Tags
Stelling: Dit lijkt een onjuiste bewering van de NRC-redacteur, omdat ook Wilders zich moet houden aan de beginselen van rechtsstatelijkheid. En dat hij dus niet met zijn fantasievolle eigen gedachten in zijn dromeland vrijelijk mag bewegen en spreken. Hij dient zich wel degelijk in te houden opdat hij voor het eerst in zijn parlementaire leven met een ‘motie van waarschuwing’ kan worden geconfronteerd, en dus het spreekrecht kan worden ontnomen in dat debat. Of langere tijd niet het spreekgestoelte mag beklimmen.
(Guus Valk, Analyse/nrc.nl, 27-6-24)
De vrije rol van Geert Wilders In de nieuwe Haagse constellatie houdt PVV-leider Geert Wilders volop de vrijheid om te zeggen wat hij wil. Dat is het onbedoelde gevolg van de keuze voor een extraparlementair kabinet.
*Hoezo de vrije rol van hem? Dit lijkt ons volkomen onjuist. Er is dus ook geen sprake van onbedoelde gevolgen van een extraparlementair kabinet. De banden zijn losser tussen Tweede Kamerfracties en de kabinetsleden, maar dat is wat anders dan ‘volop de vrijheid om te zeggen wat hij wil.’ Hij mag ook geen term als ‘omvolkingstheorie’ uiten.
‘Het was één van de grootste vragen die boven de kabinetsformatie hing: wat wordt de machtsverhouding tussen het nieuwe, extraparlementaire kabinet-Schoof en de vier Tweede Kamerfracties waarop het kabinet leunt? Waar ligt straks het primaat? Of, minder Haags gezegd: wie is de baas? Dick Schoof en zijn bewindspersonen, die, op papier, onafhankelijk van de Tweede Kamer hun plannen mogen uitwerken? Of bij de vier politieke leiders van PVV, VVD, NSC en BBB, die in de Tweede Kamer blijven?
*Hier gelden verder de basiswaarden die in de Grondwet staan opgesomd, en wel in eerste instantie de vertrouwensregel. De Tweede Kamer is en blijft de baas omdat zij iedere bewindspersoon naar huis kunnen én mogen sturen als het kabinet niet meer op de steun van de meerderheid van de Kamer kan steunen. Niets nieuws dus onder de zon; wel wordt beheersing van ons staatsrecht gevraagd.
‘De laatste dagen voor de traditionele bordesscène van volgende week dinsdag zijn leerzaam. De beoogde bewindspersonen deden in een lange serie hoorzittingen voor de Tweede Kamer hun best zo min mogelijk af te wijken van de afspraken die de politieke leiders hadden gemaakt. Zij mogen de komende weken gaan werken aan de invulling van de afspraken voor hun portefeuille, maar ze keken wel uit nu al beleidsopvattingen te uiten.
PVV-leider Geert Wilders, vanuit de Tweede Kamer, eigent zichzelf intussen grote vrijheid toe. Hij reageerde via zijn vaste podium X op het intrekken van de uitnodiging voor Kamervoorzitter en partijgenoot Martin Bosma om de herdenking van de afschaffing van de slavernij in Amsterdam bij te wonen. Die herdenking vindt maandag plaats, op Keti Koti. Die uitnodiging leidde tot veel ophef en werd volgens de organisator van de herdenking, het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee), ingetrokken na overleg tussen beide partijen.
*Alle uitroepen op X zijn geen formele uitingen, omdat daarvoor de momenten beschikbaar zijn van een vragenuur zodat de bewindspersoon aan de tand kan worden gevoeld. Ook Wilders kan dus ter verantwoording worden geroepen dankzij dit extraparlementaire kabinet. Dát is een unicum in de parlementaire geschiedenis.
‘Wilders schreef als reactie op X: „Ik wil anders maandag wel naar Amsterdam gaan en daar speechen hoor. Ze zullen gaan hunkeren naar onze Voorzitter.” Het was een verwijzing naar de oorzaak van de problemen: radicale uitspraken die Bosma als Kamerlid had gemaakt over de slavernij-excuses, over „anti-blank racisme” en „slavernijgedram”. Wilders’ cynisch gestelde bericht had het impliciete dreigement in zich dat hij bereid was verder te gaan dan Bosma.
*Dit laatste is aan persoonlijke invulling of interpretatie van de redacteur. De Kamer in de vorm van de oppositie zal iedere provocatieve uitlating van Wilders direct aan de orde gaan stellen. En Wilders is in die situatie niet de sterkste speler in dat rollenspel, aangezien de motie van wantrouwen die hij persoonlijk krijgt te verwerken, direct terugslaat op het hele kabinet. Wilders heeft daarom vanaf dinsdag geen feitelijke macht meer. Hij is in deze constructie te allen tijde afhankelijk van de vraag of hij de meerderheid blijft houden mocht het tot een dergelijke vertrouwensuitspraak komen. Indien hij geen vertrouwen meer geniet, ofwel tot de orde wordt geroepen en zijn woorden dient terug te nemen. Weigert hij dat, dan dient het kabinet ontslag te nemen. Omdat hij de formele leider van de grootste fractie – het grootste smaldeel – in het kabinet is, dient hij zijn woorden terug te nemen omdat anders het hele kabinet ten onder gaat, via deze nieuwe invulling van de vertrouwensregel. Het ‘schip van staat’ is op dat moment zinkend. Er is hier dus sprake van ‘hogere wiskunde’ op staatsrechtelijk terrein!
‘En dat was niet de enige impliciete boodschap, weten de andere coalitiepartijen. Wilders maakte ook een heel ander punt: dat hij niet van plan is zijn rol kleiner te maken nu de PVV de grootste regeringspartij wordt. Hij wordt geen premier en kan vanuit de Kamer doen en laten wat hij wil. In zijn ‘ijskast’, waar het aan het begin van de formatie steeds over ging, zitten onder meer een moskee- en Koranverbod en enkele andere wetsvoorstellen.
*Ook deze conclusie is een puur subjectieve beoordeling of inschatting van de politieke situatie op dat moment. Waarmee maar gesteld wil worden dat dergelijke uitspraken ook heel anders kunnen worden beoordeeld of geïnterpreteerd. Niemand die de waarheid in pacht heeft, omdat de kenmerkend Nederlandse hoekse en kabeljauwse twisten zullen gaan uitbreken.
En tot slot maakt de redacteur een voor hem inmiddels typerende denkfout: ‘Met deze ogenschijnlijke matiging van Wilders konden de andere drie partijen, met name VVD en NSC, hun kiezers geruststellen. Maar uiteindelijk kan Wilders blijven zeggen wat hij wil.’
*De conclusie luidt dus: onzin!
AquariusPolitiek 