Tags

Samenlevingsmoraal is in het geding (Column René Cuperus, Opinie & Debat/de Volkskrant, 29-10-18, papieren editie)

Narcostaat Nederland bedreigt Rechtsstaat Nederland (digitale editie)

Als je bedenkt dat Nederland een van de best georganiseerde landen ter wereld is, en je ziet hier dag in dag uit wat er allemaal fout gaat: hoe erg moet het dan wel niet gesteld zijn in de minder goed georganiseerde landen? Bij ons gaat er vooral heel veel goed. Daar horen we minder spectaculaire verhalen over. Op wat niet goed gaat wordt vaak het vergrootglas gelegd. Soms terecht, soms onterecht. Vaak wordt het negatieve erg uitvergroot, soms wordt juist te weinig stilgestaan bij de diepere betekenis van incidenten.

Neem het geval van die plotsklaps failliete ziekenhuizen. Dat heeft natuurlijk een enorme impact op patiënten en omwonenden. Een ziekenhuis is geen neutrale instelling. Daar wordt geleden, overleden en geboren. Mensen beleven er de belangrijkste ervaringen uit hun leven. En dan hoor je een of andere zorgeconoom doodleuk op tv zeggen dat zo’n ziekenhuis natuurlijk wel rendabel moet zijn of anders vrij makkelijk vervangen kan worden. Tja.

Hier wordt een nieuwe term gemunt: ‘geen neutrale instelling’ wat vroeger nutsinstellingen waren. Noodzakelijke want onmisbare instellingen voor de eerste levensbehoeften, terwijl warenhuizen, die van nature commercieel zijn, kunnen omvallen zonder schade aan te richten omdat ze altijd vervangen worden door nieuwere loten aan eeuwige consumptiedrang van de mens, zelfs als ze volledig gedigitaliseerd worden.

Maar bij ziekenhuizen en paramedische zorginstituten als fysio – om maar een willekeurig voorbeeld te noemen – is er geen sprake van ‘vrijblijvend consumentisme’, maar van noodzakelijke dienstverlening die de mate van beschaving in een geciviliseerde maatschappij zichtbaar maakt. Daarom kan het ziekenhuiswezen en overige medische diensten nooit op commerciële basis bestaan, want geen volwaardige markt aanwezig. dat is de structurele denkfout van de privatisering van de zorgmarkt.

De oplossing is een semioverheidssector die onder financiële leiding staat van de Algemene Rekenkamer. De minister van Medische Zorg is de politiek eindverantwoordelijke en wordt geadviseerd en gemonitord door de NZa en genoemde Rekenkamer. Maar hij moet niet in klassiek liberaal jargon gaan spreken van dat hij geen bank is, maar borg staat voor de zorg. Dat slaat dus nergens op omdat hij constructiefouten dient te herstellen als de Kamer daarom vraagt. Hij is dus uitvoerder en deze bouwfouten kunnen het failliet van zijn partij betekenen.

Een vitale samenleving kan veel mislukte politiek en verkeerd beleid verdragen. Dat ligt een stuk ingewikkelder wanneer het gaat om het onderhoud van de elementaire beginselen van onze samenleving, de waarden van de rechtstaat en verzorgingsstaat. Daarvoor moeten politiek en beleidsmakers pal staan. Juist op dat vlak zie je nalatigheid en zorgeloosheid.

De laatste weken gingen twee keer de alarmbellen af. Afgelopen zondag zat de Brabantse commissaris van de koning Wim van de Donk bij Buitenhof. Zijn analyse was niet mals. Nederland is qua georganiseerde drugscriminaliteit het ‘afvoerputje van Europa’. Burgemeesters worden bedreigd, stadhuizen in brand gestoken, de lokale politiek en horeca ondermijnd. Delen van Nederland dreigen een criminele vrijstaat te worden waarin misdaad loont en eerlijkheid en fatsoen het kind van de rekening zijn.

Met taskforces wordt er door bestuurlijk Nederland wel wat tegenspel geboden, maar niet genoeg. Narcostaat Nederland bedreigt Rechtsstaat Nederland. Je zou verwachten dat herstel van onze rechtsgemeenschap een topprioriteit zou zijn, ook in Den Haag, want elementaire spelregels van ons samenleven zijn hier in het geding. Maar zolang topbestuurders als Van de Donk aan de alarmbel hangen in plaats van ons resultaten van verbetering te melden, is dat een veeg teken.

En waarom schrijven die topbestuurders niet veel meer in onze dagbladen als opiniebijdragen? Dat dringt beter tot de samenleving door.

https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/narcostaat-nederland-bedreigt-rechtsstaat-nederland~b9104a02/