Tags

,

Minister Van der Wal in Rome: ‘Onze veeteelt moet naar een nieuw systeem’ (Auke van Eijsden, duurzaamheid&economie/Trouw, 29 september 2023)

Voedselconferentie • De weg van steeds meer en steeds intensievere veeteelt is volgens stikstofminister Van der Wal ‘een doodlopende weg’. Op een VN-conferentie in Rome leverde die boodschap geschokte reacties op.

Ze had, zegt minister Christianne van der Wal (natuur en stikstof), tijdens haar speech ‘grote ogen van schrik’ gezien. Stond daar echt een Nederlandse minister te vertellen dat de tijd van méér productie, méér efficiëntie en méér intensieve veeteelt voorbij is? Maar Nederland was toch juist het lichtende voorbeeld voor voedselproductie wereldwijd?

Ja, Nederland is nog steeds een voorbeeldland, zei Van der Wal deze week tijdens een conferentie in Rome van VN-voedselorganisatie FAO. Maar niet op de manier zoals het de afgelopen decennia ging. “Onze veehouderij is te afhankelijk geworden van water, kunstmest, bestrijdingsmiddelen en veevoer uit het buitenland. We hebben ons ecosysteem uitgerekt – als elastiek dat inmiddels barstjes vertoont en zelfs kan knappen.”

Vertegenwoordigers van landen uit de hele wereld hoorden minister Van der Wal over haar eigen land zeggen: “De masters moeten terug naar school”.

Die boodschap was confronterend, merkte de bewindsvrouw in gesprekken die ze op de conferentie had. “Veel landen zien Nederland als het grote voorbeeld. Nu zegt datzelfde grote voorbeeld: we zijn tegen onze grenzen aangelopen, het moet anders. Dat vinden ze heel heftig.”

Nee, de veeteelt hoeft niet te verdwijnen, benadrukt de minister voor natuur en stikstof. “Maar de weg die Nederland na de Tweede Wereldoorlog is ingeslagen, met volledige focus op maximalisatie, is een doodlopende weg gebleken. We moeten naar een nieuw systeem. Daar ben ik positief over, er liggen veel mooie kansen voor boeren om een goede boterham te verdienen.”

*Volkomen juist!

Nederland kan zelfs, denkt Van der Wal, een ‘innovatieve voorloper’ blijven in de agrarische sector. “Zet in op nieuwe verdienmodellen, op alternatieven voor dierlijke eiwitten, op kweekvlees. Andere landen kunnen nog steeds veel van ons leren.”

De suggestie dat het stikstofbeleid van de laatste twee kabinetten-Rutte uitsluitend is ingegeven door een uitspraak van de Raad van State, wijst de VVD-politica van de hand. “Ook ons geweten verplicht ons daartoe.” Volgens Van der Wal hebben we de verantwoordelijkheid te zorgen voor een goede bodem- en waterkwaliteit. Daar schort het in veel gevallen aan, tonen onderzoeken keer op keer aan.

Toch zet de bewindsvrouw Nederland ook als waarschuwend voorbeeld neer: als landen niet zélf de omslag maken, worden ze daar mogelijk toe gedwongen. “Nederland is het enige land dat handelt omdát er een rechterlijke uitspraak ligt. Alle andere landen in Europa proberen rechtszaken juist te voorkomen.”

De oproep in Rome om mínder intensief te telen is omstreden in een wereld waar dagelijks nog steeds tienduizenden mensen sterven door honger. Onder meer BBB-partijleider Caroline van der Plas meent dat Nederland ‘als vruchtbare delta een morele verantwoordelijkheid heeft’ om voedsel te blijven produceren – ook voor het buitenland.

Van der Wal is het daar ten dele mee eens, zegt ze. “Wij hebben de morele plicht om voedsel te produceren en zullen dat ook altijd blijven doen, maar wel in balans met onze leefomgeving en de natuur. We kunnen niet de hele wereld voeden.”

*Ten dele juist dus, hoewel volkomen onjuist een betere typering is! Maar dat zal de toekomst moeten uitwijzen, afhankelijk van welk standpunt de komende regering gaat innemen.

https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/1983/pages/16/articles/1902809/16/1