Tags

De toon is gezet in politiek Den Haag. De erfenissen van de kabinetten-Rutte gaan door de shredder. De verdrukten, de boeren en de ondernemers zijn de nieuwe vrienden van deze coalitie.

(Janne Chaudron, Vandaag/Trouw, 25 mei 2024)

Politiek/Analyse

Een nieuwe politieke cultuur betekent nieuwe vrienden en nieuwe vijanden. De nieuwe vrienden zijn de boeren, de tuinders en de vissers die volgens Caroline van der Plas (BBB) ‘deze week meer lachten dan huilden.’

De nieuwe vrienden zijn de mensen met oplopende rekeningen en toeslagenproblemen die, in de woorden van Pieter Omtzigt (NSC), ‘met het verlagen van de energiebelasting en het verhogen van de huurtoeslag en het kindgebonden budget’ niet verder in armoede afglijden. De nieuwe vrienden zijn de ondernemers die ‘weer zuurstof krijgen.’ VVD-partijleider Dilan Yesilgöz: “Zo kunnen zij doen wat zij het liefste doen: ondernemen. Lastenverlichting, minder regels en meer ruimte voor groene groei.”

De nieuwe vrienden zijn ‘normale Nederlanders’ die eindelijk weer vertrouwen krijgen in de politiek. “De zon gaat weer schijnen”, herhaalde Geert Wilders afgelopen woensdag tijdens het debat over het coalitieakkoord zijn eerdere motto.

Erfenis van Rutte gaat door de shredder

De toon is gezet in politiek Den Haag. De erfenissen van de kabinetten-Rutte gaan door de shredder. De nieuwe coalitie straalde deze week meer eensgezindheid uit dan in al die weken daarvoor. Hoewel het akkoord soms leest als een verzameling van de verschillende verkiezingsprogramma’s van BBB, NSC, VVD en de PVV, houden de partijleiders elkaar voor het eerst echt vast.

*Ze debken niet anders te kunnen, maar dat is een historische vergissing. Het meest waardeloze kabinet is in aantocht omdat de algemene onkunde heeft toegeslagen. Alleen SP’er Dijk is nuchter gebleven.

De overkoepelende boodschap: wij gaan het anders doen. Omtzigt: “We hebben grote delen van de Nederlandse bevolking volstrekt vervreemd van de politiek.” De samenwerking met de PVV is volgens Omtzigt geen vergissing. Hij hoopt het vertrouwen weer terug te winnen ‘in deze gecompliceerde, moeilijke politieke omgeving.’

Dat groeiende wantrouwen onder ‘delen van de Nederlandse bevolking’ vertaalt zich ook in vijanden. Vijanden in de vorm van vluchtelingen, arbeids- en studiemigranten. Het strenge asielbeleid – al ingezet onder eerdere kabinetten – laat er geen enkel misverstand over bestaan: mensen die vluchten voor oorlog moeten in Nederland niet rekenen op een warme ontvangst.

Groot contrast met mensen mét een Nederlands paspoort

Asielzoekers verliezen hun mogelijkheid om in beroep te gaan tegen een uitspraak van de rechter. De opvang wordt verder versoberd – terwijl dat ‘bijna niet verder kan’, waarschuwde de Coa-bestuursvoorzitter deze week in NRC. De spreidingswet wordt ingetrokken en de voorrang op sociale huurwoningen geldt niet meer voor erkende vluchtelingen, waardoor opvangplekken overvol raken. Experts waarschuwen voor een uitzichtloze situatie.

*Natuurlijk kan dat wél versoberd worden omdat onze ‘gastvrijheid’ iedere grens te boven ging. Mensen in een noodsituatie zijn al tevreden met alleen tweedehands spullen. We moeten verlost worden van onze verslaving de beste leerling in de klas te zijn. De nuchterheid is in ons land volkomen verdwenen. De ene vorm van idealisme en ingeruild voor een andere extreme vorm op dat spectrum. Alle plannen blijven kortom onzinnig.

Het contrast met mensen die wél beschikken over een Nederlands paspoort is groot. Zij krijgen het ‘recht om zich te vergissen’. Een enkele fout kan niet langer de burger diep in de problemen duwen, staat in het coalitieakkoord.

De nieuwe vijand zit ook in Brussel. De coalitie wil op tal van punten afwijken van Europese wet- en regelgeving. Het gaat om het uitrijden van mest, het krimpen van natuurgebieden, en het afdwingen van een zogeheten ‘opt-out’ voor het asiel- en migratiebeleid. Nederland wil ook minder geld afdragen aan de EU. Het mag van Geert Wilders wel een tandje minder. Het geld kan beter besteed worden aan “lastenverlichting voor de Nederlanders.”

*Allemaal even onzinnig als de technocratische besluiten in Ruttes jaren.

Er is ook een oude vijand: de vorige kabinetten-Rutte. Onder Rutte zou de overheid de burger hebben vermorzeld. Kijk naar het toeslagenschandaal, kijk naar Groningen, herhaalt Omtzigt keer op keer. De oude overheid vertrouwde de burger niet en dat gaat deze coalitie veranderen. Vertrouwen, in plaats van wantrouwen jegens de burger, staat in het coalitieakkoord. Mits deze burger een Nederlands paspoort heeft.

*Kortom, het neoliberale radicalisme van het jaren Rutte zijn in bijna alle opzichten gelijksoortig aan de nieuwe, huidige rechtsradicalisme en extremisme onder het regime van Wilders.

https://www.trouw.nl/politiek/dit-zijn-de-nieuwe-vrienden-en-vijanden-van-deze-coalitie~be01d5451/