Tags
Mansveld vecht voor vertrouwen (Emilie van Outeren en Jos Verlaan, In het nieuws/NRC Handelsblad, 30 september)
Kamerdebat | Na felle kritiek in het ProRail-debat bungelt de staatssecretaris tot er een extern onderzoek is gedaan
# Ze overleefde met gemak een motie van wantrouwen, maar de twijfel bleef in de gehele Tweede Kamer. Het ProRail-debat met staatssecretaris Wilma Mansveld (Infrastructuur en Milieu, PvdA) werd gisteren na uren discussiëren op verzoek van alle fracties – inclusief die van haar eigen PvdA en coalitiepartner VVD – gestaakt, omdat de Kamerleden de informatie van Mansveld niet valide vonden.
# Ze moet uitvoerig schriftelijke antwoorden geven op kwesties waar ze gisteren niet uitkwam. Ze moest vertrouwelijke, interne documenten van ProRail naar de Kamer sturen.’
Wie deze documenten via de Telegraaf heeft gelezen[1], begrijpt onmiddellijk de netelige positie waarin Mansveld is komen te verkeren, want het dilemma is dat het eerste rapport aanleiding is om de voorzitter van de Raad van Bestuur van ProRail, Alders, op staande voet te ontslaan wegens disfunctioneren. Dat kan iedereen die iets van bestuurskunde weet en verantwoordelijkheidsverhoudingen direct uit de stukken opmaken. Hij, Alders, is immers verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van het bedrijf, en dat is Mansveld niet; zeker niet na de wisseling in 2014 van belangrijkste functies binnen de Raad van Bestuur. En daarom is het ook geen wonder dat Alders weigerde om dit ‘interne’ rapport naar de Kamer te sturen en vandaar het dilemma voor Mansveld: zij kon haar partijgenoot daarmee de strop om de nek doen, en dat leek uit ethisch oogpunt een brug te ver. Daarom verdedigde zij haar ‘geheimhoudingsplicht’ vanwege dat ‘interne’ rapport als vertrouwelijk dat het bedrijf niet uit mocht gaan. Een praktische houding bij gebrek aan een beter argument. Want de aanbevelingen in het rapport waren niet mals:
De revitalisering en herpositionering van de financiële organisatieHet zodanig herstel en wederopbouw van het internal control framework
Het zodanig opnieuw inrichten van de control procedures en administratieve processen dat betrouwbare verantwoordings- en sturingsrapportages tijdig en efficient kunnen worden gegenereerd.
Daarbij moet de bestaande (lange) lijsten van reparatie- en verbeter actiepunten worden geïntegreerd in een realistisch en inhoudelijk gefundeerd plan van aanpak met eenduidige prioriteiten, terwijl de “winkel open zal moeten blijven tijdens de verbouwing.”
Tevens moeten de meeste materiële risico’s zoveel als mogelijk op korte termijn in kaart worden gebracht en gemitigeerd teneinde een goedkeurende accountantsverklaring bij de jaarcijfers 2014 en de jaren daarna zeker te stellen.
(p.3) – Dit heft mede (afgezien van een verkeerd gebruikte SAP) geresulteerd in hardnekkige persistentie van de jarenlang gerapporteerde problemen rond het active registratieproces en de kwaliteit van de cijfers.
- Hetzelfde geldt voor de, mede door de externe accountant benoemde zorgelijke kwaliteit van subsidie verantwoording inzake projecten en management informatie bij project control.
– Er bestaan diverse rapportagelijnen naar I&M, zowel op decentraal (project-niveau) als op “centraal cq corporate”-niveau. Er wordt gebruik gemaakt van uiteenlopende bron-data die variëren van decentrale spreadsheets tot cijfers uit SAP. Dit resulteert in inconsistentie van rapportages en daardoor veel extra reconciliatie werk met navenant veel interne frustratie. Maar ook dat een situatie waarbij I&M ondanks een veelheid van informatie (tot op zeer gedetailleerd niveau) geen goed beeld kan vormen over de ontwikkeling van projecten en financiën.
– Er ontbreken reguliere (operationele) raportages over lopende business risico’s (bv disputen met externe partijen op project niveau). Hetzelfde geldt voor heldere richtlijnen voor (tijdige) escalatie naar directieniveau van relevante issues.
Tot zover de meest relevante passages in het begin van rapport 1.
# Mensveld zegde dit vannacht allemaal toe, hoewel ze bij de vertrouwelijke stukken meteen de kanttekening plaatste dat ze die toezegging “onverstandig” van zichzelf vond. Het was tekenend door de daadkracht die Mansveld wilde uitstralen, maar telkens leidde tot onvolledigheid, tegenstrijdigheid, verwarring en irritatie.
‘Onverstandig’ dus omdat ze wist dat ze tegen de wens van ‘haar’ directeur-‘elder’ partijgenoot inging, waarmee hij vanwege deze rapporten ook zijn positie onder druk gezet ziet worden. Mansveld kan zich gerustgesteld voelen: aanblijven van Alders zal de situatie alleen maar verergeren omdat hij de chaos heeft laten ontstaan. Mansveld kan met haar daadkracht vervolgens weer met een schone lei beginnen en haar doortastendheid aantonen en bewijzen.
Overigens raad ik iedereen aan om de column van Peter de Waard (ook van vandaag, in de Volkskrant) te lezen onder de titel Waarom is spoor poel van ellende? Hij constateert terecht dat de reiniger de dupe is van het onzalige idee van marktwerking in het openbaar vervoer, stammend uit Paars onder premier Kok. Mansveld mag nu de scherven opruimen. Dat is een dankbare taak als zij daarin slaagt.
[1] http://www.telegraaf.nl/binnenland/24550430/__Documenten_ProRail_online__.html
