Tags

,

En dan nu een persoonlijke visie hoe volgens mij (als politiek filosoof) het komende verkiezingsprogramma eruit ‘kan’ gaan zien.

  1. Op basis van het boek Een nieuw sociaal contract van de grondlegger NSC, Pieter Omtzigt, blijkt duidelijk hoe verziekt bepaalde delen van de Rijksoverheid zijn geworden zoals de Belastingdienst waar het toeslagenschandaal is ontstaan. De beschrijving is volledig en compleet genoeg om de noodzaak van een grootschalig onderzoek in te stellen hoe de noodzakelijke reorganisatie van die dienst  onder het nieuwe kabinet ‘moet’ worden vormgegeven én ingesteld i.v.m. de interne structuur van de dienst die eigenlijk op de politiek IC behoort te liggen.[i]
  2.  Voor mij staat daarom vast dat er iets fundamenteels verkeerd of mis is binnen de overheid, al is het toeslagenschandaal naar mijn inschatting niet alleen door het rabiaat rechtse beleid van de VVD is veroorzaakt maar ook door de algemene onbekendheid over het fenomeen algoritmes, waarvan alleen de programmeurs kennis en beheersing van de broncodes in hun bezit hebben. Dit is natuurlijk een tweede aspect – naast de behandeling van de slachtoffers – het grove schandaal dat veroorzaakt door de inzet van algoritmes, die niet ingezet hadden mógen worden. ‘Haast om fraudes’ tegen te gaan waren de leidraad en daarom werd niet nauwkeurig genoeg onderzocht of het wel verantwoord was om dat instrument in te zetten. Een fundamentele denkfout binnen de leiding van de Belastingdienst. Dat mag dus NOOIT meer gebeuren, want alleen een blunderend overheidsorgaan – dus ook ministeries – mogen simpelweg niet met inadequate middelen werken. De grootste blunder die overheidsorganen én bedrijfsleven – begaan kunnen worden en niet voor herhaling vatbaar zijn.
  3. Mijn stelling is vervolgens dat deze foutieve beoordeling zodanig ernstig is – maar nog een “verborgen geheim” is gebleven want daarop komt het naar mijn overtuiging op neer – dat er véél meer niet deugt/kan deugen binnen de overheid. Er dient dus een nieuw ministerie van  Digitale Aangelegenheden te worden ingesteld in het nieuwe kabinet, in plaats van de huidige staatssecretaris, die een te grote en onoverzichtelijke portefeuille moet beheren. Dat ministerie moet dus op andere basis dan nu het geval is, helemaal opnieuw worden opgetuigd om een algehele hervorming door te KUNNEN voeren, die vanzelfsprekend ook de verantwoordelijkheid krijgt om alle digitale onderdelen op andere departementen onder de hoede te nemen.
  4. Met deze chaos kan ook ‘eigenlijk’ – tussen haakjes omdat het hier om een principezaak gaat – geen ánder verantwoord beleid op alle – nadruk op ieder – ander beleidsterrein te voeren valt en in voorbereiding kan worden genomen omdat juist binnen politieke partijen die hierin een schimmige rol kunnen spelen, geen juiste kijk op geopolitieke ontwikkelingen bestaat, die adequaat genoeg kan worden beoordeeld om regeerverantwoordelijk te kunnen nemen. Er bestaat aldus géén (voldoende) inzicht in datgene wat voor waarlijk modern beleid nodig is; Rutte was kampioen met zijn topprioriteit van bezuinigingen doorvoeren op de ‘overheid als geheel’, en dat heeft ons van de wal in de sloot geholpen. Dat heeft natuurlijk ook te maken met de budgettaire richtlijnen van de EU, maar het wordt tijd om die óók ter discussie te stellen; conservatieve economen hebben daar het hoogste woord. Het trieste is overigens dat uit de peilingen van dit moment blijkt dat wederom de VVD – die toch de eerst verantwoordelijke is voor deze chaos -, niet gestraft wordt.  
  5. Een aantal actuele voorbeelden uit het genoemde boek Een nieuw sociaal contract: Deel III, waarin wordt beschreven ‘hoe modellen Nederland bepalen’. We zijn veel te technocratisch worden en dat verhoogt de kloof tussen burger en bestuurder. Daar krijgt NSC dus een belangrijke verantwoordelijkheid. Voor de volledigheid zij opgemerkt dat de indeling van het genoemde boek bestaat uit 4 delen [p.11]. In deel I: zijn levensloop; deel II: over de problemen in Europa, die hem ‘hielpen’ de ogen te openen voor de Nederlandse situatie en Nederland zelf. Vervolgens deel III over de modellen van het CPB etc. en hoe deze onze beleidsvorming bepalen. “We zullen zien dat het overmatig werken met modellen – zoals in Nederland gebeurt – een aantal grote nadelen heeft en vaak onvoldoende recht doet aan de werkelijkheid en de problemen waar veel burgers mee te maken hebben. In deel IV volgt een uitgebreide bespreking van de kinderopvangtoeslagaffaire bij de Belastingdienst, en van de implicaties die deze heeft voor onze rechtsstaat. Dat de problemen die zich tijdens de kinderopvangtoeslagenaffaire openbaarden, niet op zichzelf staan, maar zich ook in andere delen van de samenleving voordoen, zal ten slotte worden toegelicht in deel V. In het afsluitende deel “(…) de noodzaak van een nieuw sociaal contract en (…) een aantal voorstellen om dit nieuwe sociale contract te realiseren. Dit boek gaat niet over schuld en zondebokken. Dat is namelijk niet behulpzaam.” En de auteur beseft terdege dat hij, “ook al ben ik vaak een outsider gebleven en misschien ook wel geworden, een onderdeel ben van het systeem en van onze samenleving.”

Om dit probleem op te lossen kan verwezen worden naar o.m. een ander interessant boek uit een verder verleden, namelijk 2010.[ii] Met een aantal aansprekende hoofdstukken: 1. ‘De kloof tussen burger en politiek’; ‘De kloof tussen allochtonen en autochtonen’ I/II; ‘De kloof tussen rechten en plichten’; ‘De kloof tussen links en rechts’; De milieukloof: ‘Die spookbeelden moeten overboord.’; De kloof tussen oude en nieuwe media, zolang de inkt nog niet echt droog is.’

  • Zoals al eerder aangeven zijn de laatste boeken van Herman Tjeenk Willink een verzameling van uiterst nuttige beschouwingen waarmee natuurlijk door de Tweede Kamer voordeel kan doen, maar nog steeds niets gedaan heeft. En dat mag een ‘schande van de eerste orde’ worden genoemd omdat de Kamer alleen maar bezig is met eigen overleggen en debatten, die allemaal half zinvol en dus over het algemeen zinloos zijn. De organisatiestructuur van de Tweede Kamer laat allerwege te wensen over. Totale reorganisatie is noodzakelijk.
  • Hoe gaan we geopolitiek verder met de EU en alle lopende knelpunten zoals Oekraïne en Oost-Europese natiestaten? En hoe verder met ‘De onvoltooide globalisering’?[iii] 

Een en ander wordt in volgende blogs nader uitgewerkt.

[i] https://aquariuspolitiek.wordpress.com//?s=Pieter+Omtzigt&search=Go

[ii] Daan Heerma van Voss & Daniel van der Meer, De kloof. Tweegesprekken over een verdeeld Nederland. Uitgeverij Balans

[iii] Paul de Grauwe, met als subtitel: ‘Verkenning van een nieuwe wereld’. Lanoo/NwAdam, 2007