Tags
Er is nog hoop voor internet (Jan Fred van Wijnen, Katern Futures/Tech en Media/fd, 30-11-19)
Het kan nog: een internet zonder privacyschendingen, dataroof en cynische verdienmodellen. Marleen Stikker, oprichter van de allereerste gratis internetprovider De Digitale Stad, analyseert de ‘ondergang’ van het internet, en geeft tips om veilig om te gaan met apps, zoekmachines en andere online hulpmiddelen.
(…)
Geld verdienen ten koste van anderen
Na het jaar 2000 verdween het internet zoals ze dat kende. Toen begon het grootschalige ‘profileren’ van gebruikers, en stapten bedrijven over op een businessmodel dat adverteerders koppelt aan specifieke bezoekers. ‘Vanaf dat moment draaide alles om het ontfutselen van data en het manipuleren van gedrag’, zegt ze. ‘Misbruik maken van het vertrouwen van mensen is nu het uitgangspunt van veel businessmodellen.’
Kan ze de commerciële techbedrijven vergeven, voor het kapen van het vrije internet? Ze moet even nadenken.
‘Ik heb weinig respect voor ze’, zegt ze uiteindelijk. ‘Ze zijn opportunistisch, ze grijpen hun kans. Data verzamelen met een app voor het bijhouden van ovulaties, en die data vervolgens verhandelen omdat het kan, omdat er een loophole is in de wet? Dat is geld verdienen ten koste van anderen. Dat is als een ondernemer die kinderarbeid accepteert. Er wordt niet opgetreden en toezichthouders doen te weinig. Privacy is decennialang verwaarloosd, ondanks het publieke karakter van het internet. Je kunt nog steeds apps kopen in de appstores die al je data pikken en doorverkopen. Er worden nog steeds slimme speakers verkocht die jou afluisteren, en deurbellen die camerabeelden delen met onbekenden. Het is vooral een probleem van een ongebreideld geloof in de markt.’
(…)
Privacy is decennialang verwaarloosd, ondanks het publieke karakter
Overheid die burgers beschermt
Er is een oplossing. In haar boek waarschuwt ze al: de ondertitel van haar boek is ‘enigszins grootspraak’. Het internet dat voor ogen staat, kan niet zonder een overheid die de burger beschermt. Politici moeten niet geloven in de ‘mooie praatjes’ van techbedrijven, ze moeten stevig durven reguleren. Het zal ook flinke investeringen vergen, zoals het Next Generation Internet initiatief van de EU, waarin het internet een veilig ‘ecosysteem’ is dat iedereen veilig toegang biedt.
Maar het geheim schuilt ook in een nieuw ‘narratief’, zegt ze. ‘Mijn hoop is gevestigd op hóe er over het internet wordt gepraat. Je kunt je Google Chrome vervangen door een browser die alle advertenties en spionagesoftware blokkeert, zoals Brave. En dat raad ik ook iedereen aan. Maar het is een triviale stap als je niet snapt waaróm je dat moet doen. Want anders loop je zo weer in de volgende valkuil.’
‘Het internet zou uiteindelijk een plek moeten zijn als een supermarkt, waar je ook niet de hele tijd zelf hoeft te checken of het voedsel veilig is’
Rise of the tech worker
Ze vindt het ook hoopgevend dat de werknemers van technologiebedrijven steeds vaker in verzet komen. ‘We zien een “rise of the tech worker”, de eerste tekenen dat ze meer publieke waarden omarmen. Zoals bij de Google Walkout [toen twintigduizend werknemers de straat op gingen uit protest tegen de slappe reactie van het bedrijf op seksuele intimidatie — red]. Het is toch ook veelzeggend dat studenten niet meer willen werken voor Palantir [twaalfhonderd Amerikaanse studenten tekenden een verklaring, omdat het data-analysebedrijf software levert aan de Amerikaanse immigratiedienst; de software wordt gebruikt bij de jacht op illegale vreemdelingen, onder wie kinderen — red]. Het is niet meer vanzelfsprekend dat werknemers zich niet verantwoordelijk voelen.’
In haar boek geeft ze een reeks tips om jezelf te bevrijden van dataverzamelaars op het internet. Zoals: ‘ontgoogle jezelf’. Geen Gmail meer gebruiken, maar de e-mailprogramma’s Tutanota (Duits) of ProtonMail (Zwitsers). Die lezen je mail niet, zodat je ook geen gepersonaliseerde advertenties in je inbox krijgt. Geen documenten opbergen in Apple’s iCloud of in Google Docs en Google Drive, maar in Nextcloud (Duits). Het ict-centrum van de Duitse federale overheid gebruikt het ook. Geen dingen opzoeken met Google Search, maar met DuckDuckGo, die geen profiel maakt van je zoekopdrachten. Geen Youtube, maar Peertube, geen Instagram maar PixelFed. Zo kom je langzaam los van een wereld vol advertenties en software die je gangen op het internet volgt (‘trackers’ en ‘tracers’).
Kun je nagaan hoe de techgiganten ons beroven van ons eigen data-bezit…\
(…)
AquariusPolitiek 