Tags
Zie onderstaande blogs en alles op deze website verzameld onder genoemde trefwoorden.
25 Sunday Feb 2024
Posted vrijheid van meningsuiting
inTags
Zie onderstaande blogs en alles op deze website verzameld onder genoemde trefwoorden.
21 Wednesday Feb 2024
Posted Eritrea, vrijheid van meningsuiting
inTags
‘De lange arm van Eritrea’: hoe een dictatuur in Afrika hier leidt tot geweld @NOS Maandag, 19-2-24; 22:16
Stelling: Naar aanleiding van de rellen tussen Eritreeërs van afgelopen weekend, is het de vraag of ‘de vrijheid van meningsuiting’ voor Nederlands-Eritreeërs opgaat. En zeker voor renationaliseerden die met informatie komen aanzetten, die op het moment van uitspraak zoals tijdens de opname van Op1 het toekijkend publiek geen notie heeft van wat er werkelijk aan de hand is aldaar.
Er was vanwege de duidelijke meningen tussen voor- en tegenstanders van het Eritrese regime zowel de ambassadeur als van Habtom Yohannes, geen touw aan vast te knopen, zodat het gesprek flink uit de hand liep.
Daarom de volgende fundamentele vraag aan de Tweede Kamer of migranten, die volkomen zonder afdoende kennis van de Nederlandse Grondwet reageren, niet verboden moet worden om zich in debatten moeten/mogen mengen zonder de juiste voorbereidingen daartoe hebben getroffen.
De presentatoren schijnen zich niet te realiseren dat iedere nationale grondwet op deze planeet anders in elkaar zit; en sterker, dat zelfs een modern land als Israël geen grondwet kent.[i] Daarom is het noodzakelijk om die migratiedebatten op een geheel andere basis moet worden gevoerd te houden, dan wel georganiseerd. Hoe vaak komt het immers niet voor dat nieuwe Nederlanders van de 2e en 3e generatie zich niet bewust zijn dat er geen absolute vrijheid van meningsuiting in ons land bestaat, zoals het verbod op (groeps)belediging, smaad en laster.
Daarom dient tijdens ieder (tv)debat verboden te worden om in naam vaan die Nederlandse meningenvrijheid te spreken. Er zal daarop door alle redacties afdoende instructies vooraf moeten worden gegeven.
Hoe kan een conflict in Eritrea hier in Nederland tot hoogoplopend geweld leiden? Die vraag hangt na het weekend boven Den Haag, waar zaterdag rellen ontstonden tussen voor- en tegenstanders van het Eritrese regime. De lange arm van Eritrea reikt ver, zeggen een gevluchte Eritreeër en een deskundige. De Eritrese ambassadeur ontkent.
Een nachtmerrie en een teleurstelling, zo noemt de Nederlands-Eritrese journalist Habtom Yohannes het huidige regime in zijn thuisland Eritrea. Hij vluchtte in de jaren 80 naar Nederland. “De hele Eritrese samenleving had gehoopt dat na de onafhankelijkheid van Eritrea in 1993 alle Eritreeërs terug zouden gaan om het land op te bouwen. Maar de repressie in Eritrea heeft sindsdien onbeschrijfelijke vormen aangenomen. Het land heeft geen grondwet, geen parlement, geen pers. Alle journalisten die ik kende zijn spoorloos verdwenen.”
En die repressie treft niet alleen de Eritrese bevolking daar. Het radioprogramma Argos onthulde in 2017 en 2020 dat geheimagenten van het regime Eritreeërs in Nederland intimideerden. Ook werden Eritreeërs onder druk gezet om geld af te dragen. Ook Yohannes kreeg hiermee te maken: “Regelmatig kreeg ik brieven, mails en dat soort dingen. Bedreigingen.”
Brigade Nhamedu
Desondanks – of misschien juist vanwege die repressie – is er onder gevluchte Eritreeërs ook steun voor het regime. En dat leidt weer tot boosheid bij Eritreeërs die voor dat regime zijn gevlucht, regelmatig met geweld tot gevolg. Bij de rellen van zaterdag raakten acht agenten raakten gewond en is er voor tienduizenden euro’s schade aangericht.
Volgens de Haagse burgemeester Jan van Zanen zochten leden van de Brigade Nhamedu gisteren de confrontatie op met de feestvierders. Yohannes: “Het is een losse beweging van vooral Eritrese jongeren die zeggen: het is genoeg. We blijven maar vluchten en moeten maar toezien dat het regime achter ons aankomt om hier een feestje te vieren. Dat kunnen ze heel moeilijk accepteren. Daarom proberen ze eerst via de legale weg de feesten te voorkomen. Als dat niet lukt, gaan ze helaas over op gewelddadigheden.”
Relschoppers liepen rond met stokken, de straat was bezaaid met bakstenen en er stonden auto’s en een touringcar in brand:
0:40 Politieauto’s in brand in Den Haag
Christopher Houtkamp, verbonden aan instituut Clingendael, doet onderzoek naar buitenlandse beïnvloeding. Hij zegt dat Eritrea “vrij hoog in het spectrum” zit als het gaat om buitenlandse beïnvloeding waar ook geweld bij komt kijken. “We weten dat er Iraniërs in Nederland zijn geliquideerd en dat de Iraanse regering daar iets mee te maken had. We weten dat Rusland oppositie in het buitenland vermoordt. Eritrea zit net in het spectrum daaronder. Er zijn, voor zover ik weet, nog geen moorden bekend, maar men schuwt de intimidatie niet.”
Volgens Houtkamp is het moeilijk te bewijzen of de Eritrese overheid een rol heeft gespeeld bij de rellen van afgelopen weekend. “Als het al zo is, gebeurt het waarschijnlijk op een indirecte manier. In de zin dat de overheid de verdeeldheid in de gemeenschap probeert aan te wakkeren en probeert degenen die loyaal zijn aan de regering, loyaal te houden.”
De Eritrese regering doet dat onder andere door Eritreeërs die al regeringsgezind zijn te belonen, zegt Houtkamp. Bijvoorbeeld door evenementen voor hen te organiseren, of scholen te sponsoren.
‘Geen controle’
Nieuwsuur sprak ook met de Eritrese ambassadeur, die vanuit Brussel werkt voor alle EU-landen. Hij veroordeelt de gewelddadigheden, gepleegd door “hooligans” die een “vredelievende bijeenkomst van gezagsgetrouwe burgers” hebben verstoord.
Hij ontkent dat het Eritrese regime gevluchte Eritreeërs beïnvloedt en intimideert. “Dit is een verdraaiing van de feiten, onderdeel van de campagne van anti-regime groeperingen. We hebben geen controle over deze relschoppers en ik vraag de Nederlandse autoriteiten deze mensen te straffen.”
Hoog op agenda
Houtkamp legt uit dat buitenlandse inmenging sinds een aantal jaar hoog op de agenda staat bij de Nederlandse overheid en dat Eritrea daarbij ook op de radar staat. “Ik meen dat de Nederlandse overheid wel contacten heeft met de Eritrese gemeenschap. Daar realiseert men zich ook al heel lang dat die gemeenschap last heeft van het beleid vanuit Eritrea.”
Of Den Haag onvoldoende op de hoogte was van de risico’s van het evenement van afgelopen zaterdag, durft Houtkamp niet te zeggen. “Als men had geweten dat het een politiek evenement was, had men ook kunnen weten dat voorstanders van het regime daar op af zouden komen. Ik weet niet wat de afwegingen er zijn gemaakt in de gemeente Den Haag.”
Alle dertien verdachten na rellen Eritreeërs in Den Haag zitten nog vast
‘Rellen Den Haag kunnen ook werk regering Eritrea zijn’
Waarom voor- en tegenstanders van het Eritrese regime met elkaar botsen
Nieuwsuur/Buitenland
[i] https://www.wimjongman.nl/nieuws/2023/geen-grondwet-israel.html
20 Saturday Jan 2024
[i] https://wordpress.com/post/aquariuspolitiek.wordpress.com/22995
Stelling: Op basis van net aangekondigde (onderstaande) beschouwing volgt hierbij de reactie op de 8e alinea: ‘In zijn video’s is Hoblos confronterend en streng. Tegelijkertijd verkondigt hij dat vergiffenis altijd mogelijk is. „Dat is tussen jou en Allah.” Hij is maatschappijkritisch, geeft zijn kijkers richtlijnen over hoe te leven en spreekt ze aan op hun eigen verantwoordelijkheid. Zo predikt hij over jongeren die met drugs „snel geld” willen verdienen, volgens Hoblos een logisch gevolg van een wereld die om geld, gemak en status draait. In een TikTok-filmpje uit 2022 met een half miljoen likes, spreekt Hoblos op luide toon: „Ik ben daar ook geweest, man. Toen ik twintig was, draaide mijn leven om vrouwen, drugs en auto’s, maar ik was leeg van binnen en alleen. En daarna wat?!”
Het antwoord luidt als volgt:
Hoblos beseft (vanzelfsprekend, vanwege zijn gebrek aan kennis van de Nederlandse cultuur en ons staatsrecht) niet dat hij ons onafgeronde migrantendebat van de jaren ’80 in de vorige eeuw toen we nog over ‘gastarbeiders’ spraken, en dus ook dat de achtereenvolgende kabinetten van toen geen idee van de toekomst hadden en dus ook niet van die toenmalige ‘gasten’, die zich hier uiteindelijk blijvend zouden (gaan) vestigen en dus via inburgerings- en dus opleidingstrajecten onze taal zouden eigenmaken. Dat uitzicht was onder alle betrokken politieke gremia en beleidsadviseurs, maar zeker ook de betrokken migrantenstromen (uit Spanje, Portugal, Turkije, Marokkanen, Surinamers en Antillianen) niet van bewust, te weten dat ze hier permanent kwamen wonen. Daar was dus geen enkel beleidsplan op voorbereid, laat staan van bewust. En dus zijn die pogingen destijds gestrand bij wijze van politieke onmacht, maar zeker óók vanuit algemeen aanwezige gebrek aan visie en dat kwam neer op onkunde door de snelle ontwikkelingen op de arbeidsmarkt waar niemand een antwoord op had.
Kort en goed, het hele migratiedebat zal dus nu op nieuwe wijze opnieuw moeten worden opgezet omdat uit onderstaande (en prachtige achtergrondanalyse van NRC duidelijk wordt dat het gebrek aan staatsrechtelijke inzichten – lees: vrijheid van meningsuiting en dan vooral het inzicht dat er geen enkele vorm van ‘absoluut’ recht omdat iedere grondwettelijke waarde en norm begrensd is vanwege ‘krachtens ieders persoonlijke verantwoordelijkheid’ en er dus geen recht op belededing en haatdragendheid – om maar een tweetal te benoemen, bestaat – tot grote maatschappelijke spanningen heeft – en nog steeds blijft – geleid. En als praktisch probleem kan ook nog worden gesignaleerd dat van net binnengestroomde migranten geen ‘voldoende’ taalontwikkeling kan worden verwacht om juristentaal te begrijpen, laat staan een examen staatsrecht afgenomen. Ieder land heeft een eigensoortige grondwet, dat onderling van alle bestaande gelijksoortige basisdocumenten hemelsbreed verschilt. Daarom verdient dit punt extra aandacht bij een nieuw integratiedebat. En de tekst hieronder bewijst al volkomen de typisch salafistische denkwijze van deze en soortgelijke salafistische voorgangers. Filosofisch gesproken hebben al die massa’s aansprekende imans uit verre oorden dus volkomen ongelijk dat ze menen dat hun oppergod met hun profetieën, waardenbepalingen en religieuze voorschriften ook voor andere landen zouden kunnen gelden. Profeten die dat verkondigen zijn uitgesproken valse profeten, zoals de bijbel dat concreet benoemt en ons daarvoor waarschuwt.
~
Wie is de omstreden prediker Mohamed Hoblos, die in Utrecht zou spreken? (Denise Retera en Rosa Uijtewaal, Achtergrond/nrc.nl, 20 januari 2024)
Toegangsverbod | De salafistische prediker Mohamed Hoblos, populair op YouTube en TikTok, kwam Nederland niet in. Waarom is hij omstreden?
„Allahu Akbar! Allahu Akbar! Allahu Akbar! Ze vragen je om het te veroordelen, maar doe dat nooit! En vergeet nooit dat de Palestijnen de onderdrukten zijn en Israël de onderdrukker. Deze mensen voeren oorlog voor hun huis en voor hun leven en wij zijn met jullie, Palestina. Waag het niet om geschokt te zijn! Waag het niet om je voor de gek te laten houden!”
Deze woorden sprak de omstreden Australische prediker Mohamed Hoblos eind oktober op een bijeenkomst in Sydney. Hij heeft het over de oorlog tussen Hamas en Israël en lijkt te verwijzen naar 7 oktober, de dag van de Hamas-aanval op Israël waarna de oorlog begon. Hij zei ook: „Jullie [de Palestijnen] hebben onze harten gevuld met vreugde en trots!”
Hoblos is bezig met een tour door Europa en zou komend weekend ook de Utrechtse Jaarbeurs aandoen. Maar donderdagochtend berichtte De Telegraaf over bovenstaande teksten en over een video waarin Hoblos zegt dat moslims die een gebed missen erger zijn dan „een moordenaar, verkrachter, terrorist en pedofiel”. Er volgden bezorgde spoedvragen in de Tweede Kamer aan demissionair minister Dilan Yesilgöz (Justitie en Veiligheid, VVD) en demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel en Migratie, VVD). Duitsland, waar Hoblos ook zou optreden, had hem toen al de toegang tot het land geweigerd.
Hoblos bleek geregistreerd te staan in het Schengeninformatiesysteem (SIS), waarin Europese landen informatie delen over onder anderen extremisten. Op basis daarvan kon minister Yesilgöz hem de toegang tot Nederland ontzeggen, wat ze ook gedaan heeft. „Voor mensen die extremistisch gedachtegoed uitdragen is in ons land geen plaats”, twitterde ze donderdagavond.
Hoblos spreekt wereldwijd moslims aan die op zoek zijn naar zingeving
Volgens een woordvoerder van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zijn er sinds 2015 twintig extremistische sprekers door de justitieminister geweerd uit Nederland, onder wie complotdenker David Icke, die eind 2022 bij een demonstratie zou spreken. Een spreker hoeft niet per se op te roepen tot geweld om de toegang geweigerd te worden. „Als wij beoordelen dat diegene een gevaar vormt voor de openbare orde en/of veiligheid, is dat voldoende aanleiding.”
Op YouTube heeft Hoblos een half miljoen volgers, op TikTok en Facebook tienduizenden. De salafistische prediker met Libanese wortels spreekt, met Engels als zijn voertaal, moslims wereldwijd aan. Vaak zijn dat conservatieve jongvolwassenen die op zoek zijn naar zingeving, en een manier om hun lezing van de islam en leven in het Westen te combineren. Hij geeft Europese moslims mee dat zij zich niet hoeven te schamen voor het in zijn volledigheid belijden van hun geloof en dat zij hun rechten mogen opeisen.
Confronterend
Een populair filmpje op zijn TikTok-account toont Hoblos ten voeten uit: dramatisch en meeslepend. De video is in zwart-wit en er klinkt vioolmuziek. Te midden van een menigte van mensen, zie je Hoblos glimlachend en met veel handgebaren zijn boodschap verkondigen. „Kom terug tot Allah! Begrijp je dan niet, hij houdt van je! Maar we zijn als aasgieren, wilde beesten. We proberen ons eigen geluk en eigen succes te vinden, en begrijpen niet dat alles bij Allah ligt. Ga terug naar hem.”
In zijn video’s is Hoblos confronterend en streng. Tegelijkertijd verkondigt hij dat vergiffenis altijd mogelijk is. „Dat is tussen jou en Allah.” Hij is maatschappijkritisch, geeft zijn kijkers richtlijnen over hoe te leven en spreekt ze aan op hun eigen verantwoordelijkheid. Zo predikt hij over jongeren die met drugs „snel geld” willen verdienen, volgens Hoblos een logisch gevolg van een wereld die om geld, gemak en status draait. In een TikTok-filmpje uit 2022 met een half miljoen likes, spreekt Hoblos op luide toon: „Ik ben daar ook geweest, man. Toen ik twintig was, draaide mijn leven om vrouwen, drugs en auto’s, maar ik was leeg van binnen en alleen. En daarna wat?!”
Hoblos was uitgenodigd door de salafistische Utrechtse stichting Dawah Groep. Deze organisatie staat al een tijd op de radar van de NCTV, omdat de stichting het salafisme zou weten te ‘normaliseren’ onder Nederlandse moslims. Zo is de Nederlandse imam Aboe Ismail verbonden aan Dawah Groep. In een islamcursus, die NRC in 2018 bijwoonde, sprak hij over ongelovigen voor wie Allah „een vuur gereed gemaakt” zou hebben. Het enige wat zij in de hel te drinken zullen krijgen is „kokende olie”. „Het wordt er zó heet dat „hun gezichten beginnen te ontvellen”.
Dawah Groep nodigt vaker buitenlandse (politieke) salafisten uit om te komen spreken, zoals de Britse imam Haitham al-Haddad, die de doodstraf voor ongelovigen bepleit. Het evenement met Mohamed Hoblos, The purpose of life genaamd, was met zevenduizend kaarten binnen 48 uur uitverkocht, zegt de organisatie.
Koranverbranding
Vanuit de islamitische gemeenschap klinkt kritiek op het besluit Hoblos te weigeren. „Dit is meten met twee maten”, zegt moskeebestuurder Khaled Mouhouti van de Arnhemse Nour Al Houda-moskee. Hij refereert aan de Pegida-voorman Edwin Wagensveld, vorig jaar veroordeeld voor het beledigen van moslims, die vorige zaterdag met politie-escorte een koran mocht verbranden in Arnhem (wat uiteindelijk mislukte). „Dat wordt allemaal getolereerd en valt binnen de kaders van vrijheid van meningsuiting.”
*Dit thema over het ‘tolereren’ van bepalingen ‘binnen de kaders van vrijheid van meningsuiting’ is niet onomstotelijk vastgelegd en dient dus bij een volgende grondwetswijziging nader te worden vastgelegd. Wat hier eerder op deze plaats is besproken, te weten dat boekverbrandingen, die wat ethisch-normatief opzicht onacceptabel zijn omdat dat die verschijnselen alleen in historisch verband bestonden in nazi-Duitsland – en waarschijn+lijk niet eens in communistische landen[i] -, zal opnieuw als bespreekpunt over grondwettelijke waarden en normen moeten worden uitgewerkt.
„Is dit de democratie die Thorbecke voor ogen had?”, vraagt Mouhouti zich af. „En is er überhaupt wel sprake van vrijheid van godsdienst in dit land? Daar denken heel veel moslims inmiddels anders over. Die vrijheid is er niet voor hen.”
Dawah Groep roept op Instagram op om alsnog naar de Jaarbeurs te komen deze zaterdagavond. „We gaan een historisch signaal afgeven aan degenen die de boodschap van de islam willen ondermijnen en de rechten van moslims willen inperken.”
De organisatie heeft vrijdagmiddag niet gereageerd op vragen van NRC.
[i] Maar dat valt op dit moment moeilijk na te trekken: https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=bihPAuBz&id=6DE8409E1D6E033FA7EC81D1FABD89CCF04D9A1C&thid=OIP.bihPAuBzs1joufqtHDtR6gHaE8&mediaurl=https%3a%2f%2fwww.mystiwot.nl%2fmyst%2fupload%2f5493180427191120.jpg&cdnurl=https%3a%2f%2fth.bing.com%2fth%2fid%2fR.6e284f02e073b358e8b9faad1c3b51ea%3frik%3dHJpN8MyJvfrRgQ%26pid%3dImgRaw%26r%3d0&exph=667&expw=1000&q=boekverbrandingen+in+communistische+landen&simid=607995738578443319&FORM=IRPRST&ck=718EC4E93DA8BEF3152F4B54BD041BE8&selectedIndex=5&itb=0&qpvt=boekverbrandingen+in+communistische+landen&ajaxhist=0&ajaxserp=0
02 Thursday Nov 2023
Posted misbruik, vrijheid van meningsuiting
inArtikel van redactie wel.nl, 2-11-23
De lijsttrekkers Rob Jetten (D66) en Thierry Baudet (FvD) kruisten gisteravond de degens op NPO3. Het gesprek ging onder andere over genderidentiteit, vrijheid van meningsuiting en het verspreiden van haat, waarbij Jetten met duidelijke taal kwam.
Gevaarlijke taal
“U heeft als politicus een vrijheid van meningsuiting die we allemaal in dit land hebben, maar u heeft ook een zeer grote verantwoordelijkheid om uw woorden goed te wegen. En dit soort taal over homo’s; over lesbiennes; over ‘LHBTI-propaganda’; over dat dragqueens de hersenen van kinderen zouden brainwashen; die verschrikkelijke taal die u en uw collega’s altijd bezigen over transpersonen in Nederland, die leiden uiteindelijk tot meer homohaat in Nederland”, aldus Jetten.
Opkomen voor minderheden
“Het zijn jongeren vanuit de LHBTI-gemeenschap die vaak depressief zijn, die vaker voor suïcide kiezen, die vaker niet zichzelf durven zijn en daardoor niet het geluk kunnen krijgen in hun leven dat je iedereen gunt. En het is ook aan politici om op te komen voor die gelijke rechten voor elke Nederlander. Welke letter van het alfabet je ook bent, welke kleur je ook hebt, welke achternaam je ook hebt.”
Homohaat en bedreigingen
“U ontkent voor heel veel Nederlanders die vrijheid. De gevaarlijke taal die u daarbij bezigt, zowel in het parlement als weer hier vanavond in de uitzending, die leidt ertoe dat ik en heel veel anderen vanavond Twitter kunnen openen met nieuwe homohaat en nieuwe bedreigingen. U zou zich ook eens verantwoordelijk moeten voelen voor de impact die uw woorden wat dat betreft hebben”, besluit Jetten.
*Volkomen juiste opmerkingen en het is te gek voor woorden dat Jetten nu pas de eerste is met deze stellingname.
05 Thursday Oct 2023
Politieke discussies verzanden steeds vaker in onwetendheid, desinformatie en agressie, merkt Ilja Leonard Pfeijffer. ‘Meningen staan al vast en zijn onwrikbaar, omdat ze niet op feiten en argumenten zijn gebaseerd, maar op de misvatting dat iedereen mag vinden wat hij vindt.’
Ilja Leonard Pfeijffer, HP/De Tijd, 5-10-23
Ik had de eer geselecteerd te zijn voor het schrijversteam dat Nederland vertegenwoordigde op de internationale boekenbeurs van Budapest. De romantische tijden waarin schrijversuitstapjes naar het buitenland automatisch ontaardden in drinkgelagen, schandalen, orgies en menig handgemeen zijn vervlogen, want ook de schrijvers zijn ondernemers geworden van hun eigen imago en merk, dus deze column gaat niet over de schrijvers, maar over Budapest.
De Nederlandse ambassadrice, die ons ontving in de residentie, verwelkomde ons met een korte, indrukwekkende, ondiplomatieke en gepassioneerde toespraak, waarin zij ons uitlegde waarom zij zich zorgen maakt over de staat van de democratie en de rechtstaat in Hongarije en over de Hongaarse toekomst in Europa. Zij vroeg ons met klem te beseffen hoe belangrijk onze aanwezigheid was en drukte ons op het hart de dialoog aan te gaan. Uiteraard wilde ik mij van deze opdracht uit naam van het Koninkrijk kwijten, dus ik heb in de korte tijd dat ik daar was met meerdere mensen, onder wie mijn Hongaarse uitgeefster, gesproken over de toestand in Hongarije. Uit die gesprekken rees een deprimerend beeld op van een uitzichtloze situatie. Bij de verkiezingen van 2022 wist de Fideszpartij van Viktor Orbán met iets meer dan de helft van de stemmen dankzij gerrymandering ruim twee derde van de parlementszetels te bemachtigen, waarmee de vijfde regering Orbán kon aantreden zonder zich iets te hoeven aantrekken van het parlement. De macht van Orbán is gebaseerd op een controle over de pers en de media. De oppositie is niet verboden, maar onzichtbaar gemaakt. Toen ik er was, had Orbán net bekendgemaakt dat hij nog elf jaar premier wil blijven en niemand van mijn Hongaarse gesprekspartners zag een realistische manier om hem in die ambitie te hinderen. Het waren geen vrolijke gesprekken.
Als ik op dit moment, terwijl ik veilig ben teruggekeerd in mijn comfortabele huis in Genua, aan die gesprekken in Budapest terugdenk, heb ik verschillende gedachten en associaties die zich verstrikken tot een kluwen die ik thans zal proberen te ontwarren. Ten eerste bevindt mijn woonplaats Genua zich in een land dat sinds enige tijd wordt geregeerd door een premier die een vriendin is van Orbán en die zijn voorbeeld probeert te volgen door controle te verwerven over de pers en de media. Ten tweede heb ik er altijd van gehouden om over politiek te praten en te discussiëren, maar ik merk dat ik er de laatste tijd moe van word. Dat komt niet door de zorgwekkende ambities van leiders als Orbán en Meloni. Hun antidemocratische tendensen wakkeren het vuur in mij alleen maar aan. Het komt door iets anders en ik denk dat ik weet wat dat is, maar daarvoor moet ik even kort terug naar Budapest.
We hebben een complotdenker in de familie, maar wat misschien nog wel erger is, is dat niet alleen hij, maar bijna iedereen die ik spreek de politiek onthaalt op feitenvrije verontwaardiging en emotionele persoonlijke oordelen.
Tijdens de tweede avond aldaar had ik het voorrecht te mogen dineren met Caroline de Gruyter, de Europacorrespondente van NRC. Iedereen die haar kent, zal onmiddellijk begrijpen dat mij een uiterst plezierige en geanimeerde avond ten deel viel. We spraken urenlang over de Nederlandse en Europese politiek, hetgeen voor mij niet alleen een aangename maar ook een uiterst leerzame ervaring was. Maar ik wil er eigenlijk iets anders over vertellen. Ik heb het gesprek, hoe raar dat misschien ook klinkt, ervaren als een opluchting. Ik zal proberen uit te leggen wat ik bedoel.
In mijn directe omgeving in Italië en in sommige kringen in Nederland waarin ik soms terechtkom, zie ik politieke discussies steeds vaker verzanden in onwetendheid, desinformatie en agressie. We hebben een complotdenker in de familie, maar wat misschien nog wel erger is, is dat niet alleen hij, maar bijna iedereen die ik spreek de politiek onthaalt op feitenvrije verontwaardiging en emotionele persoonlijke oordelen. Meningen staan al vast en zijn onwrikbaar, omdat ze niet op feiten en argumenten zijn gebaseerd, maar op de misvatting dat iedereen mag vinden wat hij vindt. Daarom word ik er de laatste tijd zo moe van om over politiek te praten: te veel mensen menen recht te hebben op een mening zonder de plicht te voelen om zich te informeren. En daarom ervoer ik mijn conversatie met Caroline de Gruyter als een opluchting: omdat ik eindelijk weer eens sprak met iemand die grondig geïnformeerd is en indrukwekkend goed op de hoogte van alles wat er speelt.
De kluwen van gedachten en associaties die ik hier tracht te ontwarren, begint de vorm aan te nemen van een paradox. Terwijl de situatie in Hongarije aantoont dat een democratie om zeep geholpen kan worden door de vrije pers aan banden te leggen en terwijl de ambities van Meloni om dat voorbeeld te volgens ons extra waakzaam zouden moeten maken, schelden wij de vrije pers uit voor Main Stream Media, verachten wij de complexiteit van feitelijke informatie en nemen wij onze toevlucht tot gemakkelijke emotionele sympathieën en afkeuren, die wij al dan niet adstrueren met uit de modderpoel van desinformatie opgeviste halve waarheden die ons gelijk aantonen. Terwijl de situatie in Hongarije bewijst dat persvrijheid zowel onontbeerlijk als kwetsbaar is, kijken wij neer op journaille en laten wij ons uit gemakzucht tiktokkend en googelend van alles wijsmaken. Wij hebben geen feiten nodig, want we hebben al een mening.
*Hier wordt precies omschreven wat er in deze anti-Verlichtingstijd gaande is en de cruciale VRAAG is dus of dit alleen te wijten is aan sociale media, dan wel aan ons onderwijsbestel dat de afgrond in dondert. Dat nu ook kampt met personeelstekort(en) die ernstige vormen aanneemt. Vermoedelijk staan we aldus aan de vooravond van een revolutie in het onderwijs waardoor het hele bestel op de schop moet worden genomen omdat klassikale lessen niet meer mogelijk zijn. En gelet op de andere type leerlingen die de nieuwe jeugd wordt met veel meer aanleg dan voorgaande generaties scholieren, wordt het tijd om het klassikale op te hebben en alle scholieren een eigen verantwoordelijkheid te geven om zelf op zoek te gaan naar de feiten en de inhoud van het lesprogramma waarbij de lesopdrachten centraal staan, die zelfstandig of in kleine groepsverbanden worden uitgewerkt. De docent krijgt dan alleen de taak op de opdrachten inhoudelijk te controleren en te beoordelen en bespreken. Dan kunnen we met veel minder docenten uit de voeten.
En een tweede hartenkreet naar aanleiding van de indrukken van Ilja Leonard Pfeijffer. Naar aanleiding van de verkiezingen in Slowakije waar een pro-Poetin lijsttrekker als de nieuwe premier wordt aangesteld, is de vraag actueel of deze ommezwaai dat geheel tegen het EU-beleid ingaat, louter en alleen ingezet werd om de verkiezingsoverwinning veilig te stellen. En dat het in de praktijk wel mee zal vallen met het pro-Poetinbeleid aangezien de EU-subsidies dan de ijskast ingaan en dus niet worden uitgekeerd. Of dat het risico dus bewust is genomen? Stel dat het een zeer bewuste strategie was, dan dient nu een strak en streng EU-beleid te worden ingezet om deze koerswijziging direct te bestraffen met een niet-uitbetaling van die fondsgelden. Blijven ze stug doorgaan, dan dient de volgende sanctie te zijn: uitzetting uit de EU. Om het goede voorbeeld te tonen. De EU was tot heden te laks met dergelijke maatregelen in de veronderstelling dat ‘het goed zou komen’. Mooi niet dus. Klaar en uit.
20 Thursday Jul 2023
Tags
Stelling: Het problematische van een demonstratieverbod in dit verband door verbranding van een heilig boek is dat dit geen teken van beschaving is, hoe onbeschaafd de fundamentalistische takken van de islam ook moge zijn. En dus zou een beperkte optie bestaan als het gaat om de ‘volledige of absolute vrijheid van meningsuiting’ die in ons land toch al niet bestaat vanwege bepalingen zoals verbod van (eenvoudige) belediging en smaad/laster.
Weer koranverbranding in Zweden nu overheid die niet meer mag verbieden @nu.nl
Door Joost ter Bogt, Nu.nl, 28 jun 2023 om 15:53 [Update: 22 dagen geleden]
In Stockholm heeft woensdag een koranverbranding plaatsgevonden. De Zweedse rechter oordeelde eerder dit jaar dat de overheid koranverbrandingen niet mag verbieden. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Hakan Fidan zegt dat mensen die de actie goedkeuren medeplichtig zijn.
De betoging vond plaats bij een moskee midden in de Zweedse hoofdstad. De leider van het protest, Salwan Momika, stak daarbij enkele pagina’s van een koran in brand.
Ook veegde hij zijn voeten af met pagina’s van het boek en stopte hij er spek in, schrijft SVT Nyheter. Dat laatste ligt gevoelig omdat moslims vanwege hun geloof geen varkensvlees mogen eten.
Eén persoon is aangehouden. Het gaat om een man die stenen wilde gooien naar Momika, meldt Aftonbladet. Volgens de krant komt Momika uit Irak en wilde hij met zijn betoog de koran bekritiseren.
*Wat de rechter van deze acties zou kunnen besluiten is dat dit primitieve uitingen zijn van de vrijheid van meningsuiting, die geen navolging verdienen, vanwege het gebrek aan argumenten die de publieke opinie kunnen overtuigen. Vermoedelijk bestaat er in geen enkele lidstaat EU als Zweden een uitgewerkt artikel van de voorwaarden waarin de vrijheid van meningsuiting mogelijk worden.[i]
Turkse buitenlandminister reageert woedend
Betogingen tegen de koran liggen in en buiten Zweden erg gevoelig. Ze kunnen het verzoek van Zweden om lid te worden van de NAVO bemoeilijken, want bij eerdere koranverbrandingen reageerde Turkije er woedend op. Dat land ligt tot nu toe dwars bij de toetreding van Zweden tot het militaire bondgenootschap.
Dat komt onder meer doordat Zweden volgens Turkije niet hard genoeg optreedt tegen leden van de PKK. Dat is een partij die in Turkije zegt te strijden voor de rechten van Koerden.
De Turkse buitenlandminister Fidan reageert woensdagmiddag op Twitter dat “het onaanvaardbaar is om deze acties toe te staan onder het voorwendsel van vrijheid van meningsuiting”.
Hij noemt de verbranding in Stockholm, die plaatsvond op de tweede dag van het islamitische offerfeest, een verachtelijke daad. “Zulke gruwelijke daden goedkeuren is medeplichtig zijn”, schrijft hij.
Wat heeft de PKK te maken met de NAVO-toetreding van Zweden en Finland?
Zie ook
Wat heeft de PKK te maken met de NAVO-toetreding van Zweden en Finland?
Eerste betoging sinds rechter oordeelde dat protest niet verboden mag worden
In januari stak een rechtse activist al een koran in brand in Stockholm. Na de woedende reactie van Turkije verboden de Zweedse autoriteiten daarna meerdere koranverbrandingen.
Maar de rechter oordeelde later dat dat niet toegestaan was, omdat zulke protestacties volgens de Zweedse grondwet toegestaan zijn. De actie van woensdag was volgens Aftonbladet de eerste sinds die uitspraak.
Deze zin of uitspraak is volkomen onduidelijk omdat er sprake is van twee tegengestelde opvattingen: vrijheid van meningsuiting via een koranverbranding en anderzijds een diplomatieke rel die ontstond. Dat laatste is natuurlijk een even ‘automatisch’ antwoord of te verwachten reactie van een NAVO-bondgenoot, zodat er als resultante onhelderheid ontstaat. Nu is de grondwet van Zweden onbekend in ons land.[ii]
De Zweedse premier Ulf Kristersson erkende woensdag dat onduidelijk is op welke termijn zijn land kan toetreden tot de NAVO. Het bondgenootschap houdt komende maand een top in Litouwen. “Niemand kan beloven dat het in Vilnius gaat gebeuren of vlak voor Vilnius”, zei Kristersson. “Hoewel dat altijd onze ambitie is geweest.”
Donderdag staan er gesprekken tussen de buitenlandministers van Turkije en Zweden op het programma op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel. Wellicht wordt dan enigszins duidelijk welk effect het protest van woensdag heeft gehad op de Zweedse wens om lid te worden van de NAVO.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz hebben er woensdag al telefonisch over gesproken.
*Slotsom is dat dit probleem met niet gevestigde religies of godsdiensten nog een terra incognita zijn. Onbekend met alle moderne multiculturele samenlevingsvormen binnen onze maatschappij. Daarom zijn beschavingsvormen leidend in uitsopraken die gedaan kunnen worden. Geen boekveerbrandingen maar wel intellectueel denkbare kritische geluiden en opvattingen die niet beledigend kunnen zijn. En ons land kent – iedere grondwet in een EU-lidstaat is verschillend – wat dat betreft ongetwijfeld andere regels kennen en praktijkervaringen opgedaan. Naar bevind van zaken volgens de normen van de veiligheid en gezondheid van de bevolking. Met praktisch gezond verstand. En vooral met bijzondere waakzaamheid ten aanzien van de rellende elementen binnen de bevolking.
Stelling: Het problematische van een demonstratieverbod in dit verband door verbranding van een heilig boek is dat dit geen teken van beschaving is, hoe onbeschaafd de fundamentalistische takken van de islam ook moge zijn. En dus zou een beperkte optie bestaan als het gaat om de ‘volledige of absolute vrijheid van meningsuiting’ die in ons land toch al niet bestaat vanwege bepalingen zoals verbod van (eenvoudige) belediging en smaad/laster.
Weer koranverbranding in Zweden nu overheid die niet meer mag verbieden @nu.nl
Door Joost ter Bogt, Nu.nl, 28 jun 2023 om 15:53 [Update: 22 dagen geleden]
In Stockholm heeft woensdag een koranverbranding plaatsgevonden. De Zweedse rechter oordeelde eerder dit jaar dat de overheid koranverbrandingen niet mag verbieden. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Hakan Fidan zegt dat mensen die de actie goedkeuren medeplichtig zijn.
De betoging vond plaats bij een moskee midden in de Zweedse hoofdstad. De leider van het protest, Salwan Momika, stak daarbij enkele pagina’s van een koran in brand.
Ook veegde hij zijn voeten af met pagina’s van het boek en stopte hij er spek in, schrijft SVT Nyheter. Dat laatste ligt gevoelig omdat moslims vanwege hun geloof geen varkensvlees mogen eten.
Eén persoon is aangehouden. Het gaat om een man die stenen wilde gooien naar Momika, meldt Aftonbladet. Volgens de krant komt Momika uit Irak en wilde hij met zijn betoog de koran bekritiseren.
*Wat de rechter van deze acties zou kunnen besluiten is dat dit primitieve uitingen zijn van de vrijheid van meningsuiting, die geen navolging verdienen, vanwege het gebrek aan argumenten die de publieke opinie kunnen overtuigen. Vermoedelijk bestaat er in geen enkele lidstaat EU als Zweden een uitgewerkt artikel van de voorwaarden waarin de vrijheid van meningsuiting mogelijk worden.
Turkse buitenlandminister reageert woedend
Betogingen tegen de koran liggen in en buiten Zweden erg gevoelig. Ze kunnen het verzoek van Zweden om lid te worden van de NAVO bemoeilijken, want bij eerdere koranverbrandingen reageerde Turkije er woedend op. Dat land ligt tot nu toe dwars bij de toetreding van Zweden tot het militaire bondgenootschap.
Dat komt onder meer doordat Zweden volgens Turkije niet hard genoeg optreedt tegen leden van de PKK. Dat is een partij die in Turkije zegt te strijden voor de rechten van Koerden.
De Turkse buitenlandminister Fidan reageert woensdagmiddag op Twitter dat “het onaanvaardbaar is om deze acties toe te staan onder het voorwendsel van vrijheid van meningsuiting”.
Hij noemt de verbranding in Stockholm, die plaatsvond op de tweede dag van het islamitische offerfeest, een verachtelijke daad. “Zulke gruwelijke daden goedkeuren is medeplichtig zijn”, schrijft hij.
Wat heeft de PKK te maken met de NAVO-toetreding van Zweden en Finland?
Zie ook
Wat heeft de PKK te maken met de NAVO-toetreding van Zweden en Finland?
Eerste betoging sinds rechter oordeelde dat protest niet verboden mag worden
In januari stak een rechtse activist al een koran in brand in Stockholm. Na de woedende reactie van Turkije verboden de Zweedse autoriteiten daarna meerdere koranverbrandingen.
Maar de rechter oordeelde later dat dat niet toegestaan was, omdat zulke protestacties volgens de Zweedse grondwet toegestaan zijn. De actie van woensdag was volgens Aftonbladet de eerste sinds die uitspraak.
Deze zin of uitspraak is volkomen onduidelijk omdat er sprake is van twee tegengestelde opvattingen: vrijheid van meningsuiting via een koranverbranding en anderzijds een diplomatieke rel die ontstond. Dat laatste is natuurlijk een even ‘automatisch’ antwoord of te verwachten reactie van een NAVO-bondgenoot, zodat er als resultante onhelderheid ontstaat. Nu is de grondwet van Zweden onbekend in ons land.
De Zweedse premier Ulf Kristersson erkende woensdag dat onduidelijk is op welke termijn zijn land kan toetreden tot de NAVO. Het bondgenootschap houdt komende maand een top in Litouwen. “Niemand kan beloven dat het in Vilnius gaat gebeuren of vlak voor Vilnius”, zei Kristersson. “Hoewel dat altijd onze ambitie is geweest.”
Donderdag staan er gesprekken tussen de buitenlandministers van Turkije en Zweden op het programma op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel. Wellicht wordt dan enigszins duidelijk welk effect het protest van woensdag heeft gehad op de Zweedse wens om lid te worden van de NAVO.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz hebben er woensdag al telefonisch over gesproken.
*Slotsom is dat dit probleem met niet gevestigde religies of godsdiensten nog een terra incognita zijn. Onbekend met alle moderne multiculturele samenlevingsvormen binnen onze maatschappij. Daarom zijn beschavingsvormen leidend in uitsopraken die gedaan kunnen worden. Geen boekveerbrandingen maar wel intellectueel denkbare kritische geluiden en opvattingen die niet beledigend kunnen zijn. En ons land kent – iedere grondwet in een EU-lidstaat is verschillend – wat dat betreft ongetwijfeld andere regels kennen en praktijkervaringen opgedaan. Naar bevind van zaken volgens de normen van de veiligheid en gezondheid van de bevolking. Met praktisch gezond verstand. En vooral met bijzondere waakzaamheid ten aanzien van de rellende elementen binnen de bevolking. En vergeet vooral niet dat iedere religie en godsdienst in de Grondwet genoemd staat van artikel 1 zodat er geen discriminatie wordt toegestaan. Zodat boekverbrandingen in ons land impliciet én expliciet verboden kunnen worden geacht.
[i] Artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
Wetsartikel Recht op vrijheid van meningsuiting
Land Raad van Europa
Wet Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
Hoofdstuk I
Artikel 10
Artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens regelt het recht op vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Dit recht is onderworpen aan beperkingen die “bij wet zijn voorzien” en “in een democratische samenleving noodzakelijk”. Het recht omvat ook de vrijheid om er meningen op na te houden, en om inlichtingen en denkbeelden te ontvangen en te verstrekken.
Tekst
Artikel 10 – Vrijheid van meningsuiting
Een ieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen. Dit artikel belet Staten niet radio- omroep-, en bioscoop- of televisieondernemingen te onderwerpen aan een systeem van vergunningen.
Daar de uitoefening van deze vrijheden plichten en verantwoordelijkheden met zich brengt, kan zij worden onderworpen aan bepaalde formaliteiten, voorwaarden, beperkingen of sancties, die bij de wet zijn voorzien en die in een democratische samenleving noodzakelijk (proportioneel en subsidiair) zijn in het belang van de nationale veiligheid, territoriale integriteit of openbare veiligheid, het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de goede zeden, de bescherming van de goede naam of de rechten van anderen, om de verspreiding van vertrouwelijke mededelingen te voorkomen of om het gezag en de onpartijdigheid van de rechterlijke macht te waarborgen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Artikel_10_van_het_Europees_Verdrag_voor_de_Rechten_van_de_Mens
[ii] Grondwet van Zweden: De constitutie van Zweden bestaat uit vier afzonderlijke wetten: de Wet op de troonopvolging (1810), de Wet op de persvrijheid (1949), de Wet op de regeringsvorm (1974) en de Wet op de vrijheid van meningsuiting (1991). In de Wet op de regeringsvorm staat dat Zweden een democratie is, waar alle publieke macht “bij de bevolking” ligt. Dit in tegenstelling tot vroeger, toen er een belangrijk accent lag op de monarchie. De constitutie kan door een eenvoudige meerderheid in het parlement gewijzigd worden. Wel moet er twee keer zo’n meerderheid gevonden worden: een voor de nationale verkiezingen en een na de nationale verkiezingen. [ https://nl.wikipedia.org/wiki/Constitutie_van_Zweden ]
Een vergelijking tussen ons land en Zweden geeft geen nader inzicht: ‘Zweden
Zweden op de kaart
Het Koninkrijk Zweden is een land in het noorden van Europa. Het land grenst aan Denemarken, Noorwegen en Finland. De huidige minister-president is de liberaal-conservatieve Ulf Kristersson. Hij staat aan het hoofd van een centrumrechts minderheidskabinet, met gedoogsteun van de rechtse Zweden Democraten.
Zweden kent een krijgshaftige geschiedenis met onder meer de expansie van de Vikingen (8e-10e eeuw) en militaire campagnes in Rusland (18e eeuw). Niettemin bleef het land tijdens de twee grote wereldoorlogen neutraal. Na 1945 bouwde het land tijdens kabinetten onder leiding van Tage Erlander de welvaartsstaat op, terwijl ondernemingen als Saab, Volvo, Ikea, ABB en Eriksson belangrijke posities verwierven op de wereldmarkt.
Zweden komt jaarlijks in het wereldnieuws, door de uitreiking van de Nobelprijzen in de hoofdstad Stockholm. Belangrijke 20e-eeuwse auteurs zijn Per Olov Enquist, Astrid Lindgren en Pär Lagerkvist. De regisseur Ingmar Bergman en de filmdiva’s Ingrid Bergman en Greta Garbo hebben hun stempel gedrukt op de twintigste-eeuwse cinema. Sinds ABBA in de jaren ’70 de popmuziek blijvend beïnvloedde, komen Zweedse artiesten regelmatig terug in internationale hitlijsten.
Belangrijke sportprestaties zijn onder meer geleverd door de tennissers Björn Borg, Mats Wilander en Stefan Edberg, de schaatser Tommy Gustafsson, de skiër Ingemar Stenmark, de tafeltennisser Jan-Ove Waldner en het nationale ijshockeyteam. Bekende Zweedse voetballers waren Gren, Liedholm en Nordahl en later Kindvall, Edström en Ibrahimovic. In 2004 werd op de Olympische Spelen bij drie atletieknummers goud gewonnen, bij de Spelen van Tokio in 2021 was er drie keer goud, bij athletieknummers en paardensport.
Inhoud
Politieke situatie
Staatsvorm, partijen en kiesstelsel
Zetelverdeling Riksdag vanaf 1970
Kabinetten vanaf 1970
Kerngegevens
Bevolking
Economie
Geografie
Positie in Europa
Volkslied
22 Saturday Apr 2023
Tags
Felle acties tegen fossiele industrie zetten academisch debat onder druk (Ardi Vleugels, Onderwijs/fd, 22 apr. 23)
Klimaatactivisten kondigen aan in mei wereldwijd onderwijsinstellingen te gaan bezetten, uit protest tegen hun samenwerking met fossiele bedrijven. Universiteiten hebben inmiddels al maanden te maken met onrust en worstelen met hun aanpak. ‘De open discussie niet aangaan is een breuk met de academische traditie.’
In het kort:
Die aanpak verschilt dus per universiteit, maar allemaal zoeken ze het gesprek op.
Jeroen van der Veer zou vorige week op de Universiteit van Amsterdam (UvA) in gesprek gaan over de samenwerking tussen de fossiele industrie en de wetenschap. Maar de voormalige Shell-topman zag zich genoodzaakt de afspraak af te zeggen vanwege het huidige ‘klimaat’ op de universiteit.
*Een uiterst vreemde reactie van Van der Veer aangezien er ,machteloosheid uit blijkt.
‘Hij refereerde aan teksten waarmee klimaatactivisten zijn komst aankondigden op Instagram. Ze noemden Van der Veer een climate criminal en vonden dat hij geen podium mocht krijgen. ‘Geen klimaatslopers op de campus’, schreven ze. Toen Van der Veer besloot niet te komen, postten actievoerders: ‘Hij cancelt zichzelf voordat wij het deden, we pakken je later.’
*Iemand die zeker van zijn zaak is, gaat eerst met de organisatie in gesprek, maar hij voelt zelf wel dat dit een risico voor hem vormt aangezien zijn uitlatingen in het recente verleden niet ‘slim waren te noemen’; hij is in zijn maatschappelijke visie duidelijk blijven steken. Zijn opvattingen zijn simpelweg achterhaald. En dus is de consequentie dat dat hij automatisch radicale tegenstanders uitlokt. Als voormalig Delfts student kon van men ook geen ethisch standpunt verwacht worden.
‘Het universiteitsbestuur reageerde teleurgesteld. ‘Iemand als crimineel bestempelen en diegene boycotten van de campus, is in strijd met de academische waarden van de UvA. Dit gaat (alweer) een grens over.’
*Dit universiteitsbestuur getuigt ook niet van wijsheid. Ze hebben geen benul van de academische vrijheid, zo blijkt uit deze laatste zin. Dit omdat er twee zaken worden genoemd (‘als crimineel bestempelen’ en ‘boycot’) twee onvergelijkbare grootheden zijn. De discussie als zodanig aangaan is inderdaad een kenmerk van academische vrijheid, maar als de organisatie zelf de term crimineel gedrag in de mond neemt, dán gaan ze hun boekje te buiten. Zo althans kan deze zinssnede geïnterpreteerd worden. De organisatie had deze typering niet mogen gebruiken, want dan heeft de bijeenkomst geen zin. Dat de klimaatactivisten zijn komst aankondigden met ‘climate criminal’, is dus onjuist omdat er al een subjectief standpunt of vooronderstelling wordt uitgedragen en dat is zinloos (want van ‘gelijk speelveld’ is dan op voorhand geen sprake; de organisatie dient neutraal te functioneren) . Van der Veer heeft alleen daarom al reden om de uitnodiging af te slaan. Wat het universiteitsbestuur. Noodzakelijk is daarom om direct aan de beginfase al een debat hierover te entameren om een veilig en redelijk debatklimaat te kunnen garanderen. Dát is kortom de garantie voor een zinvol debat waarin de academische vrijheid van meningsuiting wordt gegarandeerd met juiste én objectieve argumenten. Als er in de aanloop al sprake is van scheldpartijen door wederzijdse kampen, dan dient op dat moment al een interne brainsstorm plaatsvindt in aanwezigheid van de betrokken partijen.
‘Het incident laat zien dat universiteiten voor een uitdaging staan. Bedrijven uit de fossiele industrie sponsoren hoogleraren en onderzoek, en stellen kennis en materialen ter beschikking aan de wetenschap, vooral binnen disciplines als geologie of natuurkunde. Maar in toenemende mate eisen studenten én wetenschappers dat de instellingen hun banden met deze industrie verbreken. Die eis zetten ze al maanden kracht bij met een lange reeks aan campagnes, protesteren en bezettingen.
*Deze klaarblijkelijk ontwikkelde praktijk is júist dé oorzaak van alle ontstane verwarring omdat de universiteit zelf niet weet hoe deze problemen dienen te worden aangepakt.
‘Het open debat is in de academische wereld een groot goed, ook over dit onderwerp, maar dat vereist dat iedereen naar elkaar luistert. Ondertussen kunnen universiteiten zich opmaken voor nieuwe acties. De actiegroep End Fossil kondigt bezettingen aan in mei, onder meer in Delft, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam. ‘Een bedrijf dat onze toekomst kapot maakt, hoort geen plek te hebben op een universiteit die ons zou moeten voorbereiden op de toekomst’, stellen ze in een persbericht.
*Als dit soort persberichten kunnen worden uitgestuurd is dat een bewijs van verkeerde aanpak van de universiteit zelf en zal daar een begin moeten worden gemaakt met herstel door middel van een vanzelfsprekend ‘geordende aanpak’.
Minister Dijkgraaf schreef in antwoorden op Kamervragen dat iedere universiteit voor zich moet bepalen hoe ze hiermee omgaat en met wie ze wel of niet samenwerkt. Drie universiteiten vertellen over hun worsteling met die vragen.
*Ook dit is een te vage reactie.
Amsterdam: ‘Iedereen kan meepraten, maar wel zonder geweld’
De Vrije Universiteit (VU) besloot deze week als eerste universiteit om niet meer samen te werken met partijen die zich onvoldoende inspannen voor het halen van de klimaatdoelen. Zover is de UvA niet. Ook hier zijn bezettingen en acties van onder meer University Rebellion UvA en End Fossile, en wetenschappers roeren zich via Scientist Rebellion. Het bestuur besloot tot een tijdelijke stop op samenwerkingen met bedrijven uit de fossiele industrie om eerst intern een ‘brede dialoog’ te voeren.
Hoogleraar bedrijven en duurzaamheid Arno Kourula moet die begeleiden. De gesprekken dienen als inspiratie voor een toetsingskader voor controversiële samenwerkingen. ‘Dat moet ook bruikbaar zijn voor andere samenwerkingen waarover in de toekomst discussie kan ontstaan.’
*Volkomen juist geformuleerd.
Na een eerste bijeenkomst online, volgen nu dialoogsessies op alle faculteiten. Daarin moet ook duidelijker worden wie onder de definitie ‘fossiel’ vallen, zegt Kourula. ‘Tot nu toe blijkt dat iedereen hetzelfde wil: een duurzame energietransitie. De crux zit in hoe we dat bereiken. Door samen te werken met fossiele bedrijven, óf juist niet.’
*Dit laatste is niet juist omdat formeel de standpunten van de elkaar bevechtende organisaties nog niet duidelijk op papier staan. Eerst moot een duidelijke reeks van afspraken te worden gemaakt.
‘De projectleider hoopt dat de gesprekken kritisch zijn, maar met respect. Dat is niet vanzelfsprekend, zo laat het incident met Van der Veer zien. Eerder deed de UvA ook aangifte na inbraak. ‘Geweld, of het bewust creëren van een sociaal onveilige sfeer, zijn harde grenzen die de dialoog schaden.’
*Ook hier staan ‘te snelle stappen’ geformuleerd: kritisch en met respect dient eerst nader te worden ingevuld: wat is kritisch? Kritisch is: alleen onderhandelen als de juiste er harde, objectief geaccepteerde wetenschappelijke basisgegevens met elkaar kunnen worden uitgewisseld. Als er over die feiten geen overeenstemming bereikt kan worden, dan heeft het beoogde doel van de bijeenkomst geen zin.
‘De universiteit heeft ook eigen belangen. Bijvoorbeeld een sterke kennispositie behouden, of sponsoring. Al is dat op de UvA beperkt: voor Shell gaat het om vier onderzoeksprojecten, vaak in een consortium, gericht op methaanreductie, schoon grondwater en moleculaire bouwstenen voor duurzame energie.
*Met alle respect, maar gelet de ‘schimmige’ bestaande praktijk, waarover al vaak wordt geschreven binnen de media, dient de frase ‘universiteit heeft ook eigen belangen’ ook nader te worden betaald onder de nieuwe omstandigheden waarmee nu te maken hebben. Waarom gaat het universiteitsbestuur niet uit van de rapporten van de VN, waarin de basiswaarden van het milieu- en klimaatideaal nauwkeurig zijn vastgesteld. Als er bewijsbare verbanden tussen universiteit en bedrijfsleven (‘de olies’) bestaan, dat dient eerst daar ‘de huidige waarheid’ vastgesteld worden. Anders heeft een congresorganisatie geen zin.
‘Activisten beschuldigen de UvA van greenwashing: door groen onderzoek van Shell te steunen kan het bedrijf zich groener voordoen dan het is. ‘Ik ben ook kritisch op wat olie- en gasbedrijven doen voor duurzaamheid’, zegt de projectleider. ‘De toekomst van onze planeet is belangrijk. Maar academische vrijheid van onderzoek is dat óók.’
*Deze stellingname dient ook vooraf heel degelijk door de organisatie te worden onderzocht zodat de juiste feiten boven water komen en aan tafel overeenstemming gáát bestaan.
‘Het doel van de dialoog is niet om iedereen gelukkig te maken met de uitkomst, aldus Kourula. ‘Maar we kunnen met elkaar wel vaststellen hoe de energietransitie eruit moet zien en op welke manier wij daaraan willen bijdragen.’
*Dit is misleidend en dus een onjuist uitgangspunt aangezien er objectief gesproken wel een juiste uitkomst van deze organisatie mogelijk is als maar zuivere procedures worden aangehouden.
TU Delft: ‘De tijd tikt, dus het is alle hens aan dek’
TU Delft werkt nog aan een overzicht van alle geldstromen en samenwerking met de fossiele industrie. Maar vaststaat dat vooral technische universiteiten, en specifiek TU Delft, veel samenwerken met bedrijven die nu onder vuur liggen. Ze delen laboratoria, onderzoeksprojecten, er zijn samenwerkingen en investeringen, en veel afgestudeerden gingen jarenlang in groten getale aan de slag bij Shell. Van der Veer is zelf ook oud-student. Ook drie hoogleraren in Delft worden door Shell betaald.
*Dit is de zwakke plek binnen de universitaire wereld, want het zal waarschijnlijk ook op andere universitaire wereld spelen en die praktijk dient te verdwijnen.
‘Het bestuur wil geen top-down besluit nemen over de toekomst, maar de ‘hele academische gemeenschap’ betrekken bij de te volgen koers. Want studenten en wetenschappers van TU Delft zijn op allerlei manieren betrokken bij de zoektocht naar alternatieven voor fossiele brandstof, vaak in samenwerking met bedrijven als Shell.
Voor de defossilisering van de chemische industrie heeft TU Delft het onderzoekscentrum e-Refinery, waarin verschillende disciplines en bedrijven samen onderzoek doen. Hoogleraar Andrea Ramirez Ramirez is daar een van de managers. Zij ziet dagelijks hoe belangrijk de bedrijven zijn voor hun wetenschap. ‘De energietransitie is een enorme opgave. Mensen vergeten dat ook 90% van de grondstoffen die in de chemische industrie worden gebruikt, van fossiele oorsprong is.’
*Deze toelichting is op voorhand zinloos als hierover geen vaststelling van de harde feiten heeft plaatsgevonden.
‘De overstap naar schonere bronnen heeft grote gevolgen voor chemische bedrijven. ‘Als wetenschappers kijken wij kritisch met ze mee, nemen hun ontwikkelproces onder de loep, publiceren over vervuilende aspecten daarin en zoeken dan gericht naar duurzamer alternatieven’, zegt Ramirez Ramirez.
*Dat er grote gevolgen zijn voor de chemische bedrijven is evident, want anders zou het geen transitie nodig zijn, maar alle belanghebbenden dienen zich te realiseren dat die ontwikkeling eerst nauwkeurig in kaart dient te worden gebracht om daaruit de vervolgstappen uit te denken.
‘In theorie kan de universiteit zoeken naar manieren om die samenwerking te mijden. ‘Maar het opschalen van duurzame alternatieven kost tientallen jaren. Die hebben we niet meer. Om snel op grote schaal een verschil te maken heb je de kennis, ervaring en logistiek van deze bedrijven nodig. Dat is ook van belang voor ontwikkelingslanden, die bij hun groei betaalbare duurzame technologieën nodig hebben.’
* Het ‘zoeken naar manieren om die samenwerking te mijden’ is de omgekeerde wereld omdat dit zinloos is. Met deze aanpak wordt er niets opgelost.
Rotterdam: ‘Moreel oordeel vellen is nog geen oplossing’
De Erasmus Universiteit in Rotterdam maakte twee bezettingen mee en riep de klimaatnoodtoestand uit, met de belofte een groener beleid te voeren. ‘Eerlijk gezegd delen we de urgentie van de bezetters over de klimaatverandering. De energietransitie gaat niet snel genoeg’, zegt Ed Brinksma, voorzitter van het college van bestuur.
Er komen dit jaar veertien dialoogsessies, zegt de bestuurder. ‘Voor academici is waarheidsvinding belangrijk. Daarom gaan we eerst onze samenwerkingen in kaart brengen.’ Veel zijn dat er naar verwachting niet, maar bedrijven betalen wel mee aan carrièredagen en aan een managementopleiding. En een onafhankelijk trustfonds belegt en daar zitten investeringen bij die de fossiele industrie spekken.
*Belangrijk is ook te weten hoe dat ‘onafhankelijke trustfonds’ in elkaar zit en dat er geen schimmige constructies bestaan.
‘Brinksma benadrukt dat niet iedereen de klimaatacties steunt. ‘We hebben ook studenten die een corporate carrière najagen en er niks mee hebben.’ En hij is kritisch. ‘De bezetters hebben geen woordvoerders en posten hun eisen op sociale media. Dat past niet in de academische traditie. Je moet bereid zijn een open discussie te voeren. Ik heb er moeite mee dat ze daar van weglopen.’
*Deze en onderstaande opmerkingen zijn ook zinloos. Het is hoogst noodzakelijk dat exact bepaald wordt om welke argumenten het gaat om de objectiviteit te garanderen, en om niets anders. Hoeveel voorstanders of tegenstanders er bestaan is volstrekt zinloos omdat het daar helemaal niet om gaat: het merendeel van de standpunten bestaat uit ongeïnformeerde en ter zake niet deskundige uitlatingen. Dat is een gegeven feit in deze tijden van indringende media-nieuwsgaring, want de journalistiek is een andere factor als puur commercieel belangenbolwerk, onvergelijkbaar met de academische wereld.
‘Brinksma zegt dat hij zelf ‘niet veel voelt’ voor het helemaal doorsnijden van de banden met fossiele industrie. ‘Wat dan? Onze investeringen zijn zo klein dat ze terugtrekken geen invloed heeft. Bovendien: de olieprijzen zijn zo hoog dat er veel animo is onder beleggers. Fossiele bedrijven voelen financiële acties niet meer.’
*”Niet veel voelen voor het ‘doorsnijden van de banden met fossiele industrie’”, is ook een zinloze uitspraak aangezien daarmee niemand geholpen is. Er zal nu echt wetenschappelijk onderzoek hoe de kaarten precies in elkaar ziet, beseffend ook data er heel verschillende zaken boven water komen. Dat zal de eerste eis zijn voor een zindelijk debat en dialoog.
Een moreel oordeel vellen is ook iets anders dan oplossingen zoeken, zegt hij. ‘Onze missie bij Erasmus is impact maken. Dan moeten we zoeken naar een handelingsperspectief. Wetenschap levert duurzame alternatieven, maar voor opschaling heb je de industrie nodig.’
*Tot slot kan worden opgemerkt morele oordelen alleen maar – in dit organisatieperspectief wel te verstaan – mogelijk zijn als ‘alle’ harde feiten op tafel liggen en niet eerder.
30 Sunday Oct 2022
‘Hij [De Belgische Raad van State] vertrok toen van de vaststelling dat in een samenleving de meest uiteenlopende belangen met elkaar in conflict komen, en dat in een democratie de oplossing van dergelijke conflicten niet bestaat in het brutaal en ongenuanceerd plaatsen van het ene belang boven het andere, maar in een eerlijke, open en respectvolle dialoog.’
[Bron: Paul Lemmens, Preadvies: Vrijheid van meningsuiting. Een grondrecht ingebed in plichten en verantwoordelijkheden. Buitengewoon hoogleraar K.U. Leuven. Kluwer Deventer, 2005; 25]
Van ‘algemeen belang’ is pas sprake als het privédomein wordt overstegen.’ [Aldaar, p.26]
29 Thursday Sep 2022
Posted vrijheid van meningsuiting
inTags
Stelling: Om dit Kamerdebat tot een goede uitkomst te leiden, graag antwoorden op de volgende vragen, die van een concreet en helder antwoord dienen te worden voorzien opdat dit debat maatgevend zal worden:
*Voor de goede orde: ‘dreigen’ ofwel ‘ dreigende taal’ wordt in het woordenboek omschreven als ‘iets onaangenaams in het vooruitzicht stellen’ of ‘te wachten staan’, ‘gevaar lopen’ en ‘op het punt zijn’. Het is duidelijk dat als er met iets ‘ernstigs’ rekening moet worden gehouden, dat er dan sprake is van delicten uit het wetboek van strafrecht. En dat los van ‘simpele dreigingen’ die in formuleringen die in het Kamerdebat voorkomen uit de hoek van FVD en PVV, zoals in het volgende deel [31/3] zal blijken.
2. Het gaat kortom over wat het vrije woord betekent en wel binnen de marges van respectvol en fatsoenlijk gedrag zoals (zoals dat idealiter blijkt uit een normale standaardopvoeding) dat op straat ook gevraagd wordt, en dus geen beledigingen, smaad, laster en alle begrippen in ook in dat wetboek van strafrecht, maar dan niet in de dagelijkse omgangsvormen tijdens de eenvoudige communicatie tussen burgers onderling.
3. Niet vergeten mag worden de historische oorzaak en bron van de vrije meningsvorming in onze grondwet die gericht was op het verschijnsel censuur; het draaide toen om de toen gebruikte argumenten waarom het autoritaire koningschap mocht worden aangepast en getransformeerd naar een (ooit ‘volmaakte’) democratische gedachtenuitwisseling, zo dat toen al mogelijk was.
Maar vandaag de dag gaat het om de complexe maatschappijstructuur in de huidige fase of stand van onze beschaving, die pertinent onmogelijk vanwege gemeende noodzaak tot politieke profileringdrift en sensatiehonger van de persorganen. Om deze reden bestaat er geen argument om ook als Kamerlid zich niet te houden aan de fatsoensnormen van respect, evenwichtigheid en verdraagzaamheid, want de facto draait iedere gedachtewisseling om de juiste en dus zuivere argumenten en redenering. Grensoverschrijdende uitingen zijn nooit en te nimmer noodzakelijk en zijn een uiting van een onvolwassen persoonlijkheid. Dus geen opruiende taal en scheldwoorden want dat getuigt van onfatsoen.
4. Fortuyn meende dat ‘juist in het parlement het vrije woord vóór alles [sic] ging’, maar dat klinkt aardig doch te vaag om realistisch en als fatsoenshalve haalbaar te worden genoemd. Dat ‘alles moet kunnen’ lijkt teveel op ‘absolute’ meningsvrijheid, terwijl er geen absolute (vrijheids)rechten überhaupt bestaan: recht op (groeps- en soms enkelvoudige) belediging is, zoals bekend, al ongeoorloofd, want in veel gevallen strafbaar.
~
Op zoek naar de balans tussen het vrije woord en dreigende taal (Esther Lammers, Vandaag/Trouw, 29-9-22)
Debatstijl • De Kamer is verdeeld over een voorstel om de eigen omgangsregels aan te scherpen. Mag een Kamerlid een collega dreigend toespreken?
*’Dreigen’ wordt in het woordenboek omschreven als ‘iets onaangenaams in het vooruitzicht stellen’ of aankondigen dat ‘het hem of haar te wachten staat’ en dat dus de persoon in kwestie ‘gevaar loopt’ of ‘op het punt staat’ gevaar te lopen, en dat geldt dus voor iedere *intimiderende* handeling van welke burger dan ook: betekent ‘het bang maken’. Politiek en dus parlementair behoort een dergelijke uitlating dus te allen tijde ‘verboden’ te zijn als onbehoorlijk gedrag.
De timing van het debat van vandaag kan niet beter. De Tweede Kamer buigt zich over een nieuw omgangsvoorstel van fractieleiders Gert Jan Segers (CU) en Jan Paternotte (D66), waarmee Kamerleden die dreigende taal uitslaan sneller kunnen worden aangepakt. Juist afgelopen week bleek dat de politiek worstelt met de eigen gedragsregels.
Een week geleden verliet het voltallige kabinet als protest nog de vergaderzaal tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen, nadat Thierry Baudet (Forum voor Democratie) suggereerde dat minister Sigrid Kaag een spion zou zijn. Afgelopen weekend zette Baudets partijgenoot, Pepijn van Houwelingen, een gefotoshopt plaatje op Twitter waarop ministers Ernst Kuipers en Karien van Gennip een nazivlag zouden hijsen.
*Fotoshoppen door een nazivlag aan te brengen op iemands foto is zonder meer én ronduit beledigend. Daarover behoeft geen enkele twijfel te bestaan want gewoon een schoftrenstreek. Of liever puberaal, om de kwaliteit van dit Kamerlid te duiden.
Baudet werd het woord ontnomen door de Kamervoorzitter. Tegen Van Houwelingen beraadt het kabinet zich op stappen, terwijl de D66-fractievoorzitter tegen hem een klacht bij de Kamer heeft ingediend. De boodschap van de coalitie is duidelijk: zij gaat ferm optreden tegen grensoverschrijdende uitingen.
Het is niet voor het eerst dat de politiek zich buigt over de eigen verruwde omgangsvormen. Dat gebeurde ook na de entree van de LPF in de Kamer, en na de entree van de PVV. Steeds luidde de conclusie dat de Kamervoorzitter moet optreden, en dat de Kamer ook zelf het Kamerlid tot de orde kan roepen.
Maar in de praktijk worden de debatten steeds harder van toon. Dat komt ook omdat de Kamer vindt dat in het huis van de democratie principieel iedereen alles moet kunnen zeggen, ook als het schuurt of kwetst. Partijen als de PVV en FvD gebruiken die vrijheid.
Ook in 1934 probeerde de Kamer paal en perk stellen aan de ‘volkse’ woorden van de communistische en nationaalsocialistische partijen. Ze besloten toen een ‘lijkenregister’ in te voeren, waardoor de voorzitter alle opruiende taal en scheldwoorden mocht schrappen uit de notulen van Kamerdebatten. De geschrapte woorden kwamen in dat register.
Het register bestond tot 2001. Toen werd het stilletjes geschrapt nadat de opkomende politicus, Pim Fortuyn, het ‘geforceerde en gematigde’ taalgebruik in de Tweede Kamer ‘hypocriet’ had genoemd. Fortuyn vond dat juist in het parlement het vrije woord vóór alles ging.
*De angst voor Fortuyn onder politici was dermate groot dat men niets beters of anders kon bedenken dan dat ‘vrije woord‘ maar onbedachtzaam toe te staan en dat alleen omdat in politieke kringen geen filosofen rondlopen die ook enig inzicht hebben in het staatsrecht. En wel omdat filosofisch geen absolute rechten bestaan en staatsrechtelijk omdat er altijd gekeken moet worden naar de context van de omstandigheden.
‘Sindsdien is het vrije woord een hoog goed in de Kamer [sic]. Maar de coalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie sprak in de formatie af voortaan weer een streep te trekken bij grensoverschrijdende uitingen, omdat er een relatie is met het toenemend aantal bedreigingen van politici, bestuurders, wetenschappers en journalisten.
*Dat er een relatie staat buiten kijf, maar dat is een bijzaak. Het gaat om het principe dat er grenzen bestaan aan ‘absolute’ vrijheden, vanwege de simpele reden dat de iedere vrijheid beperkt is als andere vrijheden (van medeburgers) in het gedrang komen. Stel je voor: dan komen we weer in het Wilde Westen terecht. Dat dit wijsheids-inzicht in de Kamer verloren is gegaan, spreekt boekdelen.
‘Het aanscherpen van de gedragsregels vloeit hieruit voort. Segers (CU) en Paternotte (D66) benadrukken dat ook zij ‘bijzonder veel waarde’ hechten aan het vrije woord. Zij willen alleen uitingen aanpakken die zijn “gericht op het aanjagen van zodanige ernstige vrees [nota bene!] bij een ander, dat diegene ernstig wordt gehinderd in het uitoefenen van zijn ambt”.
*Dit is weer een bijzaak en dus een drogreden.
De coalitie steunt hun voorstel, maar bij de rest van de Kamer overheerst scepsis. Wordt met dit voorstel het vrije woord niet aangetast? Verbetert het imago van de Kamer hierdoor? De rechterflank is ronduit negatief. Ook de SP vraagt zich af wie hier iets mee opschiet. De Kamervoorzitter kan nu al iemand schorsen of het woord ontnemen, zoals recent bij Baudet bleek. Daarvoor hoeft het reglement helemaal niet te worden veranderd.
*De rechterflank is in navolging van PVV altijd en qualitate qua negatief en afbrekend want ‘hard-rechts’ als symbool van conservatisme en nostalgie; ofwel achterhaald denken.
https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/1675/articles/1669792/3/2
26 Monday Sep 2022
Tags
Hfd Het recht op politieke vrijheid
[280] Onder dit hoofd wordt de bespreking samengebracht vd art. 4,5 en 7-9 Gw. Weliswaar is hetgeen deze artikelen bepalen niet beperkt tot de openbaring van politieke meningen of tot politieke verenigingen en vergaderingen, maar zij hebben daarop toch wel in sterke mate het oog. Juist de omstandigheden dat de vrijheid van meningsuiting en het recht tot vereniging en dat tot vergadering en betoging politiek interessant zijn, heeft meermalen gewaarborgd dat zij met eerbied worden bejegend.
[…]
De vrijheid van meningsuiting
[290] ‘Hetgeen wij onze vrijheid van drukpers of vrijheid van meningsuiting plegen te noemen, was strikt genomen, slechts ten dele een uitvloeisel van art. 7 Gw 1972 (thans art. 7 lid 1 Gw). Dit artikel bevatte alleen een verbod van het eisen van een voorafgaand verlof om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, een verbod van censuur, dus van de verplichting om drukwerken vóór publicatie aan goedkeuring van de autoriteiten te onderwerpen. Het instituut censuur dankt zijn ontstaan aan de techniek, namelijk de uitvinding van de boekdrukkunst, en schijnt het eerst van kerkelijke zijde te zijn gebezigd om de gevaren die bij vergrote mogelijkheden om denkbeelden te verspreiden werden gevreesd, tegen te gaan. Censuur is echter spoedig ook door het politiek gezag gebezigd. Onder de republiek kwam zij niet stelselmatig voor [noot 38], maar een zeker toezicht op het drukken en verspreiden vond wel plaats [noot 39], al staat vast dat hier meer gedrukt kon worden dan elders.
Nadat art. 16 van de burgerlijke en staatkundige grondregels van de staatsregeling van 1798 het beginsel van vrijheid van drukpers met de noodzakelijke beperking, had vastgelegd, verdween dit daarna uit de constitutie en in de Franse tijd bestond hier censuur [noot 40]. Maar zeer spoedig na het herstel van onze onafhankelijkheid, reeds bij soeverein besluit van 24 januari 1814, Stb. 17, wordt zij afgeschaft en het jaar daarop vinden wij de ook thans nog geldende bepaling in de grondwet, maar meer breedsprakig geformuleerd (art. 227 Gw 1815). Bij de grondwetsherziening van 1983 is de oude bepaling als eerste lid van art. 7 Gw ongewijzigd gehandhaafd op de grond, dat deze in handen van de rechter een bepaalde, in het algemeen bevredigende uitleg heeft ondervonden en het grote onzekerheid zou scheppen om erin te gaan veranderen of verbeteren. Bij de behandeling van de jurisprudentie over d drukpersvrijheid hierna wordt daarom geen onderscheid gemaakt tussen art. 7 Gw zoals dit luidde vóór 1983 en het huidige art. 7 lid 1 Gw.
Art. 7 lid 1 Gw: de vrijheid van drukpers
Men moet bij lezing van het artikel(lid) wel begrijpen dat het censuur verbiedt maar de mogelijkheid van repressieve bestraffing ter zake van ongeoorloofd geachte uitingen van gedachten of gevoelens open laat. Smaad, belediging, racistische uitingen, opruiing, aanslagen op de openbare orde of de goede zeden stelt ons wetboek van strafrecht dan ook strafbaar. [noot 41], en het burgerlijk wetboek schenkt aan de aantasting van eer en goede naam aandacht in de art. 6:162 e.v.
Afschaffing van censuur behoeft dan ook geen volkomen vrijheid in de zin van straffeloosheid mee te brengen [noot 43]. Wél houden de woorden in art. 7 Gw, ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’ – zoals door de nog te bespreken jurisprudentie is vastgesteld – in dat beperkingen van de vrijheid slechts bij de wet in formele zin[i] mogen worden gesteld.
Openbaren en verspreiden
Dit vooropgesteld, moeten wij ons nu tot de jurisprudentie wenden, die aan de termen ‘door de drukpers gedachten of gevoelens … openbaren’ een belangrijke uitbreiding heeft gegeven. Bij het arrest van 7 november 1892, W 6259, overwoog de hoge raad dat het artikel wel de staatscensuur in de eerste plaats wraakt, maar dat de geschiedenis geen grond geeft om het voorschrift tot de uitsluiting daarvan te beperken, terwijl de woorden ongetwijfeld verder reiken en ook omvatten het voorafgaand verlof van het openbaar gezag om een gedrukt geschrift, door het te verspreiden, openlijk ten toon te stellen of aan te slaan of wel door enig ander middel, openbaar te maken. Hoewel deze jurisprudentie vrij algemeen is toegejuicht, gaf de formulering aanleiding tot moeilijkheden. Wanneer namelijk ook de verspreiding onder het ‘openbaren’ van art. 7 Gw zou moeten worden begrepen, dan waren alle beperkingen van de verspreiding door lagere regelingen dan de formele wet uitgesloten. [292]
[i] Deze uitdrukking betekent dat regelgeving in de Statengeneraal [als geheel] is besproken en goedgekeurd.