Tags
update:
Ruimen van duizenden dieren tijdens mkz-crisis in Kootwijkerbroek was terecht @ad
De Staat heeft in 2001 terecht 60.000 dieren laten ruimen op 246 boerderijen in Kootwijkerbroek tijdens de uitbraak van mond- en klauwzeer (MKZ). Dat oordeelde de hoogste economische rechter, het College van Beroep voor het bedrijfsleven, vandaag in een zaak die was aangespannen door de boeren uit het Gelderse dorp.
“Hoe ingrijpend die beslissing ook was, het is niet onevenredig”, zei de rechter. Hij constateerde wel dat de zaak veel te lang heeft geduurd en kende de boeren daarom een schadevergoeding toe.
Een jarenlange strijd voor boeren Kootwijkerbroek: de ruiming van duizenden dieren tijdens mkz-crisis
Henk van den Brink is een van de gedupeerde veehouders: “Ik ben erg teleurgesteld en gefrustreerd. Op basis van onze bewijzen had ik verwacht dat we een goede kans maakten. Hoe het nu verder moet? Daar moeten ik en anderen goed over nadenken. Misschien kunnen we op de 1 of andere manier juridisch nog iets doen, maar dat weet ik nu nog niet. Dit is heel zuur.”
Mond- en klauwzeer is een zeer besmettelijke virusziekte, die voorkomt bij koeien, varkens, schapen, geiten en herten. Tijdens de MKZ-crisis van 2001 moesten in Nederland, Groot-Brittannië en Frankrijk 300.000 dieren worden afgemaakt om verdere verspreiding te voorkomen.
Ook positieve punten
Lau Jansen, bestuurslid van de Stichting MKZ-crisis Kootwijkerbroek, ziet positieve punten in de jarenlange strijd: “ Het is teleurstellend dat we de rechtszaak hebben verloren, maar onze strijd is niet voor niets geweest. Ik weet zeker dat er wel een afschrikkende werking van is uitgegaan. Bij de volgende veecrisis zal de overheid voorzichtiger handelen. Dat is winst.’’
Daarnaast is volgens Jansen niet vastgesteld dat er sprake was van mond- en klauwzeer. ,,De uitspraak van de rechter laat in het midden of er ooit MKZ is geweest. De drie deskundigen die zich daarover hebben gebogen, hebben al aangegeven daar grote twijfels over te hebben. We hebben alleen niet kunnen hardmaken dat de minister niet had mogen laten ruimen in 2001 onder de omstandigheden van toen. Dat is jammer. De wond die in Kootwijkerbroek is geslagen zal niet zomaar genezen.’’
Jarenlange strijd
Het besluit van de rechter is gevallen na een jarenlange juridische strijd. De inwoners van Kootwijkerbroek voerden een slepende rechtszaak omdat ze nooit geloofden dat de zeer besmettelijke veeziekte Mond-en-klauwzeer (MKZ) in hun dorp is geweest. Maar in 2001 besloot toenmalig landbouwminister Laurens Jan Brinkhorst wel dat er 60.000 koeien, varkens en schapen moesten worden geruimd op 246 bedrijven.
Dit verstrekkende besluit van Brinkhorst was gebaseerd op één enkel geval, dat bovendien pas na zes of zeven keer testen naar boven kwam in het Instituut voor Dierhouderij en Diergezondheid in Lelystad. Bewoners van het dorp betwijfelden de juistheid van die test en kwamen massaal in opstand tegen de ruiming. Ze hingen dode varkens en koeien in de bomen bij wijze van protest en blokkeerden met tractoren en omgezaagde bomen de toegangswegen. De ME en het leger moesten eraan te pas komen om de orde te bewaren.
Onze lieve Heer
De MKZ-crisis in Kootwijkerbroek had enorme impact op het dorp. Veel mensen voelden zich bedrogen door de overheid. Ook de laatdunkende opmerking van landbouwminister Brinkhorst in de Barneveldse Krant ‘zolang Onze Lieve Heer zelf niet heeft gesproken, gelooft men in Kootwijkerbroek niet dat er mond- en klauwzeer is’, viel helemaal verkeerd in het zeer christelijke dorp.
Om te weten te komen of er werkelijk MKZ in het dorp was geweest, begonnen Stichting MKZ Crisis Kootwijkerbroek en een aantal individuele veehouders naderhand een juridische procedure. Na jarenlang getouwtrek over het inzien van de laboratoriumtesten uit 2001 besloot het CBb om drie deskundigen naar de werkwijze van het lab te laten kijken. Zij lieten in mei 2019 weten twijfels te hebben over het feit of er wel MKZ in het dorp was. De werkwijze in het lab verliep niet volledig volgens de voorschriften, het enige besmette kalf vertoonde nauwelijks ziekteverschijnsel en het zeer besmettelijke virus breidde zich niet verder uit.
Voormalig landbouwminister Brinkhorst liet zaterdag in een zeldzaam terugblikinterview met tv-programma Nieuwsuur weten geen excuses te willen maken aan de inwoners van Kootwijkerbroek over de gang van zaken in 2001. ,,Er is al zoveel gebeurd en gezegd. Ik denk ook niet dat heel veel mensen in Kootwijkerbroek het prettig vinden om te zien dat ik nog steeds springlevend ben.’’ Wel gaf hij aan achteraf gezien spijt te hebben dat hij te weinig empathie had gehad met de inwoners.
Boeren willen weten: was het echt MKZ (Robin Goudsmit, vandaag/Trouw, 7-1-20)
ziek – Vandaag oordeelt de rechter of 60.000 dieren in Kootwijkerbroek in 2001 terecht geruimd zijn. Hadden die echt mond-en-klauwzeer? Dat wordt door boeren nog steeds betwist.
‘Komt de saga van Kootwijkerbroek na negentien jaar ten einde? De beelden zijn inmiddels historisch. In de lentewind bungelen dode varkens en kalveren in de bomen, opgehangen door boze boeren. “Geen MKZ”, staat er op een bordje naast te lezen. Er is mond-en-klauwzeer geconstateerd bij een boerderij, alle bedrijven binnen de gevarenzone van twee kilometer moeten volgens protocol worden geruimd. Maar ‘verzetshaard’ Kootwijkerbroek komt in opstand. Op een avond begin april 2001 komt het tot een gewelddadige confrontatie van boeren en de ME. Boeren willen niet geloven dat hun dorp echt getroffen is door het gevaarlijke virus.
De conclusie luidt dat het met de overheidscommunicatie nog steeds droevig is gesteld, zolang bijvoorbeeld de Wob-procedure blijft gelden, wat tekenend voor een archaïsche bureaucratie van toen en nu. Waar dus ook kabinetten-Rutte geen eind aan heeft kunnen – hij heeft lang genoeg geregeerd om er zelf een einde aan te maken – maken want de MKZ-crisis stond toen al symbool voor overheidsmismanagement. Quatsch vanuit de neoliberale hoek.
(…)
https://krant.trouw.nl/titles/trouw/8321/publications/835/articles/1063745/6/1
AquariusPolitiek 