijdens de bijna-crisis rond embryoselectie. Hij noemde het “een gevoelige kwestie”. (Foto Robin Utrecht / ANP)

Uitgepraat in het vliegtuig

Terugkijkend kunnen Bussemaker en Rouvoet wel begrijpen dat het misging, al hielden ze nog zoveel rekening met elkaar. Het was, simpelweg, een verschil in wereldbeeld.

Bussemaker: „Daar zag je perfect hoe snel het kan ontploffen tussen progressieve en christelijke politici. De minister-president moet zorgen dat het niet ontploft. Rutte zorgt daar voor, Balkenende deed dat nauwelijks.”

Rouvoet heeft ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers al gewaarschuwd. Rouvoet: „Dat het goed gaat op onderwerpen waarover heldere afspraken gemaakt zijn, geloof ik wel. Maar een kabinet komt onderweg ook nieuwe ethische dilemma’s tegen. Dát zijn de gevaarlijke momenten. Dan moet je bereid zijn empathisch te zijn tegenover de andere partijen.”

Rouvoet en Bussemaker spraken hun conflict een paar weken na de embryo-crisis uit. In een vliegtuig naar het Zwitserse Bern, waar ze een groepswedstrijd van het Nederlands elftal op het Europees Kampioenschap voetbal bezochten.

Het kabinet Balkenende-IV viel – na vele en hevige ruzies – een paar jaar later alsnog over de Nederlandse militaire missie in het Afghaanse Uruzgan. Op medisch-ethisch vlak kwam het niet meer tot botsingen na Bern. Rouvoet: „We hebben daar uitgesproken dat je concessies moet doen, allebei. Zo hebben we dat overleefd.”

Ab Klink wilde niet meewerken aan dit artikel.

Dit is een uiterst boeiende terugblik op de jaren die achter ons liggen en waaruit lessen kunnen worden getrokken voor het aanstaande kabinet met ongeveer weer dezelfde kamphanen als toen; alleen zonder PvdA. Zou de gedecimeerde PvdA-fractie in het nieuwe parlementaire seizoen echter zout in de wonde willen strooien? Op ethisch gebied heeft Bussemaker daar nu een stokje voor gestoken. Hulde!

https://www.nrc.nl/nieuws/2017/08/28/laat-balkenende-iv-een-waarschuwing-zijn-voor-deze-formatie-12709851-a1571347?utm_source=SIM&utm_medium=email&utm_campaign=5om5&utm_content=&utm_term=20170828

 

‘Een vriendelijke toezichthouder, is dat goed?’

28 Monday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in bancairewereld, Economie, EU

≈ Leave a comment

Tags

bancairewereld

Joost van Kuppeveld, fd/Ondernemen, 28-8-17

‘Frankfurt heeft de banken, Parijs heeft de cultuur, maar voor handelshuizen, die kijken naar een post-brexit-thuis, heeft Amsterdam misschien wel de beste aantrekkingskracht van allemaal: een vriendelijke toezichthouder.’

Dat was de opening van een artikel van persbureau Bloomberg over de handelshuizen en beurzen die voor Amsterdam hebben gekozen naar aanleiding van het besluit van de Britse bevolking de Europese Unie te verlaten.

Normaal gesproken kan dat nauwelijks als een compliment voor Amsterdam, of: Nederland, worden opgevat. Toezichthouders horen namelijk niet vriendelijk te zijn. Maar streng, zeker in de amorele wereld van het grote geld. Het is niet voor niets dat ‘toezichthoudersarbitrage’, het uitkiezen van een vestigingsplaats op basis van de losheid van de toezichthouder, al decennialang een vertrouwd begrip is in de financiële wereld. Niet voor niets zijn hedgefondsen en hun soortgenoten in toezichtsluwe oorden als de Kaaiman-eilanden gevestigd. Een van de weinige eisen die daar aan die fondsen wordt gesteld is dat de ingezetenen van die eilanden zelf niet in die fondsen mogen beleggen.

Binnen de EU zien we hetzelfde beeld. Aanbieders van producten waar strenge toezichthouders binnen de EU niet op zitten te wachten, zoals bijvoorbeeld binaire opties – zeer kortlopende opties met een alles-of-niets-uitbetaling – hebben hun ‘hoofdkantoor’ op Cyprus. Daar doet de toezichthouder nergens moeilijk over, in tegenstelling tot bijvoorbeeld ‘onze’ Autoriteit Financiële Markten (AFM). Die probeert, voorlopig tevergeefs, dergelijke ‘gokproducten’ buiten de deur te houden.

Maar de AFM is dus wel een ‘vriendelijke’ toezichthouder voor handelshuizen. En dat is ook niet zo gek. Optiver, IMC en Flow Traders behoren tot de grootste handelshuizen ter wereld en zijn uit ons land afkomstig. Daardoor heeft de toezichthouder veel ervaring opgedaan in het reguleren daarvan. Ook is de toezichthouder regelmatig te vinden op conferenties over de effecten- en optiehandel en daarmee dus constant in dialoog met de markt. En belangrijk: schandalen zijn er nooit geweest.

Waarom de banken – en dat gaat om heel veel meer banen, die handelshuizen die komen zijn niet zo groot – dan toch naar Frankfurt en Parijs gaan? Dat komt omdat we ook wel graag een streng land willen zijn. Streng op bonussen. De Nederlandse politiek heeft als enig land in de EU de variabele beloning voor financiële instellingen gemaximeerd op 20% van het jaarsalaris in plaats van 100% elders. Ja, dan komen die bankiers niet.

Dit laatste is natuurlijk je reinste geldcreatie en waarom is ons land de enige die een ‘normale’ plafondgrens heeft ingesteld en geen enkel ander land? Omdat ze in hun idee gedwongen worden de Angelsaksische wereld achterna te gaan? Want daar komt die onnatuurlijke geldschepping natuurlijk vandaan.

Voor handelshuizen is dat geen probleem. Zij hebben geen klanten en vallen dus niet onder de bonusregeling.

https://fd.nl/beurs/1215559/een-vriendelijke-toezichthouder-is-dat-goed

 

‘Iedereen wordt Europeser door Brexit’ #nrc @eu #brexit @CarolineGruyter

27 Sunday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in Brexit, EU

≈ Leave a comment

Tags

Brexit, EU

Het is eerder gezegd: de Brexit maakt EU-landen, zeker de kleintjes, meer Europees. Dat het zo hard zou gaan, hadden weinigen verwacht.

Column Caroline de Gruyter, nrc, 26 augustus 2017

Toen de Franse president Emmanuel Macron deze week in Salzburg de regeringsleiders van Oostenrijk, Tsjechië en Slowakije ontmoette, hadden ze het niet alleen over de Europese detacheringsrichtlijn die Macron zo graag wil wijzigen. Die richtlijn, hoe belangrijk ook, was vooral een handige politieke cover voor Macron en zijn Oostenrijkse collega Christian Kern, omdat laagbetaalde Oost-Europese werknemers in Frankrijk een groot probleem zijn. Macron moet de vakbonden laten zien dat hij dit serieus neemt. Ook voor de Tsjechische en Slowaakse premiers, Bohuslav Sobotka en Robert Fico, kwam een gesprek over de detacheringsrichtlijn goed uit: zij kunnen thuis tonen dat Midden- en Oost-Europeanen niet over zich heen laten lopen.

Maar het échte issue in Salzburg was verdere Europese integratie na de Brexit. Frankrijk en Duitsland werken daar keihard aan. De Tsjechen en Slowaken willen aanhaken. Niet uit eurofilie, maar omdat het alternatief erger is: splendid isolation, en permanente marginalisatie aan de rand van Europa.

De EU is afgelopen jaren bijna omgeblazen door crises waar ze niet op voorbereid was: bankencrisis, eurocrisis, de komst van vluchtelingen en migranten, islamitische terreur, een belligerent Rusland, en een Amerikaanse beschermheer die ineens in alle opzichten onberekenbaar wordt. Parijs en Berlijn trekken één conclusie: Europa moet meer solide worden, financieel, economisch, politiek en militair. De Britten hielden een sterker Europa op veel terreinen tegen. Nu zij afzwaaien, is de weg ineens vrij. Macron en bondskanselier Angela Merkel hebben al duidelijk gemaakt: dit gaat er sowieso komen, desnoods alleen met een harde kern van EU-landen (‘multispeed Europe’). Niemand wil tweede garnituur zijn.

In Tsjechië en Slowakije, maar ook in Zweden en Denemarken, zijn er daarom fundamentele discussies losgebarsten over hun toekomstige plek in de EU. Zo overwegen Zweden en Denemarken alsnog lid te worden van de Europese bankenunie. De Scandinavische bankgigant Nordea Bank AB wil zijn hoofdkwartier van Stockholm verhuizen naar een euroland dat in de bankenunie zit. Nordea, dat filialen heeft in meerdere landen, moet nu aan twee regelsystemen voldoen: het Zweedse en dat van de bankenunie. De Brexit heeft dit probleem voor Denemarken en Zweden verergerd. Want het VK, evenmin lid van de bankenunie, verdedigde tot nog toe (vanwege de Londense City) keihard de belangen van alle outs met Nordea-achtige problemen. Maar na de Brexit wordt de groep outs een stuk kleiner én zitten ze zonder grote Britse toeter. De beste manier om dan nog gehoord te worden, is misschien maar gewoon lid worden.

De vraag hierbij is of Zwitserland ook een twee regelsysteem heeft, omdat dat land – buiten de EU – zich volledig aan de EU-regelgeving heeft aangepast, zoals Caroline de Gruyter deze maand nog treffend omschreven heeft.[1] ‘Treffend’ omdat ik de indruk had dat zij hiermee een voorbeeld wilde aangeven aan de eurosceptici in ons land, omdat een uittreden uit de euro (nexit) helemaal niet zo gemakkelijk is, zoals nu met de brexit wordt bewezen. Zwitserland is het non-euroland dat aantoont dat de EU een onomkeerbare weg is. Dat betekent voor onze anti- (zeker Forum voor Democratie naast PVV en SP) of EU-sceptische partijen een noodzakelijke heroriëntatie. Zeker nu geluiden harder gaan klinken dat er geen brexit gaat komen.

Om dezelfde reden heeft Tsjechië, een niet-euroland, nu aangekondigd dat het een ‘waarnemersstatus’ wil bij de eurogroep. Of dat lukt, is twijfelachtig. Tsjechië vormt met Polen, Hongarije en Slowakije de Visegradgroep. Maar de politieke ramkoers van Polen en Hongarije tegen Brussel bevalt de twee kleintjes steeds minder. Zij zijn economisch vervlochten met Duitsland, bijvoorbeeld door hun autofabrieken. Hun belangen liggen in euroland, niet bij illiberale regimes die de politieke kantjes eraf lopen en straks geheid minder Brusselse subsidie krijgen. Vandaar dat zij manieren zoeken om dichtbij dat toekomstige kern-Europa te blijven. Slowakije nam laatst ineens toch zijn quotum van zestien vluchtelingen op – en doorbrak zo de Visegrad-consensus. In ruil toonde Brussel begrip voor premier Fico’s ergernis over tweederangs vissticks en potten Nutella die in Slowakije verkocht worden.

Het is eerder gezegd: de Brexit maakt EU-landen, zeker de kleintjes, meer Europees. Dat het zo hard zou gaan, hadden weinigen verwacht.

https://www.nrc.nl/nieuws/2017/08/26/iedereen-wordt-europeser-door-brexit-12654831-a1571174

 

[1] https://www.nrc.nl/nieuws/2017/08/12/hoe-zwitserland-steeds-eu-regels-kopieert-12164157-a1569716

Rutte-3 wacht loodzware klus #(in)formatie @DFT #politiekbestel #nieuwespelregelsnoodzakelijk @martinvisser

27 Sunday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in Economie, informatie

≈ Leave a comment

Tags

informatie

Martin Visser, DFT, zondag, 27-8-17, 08:00 DFT

Wat zijn de economische hete hangijzers voor het komende kabinet? DFT’s Martin Visser bespreekt ze in vier video’s. Spaartaks, arbeidsmarkt en pensioen, het moet allemaal anders.

Deze week bespreekt columnist Martin Visser de economische prioriteiten van Rutte-3. Als het aan hem ligt, repareert het aanstaande kabinet het dak nu de zon schijnt. Zoals het belastingstelsel.

In de afgelopen jaren wachtte de politiek steeds op een crisis om moeilijke maatregelen te nemen.

Fors moderniseren

Volgens Visser is dit hét moment voor een forse modernisering van de economie. De economie groeit en bloeit en de overheid heeft geld genoeg om koopkrachtverliezen te compenseren.

Pak aan die arbeidsmarkt, het pensioenstelsel, het belastingsysteem en scholing voor oudere werknemers, is zijn stelling.

Zouden deze thema’s in alle verkiezingsprogramma’s van de onderhandelende partijen staan? Zo ja, wijzen de aanbevelingen of voornemens in dezelfde richting. Als dat niet het geval is, dan wordt het weer verder geworstel. De vraag doet zich overigens ook voor of het wel eens voorkomt dat een verkiezingsprogramma geen economisch urgent thema heeft opgenomen, dat door economen althans als urgent wordt aangemerkt. Is het dan de betrokken partij aan te wrijven dat dat thema onbenoemd is gebleven, of heeft men het onbewust, dus per ongeluk, niet opgenomen?

Mocht dit probleem zich voordoen tijdens deze formatie, dan dient bij de volgende Kamerverkiezingen een experiment te worden opgenomen: laat de economenwereld een prioriteitenlijst van urgente punten opstellen waar een meerderheid voor te vinden is, en die lijst bespreken aan de onderhandelingstafel. Het geeft mijns inziens geen pas dat een verkiezingskamp een door economen urgent punt geen plaats gunt opgenomen te worden, omdat het mogelijk moeilijk of gevoelig ligt. Politieke partijen zijn immers vergeleken bij professionele economen amateurs en dienen dan ook gecorrigeerd te kunnen worden. Stemprocedures binnen politieke partijen zijn ook verre van ideaal. Dan dient er in ons huidige – waarschijnlijk structurele – klimaat van ‘het’ versplinterde politieke toneel dat soort maatregelen moeten worden overgegaan.

Bekijk hieronder alle video’s.

Heet Hangzijer #1: de pensioenen

Heet Hangijzer #2: het belastingstelsel

Heet Hangijzer #3: de arbeidsmarkt

Heet Hangijzer #4: AOW

http://www.telegraaf.nl/dft/nieuws_dft/29038855/__Rutte-3_wacht_loodzware_klus__.html?utm_source=t.co&utm_medium=referral&utm_campaign=twitterfeed&apw_campaign=7e1036cfe9a06e0d3d289ca5e3addf63

 

‘Instrumenten tegen nieuwe crisis raken uitgeput’ #economie #JacksonHole #IMF @ecb

27 Sunday Aug 2017

Posted by aquariuspolitiek in Economie, Globalisering, JacksonHole

≈ Leave a comment

Tags

Economie

Thijs Baas, BNR, zondag 27 augustus, 15:47

‘Er hoeft maar iéts te gebeuren of de markt raakt in paniek’

Als de centrale banken niet nog voor het eind van het jaar de rente verhogen, raken de instrumenten bij een nieuwe economische crisis opgedroogd, zegt Wim Zwanenburg van Stroeve & Lemberger in BNR Beurswatch. ‘Éen van de lessen van de financiële crisis is dat je op tijd klaar moet zijn, maar er vallen weinig instrumenten meer in te zetten.’

Op de jaarlijkse bijeenkomst van centrale bankiers in Jackson Hole werd in alle rust overlegd hoe het monetaire beleid er in de komende periode uit moet zien. In tegenstelling tot wat de markt wellicht hoopte, ging Yellen niet in op het monetaire beleid van de Fed of op de economische vooruitzichten. Verder dan dat de Amerikaanse economie vandaag de dag ‘sterk’ is, kwam de voorzitter niet. En dat is jammer, vindt Zwanenburg. ‘Ik had toch gehoopt dat ze daar wat over zou zeggen.’

Quantitative easing

Nu houden de financiële markten en de centrale banken elkaar in een wurggreep, zegt Zwanenburg. Normalisatie is hoog nodig; als de geldmarktrente zo laag blijft, kun je geen gas geven als de volgende crisis zich aandient. ‘Men kan niet opnieuw het instrument van quantitative easing – opkopen van overheidsschulden – in dezelfde mate toepassen, want de centrale banken zíjn al de grootste houders van staatsschulden en de grootste portfoli0managers ter wereld geworden. Dus dat instrument helpt voorlopig ook niet.’

Richard de Jong van Lieshout en Partners is ervan overtuigd dat ook de Fed diep van binnen graag de huidige stimuleringsmaatregelen zo snel mogelijk zou willen afbouwen. Maar het onberekenbare beleid van Trump mist zijn invloed niet op de rentevisie van de Amerikaanse centrale bank. ‘Ik denk dat ze de rente heel graag wat zouden normaliseren. Nog altijd worden de honderden miljarden obligaties herbelegd. Dat zouden ze het liefst ook willen afbouwen, is mijn inschatting.’

Protectionisme

ECB-baas Mario Draghi, voor het eerst in jaren ook weer van de partij op de bankiersbijeenkomst in Jackson Hole, beperkte zich grotendeels tot een betoog tegen het protectionisme. Ook hij vermeed handig de thema’s waarop door de financiële markten juist sterk werd gelet. Zo gaf hij geen aanwijzingen over toekomstige rentestappen. Toch is er enige urgentie, zegt Zwanenburg. ‘Ik vind eigenlijk wel dat hij te fors heeft ingezet: zijn aankoopprogramma was eigenlijk te laat en nu moet hij oppassen dat hij het niet te laat gaat afbouwen.’

Wat het voor Draghi cs ook wel lastig manoeuvreren maakt is de collectieve verslaving aan goedkoop geld, zegt De Jong. ‘Zodra er ook maar een heel klein beetje gehint wordt op een renteverhoging, schiet de markt in paniek.’ Intussen, zo constateert Zwanenburg, lijkt de ECB wél steeds meer van zijn doelstellingen bereikt te hebben. ‘Je ziet dat de groeicijfers in de eurozone heel sterk doorkomen, dat zelfs de werkloosheid in de Zuid-Europese staten afneemt en dat de kredietverlening weer wat groeit. Maar de vraag is hoe het verder gaat.’

https://www.bnr.nl/nieuws/beurs/10328201/intrumenten-tegen-nieuw-crisis-raken-uitgeput?utm_source=nieuwsbrief&utm_campaign=bnr-middag&utm_medium=email&utm_content=20170827

← Older posts

Subscribe

  • Entries (RSS)
  • Comments (RSS)

Archives

  • December 2019
  • November 2019
  • October 2019
  • September 2019
  • August 2019
  • July 2019
  • June 2019
  • May 2019
  • April 2019
  • March 2019
  • February 2019
  • January 2019
  • December 2018
  • November 2018
  • October 2018
  • September 2018
  • August 2018
  • July 2018
  • June 2018
  • May 2018
  • April 2018
  • March 2018
  • February 2018
  • January 2018
  • December 2017
  • November 2017
  • October 2017
  • September 2017
  • August 2017
  • July 2017
  • June 2017
  • May 2017
  • April 2017
  • March 2017
  • February 2017
  • January 2017
  • December 2016
  • November 2016
  • October 2016
  • September 2016
  • August 2016
  • July 2016
  • June 2016
  • May 2016
  • April 2016
  • March 2016
  • February 2016
  • January 2016
  • December 2015
  • November 2015
  • October 2015
  • September 2015
  • August 2015
  • July 2015
  • June 2015
  • May 2015
  • April 2015
  • March 2015
  • February 2015
  • January 2015
  • December 2014
  • November 2014
  • October 2014
  • September 2014
  • August 2014
  • July 2014
  • June 2014
  • May 2014
  • April 2014
  • March 2014
  • February 2014
  • January 2014
  • December 2013
  • November 2013
  • October 2013
  • September 2013
  • August 2013
  • July 2013
  • June 2013
  • May 2013
  • April 2013

Categories

  • #AdBroere
  • #AlgemeneRekenkamer
  • #israel
  • #middenoosten
  • #Obama
  • #SaskiaStuiveling
  • 2040
  • 21evariantarbeiderszelfbestuur
  • 4 en 5 mei
  • 5G
  • 5Scenario's
  • 9/11Parijs
  • aanpassingsproblemen
  • aanvullingopvertegenwoordigendedemocratie
  • aardbevingen
  • Aardgas
  • AbelHerzberglezing
  • ABN
  • ABN Amro
  • ABNAmro
  • ABNAmrodebat
  • absolutewaarheidsclaims
  • accountants
  • ACM
  • affaires
  • afgang
  • afgebrokenonderhandelingen
  • aflossingschulden
  • aflossingsverplichting
  • AFM
  • afnemen paspoort
  • Afrika
  • afscheid Diederik Samsom
  • aftreden Hennis
  • agreekment
  • agrolobby
  • agrosector
  • AI/algoritmen
  • Air France
  • Air France-KLM
  • AIVD
  • AKK
  • akkerbouw
  • Alaska
  • Albanie & NrdMacedonie
  • Alexandr Dugin
  • AlgemeenBelang
  • Algemene Financiële Beschouwingen AFB
  • Algemene Politieke Beschouwingen
  • AlgemenePolitiekeBeschouwingen
  • AlgemeneRekenkamer
  • algoritme
  • Alliander
  • Alliantie noordelijke lidstaten
  • Alphena/dRijn
  • alternatief is kernfusie
  • Alternatief Staatsbestel
  • Altijd aan beloften gebonden?
  • AmartyaSen
  • Amazonebranden
  • ambitie
  • ambtelijkechaos
  • ambtelijk_DenHaag
  • ambtenarij
  • Amerikaansepresidentsverkiezingen
  • amsterdam
  • AngelaMerkel
  • AngelsaksischeCultuur
  • Angelsaksischmodel
  • AnkBijleveld
  • anti-establishment
  • anti-intellectualisme
  • antibeschaving
  • antidemocratisch
  • antidiscriminatie-op-arbeidsmarkt
  • antieuro
  • antiislamisme
  • antimensenrechten
  • apb
  • APB18
  • APB19
  • Apple
  • arbeidsbeleid
  • Arbeidsmarktbeleid
  • arbeidssatisfactie
  • arbeidsverhoudingen
  • Archief
  • Argentinie
  • argumentenbepalend
  • ArieSlob
  • Armageddon
  • Armoede
  • Armoedebestrijding
  • Art 1 Grondwet
  • Art 23 Grondwet
  • art.23Gw
  • art.6Gw
  • as Merkel-Macron
  • asBerlijnParijs
  • Asean
  • asielbeleid
  • asielzoekers
  • asociaal
  • assad
  • assimilatie
  • astrofysica
  • astronomie
  • autarkeia
  • autocratischleiderschap
  • autoindustrie
  • autolobby
  • automatisering
  • AZC's
  • Azie
  • Azie/Australie
  • baldadigheid
  • BaltischeStaten
  • bancairewereld
  • Banken
  • Bankencrisis
  • Bankenredding
  • bankwezen
  • barbaarsecultuur
  • barbarij
  • basis- of grondwaarden
  • basisbaan
  • basisinkomen
  • Baudet
  • BedBadBrood
  • bedrijfsethiek
  • bedrijfsleven
  • Begrotingsbehandelingen
  • begrotingsbeleid
  • begrotingsdebat
  • Beijing
  • belangentegenstellingen
  • belastingdeals
  • Belastingdienst
  • Belastingharmonisatiebedrijven
  • belastinghervorming
  • belediging
  • beleggers
  • beleidsprioriteiten
  • Belgie
  • Beloningsbeleid
  • beloningsstructuren
  • Benjamin Barber
  • benoeming nieuwe Kamervoorzitter
  • benoeming Von der Leyen
  • benoemingen
  • benoemingSelmayr
  • beperkingenvanalgoritmen
  • beroepsprocedure
  • beschavingsnormenvaststellen
  • bestaanscrisis
  • Bestrijdingsmiddelen
  • bestuurlijketussenlagen
  • bestuursmanagement
  • bevolkingsomvang
  • Bevrijdingsdag
  • bewapeningswedloop
  • bezinning
  • bezoekvluchtelingen
  • bezuiningsopdracht
  • BICC
  • Big Data
  • BigBrother
  • biomassa
  • biotechnologie
  • bitcoin
  • Blanchard
  • bodemverzakking
  • boerenacties
  • Boerenprotest
  • boerkaverbod
  • boerkini's
  • bombardementsdebat
  • Bonusbeleid
  • bonuscultuur
  • boomaanplant
  • Bootvluchtelingen
  • Bosnie
  • bossen niet meer kappen
  • botsende beschavingen
  • botsende grondrechten
  • botsingmetpolitici
  • bozeburgers
  • Brazilië
  • BredeMaatschappelijkeDiscussie
  • Bremain
  • Brexit
  • brics
  • Britseverkiezingen
  • Brussel
  • Brusselseangsten
  • budgetdiscipline
  • budgetrecht
  • buitenaards leven
  • buitenlandsbeleid
  • buitenlandse financiering moskeeën
  • buitensporigtekort
  • Bulgarije
  • bullshit
  • Buma
  • bureaucratie
  • burgercontrole
  • burgerlijke deugden
  • Burgeroorlogen
  • burgerparticipatie
  • burgerschapsonderwijs
  • burgerslachtoffers
  • burgersoevereiniteit
  • CambridgeAnalytica
  • Cameron
  • Canada
  • cartoonwedstrijd
  • Catalonie
  • Catalunya
  • CBS
  • CDA
  • Centraal-&Oosteuropa
  • Ceta
  • chemie
  • China
  • China-strategie
  • Chinabeleid
  • Chinese-grondstoffen
  • Chinesewaardenstabiliteit&eenheid
  • christelijkeomwenteling
  • christendom
  • circulairelandbouw
  • ClaudiadeBreij
  • clientalisme
  • CO2
  • Coalitie
  • coalitiebelangen
  • coalitievorming
  • Code Oranje
  • collectieveuitgaven
  • Commissie Remkes
  • Commissieprogramma
  • commissies
  • communisme nieuwe stijl
  • compromismogelijk
  • computerisering
  • computersimulaties
  • confederatie
  • ConfederatieEU
  • conflicthaardenpermanentofniet?
  • conservatief vs progressiviteit
  • conservatisme-versus-modernisme
  • conserverende hindermacht
  • consolidatieEU
  • constitutioneel hof
  • constitutionele monarchie
  • constitutionelecrisis
  • consumentisme
  • Contracoup
  • contraterreur
  • controle
  • controversiele themas
  • Cooperswereldmodel
  • corruptie
  • corruptiebestrijding
  • Cort van der Linden
  • coup
  • Coupverdachte
  • cpb
  • criminaliteit
  • Criminaliteit versus Veiligheid
  • criminaliteitbestrijding
  • Crisis
  • crisis-Duitse-politiek
  • crisisbeleid
  • crisisdebat
  • Crisismaatregelen
  • CRISPR-technologie
  • CROipvCEO
  • CU
  • Cultuur
  • Cultuurcriticus
  • Cultuurkritiek
  • cultuurverschillen
  • Cybercrime
  • cyberoorlog
  • cybersecurity
  • Cyberspace
  • cyborg
  • D66
  • DalaiLama
  • databestanden
  • datamanipulatie
  • DDD
  • De kwestie
  • deals
  • debat
  • debatcultuur
  • debattechniek
  • Decadentie Maatschappij
  • Decadentie Politiek
  • Decadentie Sport
  • deelbelangen
  • defensie
  • defensiebegroting
  • Defensiebudget
  • Defensievoorlichting
  • deflatie
  • dehaagsestemming
  • Deletefacebook
  • deliberatie
  • deliberativfe
  • Deltaplan
  • demagogie
  • demagogiedoorextremiteiten
  • Democraten VS
  • Democratie
  • democratie-in-gevarenzone
  • democratieversuspopulisme
  • democratische evolutie
  • democratischeopvoeding
  • democratischeverkiezingen
  • democratischevorming
  • democratischtekort
  • Democratisering
  • democratiseringvanemotie
  • demografischeontwikkelingen
  • Den Haag
  • Denemarken
  • denhaag
  • DENK
  • Denk-in-beklaagdenbank
  • denktank
  • desinformatie
  • detentie&vrijlating
  • deTocqueville
  • deugdelijkebeloften
  • dictators
  • dictatuur
  • diederiksamsom
  • dierenleed
  • dierenrechten
  • dieselfraude
  • digitaalgeld
  • digitale techniek
  • digitale wereld
  • digitaleEU
  • digitaleindustrie
  • digitaleoverheid
  • DigitaleRevolutie
  • digitalisering
  • dijsselbloem
  • Dikke Ik normen-en-waarden-debat
  • Dikke-Ik-debat
  • dilemma ééndimensionale politiek
  • diplomatie
  • directedemocratie
  • discriminatie
  • dividendbelasting
  • dividenddebat
  • DNA-mutatie
  • DNA-techniek
  • DNB
  • Dodenherdenking
  • dollar en reservevaluta's
  • Domheid troef
  • domrechts
  • DonaldTusk
  • Donorregistratie
  • draagvlaktheorie
  • drama
  • Dreigendesanering
  • dreigingen
  • drinkwatervoorziening
  • drogredenen
  • drones-wereld
  • droogte
  • droomwereld
  • Drugbeleid
  • drugsbeleid
  • drugsbrigade
  • drugsindustrie
  • dualisme
  • dubbelepaspoorten
  • Duits Constitutioneel Hof
  • Duits-Franse-as
  • Duitse_eenwording
  • Duitskand & Nederland voortrekkers eurozone
  • Duitsland
  • Duitsland & Nederland voortrekkers eurozone
  • Duitslandboeman
  • Duurzaamheid
  • dyslexie
  • Ebru Umar
  • EbruUmar
  • EC
  • ECB
  • ecologischeramp
  • economen
  • Economenstrijd
  • Economie
  • economische crisis
  • economischehervormingen
  • Economischetheorie
  • Economischevluchtelingen
  • economischherstel
  • economischhestel
  • economisme
  • EdmundFawcett
  • EEG
  • eenvoudigbereikbaar
  • eerbied
  • EersteKamer
  • Eerste_Kamer
  • effectenwereldwijd
  • EG
  • eigenbelang
  • eigentijds antisemitisme
  • eisen
  • electedpresidentTrump
  • electorale verhoudingen
  • electronica
  • elektrischevoertuigenproductie
  • emancipatiebestel
  • Emmanuel Macron
  • emocratie
  • emotie-emancipatie
  • EMU
  • endrachtmaaktmacht
  • energetischerevolutie
  • Energie
  • EnergiebeleidEU/DenHaag
  • energiebesparingcruciaal
  • energiediscipline
  • energieplatform
  • energiepodium
  • energietransitie
  • EnergieWende
  • EP
  • EP2019
  • Erdogan
  • Erdogansegotriomfeert
  • eredivisie voetbal
  • Erste_Kamer
  • ESM
  • Esoterie en Gnostiek
  • Estland
  • ethiek & normatiek
  • Ethiek&Moraal
  • EU
  • EU-Grondwet
  • EU-in-wording
  • EU-lidstaten als Europese beschermingsring Baltischenaties
  • EU-papers
  • EU-recht
  • EU-referendum
  • EU-richtllijnen
  • EU-uitbreiding
  • EU-Verdrag
  • EU-waarden
  • EU2005
  • EUafdrachten
  • EUdebat
  • EUlandbouwsubsidies
  • Euratom
  • EUrichtlijnen
  • euro
  • Euro-invoering
  • Eurocrisis
  • Eurogroep
  • eurokramp
  • Europees Hof van Justitie
  • Europees Hof voor de Rechten van de Mens
  • europees parlement
  • EuropeesHof
  • EuropeesLeger
  • EuropeesParlement
  • Europese samenwerking
  • Europeseboekhouding
  • EuropeseCommissie
  • Europesedefensiesamenwerking
  • EuropeseRaad
  • eurozone
  • EUstatistieken
  • euthanasie
  • EUtop
  • EUtopBratislava
  • EUvernieuwing
  • EUvoorzitterschap
  • Evaluatie
  • evaluatie rutte2
  • evaluatiecrisisaanpak
  • evaluatiecrisisbeleid
  • Evaluatienoodzakelijk
  • evolutie
  • evolutiebiologie
  • EVP
  • experiment
  • export-en-importlanden
  • ExtinctionRebellion
  • extremepolitiek
  • Facebook
  • factcontrollingverkiezingsprogrammas
  • failliet_intensieve_landbouw&veeteelt
  • faillissementvanstaten
  • fakeindustry
  • fakenews
  • farmaceutische-industrie
  • farmaceutischeindustrie
  • FarmaIndustrie
  • fascisme
  • fed
  • feitenvrij
  • Feyenoord
  • filantropie
  • filibuster
  • filmindustrie
  • financieelbeheer
  • financielecrisis
  • FinancieleWereld
  • Fink
  • Finland
  • fiscalewetgeving
  • fiscaliteit
  • flexwerk
  • flitskaitaal
  • Flitskapitaal
  • flitslidPvdA
  • flop
  • formatie
  • formatienotities
  • ForumvoorDemocratie
  • fossiele-industrie
  • Fossielebrandstoffen
  • fossielelobby
  • FossieleversusDuurzame-energie
  • fossielversusduurzaam
  • foutenfestival
  • Frankrijk
  • fransduitse-as
  • fraude&bedrog
  • frisseaanpak
  • Fukushima
  • Fukuyama
  • fundamentalisme
  • fundamentele tegenstellingen
  • Futures
  • FvD
  • Fyra
  • G20
  • G7
  • gaming
  • gasbeleid
  • gaswapen
  • gaswinning
  • gebedsoproep
  • gebiedsverbod
  • gebrekaanvoorlichting
  • gedoogbeleid
  • geenschijnheiligheid
  • geenvoordracht
  • geenvooruitgang
  • geen_openbaarheid
  • geertwilders
  • Geesteswetenschappen
  • geimporteerd wangedrag
  • geldschepping
  • geldstelsel
  • gelehesjes
  • geloof
  • geluk & welzijn
  • gemeentebesturen
  • gemeenten
  • gemeenteraad
  • Geneesmiddelen
  • genetica
  • genocide
  • Geopolitiek
  • geothermie
  • geprivatiseerdenutsbedrijven
  • geschiedenisEU
  • geschiedenisherhaaltzich
  • geschiedenislessen
  • geschiedkundigeverslagen
  • geschiedschrijving
  • gevoelswereld
  • Geweld
  • Gewetensvrijheid
  • gewijzigde_omstandigheden
  • gezichtsherkenning
  • gezondheid
  • Gezondheidszorg
  • giftige-chemicaliën
  • giraalgeldverkeer
  • GL
  • glazenbolTeeven
  • Globalisering
  • godsbeelden
  • godsdienst-tolerantie
  • godsdienstalswetenschap?
  • godsdienstfilosofie
  • godsdienststrijd
  • godsdienstvrijheid
  • godsdienstwetenschap
  • goedkopeleningen
  • golfoorlog
  • Google & smartindustrie
  • GR2018
  • GrandPrix
  • gratis geld in ontwikkelingslanden
  • GreenDeal
  • GreetHofmans
  • GreetHofmans-affaire
  • grenzendicht
  • grenzendigitalisering
  • Grenzeninnovatie
  • GretaThunberg
  • Grexit
  • Griekenland
  • griepprik
  • groee
  • groeiede kloof tussen burgers en elite
  • groepsbelediging
  • grondrechten
  • GrondstoffenversusDuurzaamheid
  • grondstoffenwinning
  • Grondwet
  • Grondwetstoetsing
  • grondwettelijke informatieplicht
  • Grondwetwijzer
  • Groningen
  • Groningergas
  • grootkapitaal
  • Groteongelijkheidcatastrofaal
  • Grotestedenproblematiek
  • Guerot
  • Gulenbweging
  • Haagse Stemming
  • haatimam
  • hackers
  • Haga
  • Hamburg
  • handeldrijven
  • handelsoverschot
  • handelsverdragen
  • handhavingwet-en-regelgeving
  • hangjongeren
  • Harari
  • harde economie
  • Harmonisatie
  • Hawija
  • hebzucht
  • Hegel
  • Helmut Kohl
  • hemellichamen
  • Hennis-Plasschaert
  • herbezinning
  • herbronning
  • herdenking coup
  • herkansing
  • HermanTjeenkWillink
  • HermanVanRompuy
  • hernieuwdintegratiedebat
  • herorientatie
  • hersenonderzoek
  • herstelvermogen
  • Herstructurering Defensie
  • hervormen
  • hervormers islam
  • hervormingen
  • hervormingstatuten1948
  • herzieningnoodzakelijk
  • herziening_van_beleid
  • hetzetegenvermeendeGulenaanhangers
  • historischeterugblik
  • hittegolf
  • hittegolven
  • hofcrisis
  • Hoge Raad
  • Hongarije
  • Hongkong-model
  • hoogmoed
  • hoorzittingEP
  • HoorzittingTK
  • HSL
  • Huawei
  • huursector
  • ICT
  • ideaalvanwederzijdsrespect
  • idealewijzevanbedrijvenpolitiek
  • idealisme & realisme
  • idealismebinnenpolitiek
  • Identiteit
  • Identiteitscrisis
  • identiteitspolitiek
  • ideologie
  • ideologischeaanpassingPaars
  • IJsland
  • illegaal vuurwerk
  • imamopleding
  • IMF
  • impasse
  • import- en exportbeleid
  • IN G
  • inburgeren
  • inburgering
  • inburgeringstrainingen
  • India
  • Inflatie
  • informatica
  • informatie
  • informatiedebat TK
  • informatiefase
  • informele EU-top
  • infrastructuur
  • ING
  • inhaalslag
  • Initiatiefwetsvoorstel_De_Graaf_c.s._Administratieve detentie
  • Inkomens- en vermogensbelasting
  • inkomensbeleid
  • inkomensongelijkheid
  • inkomensontwikkelingen
  • inkomensverhoudingen
  • inlichtingenwereld
  • Innovatie
  • innovatieveeconomie
  • inspraakgelegenheden
  • instabiliteit
  • installatie
  • institutionele draken
  • institutionelehervormingenEU
  • instrument
  • Integratie
  • integriteitscode
  • intensievelandbouw
  • internationaalrecht
  • InternationaalStrafhof
  • internationaalvluchtelingenverdrag
  • internationaleverdragen
  • internet
  • intersubjectiviteit
  • intolerantie
  • Intrekkingswet
  • inventiviteit
  • investeerders
  • investeringsfonds
  • IPCC
  • Irak
  • Iran
  • IS
  • islam
  • islamhaat
  • Islamisme
  • islamisme
  • islamitischfundamentalisme
  • islamitischonderwijs
  • islamkritiek
  • Islamofobie
  • Italie
  • Italie onder Renzi
  • JaarlijksdebatEUwaarden
  • jaarterugblikken
  • JacksonHole
  • Japan
  • Jean Monnet
  • JesseKlaver
  • jihadisme
  • jihadistenprobleem
  • Joods-christelijk
  • journalistiek
  • jubileum Verdrag van Rome
  • Juliana
  • Juliana en Greet Hofmans
  • Justitie
  • kabeltechniek5G
  • Kabinetsbeoordeling
  • kalifaat
  • Kameragenda
  • Kamerdebat
  • KamerdebatTurkije
  • kandidaatlidmaatschapEU
  • kandidaatlidMacedonie
  • kapitaal&arbeid
  • Kashmir
  • Katowice
  • kennismaatschappij
  • kernafval
  • kernenergie
  • kernenergiemisleidend
  • kernramp
  • Kernvraag: gelijkwaardig aan de mens?
  • kernwaarden
  • Kernwedloop
  • Kersttoespraak WA
  • keuzebenoeming
  • keuzevrijheid
  • Khadija Arib
  • KI
  • KI kunstmatige intelligentie
  • KI/AI
  • kiesdrempel
  • kieslijst
  • Kiesstelsel
  • Kieswet
  • kijkcijfers
  • klachten
  • Klaver en GL
  • kledingvoorschriften
  • kledingvrijheid
  • klimaataanpak
  • klimaatonderzoek
  • klimaatprobleem
  • klimaattafels
  • klimaattopMadrid
  • KlimaattopParijs2015
  • klimaattopSpanje
  • klimaatuitspraakrechter
  • klimaatverandering
  • klimaatverdragParijs
  • klimaatwet
  • klimaatzaak
  • klimatologischeveranderingen
  • kloof besluitvormende elite versus machtelozen
  • kloofrijkdomenarmoede
  • kloontechniek
  • knelpunten
  • knelpuntenmanagement
  • knvb
  • koerden
  • Koerdistan
  • koerswijziging
  • koeweit
  • kolonialisme
  • kosmografie
  • kosmopolitisme
  • Krastev Ivan
  • Kredietbeoordelaars
  • Kredietcrisis
  • krijgsmacht
  • kritischeaardmetalen
  • Kroatie
  • kunstmatigeintelligentie
  • kwalificatie-EK
  • kwaliteit of afwezigheid daarvan
  • kwaliteitsloos
  • kwaliuteit
  • laatsteloodjes
  • lafheid
  • Lagarde
  • landbouwbeleid
  • landbouwbeleidEU
  • langetermijnvisie
  • lastigetegenspelers
  • ledenraadPvdA
  • leefklimaat
  • legteconomieaandochteruit
  • leiderschap
  • leiderschapsstijl
  • Letland
  • levensbeeindiging
  • levensvragen
  • Liberaal
  • Liberalisme
  • lidstatenEU
  • lijststrekkersverkiezing
  • lijsttrekkerstrijd
  • links
  • links en rechts machteloos
  • links versus rechts
  • Lissabon
  • list&bedrog
  • lobbyisme
  • logistiek
  • lokaledemocratie
  • lokalisering
  • loonontwikkeling
  • lopenderekening
  • loyaliteit
  • luchtvaart
  • luchtvervuiling
  • luisteren
  • Luther
  • maakbare mens
  • maakecoomie
  • MaastroClinic
  • maatschappelijke zingeving
  • maatschappelijketransitie
  • maatschappelijkverantwoordondernemen
  • macht
  • machtsspel
  • maffia
  • maffia(beleid)
  • maffiastaat
  • MaltaEU
  • manipulatie
  • manipulatievoedsel
  • Mansveld
  • Marakkeshdebat
  • MarioDraghi
  • marktdenken
  • markteconomie
  • Marokkaansejeugd
  • Marrokeshdebat
  • Marshallhulp
  • massapsychose
  • Meativa
  • Meavita
  • media
  • medisch-ethische zaken
  • medische ethiek
  • meerdoortastendheidEUgevraagd
  • meerjarenbegrotingenEU
  • MeerjarenbegrotingEU
  • meerjarige-examens
  • megastallen
  • megestallen
  • meningen
  • mens & maatschappij
  • mens & techniek
  • mensenafserveren
  • Mensenrechten
  • mensensmokkelaars
  • metamorfose
  • metdewijsheidvanheden
  • MiddellandseZee
  • Midden-Oosten
  • Midterms VS
  • migranten
  • migrantencrisis
  • migrantenstromen
  • migratiebeleid
  • migratiebewegingen
  • migratiecrisis
  • migratiestromen
  • Mijnafval
  • mijnbouw
  • Milieu
    • vluchtelingen
  • milieucrisis
  • milieudelicten
  • milieuramp
  • milieuschade
  • militairemissies
  • miljardairs
  • miljoenensport
  • minderhedenbeleid
  • minderheidskabinetten
  • ministeriële-inlichtingenplicht-aan-Kamer
  • mislukt raadgevend referendum
  • misluktbeleid
  • mislukte informatie
  • mislukteDerdeWeg
  • mislukteEUtop
  • mismanagement
  • mismanegement
  • missie-Mali
  • MIVD
  • MKB
  • mocromaffia
  • ModerneSpiritualiteit
  • modernetijden
  • modernisme
  • moeizameprocedures
  • mogelijke impeachment
  • Monasch
  • monateraire verrruiming
  • mondiale-eenheid
  • mondialewaarschuwing
  • Mondialisering
  • monetairbeleid
  • Monisme & dualisme
  • Moody's
  • moord
  • moordendeconcurrentie
  • moskee met versterker
  • Moslimcultuur
  • motievWantrouwen
  • multicoalities
  • Multiculturelemaatschappij
  • multidimensionaaldenken
  • multinationals
  • MUMC
  • Natiestaat
  • natiestaten
  • Nationaaldenken vanuit natiestaat
  • nationaal_geïntegreerde_aanpak
  • Nationalisme
  • natuurbehoud
  • natuurgeweld
  • natuurlijke cycli
  • natuurlijkecycli
  • Natuurreservaat
  • Navo
  • Nederturken
  • Neoliberalisme
  • neomarxisme
  • nepnieuws
  • Netanyahu
  • netbeheerders
  • netwerkeconomie
  • neurobioloog
  • neurotechnologie
  • neurowetenschap(pen)
  • Nexus
  • NicolaSturgeon
  • nieuw ontwikkelingsbeleid
  • nieuwe diplomatie
  • nieuwe initiatieven
  • nieuwe politiek
  • Nieuwe samenleving
  • Nieuwebalans
  • nieuweCommissie
  • nieuwefeiten
  • nieuwegeneratie
  • nieuweindustriepolitiek
  • nieuwekandidatenPvdA
  • NieuweKoudeOorlog
  • nieuwelidstaten
  • nieuwelidstatenEU
  • nieuwelingen
  • nieuwemaatschappelijkeinzichten
  • nieuwemensheid
  • nieuwepolitiekeverhoudingen
  • nieuwespelregels
  • nieuweverhoudingen
  • nieuwe_knelpunten
  • nieuwlichterij
  • nieuwparadigma
  • nieuwrealisme
  • nikab
  • nikabverbod
  • Nobelprijs
  • Nokia
  • non-paper
  • noneurolandenbeteraf
  • noodopvang
  • noodzaakpolitiekehervormingen
  • NoordKorea
  • Noorwegen
  • normen en waarden
  • normeringtopinkomens
  • NPO
  • NS
  • nucleairafval
  • nuitdebout
  • Obama
  • Obama als commentator
  • Obamacare
  • Obstfeld
  • oceanen
  • Oekraine
  • Oekraine-referendum
  • Oeso
  • Olie-en-gaswinning
  • Olieverslaving
  • oligarchenstaat
  • onafgerondebesluitvorming TK
  • onafhankelijkejournalistiek
  • onafhankelijkewetenschap
  • onafhankelijkheid of autonoom denken
  • onafhankelijkheidisschaars
  • onbalanswereldwijd
  • onderscheid-feiten-fictie
  • Onderwijs
  • onderwijsstaking
  • onderwijsvernieuwing
  • onderwijsvrijheid
  • onderwijswet
  • Onderzoek
  • ondeugdelijkewetgeving
  • onevenwichtigheden
  • Ongelijkheidnormaal
  • ongelijkheidsdreiging
  • ongelijkheidsgroei
  • ongeplande gevolgen
  • onhoudbareschulden
  • onmenselijk
  • OnsGeld
  • ontboezemingen
  • ontbossing
  • ontspoord
  • Ontstaansgeschiedenis
  • ontwikkelingsland
  • ontwikkelingssamenwerking
  • onverdoofde rituele slacht
  • onvrede
  • onzichtbare hand
  • oorlogingerommeld
  • oorlogstoneel
  • Oorlogsvluchtelingen
  • Oorspronkelijk en Postmodern/Populistisch
  • Oostenrijk
  • openbaarheid
  • openbare ruimte
  • openheid
  • oplossinggezocht
  • oppositievoering
  • oproer
  • Opstand der Horden
  • Oranje
  • Oranje Leeuwinnen
  • Oranje leeuwinnnen
  • Oranjeuitgeschakeld
  • orkanen en cyclonen
  • oud en nieuwdenken
  • Oud versus Nieuw
  • oude politiek
  • Oudejaarsconference
  • oudennieuwvuurwerk
  • oudepolitiek
  • Oudjaar
  • outoftheboxdenken
  • OV
  • OV-concessies
  • overdosisinformatie
  • Overheid
  • overheidsaandelen
  • overheidsfonds
  • overheidsingrijpen
  • Overheidssteun
  • overheidsuitgaven
  • overlast
  • Overwinningsdag
  • Paars
  • Paarse-veren
  • Packer
  • Parijs 13/11
  • parlementaire controle
  • parlementairecontroleinpraktijk
  • parlementairefragmentatie
  • parlementairehervorming
  • parlementaireweekagenda
  • parlementairhandwerk
  • Participatie
  • Partij voor de Dieren
  • Partijenbestel
  • partijenstelsel
  • partijkartel
  • partijleiding
  • partijloosbestel
  • patstelling
  • PaulMason
  • Paus
  • PBL
  • pensioenen
  • pensioenharmonisatie
  • pensioenstelsel
  • Pentagon
  • perestrojka
  • Pers en journalistiek
  • perscensuur
  • personeelsselectie
  • persoonlijke bescherming
  • persvrijheid
  • Pestgedrag
  • Petten
  • Pfas
  • pgbdebat
  • Piketty
  • pioniersmentaliteit
  • PKK
  • plan-Juncker
  • plastic
  • pleur op
  • pluimveesector
  • plunderingen
  • pluralistischeEU
  • Poetin
  • polarisatie
  • polderoverleg
  • Polen
  • politie
  • politieacties
  • politiebegeleiding
  • politiebegeleiding-en-inzet
  • politiek
  • PolitiekBestel
  • politieke aardverschuiving
  • politieke agenda
  • Politieke en Economische Wetmatigheden
  • Politieke filosofie
  • politieke selectie
  • politieke verandering
  • politieke weekagenda
  • politieke-innovatie
  • politieke-misleiding
  • politiekeagenda 21e eeuw
  • politiekebewegingen
  • politiekecampagne
  • PolitiekeCultuur
  • politiekeeconomie
  • politiekeevolutie
  • Politiekemidden
  • politiekepsychologie
  • PolitiekeRenovatie
  • politieketaboes
  • politieketransitie
  • PolitiekeUnie onhaalbaar
  • PolitiekeVorming
  • politiekezuiverheid
  • politieklooptaltijdachterdefeitenaan
  • politiekprobleem
  • PoolsePolitiek
  • Populisme
  • populistenversusrealisten
  • Postbank
  • Postcommunistisme
  • postcrisisbeleid
  • Postindustrielesamenleving
  • Postkapitalisme
  • pragmatisme
  • precedenten
  • premodernisme
  • presidentTrump
  • PrimairOnderwijs
  • principeakkoord
  • principes
  • prinsjesdag
  • Privacy
  • privacywetgeving
  • privatisering
  • proces-Wilders
  • professioneeladviesaanEU
  • profielen
  • ProgrammeerbareWereld
  • ProRaildebat
  • PROTEST
  • provincie
  • PS2015
  • PS2019
  • psychiatrie
  • psychologie
  • Psychologischefactoren
  • PTSS
  • publiekbelang
  • PubliekDebatNoodzakelijk
  • PubliekeOpinie
  • PvdA
  • PvdD
  • PVV
  • QE
  • Raad van ministers EU
  • Raad van State
  • raadgevendreferendum
  • raadgevendreferendumGeenPeil
  • Racisme
  • radicalisme
  • radioactiviteit
  • Rajoy
  • RathenauInstituut
  • ratingbureaus
  • Rationaliteit
  • ratrace
  • reanimatieOccupy
  • recht van EU-burgers
  • Rechter
  • rechtseomroep
  • rechtsstaat
  • rechtstatelijkheid
  • rechtszaak
  • Rechtvaardigheid
  • Rechtvaardigheid-of-Gerechtigheid
  • redding sociaaldemocratisch gedachtegoed
  • reele_economie
  • referendum
  • referendum2017VK
  • Reformatie
  • regelgeving
  • regelstijdensverkiezingsstrijdnodig
  • regeringsbeleidtenuitvoergebracht
  • Regeringssamenwerking
  • regeringsverklaring
  • Reglement van Orde TK
  • ReglementvanordeTK
  • ReglementvOrdeTK
  • religie
  • Religie en geloof
  • Religiedebat
  • Religiekritiek
  • religie_en_geweld
  • rellenschoppers
  • rentebeleid
  • renteverhoging
  • Renzi
  • reorganisatie Defensie
  • representatievedemocratie
  • respect
  • respectvol gedrag
  • retorica
  • retoriek
  • revolte
  • revolutionairehervormingen
  • richtlijnenfabriek
  • rijksuitgaven
  • Rijnlandsmodel
  • risico
  • risicokapitaal via overheid
  • risicovol
  • robotica
  • robotisering
  • robotmens
  • robotsoldaten
  • Roemenie
  • Romano Prodi
  • romantiek
  • Rottenberg
  • Rusland
  • Russischecrisis
  • Rutte
  • Rutte3
  • RuudKoornstra
  • rvs
  • salafisme
  • salafistisch_onderwijs
  • Salarissen- en beloningsstructuren
  • Saoedi-Arabië
  • ScenariosJuncker
  • Schaliegas
  • Schauble
  • scheiding van kerk en staat
  • scheidingvangeloofenstaat
  • Schengen
  • schijnheiligheid
  • Schoo-lezing
  • schoolvoorbeeld
  • schuldaflossing
  • schuldeisers en geldschieters
  • schuldenaflossing
  • Schuldencrisis
  • Schuldensanering
  • sciencefiction
  • SCP
  • Segregatie
  • SGPstabiliteitsgroeinormen
  • shariarecht binnen EU
  • Shell
  • ShellinArctischAlaska
  • Sierakowski
  • signalementen
  • Singapore
  • slagveld achteraf
  • sleepwet
  • smalendegodslastering
  • Snowden
  • SNP
  • sociaal ondernemerschap
  • sociaal-democratie
  • sociaalbeleid
  • socialemedia
  • SocialePartners
  • socialerechtsstaat
  • socialerechtvaardigheid
  • Socratischgesprek
  • soevereiniteit
  • solidariteit
  • SP
  • spanje
  • spiritualiteit
  • sport
  • spreektaal
  • staalindustrie
  • Staat van de Unie
  • StaatderNederlanden
  • staathuishoudkunde
  • staatsbank
  • staatscommissie
  • staatsinrichting
  • Staatsrecht
  • staatsschuld
  • staatssecretarisSnel
  • staatsveiligheid
  • stabielewinnaar
  • stabiliteitspactEU
  • stagnatie
  • staking
  • stand-van-het-land
  • stappenplan
  • State of the Union
  • statistiekenCPB
  • statistischedata
  • statusverandering
  • stedenvolmetcamera's
  • Steenbergen
  • Stelsel fosfaatrechten
  • stemgedrag
  • stemmingen
  • SterkLinksIsIllusie
  • sterkte/zwakteanalysevansectoren
  • Stiglitz
  • stikstofbeleid
  • stikstofcrisis
  • stilzwijgendgewijzigd
  • stralingsgevaar
  • strategischdenken
  • strijdigegrondrechten
  • structureelduurzaaminvesteren
  • structuurfondsenEU
  • StudentenProtest
  • superkapitalisme
  • SUV's
  • Swaab
  • syrie
  • Systeemcrisis
  • Szasz als Liberaal monetarist
  • taalbarriere
  • tabaksindustrie
  • Taiwan
  • Tata
  • technische creativiteit
  • technische innovatie
  • technischverwijtbareongelukken
  • technocratie
  • technologie
  • techreuzen
  • TeeedeKamerdebat
  • Teerzandwinning
  • tegengasgeven
  • terrorisme
  • terroristen
  • The Economist
  • ThierryBaudet
  • Thorbecke
  • Times
  • TK2017
  • TK21
  • toekomstEU
  • toekomstigesteden
  • toekomstige_arbeidsmarkt
  • toekomstige_welvaart
  • toekomstmaatschappij
  • toekomstmodel of utopie
  • toekomsvisieEU
  • toelatingnieuwelidstaten
  • toelatingscriteriaEU
  • toelatingsprocedure
  • toelatingsprocedureEUzwak
  • toelatingsprocedurenieuwelidstaten
  • toeslagencrisis
  • toestagendebat
  • toezichthouders
  • tolerantie
  • tolplan
  • tolwegenDuitsland
  • Top Europese Raad
  • traageconomischherstel
  • transferunie
  • Transformatie
  • transhumanisme
  • transitie
  • transparantie
  • Trias Politica
  • Trojka
  • trollenindustrie
  • troonrede
  • Trumpbeleid
  • TTIP
  • Tunesie
  • Turkije
  • turkijerel
  • Turksejeugd
  • Turkseverkiezingen
  • Turksgrondwetreferendum
  • TweedeKamer
  • ufo's
  • uitbreidingEU
  • Uitdaging of bedreiging?
  • uitvalleerkrachten
  • Uitverkiezing tot politicus van het jaar
  • ulrike guerot
  • Ultraorthodoxemoslims
  • Uncategorized
  • Universele betekenis
  • Universiteit
  • Universiteitsbestuur
  • Urgenda
  • Urgendaberoep
  • Utopia
  • UvA
  • vaccinatie
  • valseverkiezingsbeloften
  • Van Rijn
  • varoufakis
  • vastgoedwereld
  • Vattenfall
  • vefrantwoordelijkheid
  • veganisme
  • Veiligheid&Justitie
  • veiligheidsbeleid
  • veranderend wereldbeeld
  • veranderendpolitieklandschap
  • verantwoordelijkheid
  • Verantwoordingsdebat
  • verantwoordingsplicht
  • verbindingspolitiek
  • verbod op onverdoofde slacht
  • verborgenarmoede
  • verdeelsleutelopvang
  • Verdraagzaamheid
  • Verdrag van Maastricht
  • Verdrag van Rome
  • verdragswijzigingen
  • Verenigd Koninkrijk
  • Vergelijkendperspectief
  • verkeerde_koppelingen
  • verkeersveiligheid
  • verkenning
  • Verkiezingen
  • verkiezingen2017
  • verkiezingsbeloften
  • Verkiezingscampagne
  • verkiezingsuitslag
  • Verloedering
  • vermarkting
  • vermeendeonkwetsbaarheidwankelt
  • vermogens-uit-erfenissen
  • Vermogensongelijkheid
  • Vermogensontwikkeling
  • vernieling regenwouden
  • verouderingsproces
  • verschuivingen
  • Versplintering
  • versterking democratischEU
  • versus neoliberalisme
  • vertrekkend Juncker
  • vertrekregelingBelastingdienst
  • Vervangingseconomie
  • vervolgingsbeleidOM
  • verwevenheidzakelijkewereld
  • Verzorgingsstaat
  • VestagerMargretheEU
  • Victor Orbán
  • VijfPresidentenRapport
  • virtueelkapitaal
  • virtuelewereld
  • virtuelewerkelijkheid
  • Visegrad Vier
  • Visegradlanden
  • Visiegevraagd
  • visserij
  • VK
  • vlaktaks
  • Vliegindustrie
  • Vliegverkeer
  • Vluchtelingen
  • vluchtelingendeal
  • vluchtelingenopvang
  • vluchtelingenstromen
  • vluchtelingenstroom
  • vluchtelingenverdrag
  • vluchtellngen
  • VN
  • VN United Nations
  • VO
  • VOC-mentaliteit Gouden Eeuw
  • voedselindustrie
  • voedselveiligheid
  • voetafdruk
  • voetbalvandalisme
  • voetbalwedstrijden
  • volkspartij
  • Volkswagen
  • Volt
  • voltooiingEMU
  • VonderLeyen
  • voorgaandeCommissies
  • voorhoedepartij
  • voorverkiezingen
  • vpro
  • VR
  • Vrij Links
  • vrijbriefmoordlust
  • vrije pers
  • vrijhandel
  • vrijheid
  • vrijheid van meningsuiting
  • VrijheidenVrijheidsbeleving
  • VrijheidOpbouwen
  • vrijheidsbeleving
  • vrijheidvanbegroeting
  • vrijheidvangodsdienst
  • vrijheidvanmeningsuiting
  • vrijheidvanonderwijs
  • vrouwenvoetbal norm
  • VS
  • VVD
  • Waalsgewestelijkparlement
  • Waalsparlement
  • waarden & normen
  • waarden-normen-debat
  • waardengemeenschap
  • waarheid
  • wanbeleid
  • WankeleWereldorde
  • wantrouwen
  • wapenbezit
  • wapengekletter
  • warmtenetten
  • warsvanduurzamewinning
  • watergetijden
  • watervoorraad
  • WdeKanter
  • wederzijdse afhankelijkheid
  • wederzijdsrespect
  • Weeffouten
  • weekagenda Kamer
  • welvaartsbehoud
  • Welzijn
  • werelderfgoed
  • Wereldgodsdiensten
  • wereldhandel
  • wereldhandelsbewegingen
  • wereldorde
  • wereldvisie
  • Wereldvrede
  • WereldwijdeCrisis
  • werkdruk
  • werkelijkheidszin
  • Werkgelegenheid
  • werkgevers
  • werkloosheid
  • werknemers
  • werknemersmedeeigenaar
  • westerseknelpunten
  • Wetenschap
  • wetenschapindienstvancommercie
  • wetenschappen
  • wetenschapsfilosofie
  • Wetenschapsgeschiedenis
  • wetenschapsnormen
  • wetenschapsontwikkeling
  • wetgeving
  • wetgevingactualiseren
  • wetgevingsmachine
  • WEU
  • wietwinkel
  • Wijsheid
  • Wilders
  • Wim Kok
  • WimKok
  • Windmolens
  • winststreven
  • winstuitkering zorg
  • witwassen
  • wonderencreatie
  • woningbouw
  • woningmarkt
  • WorldEconomicForum
  • WRR
  • Yezidi's
  • Zaanstreek
  • zachte economie
  • zakelijke_instelling
  • zalmnorm
  • Zandvoort
  • zelfrijdende-auto
  • zelfrijdendevoertuigen
  • ziekenhuizenfailliet
  • zinvolle toepassing
  • Zomergasten
  • zomerreces
  • zonderdogma's
  • zorgbekostiging
  • zorgbudget
  • zorgenkind
  • zorgkosten
  • zorgmacht
  • zorgrobots
  • zorgsector
  • Zorgverzekeraars
  • zorgwet
  • ZuidAfrika
  • ZuidAmerika Mercosur
  • ZuiverheidversusPopulisme
  • zuiveringen
  • zwakkeloonstctuur
  • zwareberoepen
  • Zweden
  • zwijgcultuur_Defensie
  • Zwitserland

Meta

  • Register
  • Log in

Create a free website or blog at WordPress.com.

Privacy & Cookies: This site uses cookies. By continuing to use this website, you agree to their use.
To find out more, including how to control cookies, see here: Cookie Policy